Życie bez raka czyli o kształtowaniu

Choroba nowotworowa
istnieje w świecie istot
żywych od tysiącleci.
Ślady tego schorzenia
wykrywane są
w kościach dinozaurów
i mumiach egipskich.
Jednak zapadalność na
raka niewątpliwie
wzrasta wraz z rozwojem
cywilizacji.
Nowotworem nazywamy
nieprawidłową tkankę,
która rozrasta się
nadmiernie i w sposób
nieskoordynowany
z sąsiadującymi tkankami
tworząc guza.
Nowotwór nie jest więc
tworem obcym
organizmowi,
a tkanką własną ustroju.
Rak to nowotwór złośliwy (naciekający otaczające
tkanki, niszczący je i dający przerzuty) wywodzący
się z tkanki nabłonkowej. Jednak nowotwór
złośliwy to pojęcie szersze, obejmujące także inne
złośliwe guzy takie jak mięsaki - z tkanki
mięśniowej, chłoniaki – z tkanki chłonnej,
glejaki - z tkanki nerwowej mózgu.
Należy
obserwować
własne ciało.
Warto wiedzieć,
że wystąpienie
choćby jednego
z podanych
poniżej znaków
powinno skłonić
nas do
natychmiastowej
wizyty u lekarza
.
wystąpienie nietypowego krwawienia lub
wydzieliny z naturalnych otworów ciała ,
 pojawienie się guzka lub zgrubienia w sutku,
czy w innych miejscach, np. na skórze, wardze,
języku ,
 zmiana kształtu, wielkości lub koloru brodawek
sutkowych, znamion albo brodawek na skórze,
 utrzymywanie się przez dłuższy czas nie
gojących się owrzodzeń lub ran ,
 utrzymujące się zaburzenia oddawania stolca lub
moczu ,
 długotrwałe zaburzenia trawienia, np. wzdęcia,
odbijania, uczucie ciężkości w żołądku po
jedzeniu lub trudności w połykaniu,
 utrzymujące się bez wyraźnej przyczyny
chrypka, lub kaszel.

Struktura zarejestrowanych zachorowań i zgonów
10 najczęstszych umiejscowień nowotworów złośliwych wśród kobiet i mężczyzn
ZACHOROWANIA
ZGONY
Nowotwory złośliwe występują częściej
u mężczyzn niż u kobiet.
W 2011 roku w województwie śląskim
zarejestrowano łącznie 17 872 zachorowań na
nowotwory złośliwe, w tym 8 948 zachorowań
u mężczyzn (50,1%) i 8 924 u kobiet (49,9%).
W porównaniu z liczbą zarejestrowanych
zachorowań w 1999 roku liczba ta wzrosła
o 13,4% (2113 więcej przypadków zachorowań).
Więcej na stronie: www.rejestrslaski.io.gliwice.pl
- palenie tytoniu,
- nieodpowiednia dieta,
- nadwaga/ otyłość,
- brak ruchu,
- alkohol,
- opalanie się,
- infekcje wirusowe i bakteryjne.
Więcej na stronie: www.kodekswalkizrakiem.pl
NIE PAL; JEŚLI JUŻ PALISZ, PRZESTAŃ. JEŚLI NIE
POTRAFISZ PRZESTAĆ, NIE PAL PRZY
NIEPALĄCYCH.
Paleniu można przypisać
87-91% zachorowań na raka
płuca u mężczyzn
i 57-86% u kobiet oraz
na raka przełyku, raka gardła
raka jamy ustnej.
Odsetek zachorowań
w połączeniu z alkoholem
wzrasta i wynosi 43-60%.
Znaczna część
zachorowań na:
- raka pęcherza moczowego,
- raka trzustki,
- raka nerki,
- raka żołądka,
- raka szyjki macicy
- białaczkę szpikową
wiąże się przyczynowo
z paleniem tytoniu.
WYSTRZEGAJ SIĘ OTYŁOŚCI
Otyłość na pewno sprzyja rozwojowi raka przełyku,
jelita grubego, piersi (u kobiet po menopauzie), trzustki, nerki
oraz trzonu macicy oraz prawdopodobnie
również zwiększa ryzyko zachorowania na raka woreczka żółciowego.
Nadwaga BMI > 25
Otyłość BMI > 30
Nadmiar tkanki tłuszczowej
sprzyja rozwojowi
nowotworów przez:
-Przewlekły stan zapalny
(komórki tłuszczowe produkują
czynniki prozapalne),
- podwyższone stężenie
kancerogennych estrogenów
(3x więcej we krwi),
- zwiększoną oporność na insulinę,
- stresem oksydacyjnym, któremu
towarzyszy powstawanie wolnych
rodników.
BĄDŹ CODZIENNIE AKTYWNY RUCHOWO,
UPRAWIAJ ĆWICZENIA FIZYCZNE.
Aktywność fizyczna na pewno zmniejsza ryzyko
zachorowania na raka jelita grubego
i prawdopodobnie raka piersi (po menopauzie)
oraz trzonu macicy.
Niezbędny dla zdrowia
WYSIŁEK FIZYCZNY „KARDIO”:
 3 x w tygodniu,
 po 30 minut,
 tętno 130/min.
SPOŻYWAJ WIĘCEJ RÓŻNYCH WARZYW I OWOCÓW:
JEDZ CO NAJMNIEJ 5 PORCJI DZIENNIE.
Ogranicz spożycie produktów zawierających tłuszcze zwierzęce.
Owoce, warzywa, orzechy, nasiona
i zioła –wpływają na zmniejszenie
ryzyka zachorowania na:
raka jamy ustnej, krtani, gardła, przełyku,
żołądka oraz raka płuca.
Czosnek redukuje ryzyko zachorowania na
raka jelita
grubego i odbytnicy,
natomiast warzywa cebulowe
prawdopodobnie chronią przed rakiem
żołądka.
Więcej na : http://cd.io.gliwice.pl/olbryt.html
Spożywanie produktów bogatych w błonnik prawdopodobnie redukuje
ryzyko zachorowania na raka jelita grubego i odbytnicy, być może również
raka przełyku.
Do pokarmów roślinnych o najsilniejszym potencjale antynowotworowym
zalicza się:
• warzywa kapustne (kapusty głowiaste, brokuły, kalafior, brukselka, jarmuż),
• czosnkowate (czosnek, cebula, por, szalotka, szczypior),
• owoce (borówka, żurawina, jeżyna, malina, poziomka),
• soja (i jej przetwory),
• kurkuma,
• zielona herbata .

Spożycie czerwonego mięsa oraz tzw. mięsa
„przetworzonego”, czyli konserwowanego przy użyciu
związków azotowych, soli, wędzenia, a także produkty
typu frankfuterki, kiełbasy, szynki, parówki ,itp.
na pewno zwiększają ryzyko zachorowania na raka
jelita grubego / odbytnicy.
NIE PIJ; JEŚLI PIJESZ ALKOHOL – PIWO, WINO LUB NAPOJE
WYSOKOPROCENTOWE – OGRANICZ JEGO SPOŻYCIE:
mężczyźni do dwóch porcji dziennie, kobiety do jednej porcji dziennie.
Spożycie alkoholu na pewno
zwiększa ryzyko
zachorowania na raka jamy
ustnej , krtani, gardła,
przełyku, jelita grubego
(mężczyźni), raka piersi .
Prawdopodobnie przyczynia się również do
raka wątroby i raka jelita grubego u kobiety.
Limit dzienny dla mężczyzn nie powinien przekraczać 20 g
etanolu (tj. około 2 szklanek piwa, 2 kieliszków wina lub 2
małych kieliszków mocnego alkoholu),
a w przypadku kobiet – 10 g.
UNIKAJ NADMIERNEJ EKSPOZYCJI NA PROMIENIE
SŁONECZNE.
Szczególnie należy chronić dzieci i młodzież. Osoby mające skłonność
do oparzeń słonecznych powinny przez całe życie stosować środki
chroniące przed słońcem.
Promieniowanie UV - czynnik
kancerogenny, główny sprawca nowotworów
skóry, w tym
najgroźniejszego - czerniaka.
Uszkadza materiał genetyczny
komórek (DNA) oraz
upośledza odporność naszej
skóry.
Czerniak jest najbardziej agresywnym nowotworem
skóry.
Stanowi około 5% wszystkich przypadków
nowotworów skóry, natomiast odpowiada za
około 80% zgonów spowodowanych tymi
złośliwymi zmianami .
Dlatego kluczowe jest szybkie wykrycie
i usunięcie rosnącego czerniaka oraz
zapobieganie powstawaniu tego nowotworu.
Manifestuje się bardzo dużą zdolnością inwazji
oraz tworzenia przerzutów już na wczesnych etapach
rozwoju czerniaka. Czasem zmiana
grubości 1 mm może prowadzić do choroby
rozsianej, a szanse przeżycia maleją z każdym
kolejnym milimetrem zidentyfikowanej zmiany
rosnącej w głąb skóry.
Jak zwiększyć szanse wczesnego wykrycia czerniaka?
·
Badać, co miesiąc skórę.
· W przypadku zaobserwowania jakichkolwiek zmian (rozmiar, barwa,
kształt, swędzenie, krwawienie) w obrębie istniejącego znamienia lub w
przypadku pojawienia się nowej zmiany (szczególnie powyżej 30 r. ż.)
należy niezwłocznie udać się do dermatologa.
· Osoby z grupy wysokiego ryzyka powinny być pod stałą kontrolą
dermatologa.
Więcej na stronie: http://findamelanomapolish.blogspot.com
OSOBY Z GRUPY WYSOKIEGO RYZYKA :
•
•
•
•
•
•
posiadające liczne znamiona (> 100),
posiadające tzw. znamiona dysplastyczne/atypowe,
z historią rodzinną czerniaka,
z piegami,
rudowłose, blond ,
których skóra nie wytwarza pigmentu („nie opala się”)
oraz łatwo ulega oparzeniom.
Więcej na stronie: http://findamelanomapolish.blogspot.com
Liczne badania wskazują
na ścisły związek między
korzystaniem z solarium,
a ryzykiem zachorowania na
czerniaka.
Ryzyko jest tym większe im
częściej i szybciej zaczniemy
oddawać się rekreacyjnemu
opalaniu w solarium.
U osób przed 30 rokiem życia
ryzyko wzrasta o 70%.
Do biologicznych czynników kancerogennych zaliczamy :
• onkogenne wirusy takie jak :
HBV, HCV - wirus zapalenia wątroby typu B, C powodujący raka wątroby,
HPV- wirus brodawczaka ludzkiego, powodujący raka szyjki macicy,
EBV- wirus Epsteina-Barra powodujący chłoniakia,
HTLV-1- ludzki wirus limfotropowy komórek T typu 1 powodujący białaczkę;
•bakterie jak Helicobacter pylori - powodująca infekcję żołądka oraz prowadząca do
raka tego narządu.
KOBIETY I MĘŻCZYŹNI POWINNI ROBIĆ
BADANIA PRZESIEWOWE W KIERUNKU
WYKRYCIA NOWOTWORÓW:
- raka jelita grubego (po 50 r. życia),
- raka piersi (kobiety po 50 r. życia),
- raka szyjki macicy (kobiety po 25 r. życia),