Rodzaje środowisk społecznych

advertisement
WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE
Temat: Rodzaje środowisk społecznych
Środowisko społeczne
Każdy człowiek żyje w określonym środowisku społecznym. Jest to ogół społecznych
warunków, które kształtują rozwój i zachowanie jednostek.
Środowisko społeczne tworzą ludzie, grupy społeczne, przedmioty będące wytworami
ludzkiej aktywności, a także środowisko kulturowe.
Środowisko kulturowe określa system działających na jednostkę elementów
kulturowych istniejących w danej zbiorowości społecznej, do których należą między
innymi wyobrażenia, tradycja, przekonania, normy, wartości społeczne i społecznie
określone wzorce zachowań.
Rodzina
Rodziną nazywamy podstawową,
pierwotną, małą grupę społeczną
składającą się z rodziców, ich dzieci (także
adoptowanych) i krewnych.
Rodziców łączy więź małżeńska,
rodziców z dziećmi – rodzicielska.
The Bellelli Family
Edgar Degas
Rodzina
Rodzina odgrywa ważną rolę w życiu społecznym, gdyż jest podstawowym rodzajem
grupy społecznej.
Pod względem socjologicznym jest to grupa pierwotna oparta na więziach osobistych, o
organizacji nieformalnej.
Państwo, wspierając rodzinę, która jest jednym z głównych czynników socjalizacji,
gwarantuje jej warunki rozwoju poprzez odpowiednie przepisy prawne, wynikające z
zapisów w Konstytucji RP:
„Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo
znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej” (art. 18 Konstytucji RP).
Typy rodziny
monogamiczna (dwoje partnerów)
Liczba partnerów
poligamiczna (więcej partnerów)
- poligamia (związek mężczyzny z
wieloma kobietami,
- poliandria (związek kobiety z wieloma
mężczyznami
Typy małżeństw
Małżeństwa ze względu na strukturę dzieli się na:
Monogamiczne –
związek jednego
mężczyzny z
jedną kobietą
Poligamiczne –
związek jednego
mężczyzny z
kilkoma
kobietami
Małżeństwo
grupowe –
związek kilku
kobiet z kilkoma
mężczyznami
Typy rodziny
endogamiczna (małżeństwo zawierane
w obrębie jednej grupy społecznej)
zakres (obszar) wyboru
małżonka
egzogamiczna (małżeństwo zawierane w
obrębie różnych grup społecznych)
Typy rodziny
patriarchalna (pełnia władzy należy do
mężczyzny)
kryterium poważania i
władzy
matriarchalna (pełnia władzy należy do
kobiety)
partnerska (sprawiedliwy podział praw i
obowiązków)
Typy rodziny
patrylinearna (dziedziczenie po ojcu)
metoda dziedziczenia
nazwiska i majątku
matrylinearna (dziedziczenie po matce)
Rodzina
Niepełna –
rodzina, w której
dziecko jest
wychowywane
przez jedną osobę
dorosłą, na której
spoczywa
odpowiedzialność
za gospodarstwo
domowe
Nuklearna –
rodzina
dwupokoleniowa
składająca się z
rodziców i ich
dzieci –
przeciwieństwo to
rodzina
wielopokoleniowa
Przybrana –
rodzina
powstająca w
wyniku
powtórnego
małżeństwa
przez
owdowiałego lub
rozwiedzionego
rodzica
Zastępcza –
prawna forma
opieki na
małoletnim
dzieckiem,
którego
biologiczni
rodzice są
nieznani albo
pozbawieni
władzy
rodzicielskiej
Rodzina jako grupa społeczna
•
Związek intymnego, wzajemnego uczucia, współdziałania i wzajemnej
odpowiedzialności, w którym akcent pada na wzmacnianie wewnętrznych relacji
i interakcji.
W tym ujęciu rodzina pełni funkcje osobowe:
• małżeńską
• rodzicielską
• braterską
Rembrandt
Kryterium klasyfikacji
Zazwyczaj jako rodzinę rozumie się dwójkę partnerów i wychowywane potomstwo.
Tego typu rodzinę określa się jako nuklearną (w genealogii to rodzina mała), gdy jedno z
partnerów zamieszkuje także z rodzicami, to jest to rodzina wielopokoleniowa. Jednak tak
naprawdę granic rodziny nie da się jednoznacznie określić, choć da się stopniować
pokrewieństwo lub powinowactwo.
Ogół osób, o których wiadomo, że są spokrewnione lub spowinowacone chociażby w linii
bocznej, w genealogii również nazywa się rodziną (dla odróżnienia od rodziny małej
nazywa ją się rodziną wielką).
Funkcje rodziny
Ekonomiczna
Prokreacyjna
Stratyfikacyjna
Seksualna
Funkcje
rodziny
Socjalizacyjna
Opiekuńcza
Kulturowa
Rekreacyjna
Przejawy kryzysu rodziny
Liczba dzieci przypadających na jedną Polkę w
wieku rozrodczym
Najczęściej występujące
przejawy kryzysu rodziny:
2.5
2,04
2
1,85
1,58
-
wzrost liczby rozwodów
1.5
spadek liczby zawieranych małżeństw
1
spadek dzietności
zanik tradycyjnych funkcji rodziny
0.5
0
1,37
1,25
1990
1993
1996
1999
2002
1,22
2003
1,23
2004
1,24
2005
Podstawowe pojęcia z zakresu
prawa rodzinnego
Adopcja – przyjęcie do rodziny na mocy orzeczenia sądu osoby małoletniej
Alimenty – ustanawiane przez sąd obowiązkowe świadczenia na rzecz osób, w stosunku
do których są zobowiązane inne osoby.
Intercyza – majątkowa umowa małżeńska
Podstawowe pojęcia z zakresu
prawa rodzinnego
Kuratela – nadzór prawny nad osobą niepełnoletnią lub niebędącą w pełni władz
umysłowych.
Opieka – nadzór prawny nad osobą małoletnią niepozostającą pod władzą rodzicielską
lub całkowicie ubezwłasnowolnioną.
Zaprzeczenie ojcostwa – orzeczenie sądowe stwierdzające, że mąż matki nie jest ojcem
dziecka, które urodziło się w trakcie małżeństwa.
Grupa rówieśnicza
Grupa rówieśnicza jest grup społeczną składają się z osób równych wiekiem.
Pod względem socjologicznym grupa rówieśnicza jest grupą pierwotną.
Grupę rówieśniczą wyróżnia przede wszystkim typ więzi emocjonalnych (nieformalne)
oraz wzajemna akceptacja.
Grupa
rówieśnicza
niska liczebność
poczucie
wspólnoty
decydująca rola
więzi osobowych
i znajomości
osobistych
zmienność celów
dobrowolne
członkowstwo
aprobata dla
przywódcy
poczucie
odrębności
ustalony
samodzielnie
system wzorów i
wartości
Szkoła
Szkoła jest instytucją oświatowo – wychowawczą stanowiącą, podobnie jak rodzina i
grupa rówieśnicza, jeden z podstawowych czynników socjalizacji. Charakteryzuje się ona
występowaniem społeczności dwupokoleniowej czyli uczniów i nauczycieli.
Życie szkoły jest określone przede wszystkim przez układ interpersonalny uczeń –
nauczyciel. Układ ten porządkuje życie społeczne szkoły.
przekazuje wiedzę
popularnonaukową
Szkoła
naucza metodami naukowymi
przygotowuje do udziału w życiu
społecznym (socjalizacja)
Uczeń
Szkoła
Stosunki w szkole mają charakter sformalizowany. Istnieje określona hierarchia i
mocno zarysowany cel, którym jest wychowanie i nauczanie.
Szkoła
Samorząd uczniowski
wszyscy uczniowie
Dyrektor
Rada Pedagogiczna
dyrektor - nauczyciele
Rada szkoły
przedstawiciele
nauczycieli, rodziców
i uczniów
Rada rodziców
przedstawiciele
rodziców uczniów
wszystkich klas szkoły
Zakład pracy
CECHY
system prawny
system techniczny
system organizacyjny
Zakład pracy
system społeczny
FUNKCJE
wychowawcza
produkcyjna
- planowanie
produkcji
- produkcja
- reklama
- sprzedaż
socjalna
-miejsce pracy
- zaspokajanie
potrzeb
psychospołeczny
ch pracownika
-nabywanie
umiejętności
społecznych (norm i
wzorów)
- kształtowanie
stosunków
interpersonalnych
Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej
Portalu www.szkolnictwo.pl
Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie
w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie
i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania
w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.
Download