Prezentacje przygotowały: Anna Kaptur i Małgorzata Jurczak BIOMASA Biomasa to organiczne frakcje produktów, odpadów i pozostałości z rolnictwa (substancje roślinne i zwierzęce), leśnictwa oraz pokrewnych przemysłów, jak również odpady przemysłowe. Biomasą jest w zasadzie każda materia organiczna. Do celów energetycznych wykorzystywana jest przede wszystkim biomasa pochodzenia roślinnego, powstała w procesie fotosyntezy. Rodzaje biomasy: * drewno w kawałkach - bardzo tanie, tylko do zasypu ręcznego, polecane do kominków (zwłaszcza z płaszczem wodnym) i do kotłów zgazowujących; * zrębki (roślin energetycznych, z gałęzi z przecinki, oczyszczania parków, itp.) tanie i stosunkowo łatwe do pozyskania, * wióry, trociny, zrzyny - jeśli są odpadem z własnej produkcji - darmowe, jeśli kupowane - najczęściej bardzo tanie, * ziarna zbóż (zwłaszcza owies) - jeśli odpadowe bardzo tanie w pozyskaniu. dostępne praktycznie wszędzie, charakteryzują się łatwością i niskim kosztem wytworzenia, * pestki- tanie w pozyskaniu i wysoce energetyczne paliwo, kotły takie, jak do ziaren zbóż; * brykiety - zależnie od średnicy - mogą pracować w układach automatycznych * pelety (pellets, pellet) - czyli granulat drzewny powstały ze sprasowanych pod bardzo wysokim ciśnieniem wiórów i trocin, ewentualnie słomy Biomasę uzyskuje się także ze specjalnie hodowanych roślin nazywanych energetycznymi. Uprawy energetyczne bogate w związki ligninowe i celulozowe rośliny energetyczne powinny charakteryzować się: - dużym przyrostem rocznym, - wysoką wartością opałową, - znaczną odpornością na szkodniki i choroby - stosunkowo niewielkimi wymaganiami glebowymi. Do roślin energetycznych należą: - rośliny uprawne roczne: zboża, konopie, kukurydza, rzepak, słonecznik; - rośliny drzewiaste szybkorosnące: wierzba, topola, eukaliptus; - szybkorosnące, rokrocznie plonujące trawy wieloletnie, np. miskanty ; - wieloletnie byliny Z roślin energetycznych produkuje się: * energię elektryczną, * energię cieplną, * paliwa ciekłe, * paliwa gazowe. Biomasa ze względu na inną, w porównaniu z węglem, wartość opałową, wilgotność, temperaturę zapłonu, skład spalin, temperaturę topnienia popiołu nie może być spalana w kotle węglowym. Wady wykorzystania biomasy: – możliwość wyjałowienia ziemi w wyniku prowadzenia monokulturowych upraw energetycznych – podwyżkę cen żywności – negatywne oddziaływanie na środowisko przemysłowych plantacji, które będą wymagały znacznie większych ilości środków ochrony roślin przed chorobami, szkodnikami, chwastami itd. – duża energochłonność produkcji biomasy na plantacjach energetycznych, w wyniku której wzrośnie czas pracy maszyn i tym samym ilość zużytego oleju napędowego. Zalety wykorzystania biomasy : - zerowy bilans emisji dwutlenku węgla – ilość CO2 emitowana podczas spalania jest równoważona ilością CO2 pochłanianego przez rośliny w procesie fotosyntezy, - mniejsza niż w przypadku paliw kopalnych emisja innych zanieczyszczeń; - wykorzystanie lokalnych źródeł energii; - tworzenie nowych miejsc pracy, zwłaszcza na terenach wiejskich; - zagospodarowanie nieużytków; - utylizacja odpadów Podział BIOPALIW ze względu na stan skupienia: BIOPALIWA Stałe Płynne Biogaz Biopaliwa stałe używane mogą być na cele energetyczne w procesach bezpośredniego spalania, gazyfikacji oraz pyrolizy w postaci: - drewna i odpadów drzewnych (w tym zrębków z szybko-rosnących gatunków drzewiastych tj.: wierzba, topola) - słomy jak i ziarna (zbóż, rzepaku) - słomy upraw specjalnych roślin energetycznych - osadów ściekowych, - makulatury, - szeregu innych odpadów roślinnych powstających na etapach uprawy i pozyskania jak też przetwarzania przemysłowego produktów (siana, ostatek kukurydzy, trzciny cukrowej i bagiennej, łusek oliwek, korzeni, pozostałości przerobu owoców itp.) Biopaliwa płynne i możliwości ich zastosowania : * Olej roślinny; dodatek do oleju napędowego * Bioolej: substytut oleju napędowego lub benzyny * Biodiesel; dodatek do oleju napędowego * Bioalkohole- etanol i metanol; paliwo napędowe lub dodatek do benzyny Biogaz, czyli gaz wysypiskowy to mieszanina gazów, powstająca w wyniku fermentacji metanowej. Biogaz składa się głównie z: metanu (40-70%) i dwutlenku węgla (40-50%) oraz z niewielkich ilości (ok.1%) innych gazów, np. siarkowodoru, amoniaku czy azotu. Z biogazu produkuje się: - energię elektryczną w silnikach iskrowych i w turbinach, - energię cieplną w specjalnie przystosowanych kotłach, - energię elektryczną i energię cieplną w układach skojarzonych. Poza tym biogaz jest: - dostarczany do sieci gazowej, - wykorzystywany jako paliwo napędowe, - wykorzystywany w procesach technologicznych. Zalety wykorzystania biogazu: - ograniczanie emisji metanu, - zapobieganie zanieczyszczeniu gleby i wody; - uzyskiwanie wydajnego nawozu naturalnego; - obniżanie kosztów składowania odpadów; Energia odnawialna jest to energia uzyskiwana z naturalnych, powtarzających się procesów przyrodniczych. Występujące formy energii odnawialnej wywodzą się bezpośrednio lub pośrednio z promieniowania słonecznego lub ciepła generowanego głęboko w Ziemi. Energia odnawialna będzie więc obejmować produkcję z promieniowania słonecznego, wiatru, wody, biomasy, zasobów geotermalnych ( z wnętrza ziemi ), biogazu i biopaliw ciekłych. Aktualnie w Polsce pracuje ok. 40 profesjonalnych siłowni wiatrowych sprzedających energię elektryczną do sieci. Trzy największe farmy wiatraczne to Zagórze, Cisowo i Barzowice o łącznej mocy ok. 60 MW. Wysoko rozwinięte kraje Unii Europejskiej do 2020r. będą produkować ok. 20 proc. energii z odnawialnych źródeł. Do krajów przodujących w wykorzystaniu energii wiatru należą Niemcy.