Celebracja slowa Bozego 1 - Jezus Chrystus

Celebracja słowa Bożego
CHRYSTUS-SŁUGA
(Christos-Diakonos)
Uwagi wstępne
W myśl zaleceń zawartych w Ordo initiationis christinae adultorum należy dla
katechumenów przygotowywać specjalne celebracje słowa Bożego, szczególnie w tym celu,
aby przekazaną doktrynę chrześcijańską silniej zakorzenić w ich duszach ( OICA 100 i 106).
Zgodnie z tym pragniemy do programu formacyjnego I roku deuterokatechumenu
związanego z koncepcją Dziesięciu kroków ku dojrzałości chrześcijańskiej włączyć dziesięć
celebracji słowa Bożego związanych z tematem każdego roku i będących zarazem syntezą i
zamknięciem każdego etapu formacji. Celebracje mogą odbywać się łącznie dla większej ilości
grup formacyjnych i powinny katechumenom dać okazję do przeżycia obecności
(i przynależności) w nadrzędnej wspólnocie eklezjalnej, w którą mają wrastać poprzez
deuterokatechumenat. Dlatego najlepiej byłoby, gdyby te celebracje miały charakter
nabożeństwa całej wspólnoty lokalnej(parafii), np. w sobotę lub w przeddzień święta
wieczorem. Można również odbyć je w ramach oazy modlitwy lub jakiegoś dnia wspólnoty
Ruchu Światło-Życie. Należy zwrócić uwagę na staranne przygotowanie celebracji (szczególnie
śpiewów, które mają być wykonane, i czytań). W celebrację można włączyć tzw. egzorcyzmy
mniejsze oraz specjalne błogosławieństwa dla katechumenów. Temat Chrystus - Sługa ma
utrwalić obraz Chrystusa, jaki jest przekazywany w I cyklu formacyjnym.
Od redakcji wydania „Celebracja Dziesięciu kroków ku dojrzałości chrześcijańskiej”1996r.
Celebracje przygotowywane przed ukazaniem się w 1998roku polskiego tłumaczenia
Obrzędów chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych odwołują się do tekstu łacińskiego
Ordo initiationis christinae adultorum z roku 1972. Ponieważ formacja
deuterokatechumealna, której cząstką są niniejsze celebracje, przeznaczona jest dla osób
ochrzczonych, dlatego niektóre tłumaczenia rytów i modlitw musiały być dostosowane do
statusu uczestników formacji we wspólnotach Kościoła i często nie mogą zawierać
sformułowań, jakie podaje księga Obrzędów chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych,
przeznaczona dla przygotowujących się do chrztu.
Zamieszczone niżej celebracje zawierają więc pierwotne, studyjne tłumaczenia
modlitw, aby nie dokonywać korekt w oficjalnym polskim tekście liturgicznym. Podawane
odnośniki do łacińskiego OICA są zgodne z numeracją polskich OCWD, można więc odnaleźć
tutaj właściwe treści już bez konieczności poznawania łaciny. Ostatnie nabożeństwo,
powstałe już po ogłoszeniu polskiego tłumaczenia, zawiera odnośniki wprost do tego
dokumentu.
Przebieg celebracji
Obrzędy wstępne
Procesja wejścia
Śpiew: Chrystus… to nadzieja cała nasza… Ex 363/387.
W procesji biorą udział: ministrant niosący krzyż, dwóch ministrantów światła, lektor z księgą
Pisma świętego, lektorzy, komentatorzy, psałterzyści , na końcu celebrans.
Księgę kładzie się na pulpicie i okadza, świece stawia się obok pulpitu. Wszyscy zajmują
przygotowane miejsca.
Pozdrowienie
Celebrans: W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego
Wszyscy: Amen.
C:
Łaska i pokój od Boga, Ojca naszego i od Pana Jezusa Chrystusa niech będą z wami.
W:
I z duchem twoim.
Komentarz wprowadzający
Celebrans:
W
naszej
celebracji
słowa
Bożego
uczestniczą
członkowie
wspólnot
deuterokatechumenalnych, którzy w swoim dążeniu do dojrzałości chrześcijańskiej rozważali
w ostatnich dniach tajemnicę Jezusa Chrystusa, Pana i Zbawiciela, będącego naszym
Światłem i Życiem oraz Pośrednikiem i Drogą do Ojca. Dzisiaj chcemy razem z nimi poświęcić
ten czas na rozważanie tej tajemnicy, albowiem droga katechumenów ma być
postępowaniem pośrodku wspólnoty wierzących, która wraz z nimi ma rozważać tajemnicę
Chrystusa i odnawiać własne nawrócenie ( por. OICA). Dla członków wspólnot
deuterokatechumenalnych dzisiejsze rozważanie ma być syntezą całego okresu wysiłków
zmierzających do głębszego i pełniejszego poznania Chrystusa. W obrazie Chrystusa-Sługi
chcemy dziś ogarnąć całościowo, o ile to możliwe, tę fascynującą tajemnicę.
Módlmy się o światło Dycha Świętego, który zna głębokości Boże, aby nas wprowadził
w pełniejsze ich zrozumienie.
Modlitwa (por. Ef 1, 17-19)
Po chwili modlitwy w ciszy celebrans modli się:
C: Boże Pana naszego Jezusa Chrystusa, Ojcze chwały,
udziel nam ducha mądrości i objawienia
w głębszym poznaniu Jego samego;
daj nam, prosimy, światłe oczy serca,
tak abyśmy poznali czym jest nadzieja naszego powołania,
czym bogactwo Jego dziedzictwa wśród świętych
i czym przemożny ogrom Jego mocy względem nas wierzących.
Przez naszego Pana, Jezusa Chrystusa, Syna Twojego,
który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego,
Bóg po wszystkie wieki wieków:
Wszyscy: Amen
Liturgia czytań
Wszyscy siadają
Komentarz wprowadzający do I czytania
Komentator:
Obraz Mesjasza, czyli po grecku Chrystusa, czyli po polsku Pomazańca, jako tego, który
miał przyjść, aby wypełnić wielką obietnicę zbawienia ostatecznego, daną przez Boga
ludzkości, i ugruntować Jego wieczne królestwo, był przez wieki pochowany w tradycji narodu
wybranego, Izraela, i był przez Proroków uzupełniany ciągle nowymi rysami. Najpełniej obraz
ten naszkicował prorok Izajasz w tak zwanych Pieśniach Sługi Jahwe. Obraz ten miejscami jest
tak realistyczny, że nazwano Izajasza ,,piątym Ewangelistą”. Posłuchajmy fragmentu tej
wielkiej Pieśni Sługi Jahwe.
Czytanie I
Iz 42,1-7;49,1-6;52,13-53,12
Czytanie z Księgi Proroka Izajasza.
Oto mój Sługa, którego podtrzymuję, Wybrany mój, w którym mam upodobanie.
Sprawdziłem, że Duch mój na nim spoczął; On przyniesie narodom Prawo. Nie będzie wołał ni
podnosił głosu, nie słyszeć krzyku swego na dworze. Nie złamie trzciny nadłamanej, nie zgasi
knotka o nikłym płomyku. On niezachwianie przyniesie Prawo. Nie zniechęci się ani nie
złamie, aż utrwali Prawo na ziemi, a Jego pouczenia wyczekują wyspy.
Tak mówi Pan Bóg, który stworzył i rozpiął niebo, rozpostarł ziemię wraz z jej plonami,
dał ludziom na niej dech ożywczy i tchnienie tym, co po niej chodzą. Ja, Pan, powołałem Cię
słusznie, ująłem Cię za rękę i ukształtowałem, ustanowiłem Cię przymierzem dla ludzi,
światłością dla narodów, abyś otworzył oczy niewidomym, abyś z zamknięcia wypuścił
jeńców, z więzienia tych, co mieszkają w ciemności.
Wyspy posłuchajcie mnie! Ludy najdalsze, posłuchajcie! Powołał mnie Pan już z mej
matki, od jej wnętrzności wspomniał moje imię. Ostrym mieczem uczynił moje usta, w cieniu
swej ręki Mnie ukrył. Uczynił ze Mnie strzałę zaostrzoną, utaił Mnie w swoim kołczanie. I rzekł
mi: ,,Tyś Sługom moim, Izraelu, w tobie się rozsławię”. Ja zaś mówiłem: Próżno się trudziłem,
na darmo i na nic zużyłem me siły. Lecz moje prawo jest u Pana i moja nagroda u Boga mego.
Wsławiłem się w oczach Pana, Bóg mój stał się moją siłą. A teraz przemówił Pan który mnie
ukształtował od urodzenia na swego Sługę, bym nawrócił do Niego Jakuba i zgromadził Mu
Izraela! A mówił: ,, To zbyt mało, jesteś Mi Sługą dla podźwignięcia pokoleń Jakuba i
sprowadzenia ocalałych z Izraela! Ustanowię cię światłością dla pogan, aby moje zbawienie
dotarło aż do końców ziemi”
Pan Bóg mnie obdarzył językiem wymownym, bym umiał przyjść z pomocą
strudzonemu, prze słowo krzepiące. Każdego ranka pobudza me ucho, bym słuchał jak
uczniowie. Pan Bóg otworzył Mi ucho, a Ja się nie oparłem ani nie cofnąłem. Podałem grzbiet
mój bijącym i policzki moje rwące Mi brodę. Nie zasłoniłem mojej twarzy przed zniewagami
i opluciem.
Oto się powiedzie mojemu Słudze, wybije się, wywyższy i wyrośnie bardzo. Jak wielu
osłupiało na Jego widok – tak nieludzko został oszpecony Jego wygląd i postać Jego była
niepodobna do ludzi- tak mnogie narody się zdumieją, królowie zamkną przed Nim usta, bo
ujrzą coś, czego im nigdy nie opowiadano, i pojmą coś niesłychanego.
Kto uwierzy temu, cośmy usłyszeli? Na kim się ramię Pańskie objawiło? On wyrósł
przed nimi jak młode drzewo i jakby korzeń z wyschłej ziemi. Nie miał On wdzięku ani blasku,
aby na Niego popatrzeć, ani wyglądu, by się nam podobał. Wzgardzony i odepchnięty przez
ludzi, Mąż boleści, oswojony z cierpieniem, jak ktoś, przed kim się twarze zakrywa,
wzgardzony tak, iż mieliśmy Go za nic.
Lecz on się obarczył naszym cierpieniem, on dźwigał nasze boleści, a myśmy go uznali
za skazańca, chłostanego przez Boga i zdeptanego. Lecz on był przebity za nasze grzechy,
zdruzgotany za nasze winy. Spadła nań chłosta zbawienna dla nas, a w jego ranach jest nasze
zdrowie.
Wszyscyśmy pobłądzili jak owce, każdy z nas obrócił się ku własnej drodze; a Pan
zwalił na niego winy nas wszystkich. Dręczono go, lecz sam się dał gnębić, nawet nie otworzył
ust swoich. Jak baranek na rzeź prowadzony, jak owca niema wobec strzygących ją, tak on nie
otworzył ust swoich.
Po udręce i sądzie został usunięty; a kto się przejmuje jego losem? Tak! Zgładzono go z
krainy żyjących; za grzechy mego ludu został zbity na śmierć. Grób mu wyznaczono między
bezbożnymi i w śmierci swej był na równi z bogaczem, chociaż nikomu nie wyrządził krzywdy
i w jego ustach kłamstwo nie postało.
Spodobało się Panu zmiażdżyć go cierpieniem. Jeśli wyda swe życie na ofiarę za
grzechy, ujrzy potomstwo, dni swe przedłuży, a wola Pana spełni się przez niego. Po udrękach
swej duszy ujrzy światło i nim się nasyci. Zacny mój sługa usprawiedliwi wielu, ich
nieprawości on sam dźwigać będzie.
Dlatego w nagrodę przydzielę mu tłumy i posiądzie możnych jako zdobycz, za to, że
siebie na śmierć ofiarował i policzony został pomiędzy przestępców. A on poniósł grzechy
wielu i oręduje za przestępcami.
Oto Słowo Boże.
Komentarz wprowadzający do śpiewu międzylekcyjnego
Komentator:
Jakby echem nowotestamentalnym Izajaszowej pieśni Sługi Jahwe jest Pawłowy
kantyk o Chrystusie-Słudze zawarty w Liście do Filipian. Włączmy się radośnie w ten śpiew
uwielbiając Chrystusa, którego Ojciec wywyższał za Jego uniżenie się.
Śpiew międzylekcyjny:
Śpiewaj, śpiewaj sercem całym…
Psałterzysta śpiewa zwrotki, wszyscy refren.
Komentarz wprowadzający do II czytania.
Komentator:
Wielka wizja Sługi Jahwe wypełnia się w Jezusie z Nazaretu, który objawił się jako
Chrystus-Mesjasz-Pomazaniec, który przyszedł, aby wypełnić ,,wszelką sprawiedliwość”
stosunku ludzkości do Boga i zrealizować wielki Boży plan zbawienia. Zaraz na początku swej
działalności Jezus z Nazaretu objawia ten swój program.
Czytanie II –Ewangelia
Mt 3, 13-17
C: Pan z wami.
W: I z duchem twoim.
C: Słowa Ewangelii według Św. Mateusza.
W: Chwała Tobie, Panie.
C: Wtedy przyszedł Jezus z Galilei nad Jordan do Jana, żeby przyjąć chrzest od niego. Lecz Jan
powstrzymywał Go, mówiąc: «To ja potrzebuję chrztu od Ciebie, a Ty przychodzisz do
mnie?» Jezus mu odpowiedział: «Pozwól teraz, bo tak godzi się nam wypełnić wszystko,
co sprawiedliwe». Wtedy Mu ustąpił. A gdy Jezus został ochrzczony, natychmiast wyszedł
z wody. A oto otworzyły Mu się niebiosa i ujrzał Ducha Bożego zstępującego jak gołębicę i
przychodzącego na Niego. A głos z nieba mówił: «Ten jest mój Syn umiłowany, w którym
mam upodobanie».
Oto słowo Pańskie.
Komentarz – homilia wiążąca czytanie II i III (celebrans)
Tok myślowy:
a) Chrystus w swoim ziemskim życiu stopniowo objawia i realizuje rysy obrazu Sługi
Jahwe.
b) Kuszenie na pustyni: Chrystus odrzuca pokusę szatana, pójście drogą chwały, obiera
świadomie drogę służby.
c) W Nazarecie w synagodze stosuje do siebie tekst Izajasza: ,,Duch Pański nade Mną,
On Mnie namaścił” (zob. Łk. 4, 16-21).
d) Życie w służbie ludzi cierpiących, błądzących…
e) Chce Apostołów wprowadzić na drogę służby, ale oni tego nie rozumieją (matka
synów Zebedeuszowych, Mt 20, 20-28.
f) Umywa nogi uczniom (J13, 1-20).
g)
Wreszcie idzie na mękę – dokładnie według
Izajaszowego opisu cierpiącego Sługi Jahwe.
W ten sposób Chrystus – Sługa dokonał dzieła naszego odkupienia. Święty Paweł daje
nam wspaniałą, syntetyczną wizję tego dzieła w lisach do Kolosan i do Efezjan. Rozważmy to
słuchając fragmentu pierwszego z tych listów i śpiewając, jako hymn wdzięczności fragment
drugiego.
Czytanie III:
Kol 1, 12-27
Czytanie z Listu świętego Pawła Apostoła do Kolosan.
Bracia: Z radością dziękujcie Ojcu, który was uzdolnił do uczestnictwa w dziale
świętych w światłości. On uwolnił nas spod władzy ciemności i przeniósł do królestwa swego
umiłowanego Syna, w którym mamy odkupienie - odpuszczenie grzechów.
On jest obrazem Boga niewidzialnego - Pierworodnym wobec każdego stworzenia, bo
w Nim zostało wszystko stworzone: i to, co w niebiosach, i to, co na ziemi, byty widzialne i
niewidzialne, czy Trony, czy Panowania, czy Zwierzchności, czy Władze. Wszystko przez Niego
i dla Niego zostało stworzone. On jest przed wszystkim i wszystko w Nim ma istnienie.
I On jest Głową Ciała - Kościoła. On jest Początkiem, pierworodnym spośród
umarłych, aby sam zyskał pierwszeństwo we wszystkim. Zechciał bowiem [Bóg], aby w Nim
zamieszkała cała Pełnia i aby przez Niego znów pojednać wszystko z sobą: przez Niego - i to,
co na ziemi, i to, co w niebiosach, wprowadziwszy pokój8 przez krew Jego krzyża.
I was, którzy byliście niegdyś obcymi dla Boga i Jego wrogami przez sposób myślenia i
wasze złe czyny, teraz znów pojednał w doczesnym Jego ciele przez śmierć, by stawić was
wobec siebie jako świętych i nieskalanych, i nienagannych, bylebyście tylko trwali w wierze –
ugruntowani i stateczni - a nie chwiejący się w nadziei właściwej dla Ewangelii. Ją to posłyszeliście głoszoną wszelkiemu stworzeniu, które jest pod niebem-jej sługą stałem się ja, Paweł.
Teraz raduję się w cierpieniach za was i ze swej strony w moim ciele dopełniam braki
udręk Chrystusa dla dobra Jego Ciała, którym jest Kościół. Jego sługą stałem się według
zleconego mi wobec was Bożego włodarstwa: mam wypełnić posłannictwo głoszenia słowa
Bożego. tajemnica ta, ukryta od wieków i pokoleń, teraz została objawiona Jego świętym,
którym Bóg zechciał oznajmić, jak wielkie jest bogactwo chwały tej tajemnicy pośród pogan.
Jest nią Chrystus pośród was - nadzieja chwały.
Oto słowo Boże.
Śpiew polekcyjny: Ef 1,3-14: Bogu Ojcu prze Jezusa…
Cześć modlitewna
Można ją połączyć z wystawieniem i adoracją Najświętszego Sakramentu.
Celebrans:
Taki jest nasz Pan – Zbawiciel. Zbliżamy się teraz do Niego z ufnością w modlitwie,
przedstawiając Mu z prostotą nasze potrzeby.
Modlitwa adoracyjna ( 15 min)
Na rozpoczęcie wystawienie Najświętszego Sakramentu śpiew:
Sław, języku, tajemnicę…
albo tylko dwie końcowe zwrotki: Przed tak wielkim Sakramentem…,
albo inna stosowna pieśń,
Modlitwa w ciszy przeplatana czytaniem fragmentów z Pisma Świętego:
Hbr 4, 14-16
Mając, więc arcykapłana wielkiego, który przeszedł przez niebiosa, Jezusa, Syna
Bożego, trwajmy mocno w wyznawaniu wiary. Nie takiego, bowiem mamy arcykapłana, który
by nie mógł współczuć naszym słabościom, lecz poddanego próbie pod każdym względem
podobnie [jak my] – z wyjątkiem grzechu. Przybliżmy się, więc z ufnością do tronu łaski,
abyśmy doznali miłosierdzia i znaleźli łaskę pomocy w stosownej chwili.
Mt 9,10-13
Gdy Jezus siedział w domu za stołem, przyszło wielu celników i grzeszników i siedzieli
wraz z Jezusem i Jego uczniami. Widząc to, faryzeusze mówili do Jego uczniów:, «Dlaczego
wasz Nauczyciel jada wspólnie z celnikami i grzesznikami?» On usłyszawszy to, rzekł: «Nie
potrzebują lekarza zdrowi, lecz ci, którzy się źle mają. Idźcie i starajcie się zrozumieć, co
znaczy: Chcę raczej miłosierdzia niż ofiary. Bo nie przyszedłem powołać sprawiedliwych, ale
grzeszników».
Mt 8,1-3
Gdy zszedł z góry, postępowały za Nim wielkie tłumy. A oto zbliżył się trędowaty, upadł
przed Nim i prosił Go: «Panie, jeśli chcesz, możesz mnie oczyścić». Jezus wyciągnął rękę,
dotknął go i rzekł: «Chcę, bądź oczyszczony!». I natychmiast został oczyszczony z trądu.
Mt 11,28-30
Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię.
Weźcie moje jarzmo na siebie i uczcie się ode Mnie, bo jestem cichy i pokorny sercem, a
znajdziecie ukojenie dla dusz waszych. Albowiem jarzmo moje jest słodkie, a moje brzemię
lekkie».
Mt 18,12-14
Jak wam się zdaje? Jeśli kto posiada sto owiec i zabłąka się jedna z nich: czy nie
zostawi dziewięćdziesięciu dziewięciu na górach i nie pójdzie szukać tej, która się zabłąkała?
A jeśli mu się uda ją odnaleźć, zaprawdę, powiadam wam: cieszy się nią bardziej niż
dziewięćdziesięciu dziewięciu tymi, które się nie zabłąkały. Tak też nie jest wolą Ojca waszego,
który jest w niebie, żeby zginęło jedno z tych małych.
Modlitwa wstawiennicza
Spontaniczna w formie modlitwy powszechne lub stosowanej na oazach modlitwy.
Modlitwę można przeplatać śpiewami:
Psalmu 22(23): O Panie Tyś moim Pasterzem…,
Psalmu 34 (33): Skosztujcie i zobaczcie…,
Chrystus cierpiał za nas …,
Wstań, który śpisz…,
Radosna Światłości…
Modlitwę wstawienniczą kończymy modlitwą egzorcyzmu odmawianą nad członkami
wspólnot deuterokatechumenalnych przez celebransa i obecnych kapłanów ( por, OICA 109 i
373).
Celebrans:
Chcemy teraz w szczególny sposób pomodlić się za tych, którzy w dążeniu do
dojrzałości i chrześcijańskiej trudzą się w naśladowaniu Chrystusa-Sługi.
Wywołuje zainteresowanych, którzy stają pochyleni lub klękają przed celebransem, obok
którego stają inni kapłani i diakoni. Wszyscy modlą się z wyciągniętymi rękami, gdy celebrans
wypowiada słowa egzorcyzmu:
C:
W:
Módlmy się.
Panie Jezu Chryste, Miłośniku i Odkupicielu ludzi,
w którego imieniu wszyscy mają zostać zbawieni
i przed którym zgina się każde kolano
istot niebieskich i ziemskich, i podziemnych,
prosimy Cię pokornie za te sługi Twoje,
które wyznają Ciebie jako prawdziwego Boga:
oświeć i przeniknij ich serca;
odsuń od nich wszelką pokusę i nienawiść nieprzyjaciela;
ulecz ich z grzechów i słabości,
aby uznając Twoją pełną dobroci i doskonałą wolę,
wytrwale postępowali drogą posłuszeństwa Ewangelii
i stali się godnymi zamieszkania w nich Ducha Świętego.
Który żyjesz i królujesz na wieki wieków.
Amen.
Pieśń uwielbienia Chrystusa: Ludu kapłański…
Albo: Godzien jesteś…
Błogosławieństwo i rozesłanie
Można użyć poniższej, specjalnej formuły dla przechodzących formację
deuterokatechumenalną.
Celebrans z wyciągniętymi rękami:
C:
W:
C:
W:
C:
W:
Udziel, prosimy Cię, Panie,
Obecnym tu członkom wspólnot deuterokatechumenalnych,
Aby pouczeni o świętych tajemnicach
Odnowili swój chrzest
I włączyli się w pełni do wspólnoty Kościoła
Przez Chrystusa, Pana naszego.
Amen.
A błogosławieństwo Boga wszechmogącego:
Ojca † i Syna i Ducha Świętego
Niech będzie z wami wszystkimi i pozostanie na zawsze.
Amen.
Idźcie w pokoju Chrystusa.
Bogu niech będą dzięki.
Pieśń na wyjście:
Alleluja… jest z nami…
Albo: Panie, pozostań…