Mariusz

„Szeroko pojęta historia Kresów- migracje
ludności w czasie II wojny światowej oraz po
wojnie”
-Poznanie historii i uroków Kresów
-Zdobycie informacji na temat
Kresów od osób z nimi związanych
- Kultywowanie tradycji
patriotycznych i rozwijanie
poczucia tożsamości narodowej
Członkowie projektu:
Anna Goc
Angelika Michalik
Diana Friska
Agnieszka Łaszewska
Mateusz Maluga
Dariusz Bardziński
Daniel Baranowski
Opiekun grupy
Mariusz Stępniak
:
Kresy Wschodnie lub po prostu Kresy – w okresie II
RP z Kresami Wschodnimi utożsamiano tereny na
wschód od linii Curzona, podobnie jak obecnie.
Początkowo pod tym pojęciem rozumiano Dzikie
Pola -obszar graniczny między Rzeczpospolitą
a Chanatem Krymskim nad dolnym Dnieprem.
Następnie, wschodnie rubieże Rzeczypospolitej
Obojga Narodów.
Według Słownika Języka Polskiego z 1807 roku, Kresy
to linia graniczna między Polską, a hordą tatarską
u dolnego Dniepru i przy jego ujściu osiadłą. W literaturze
określenie to użyte zostało prawdopodobnie po raz
pierwszy przez Wincentego Pola w 1854 r. zgodnie z tym,
była to linia od Dniestru po Dniepr, a więc ziemie
pogranicza tatarskiego. Z początkiem XX wieku jego
znaczenie rozszerzyło się na obszar dawnych wschodnich
województw Rzeczypospolitej Obojga Narodów, na wschód
od linii Wilno – Lwów, a w okresie międzywojennym
utożsamiano z nim terytorium położone na wschód od linii
Curzona. Współcześnie termin Kresy Wschodnie oznacza
dawne wschodnie tereny II Rzeczypospolitej.
Już podczas konferencji teherańskiej w 1943 roku
ustalono nową granicę wschodnią Polski, sankcjonując
sowieckie zdobycze terytorialne z września 1939,
a ignorując protesty Rządu RP na uchodźstwie. Po II
wojnie światowej Kresy wcielono do ZSRR jako część
związkowych republik Ukrainy, Białorusi i Litwy. Aneksja
zdobytych w 1939 terenów wschodniej Polski
świętowana
była
w
ZSRR
i
jest
nadal
w niepodległej Białorusi jako „Zjednoczenie zachodniej
Białorusi z Białoruską SRR”.
Oficjalna
sowiecka
nazwa agresji ZSRR na
Polskę
brzmiała:
„Kampania
wyzwoleńcza
Armii
Czerwonej”.
Po rozpadzie ZSRR
Kresy
Wschodnie
znalazły
się
w
granicach
powstałych z niego
niepodległych państw
– Ukrainy, Białorusi
i Litwy
Po zakończeniu II wojny światowej rozpoczęły się
migracje ludności, spowodowane zmianą przebiegu
granic.
Z tego powodu z terytorium Polski wyemigrowało:
- 2,3 mln Niemców (1945-1949),
- 0,5 mln Ukraińców, Białorusinów,
Litwinów (1945-46).
Natomiast do Polski powróciło:
- 2,3 mln Polaków z terenów ZSRR (1945-49),
- 300 tys. emigrantów z Europy Zachodniej
W latach 1955-1959 zostało przeprowadzone kolejne
masowe wysiedlenie Polaków z Kresów Wschodnich.
Pierwsza fala masowych przesiedleń Polaków z Kresów
miała miejsce w latach 1935-1938 podczas likwidacji
polskich regionów autonomicznych: Marchlewszczyzny
i Dzierżowszczyzny, oraz w okresie operacji polskiej
NKWD, druga w latach 1940-1941 podczas czterech
wielkich akcji deportacyjnych Polaków z Kresów.
Wysiedlenia Polaków podczas II wojny światowej – miały
miejsce w latach 1939–1945 w okupowanej Polsce i związane
były
z
niemieckimi
oraz
rosyjskimi
planami germanizacji i sowietyzacji terenów należących do
II Rzeczypospolitej. Wysiedlenia te miały charakter
zorganizowany lub spontaniczny i wiązały się z wysiedleniem
i grabieżą majątku oraz nieruchomości byłym właścicielom –
Polakom.
Wysiedlenia Polaków przez Niemców odbywały
się praktycznie od momentu rozpoczęcia wojny
do czasu pobytu armii niemieckiej na terenach
Polski.Przeprowadzanie tych wysiedleń wiązało
się z koncepcją planu „poszerzania przestrzeni
życiowej” dla Niemców na wschodzie.
Po zakończeniu II wojny światowej zmieniły się granice Polski.
Skutkiem tych zmian były dwie fale migracyjne. Pierwsza repatriacja
miała
miejsce
w
latach
1944-1946
i objęła blisko 2 mln osób. Była to ludność Polska przesiedlona z
terenów zajętych przez Związek Radziecki. Ludność ta osiedlana była
głównie na Ziemiach Odzyskanych (Dolny Śląsk, Pomorze, Warmia i
Mazury).
W latach 1944-1946 przesiedlono także około 480 tys. Ukraińców z
Polski do ZSRR. Druga fala repatriacji odbyła się w latach 1955-1959 i
objęła 250 tys. Polaków przesiedlonych ze Związku Radzieckiego.
Do Ziem Odzyskanych należy teren Dolnego Śląska
między innymi Prochowice, do których po zakończeniu
wojny przybywali ludzie z terenów
byłych kresów
wschodnich, osoby które zostały wywiezione w głąb
Niemiec w okresie
II wojny światowej.
Ludzie
przybywający na teren Prochowic zajmowali miejsce
osób wysiedlonych do Niemiec.
Na wykresie przedstawiliśmy jak wyglądała liczba ludności
Prochowic w latach 1939-1965.
Nie trudno zauważyć, że spadek mieszkańców w latach 1939 -1960
spowodowany był migracjami ludności wynikającymi z działań
wojennych.
3500
3000
Liczba ludności w latach 1939 - 1965
2902
2797
2490
2500
1855
2000
1504
1500
942
1000
500
0
1939
1946
1950
1955
1960
1965
Dziękujemy za uwagę.