TANIEC TANIEC TO: •zespół zjawisk ruchowych będący transformacją ruchów naturalnych, powstający pod wpływem bodźców emocjonalnych, zazwyczaj skoordynowany z muzyką •forma elementów ruchowych nosząca określoną nazwę (na przykład walc) •przejaw kultury związany z określonym środowiskiem i określoną funkcją (taniec towarzyski, taniec ludowy) •utwór muzyczny skomponowany zasadniczo (lub choćby tylko formalnie) w celu wykonania tańca •poruszanie się w rytm muzyki, zazwyczaj parami lub w grupie albo w pojedynkę. RODZAJE TAŃCÓW TANIEC DWORSKI Taniec dworski - forma tańca, która ukształtowała się pod koniec średniowiecza i była popularna do XVIII w. na najbogatszych dworach europejskich, wśród koronowanych głów, najwyższej arystokracji i dworzan. Największym powodzeniem cieszył się na dworach włoskich, francuskich i angielskich. Kiedy rozrywce tego typu zaczęto poświęcać coraz więcej czasu, powstał nowy zawód organizatora zabaw, prototyp choreografa. TANIEC LUDOWY polskie: cenar, chmielowy, chodzony, dżek, goniony, taniec podhalański, kaczok, kołomajka, krakowiak, krzesany, kujawiak, lasowiak, mazur, mazurek, oberek, olender, polonez, szot, trojak, zbójnicki, kosyder, ryz dwa (taniec kaszubski), korkowy TANIEC TOWARZYSKI •Taniec towarzyski - forma rozrywki wywodząca się z tańców salonowych i zabaw ludowych, uprawiana od początku XX wieku. Poszczególne tańce różnią się pochodzeniem, charakterem, schematem ruchów i muzyką. •Taniec towarzyski to także dyscyplina zajmująca się tańcami wykonywanymi kiedyś na salach balowych, a obecnie na zawodach organizowanych przez Międzynarodowy Związek Tańców Towarzyskich. W Polsce Polskie Towarzystwo Taneczne (PTT) istnieje od 50 lat TAŃCE STANDARDOWE Turniej Tańców Towarzyskich WALC ANGIELSKI Walc angielski to taniec towarzyski, jest odmianą walca. Prosty rytmicznie, ruchy i obroty świadczą o silnym pokrewieństwie z walcem wiedeńskim, pochodzi z Anglii i po raz pierwszy został wykonany około roku 1910[potrzebne źródło] w Londynie. Takt 3/4, tempo 30 - 31 taktów/min., którego technikę i styl ustalono w Anglii w 1921 roku.[1] Jest tańcem swingowym, także metronometrycznym i wirowym. Na początku pierwszego uderzenia tańczy się płasko, pod koniec zaczyna sie akcja unoszenia. W drugim kroku kontynuuje się unoszenie, zaś pod koniec trzeciego opada. Bardzo często nawet pary turniejowe popełniają błąd opadając w pierwszym kroku[potrzebne źródło]. Na turniejach tańca towarzyskiego jest tańczony przez pary jako pierwszy z tańców standardowych WALC WIEDEŃSKI Walc wiedeński – taniec towarzyski, szybsza odmiana walca. Tempo walca wiedeńskiego wynosi ok. 60 taktów na minutę, co przy nieparzystym metrum (zazwyczaj 3/4) daje ok. 180 uderzeń na minutę. Charakterystyczne dla tego tańca są szybkie wirowe obroty. Po raz pierwszy został wykonany w 1815, podczas kongresu wiedeńskiego. Walc wiedeński należy do światowego programu tanecznego i jako taki jest tańczony na turniejach tańca towarzyskiego. TANGO Tango – taniec towarzyski pochodzący z Buenos Aires w Argentynie i Montevideo w Urugwaju. Tango jest także rodzajem muzyki. Obecnie istnieje wiele form tanga, zarówno muzycznych jak i tańca tango argentyńskie (i jego odmiany tango vals, tango nuevo, milonga), tango amerykańskie, tango fińskie, tango międzynarodowe. Ten artykuł dotyczy tańca i muzyki tanga, hasło o historii tanga jest oddzielne. FOXTROT Fokstrot, foxtrot - amerykański taniec towarzyski, dotarł do Europy około 1918 roku; metrum parzyste, rytm synkopowany, tempo szybkie. Słowo "foxtrot" oznacza krok lisa - pochodzi od nazwiska aktora Harry'ego Foksa, który wprowadził do tego tańca kroki kłusujące. Fokstrot uważany jest za jeden z najtrudniejszych tańców i nazywany "najtrudniejszym spacerem świata". Odmiany fokstrota to: Slow-fox i Quickstep. TAŃCE LATYNO-AMERYKAŃSKIE RUMBA Nazywana tańcem miłości lub tańcem namiętności. Wchodzi w skład dziesięciu tańców towarzyskich. Rumba rozliczana jest na "raz, dwa, trzy, cztery". Rozliczenie tempa kroku podstawowego to wolny, szybki, szybki. Trzymanie podobnie jak w innych tańcach latynoamerykańskich może być otwarte (za jedną rękę) lub zamknięte (obiema rękoma). Ciężar ciała musi być stale utrzymywany nad palcami stóp. Chodzenie w tym tańcu odbywa się na nogach wyprostowanych w kolanach. Partnerka w rumbie kusi i wymyka się, partner zaś prezentuje swą wybrankę i pozornie podejmuje jej grę, ale tak naprawdę to on prowadzi. Rumba to taniec, wymagający dobrej koordynacji ruchów i znakomitej kondycji fizycznej. Ale o tym tańcu nie decyduje jedynie technika, której można sie nauczyć, ale zaangażowanie w taniec, zmysłowość. "Bohaterką" tego tańca jest kobieta, emanująca erotyzmem, który przenika każdy jej ruch, to na niej skupia się nasza uwaga. Rumba to przepełniony erotyzmem miłosny taniec, pełen zmysłów gestów i wężowych ruchów całego ciała. Dobrze zatańczona rumba to wręcz miniprzedstawienie teatralne. Używając wszystkich swoich wdzięków tancerka uwodzi mężczyznę, to patrzy mu w oczy, to znowu udaje, że go nie widzi, wzrokiem szuka innego, aby wzbudzić zazdrość partnera, zniewolić go i całkowicie nad nim zapanować. Kobieta, która tańczy rumbę, jest odważna i zmysłowa - i to właśnie powinien podkreślać strój. CHA-CHA Cha-cha, cha-cha-cha to najmłodszy kubański, latyno-amerykański taniec towarzyski, wywodzący się z rumby i mambo. Taniec cha-chy opiera się na kroku chassis czyli kroku w formacie odstaw-dostawodstaw.Do tyłu są wykonywane kroki chasse tzw.back locki a w przód lock stepy.W cha-chy trzeba mieć mocne i przeprostowane nogi aby wyglądało to efektownie. Po raz pierwszy zatańczono ten taniec w Niemczech w 1957, a Gerd Hadrich zademonstrował pierwsze kroki. Cha-cha ma w sobie dużo elementów rumby, beatu. Wiele osób uczy się tego tańca. Ma on umiarkowanie szybkie tempo. W bardziej zaawansowanych figurach (ronda, timestepy) kroki wolne (ćwierćnuty) i szybkie (ósemki) mogą występować w rozmaitych połączeniach. Przeważnie kroki wolne wykonuje się, podobnie jak w rumbie, na przeprostowanych kolanach, zaś kroki szybkie na rozluźnionych. Podstawowa technika taneczna cha-chy jest bardzo zbliżona do techniki rumby. Główną zasadą techniczną są tzw. "przeprosty", figury polegające na wyprostowywaniu kolan na "raz" oraz w figurze "lockstep" Również wiele figur w cha-chy zostało zaadoptowanych z rumby. W cha-chy także charakterystyczne są kokieteryjne ruchy, choć nie aż tak bardzo, jak w rumbie, bo ze względu na szybsze tempo jest na to mniej czasu. PASADOBLE Pasodoble, paso doble) to hiszpański taniec w metrum 2/4. Tematycznie taniec ten przypomina walki na arenie torreadorów z bykami tzw. corridę. Partner występuje w roli toreadora (hiszp. torero), a partnerka odgrywa rolę byka. Sam taniec składa się z trzech części: •wejście na arenę, •obrazuje samą walkę z bykiem i zabicie byka, •parada po zakończeniu walki. Muzyka o charakterze marszowym wyzwala narastające napięcie, by przez poszczególne akcenty wzbudzić entuzjazm w ostatnim uderzeniu. Typowe tempo: 60 taktów/min. Bardzo widowiskowy taniec, a tancerze specjalnie przygotowują się do rozpoczęcia przyjmując pozy i wprowadzając nastrój, by ruszyć z pierwszym uderzeniem muzyki. Efektowne zatańczenie Paso doble wymaga od tancerzy dużych umiejętności i sztuki pełnej wyrazu. Pasodoble to jedyny taniec, w którym pary nie mogą sobie pozwolić na luki czy skróty w prezentowanej choreografii, ponieważ poszczególne części tańca mają ściśle określoną liczbę taktów. Każda część w muzyce kończy się mocno akcentowanym uderzeniem, na które tancerze przyjmują efektowną pozę, stanowiącą podsumowanie dotychczasowego etapu walki. Na turniejach tańca jest tańczony jako przedostatni taniec latynoamerykański. JIFE Jive to taniec towarzyski, powstały w Ameryce po 1910. Do Europy dotarł z amerykańskimi żołnierzami, początkowo pod nazwą jitterbug. Jest bardzo podobny do rock and rolla. Jive jest tańcem bardzo szybkim i dynamicznym. Kroki wykonuje się dynamicznie wbijając ciężar ciała w parkiet, tak jakby chciało się szybko porozgniatać te uciekające pluskwy. W bardziej zaawansowanych figurach możliwe są rozmaite interpretacje rytmiczne. Charakterystycznymi cechami jive'a są szybkie kopnięcia oraz elastyczne akcje jazzowe z typowym przeciąganiem pod koniec frazy rytmicznej, by uzyskać większe przyśpieszenie i większą dynamikę na początku następnej frazy. Tańcząc jive'a należy mieć ciężar ciała z przodu. Na turniejach tańczony jako ostatni taniec latynoamerykański, gdyż jest to taniec najbardziej męczący. Najbardziej charakterystycznymi krokami i figurami jive'a są między innymi American Spin, Fall Away Rock oraz Chasse Kontynuowane. SAMBA Samba to taniec brazylijski. Obecnie także jeden z tańców towarzyskich, wchodzący w zestaw pięciu tańców latynoamerykańskich obok rumby, cha-cha (czaczy), paso doble i jive'a. Podobnie jak w innych tańcach latynoamerykańskich, figury podstawowe można tańczyć w trzymaniu zamkniętym (prawa dłoń partnerki trzymana przez lewą dłoń partnera mniej więcej na wysokości ich wzroku, lewa ręka partnerki leży luźno na prawym barku partnera, prawa dłoń partnera na lewej łopatce partnerki) lub w . trzymana przez lewą dłoń partnera na trzymaniu otwartym (prawa dłoń partnerki wysokości bioder, lewa ręka partnerki oraz prawa dłoń partnera odprowadzone naturalnie do boku na wysokości barku). Jednak poza rzadko tańczonymi figurami podstawowymi, samba ma charakter progresywny - tańcząca para szybko przemieszcza się po całym parkiecie. Samba zwana jest tańcem kochanków. Jest tam bardzo dużo ruchów intymnych, wyrażających uczucia. Ruch samby przypomina falowanie partnerów. W wielu figurach partnerzy kolejno obiegają się dookoła, jakby starając się przechytrzyć nawzajem i wyprzedzić w drodze do mety. Tańczenie samby może też przypominać bieganie po rozżarzonych węglach, na których trzeba jak najkrócej stawać, by się nie poparzyć. By zwiększyć dynamikę i progresję tańca, ciało jest utrzymywane nad przednią częścią stóp. Charakterystyczny falujący ruch w sambie w znacznej mierze wypływa z pracy przepony polegającej na wypychaniu do przodu bioder i potem ich powrocie do tyłu. Do innych popularnych tańców należą (nie są to jednak typowe tańce towarzyskie oceniane na turniejach tanecznych lecz tańce użytkowe): TANGO ARGENTYŃSKIE Tango argentyńskie – taniec ulicy miasta i rodzaj muzyki zapoczątkowany w Argentynie. Historia tanga oraz historia polskiego tanga jest opisana w osobnym haśle. Ten artykuł dotyczy tańca i muzyki tanga argentyńskiego. Tango argentyńskie jest tańcem ulicy miasta podobnie jak portugalskie fado czy greckie rebetiko. TWIST Twist - to taniec towarzyski w takcie dwudzielnym, popularny w latach 60. XX wieku. Polega na wykonywaniu energicznych ruchów (skrętów) nóg, bioder i rąk. Partnerzy tańczą w miejscu nie trzymając się. Nawiązuje do muzyki rock and rollowej. Znani wykonawcy wspomnianej muzyki to głównie: Chuck Berry, Pat Boone, Chubby Checker. CHARLESTON Charleston – amerykański taniec towarzyski nazwany od miasta Charleston, w Południowej Karolinie. Rytm - tradycyjny wywodzi się z Afryki Zachodniej, spopularyzowany w USA przez piosenkę z 1923: The Charleston skomponowaną przez kompozytora i pianistę Jamesa P.Johnsona do przedstawienia Runnin' Wild , stała się ona jednym z najbardziej popularnych hitów dekady. Mimo iż "wynaleziony" został przez wspólnotę afroamerykańską w USA, Charleston stał się popularny wśród szerokiej społeczności międzynarodowej w latach 20. XX wieku. Pomimo swojej czarnej historii Charleston jest najczęściej kojarzony z białymi flappersami i z nielegalnymi barami serwującymi alkohol w USA w czasach prohibicji (speakeasy). Społeczność popierająca zarządzenie o prohibicji określała również Charlestona mianem niemoralnego i prowokacyjnego. Nieco inna forma Charlestona stała się popularna w latach trzydziestych i czterdziestych i wiązana jest z Lindy Hop. W tej późniejszej formie Charlestona, gorący jazzowy metraż z lat dwudziestych został zaadaptowany do swingu – muzyki lat trzydziestych i czterdziestych. Ten styl Charlestona ma wiele potocznych nazw, między innymi 'Swing(ing) Charleston'. ROCK AND ROLL Rock and roll (ang. kołysać i kręcić się) – podstawowa forma leżąca u fundamentów wszystkich stylów rockowych. Sam termin "rock and roll" został wzięty bezpośrednio z tradycyjnych bluesów, w których był aluzją do aktu seksualnego. Po raz pierwszy termin ten w znaczeniu stylu muzycznego został użyty przez Alana Freeda w 1951 roku. Wywodzi się z uproszczonego i zredukowanego, do trzech lub czterech akordów, schematu bluesowego granego w szybkim tempie przy pomocy zelektryfikowanych instrumentów. Dodatkowo obejmuje wpływy rhythm and bluesa, country i tradycyjnego jazzu. Termin Rock'N'Roll powstał kilka dekad przed muzyką. SALSA Salsa jest popularnym na całym świecie tańcem latynoamerykańskim o pochodzeniu karaibskim rozwiniętym szczególnie na Kubie i w Ameryce Południowej i odpowiadającym muzyce również nazywanej salsą. TANIEC JAKO FORMA SPEKTAKLU KLASYCZNE TAŃCE INDYJSKIE Klasyczne tańce indyjskie – tańce religijne pochodzące z terytorium Indii, dzielą się na siedem podstawowych stylów, z których: cztery pochodzą z południa kraju: •Bharatanatiam •Katakali •Kuchipudi •Mohini Attam a trzy z północy: •Katak •Manipuri •Odissi BALET Termin balet posiada kilka powiązanych z sobą znaczeń: rodzaj widowiska teatralnego, w którym głównym środkiem wyrazu jest taniec wykonywany przez tancerzy według choreografii, z towarzyszeniem muzyki, na tle dekoracji; •zespół baletowy (na przykład balet Teatru Wielkiego); •utwór muzyczny napisany specjalnie dla widowiska baletowego; •całokształt sztuki baletowej danej epoki lub kraju (na przykład: balet romantyczny, balet polski). KANKAN Kankan– francuski taniec z 2. połowy XIX wieku, pochodzenie niepewne. Towarzyszy mu muzyka bardzo szybka, w rytmie galopu, w metrum 2/4. Po błyskawicznej karierze we Francji, u schyłku XIX wieku kankan rozpowszechnił się szybko również i w innych krajach. Kankan powstał dzięki młodym pannom/dziewczętom, które same szyły sukienki i tańczyły w miastach dla rozrywki i dla "przypodobania się", swoją popularność ugruntował przez paryskie teatrzyki variétés. Charakterystycznymi dla tego tańca są takie figury akrobatyczne, jak: szpagat, gwiazda, wyrzut prostej nogi do góry. Początkowo wywoływał oburzenie obrońców moralności. TANIEC BRZUCHA Taniec brzucha (taniec arabski, taniec orientalny, raqs sharqi) jest to rodzaj tańca solowego, wykonywanego głównie, ale nie wyłącznie przez kobiety, popularnego na terenach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Jego najważniejsze cechy to ruchy bioder, brzucha, biustu i ekspresyjne gesty rąk. Elementem bardzo charakterystycznym jest tzw. shimmy, czyli drżący ruch bioder wprawiającego w drgania również brzuch tancerki. Można wykonywać także shimmy innych części ciała np. ramion lub biustu. Właściwe ruchy mięśni brzucha występują bardzo rzadko i jest ich tylko kilka. Oprócz typowych elementów dla tego gatunku, można zauważyć elementy zaczerpnięte z orientalnych tańców folklorystycznych, tańca współczesnego, a nawet baletu. MUSICIAL Musical – typ anglo-amerykańskiej sztuki muzycznej. Geneza musicalu sięga drugiej połowy XIX wieku, jednak dopiero w latach 20. XX wieku gatunek zyskał prawdziwą popularność, a przez następne dekady nadal jeszcze kształtowała się jego formuła. Wraz z nastaniem ery kina i telewizji zaczęły powstawać musicale filmowe. Tradycyjny musical zawiera sceny mówione, śpiewane i tańczone. Od tej konwencji odszedł jednak rewolucjonista gatunku, Andrew Lloyd Webber, rezygnując całkowicie z kwestii mówionych. TANIEC NOWOCZESNY Mianem tańca nowoczesnego zostaje mylnie określany taniec współczesny (ang. modern dance), który jest dalszym rozwinięciem tańca wyrazistego, powstałego w Niemczech w latach 1920-30, ujętym w reguły specyficznej techniki. Krystalizował się w Ameryce w latach 1930-50, wykorzystując elementy folkloru afrykańskiego i indiańskiego. Czołowymi reprezentantami tańca współczesnego byli: •Isadora Duncan •Doris Humphrey •Charles Weidman •Martha Graham Taniec nowoczesny wymaga od tancerza niezwykłej koordynacji ruchów, które muszą być bardzo wyraziste. Aby stać się dobrym tancerzem nowoczesnym, należy również opanować podstawy tańca klasycznego. DZIĘKUJĘ ZA OBEJRZENIE MOJEJ PREZENTACJI.. Klaudia Wilk