Wymagania edukacyjne z historii i społeczeństwa w klasie VI Ocenę

Wymagania edukacyjne z historii i społeczeństwa w klasie VI
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:
- nie zna imion władców Polski,
- nie zna daty: chrztu Polski, zjazdu gnieźnieńskiego, koronacji Bolesława Chrobrego, bitwy
pod Grunwaldem, bitwy pod Wiedniem, uchwalenia konstytucji 3 maja, rozbiorów Polski,
odzyskania niepodległości przez Polskę, wybuchu II wojny światowej,
- nie zna sylwetek wielkich Polaków : J. Piłsudski, R. Dmowski,
- nie potrafi opisać polskich symboli,
- nie wie, jakie są polskie święta państwowe i dlaczego,
- nie pamięta pojęcia: państwo, społeczeństwo, kultura, religia, gospodarka,
- nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń wymagających
zastosowania podstawowych umiejętności,
- braki w wiedzy są na tyle duże, że nie rokują nadziei na usunięcie ich, nawet przy pomocy
nauczyciela,
- braki uniemożliwiają rozumienie dalszego materiału.
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
- zna imiona władców Polski,
- zna daty : chrztu Polski, zjazdu gnieźnieńskiego, koronacji Bolesława Chrobrego, bitwy pod
Grunwaldem, bitwy pod Wiedniem, uchwalenia konstytucji 3 maja, rozbiorów Polski,
odzyskania niepodległości przez Polskę, wybuchu II wojny światowej,
- zna sylwetki wielkich Polaków : J. Piłsudski, R. Dmowski,
- opisze polskie symbole,
- wie, jakie są polskie święta państwowe i dlaczego,
- pamięta pojęcia: państwo, społeczeństwo, kultura, religia, gospodarka,
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
- określi położenie naszego kraju,
- omówi przebieg granic Polski,
- wymieni państwa sąsiadujące z Rzeczpospolitą Polską,
- wyjaśni daty: 966, 1000, 1025, 1385, 1410, 1655-1660, 1683, 1772, 1791, 1793, 1795,
1830, 1918, 1920, 1939,1944, 1945, 1989,
- powie, kim byli: Mieszko I, Bolesław Chrobry, Bolesław Krzywousty, Władysław Łokietek,
Kazimierz Wielki, Jadwiga, Władysław Jagiełło, Stefan Batory, Józef Piłsudski, Roman
Dmowski,
- potrafi wskazać na mapie państwo polskie za panowania Mieszka I i Bolesława Chrobrego,
- wyjaśni, dlaczego Mieszko I przyjął chrzest,
- wiedzie, co wydarzyło się na zjeździe gnieźnieńskim,
- pamięta o zasługach Władysława Łokietka,
- wytłumaczy, dlaczego króla Kazimierza nazwano Wielkim,
- omówi przyczyny zawarcia unii polsko-litewskiej oraz jej warunki,
- przedstawi przebieg i znaczenie bitwy pod Grunwaldem,
- omówi przyczyny, przebieg i skutki potopu szwedzkiego,
- przedstawi przebieg odsieczy wiedeńskiej króla Jana III,
- omówi okoliczności, w jakich doszło do rozbiorów Polski,
- wymieni postanowienia Konstytucji 3 maja i wiedzieć, na czym polegało jej znaczenie,
- zna formy walki Polaków o odzyskanie wolności, ( Legiony Polskie we Włoszech,
Powstanie Listopadowe, Powstanie Styczniowe),
- opowie o wydarzeniach, które kształtowały niepodległe państwo polskie,
- zna znaczenie bitwy warszawskiej,
- omówi politykę okupantów wobec Polaków i Żydów w okresie II wojny światowej,
- przedstawi formy walki Polaków z okupantem hitlerowskim,
- wie, jaka była geneza III RP,
- zna systemy ustrojowe istniejące w przeszłości,
- wie, jak dzieliły się społeczeństwa w ciągu dziejów,
- omówi prawa, obowiązki i warunki życia poznanych grup społecznych,
- wymieni główne problemy dzisiejszych społeczeństw,
- wymieni antycznych artystów, pisarzy i filozofów oraz ich osiągnięcia,
- potrafi wskazać twórców polskiego odrodzenia i ich osiągnięcia,
- wymieni twórców romantyzmu i pozytywizmu,
- zna najważniejszych bogów starożytnych Greków,
- zna główne założenia judaizmu, chrześcijaństwa, islamu,
- omówi procesy i zjawiska ekonomiczne od starożytności do czasów współczesnych.
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:
- wytłumaczy, na czym polega ustrój republiki demokratycznej,
- przedstawi początki państwowości polskiej,
- opowie o sukcesach politycznych Bolesława Chrobrego,
- wyjaśni daty: 1138, , 1320, 1364, 1241, 1331,1364, 1385, 1409- 1411, 1454, 1466, 1525,
1605, 1648, 1654, 1655, 1657, 1660, 1772, 1788-1792, 1792, 1794, 1797, 1807, 1815, 1830,
1863, 1914, 11 XI 1918, 1919, 1920, 1921, 1 IX 1939, 17 IX 1939, 1 VIII 1944, 8 V 1945,
1956, 1970, VIII 1980, 13 XII 1981, 1989,
- powie, kim byli:, Jadwiga, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt Stary,
Bona, Zygmunt August, Henryk Walezy, Stefan Batory, Zygmunt III, Władysław IV, Jan
Kazimierz, August II Mocny, August III, Stanisław August Poniatowski, Stanisław Staszic,
Hugo Kołłątaj, Tadeusz Kościuszko, Jan Henryk Dąbrowski, Józef Wybicki , Piotr Wysocki,
Walerian Łukasiński,
- omówi stosunki polsko-krzyżackie za panowania Piastów,
- omówi stosunki polsko-krzyżackie za panowania Jagiellonów ( wielka wojna, wojna
trzynastoletnia, przyczyny i skutki hołdu pruskiego),
- zlokalizuje na mapie Prusy Królewskie i Prusy Książęce,
- omówi przyczyny i skutki zawarcia unii realnej przez Polskę i Litwę,
- potrafi wskazać na mapie: Kircholm, Beresteczko, Częstochowę, Oliwę, Chocim, Wiedeń,
- potrafi wskazać na mapie Targowice i Racławice,
- wyjaśni, na czym polegała złota wolność szlachecka,
- przedstaw okoliczności, w jakich doszło do insurekcji kościuszkowskiej,
- opisze przebieg powstania kościuszkowskiego,
- opowie o utworzeniu Legionów Polskich,
- opowie o utworzeniu Legionów Polskich,
- wymieni przyczyny wybuchu powstania listopadowego oraz styczniowego,
- wyjaśni, na czym polegała rusyfikacja i germanizacja,
- wymieni najważniejsze państwa biorące udział w I wojnie światowej,
- potrafi wskazać na mapie granice państwa polskiego po I wojnie światowej i omówić
wydarzenia, które wpłynęły na ich kształt,
- potrafi pokazać na mapie miejsca ważniejszych bitew kampanii wrześniowej,
- potrafi wskazać na mapie granice okupacji niemieckiej i radzieckiej do VI 1941 r.,
- opowie, w jaki sposób Polacy walczyli z niemiecką okupacją,
- omówi przyczyny i przebieg powstania warszawskiego,
- omówi wydarzenia, które doprowadziły do powstania trzeciej Rzeczypospolitej,
- powie, kim był Lech Wałęsa,
- opowie o formach sprawowania władzy na przestrzeni dziejów,
- scharakteryzuje ustrój, który panował w Egipcie, wymienić uprawnienia faraona egipskiego,
omówi zadania poszczególnych grup społecznych,
- powie, kim był Perykles , wskazać na mapie ateńską polis, wytłumaczyć, w jaki sposób
działała demokracja (Zgromadzenie Ludowe ,ostracyzm),
- omówi cechy monarchii feudalnej,
- wyjaśni, jak powstała i działała monarchia stanowa,
- wyjaśni, na czym, według Monteskiusza, polegał trójpodział władzy,
- omówi systemy ustrojowe, które istniały w Polsce,
- poda przyczyny jednoczenia się Europy Zachodniej,
- potrafi wskazać na mapie państwa członkowskie,
- scharakteryzuje instytucje Unii Europejskiej,
- omówi położenie niewolników,
- opowie o życiu stanów średniowiecznej Europy,
- wymieni hasła społeczne, które głosiła Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela,
- opowie o warunkach życia i pracy robotników w XVIII-XIX w.,
- omówi sposoby walki robotników o poprawę warunków pracy,
- potrafi wskazać na mapie Polskę, Niemcy i Etiopie oraz określić ich położenie geograficzne,
- opowie, jak dzieliły się społeczeństwa w ciągu dziejów,
- omówi prawa, obowiązki i warunki życia poznanych grup społecznych,
- wymieni główne problemy dzisiejszych społeczeństw oraz podać sposoby ich rozwiązania,
- wymieni antycznych artystów, pisarzy i filozofów oraz ich osiągnięcia,
- wymieni najważniejsze osiągnięcia techniczne Rzymian,
- określi ramy czasowe renesansu i wymienić twórców włoskiego renesansu, ich dzieła,
- potrafi wskazać twórców polskiego odrodzenia i ich osiągnięcia,
- wymieni twórców romantyzmu i pozytywizmu,
- przedstawi osiągnięcia kulturalne w ciągu wieków,
- wymieni największych twórców i ich dzieła,
- wymieni najważniejszych bogów greckich i dziedziny, którymi się opiekowali,
- wymieni zasady obowiązujące wyznawców judaizmu,
- omówi początki chrześcijaństwa,
- wyjaśni datę 622 , powie, kim był Mahomet, wskazać na mapie Mekkę i Medynę,
- omówi główne założenia islamu,
- potrafi wskazać na mapie Bliski Wschód i Mezopotamię,
- przedstawi zjawiska, które towarzyszyły rozwojowi handlu wymiennego,
- określi, kiedy zaczęto używać pieniędzy,
- scharakteryzuje główne etapy rozwoju gospodarczego Europy,
- przedstawi skutki gospodarcze rewolucji przemysłowej,
- opowie, jakie zasady rządzą wolnym rynkiem,
- wyjaśni, jak działa giełda,
- wyjaśni, na czym polegała zależność pierwszych myśliwych od przyrody,
- wyjaśni wpływ rewolucji przemysłowej na środowisko naturalne,
- poda przykłady katastrof ekologicznych i omówić ich skutki,
- potrafi zrozumieć konieczność podejmowania działań na rzecz ochrony środowiska,
- opowie o związkach miedzy warunkami klimatycznymi a życiem ludzi na przestrzeni
dziejów,
- opowie o wpływie człowieka na środowisko naturalne na przestrzeni dziejów.
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:
- omówi położenie geopolityczne Polski,
- wyjaśni, dlaczego Polska jest państwem prawa,
- wymieni najważniejsze plemiona zamieszkujące ziemie polskie,
- omówi początki naszego państwa,
- oceni znaczenie przyjęcia chrztu dla państwa polskiego,
- poda przyczyny rozbicia dzielnicowego,
- wyjaśni, dlaczego mieszkańcy ziem polskich chcieli zjednoczenia,
- wyjaśni daty: 972, 1002-1018, 1226, 1308, 1370,1409-1411, 1569, 1572, 1573,
- opowie o konflikcie polsko-krzyżackim w latach 1409-1411 i jego skutkach,
- opowie o konflikcie polsko-krzyżackim w latach 1454-1466 i jego skutkach,
- oceni przyczyny i skutki hołdu pruskiego,
- wyjaśni, na czym polegała demokracja szlachecka,
- omówi politykę zagraniczna Stefana Batorego,
- powie, kim byli: Władysław Warneńczyk, Ludwik Węgierski, Bona, Bohdan Chmielnicki,
Stefan Czarniecki, Hugo Kołłataj,
- omówi przyczyny, przebieg i skutki wojen toczonych przez Rzeczpospolita w XVII w.,
- wyjaśni daty: 1772, 1788-1792, 3 V 1791, 1793, 1794, 1795, 1792,
- potrafi pokazać na mapie zmiany terytorialne będące wynikiem rozbiorów,
- opowie o walkach Polaków u boku Napoleona Bonapartego,
- omówi okoli omówi okoliczności, w jakich doszło do rozbiorów Polski,
- czynności zawarcia konfederacji targowickiej i jej cele,
- wyjaśni okoliczności powstania hymnu polskiego,
- poda okoliczności powstania Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego,
- wymieni sposoby walki Polaków o zachowanie polskości,
- porówna powstanie listopadowe ze styczniowym,
- scharakteryzuje polskie orientacje polityczne, które istniały podczas I wojny światowej,
- potrafi opisać, jakie trudności musiała pokonać odrodzona Polska,
- potrafi wytłumaczyć, dlaczego Polska poniosła klęskę w kampanii wrześniowej,
- potrafi wskazać przyczyny klęski powstania warszawskiego,
- wytłumaczy, w jaki sposób komuniści zdobyli władze w Polsce,
- wymieni przyczyny wybuchu strajków i demonstracji robotniczych w PRL,
- wyjaśni, w jakich okolicznościach Polska po 1989 r. ponownie stała się republiką
demokratyczną,
- potrafi wskazać przyczyny utworzenia państwa przez mieszkańców Egiptu,
- oceni demokracje ateńską,
- opowie, jak funkcjonował ustrój feudalny,
- porówna demokracje ateńską z dzisiejsza,
- porówna monarchie feudalna z monarchia stanowa,
- potrafi wskazać różnice w położeniu poszczególnych stanów,
- porówna monarchię absolutną z konstytucyjną,
- porówna systemy ustrojowe istniejące w przeszłości,
- wymieni podstawowe organy władzy w trzeciej Rzeczypospolitej i ich uprawnienia,
- scharakteryzuje grupy społeczne w Rzymie i ukazać znaczenie niewolników w gospodarce
starożytnego Rzymu,
- scharakteryzuje podział społeczeństwa po rewolucji przemysłowej,
- porówna warunki społeczno-gospodarcze Polski, Niemiec i Etiopii,
- wytłumaczy przyczyny niskiego bądź wysokiego poziomu życia ludności tych państw,
- określi przyczyny i skutki terroryzmu, imigracji, narkomanii i zachowań aspołecznych, a
także poda sposoby rozwiązania tych problemów,
- uzasadni, że jesteśmy spadkobiercami kultury starożytnych Greków,
- omówi znane zasady rzymskiego prawa, które obowiązują do dziś,
- porówna osiągnięcia kulturalne starożytnych Greków z dorobkiem Rzymian,
- umie ukazać ponadczasowy osiągnięć artystów Renesansu,
- potrafi dostrzec ciągłość rozwoju cywilizacyjnego,
- porówna poglądy polskich romantyków z poglądami pozytywistów w kwestii odzyskania
wolności,
- porówna poglądy polskich romantyków z poglądami pozytywistów w kwestii odzyskania
wolności,
- przedstawi wierzenia religijne starożytnych Greków,
- potrafi wskazać na mapie współczesny Izrael i główne miejsca, w których żyją wyznawcy
judaizmu,
- wyjaśni przyczyny rozproszenia narodu żydowskiego,
- potrafi ukazać wspólne początki chrześcijan i Żydów,
- scharakteryzuje przyczyny i skutki rozłamów religijnych w Kościele katolickim (schizma
wschodnia, reformacja),
- przedstawi najważniejsze problemy dzisiejszego islamu,
- opowie, w jaki sposób dokonał się podział pracy w starożytnej Mezopotamii,
- potrafi wskazać różnice miedzy wyznaniami,
- wyjaśni skutki podziału pracy,
- potrafi zrozumieć skutki dokonywanych przez ludzi zmian środowiska naturalnego,
- wymieni przyczyny odkryć geograficznych,
- opowie, jak powstał i działał system nakładczy,
- wyjaśni, dlaczego od XVI w. rozwój gospodarczy Europy przebiegał dwiema drogami,
- omówi przyczyny tworzenia i utrzymywania kolonii,
- wymieni największe potęgi kolonialne XVI-XIX w,
- omówi procesy i zjawiska ekonomiczne od starożytności do czasów współczesnych,
- porówna wędrowny i osiadły tryb życia człowieka,
- opowie o wpływie człowieka na środowisko naturalne na przestrzeni dziejów,
- potrafi dostrzega przejawy świadomej ingerencji człowieka w środowisko naturalne,
- wyjaśni, dlaczego człowiek jest największym zagrożeniem dla świata przyrody,
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
- posiada wiadomości i umiejętności przewidziane na ocenę bardzo dobrą,
- nie tylko potrafi korzystać z różnych źródeł informacji wskazanych przez nauczyciela, ale
również samodzielnie zdobywa wiadomości,
- systematycznie wzbogaca wiedzę przez czytanie książek i artykułów o treści historycznej,
- wychodzi z samodzielnymi inicjatywami rozwiązywania konkretnych problemów, zarówno
w czasie lekcji jak i w pracy pozalekcyjnej,
- bierze aktywny udział w konkursach historycznych i odnosi w nich sukcesy,
- jest autorem pracy wykonanej dowolną techniką o dużych wartościach poznawczych i
historycznych,
- potrafi nie tylko poprawnie rozumować kategoriami historycznymi (przyczyny-skutki ), ale
również umie powiązać problematykę historyczną z zagadnieniami poznawanymi w czasie
innych zajęć,
- umie powiązać dzieje własnego regionu z dziejami Polski lub powszechnymi,
- wyraża samodzielny, krytyczny stosunek do zagadnień z przeszłości; potrafi udowodnić
swoje zdanie używając odpowiedniej argumentacji,
- posiada wiedzę znacznie wykraczającą poza zakres materiału programowego
przedstawionego powyżej,
- zna dzieje własnego regionu w stopniu wykraczający poza poznawany na lekcji materiał.