Pełne wyniki ankiety - Urząd Miasta Jarosławia
advertisement
Urząd Miasta Jarosławia Wydział Monitorowania Bezpieczeństwa Miasta ZESTAWIENIE WYNIKÓW BADANIA ANKIETOWEGO MŁODZIEŻY JAROSŁAWSKICH SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH PRZEPROWADZONEGO W MARCU 2006 ROKU W RAMACH REALIZACJI PROGRAMU „BEZPIECZNY JAROSŁAW” OPRACOWANIE: dr I. Brukwicka Wydział Monitorowania Bezpieczeństwa Miasta JAROSŁAW CZERWIEC 2006 SPIS TREŚCI: 1. WSTĘP/WPROWADZENIE 2. ZESTWIENIE WYNIKÓW BADANIA ANKIETOWEGO 3. PODSUMOWANIE 4. FORMULARZ ANKIETY 1. WSTĘP W marcu 2006 roku pracownicy Urzędu Miasta Jarosławia przeprowadzili badanie ankietowe dot. skali zjawiska uzależnienia młodzieży od alkoholu, środków psychoaktywnych, papierosów, oraz oceny poczucia bezpieczeństwa w szkole i najbliższym otoczeniu. Przedsięwzięcie to było zaplanowanym zadaniem, w ramach realizacji programu „Bezpieczny Jarosław”. Badaniem ankietowym objęto młodzież wszystkich szkół średnich z terenu miasta Jarosławia. Spośród liczby ok. 6140 uczniów (216 klas), przyjęto do badań reprezentatywną próbę 614 osób - co stanowi 10%. Ankietę przeprowadzono przyjmując jednolity klucz doboru respondentów w każdej placówce szkolnej. Badanie zrealizowano metodą wywiadu kwestionariuszowego w miejscu nauki wybranej grupy respondentów. Ankieta była anonimowa. Niniejszy raport zawiera zestawienia liczbowe i graficzne a także informację o respondentach: ich płeć i miejsce zamieszkania. 2 1. Czy zdarza Ci się pić alkohol? Tab.1 Zjawisko picia alkoholu przez młodzież szkół ponadgimnazjalnych Zagadnienie Tak Nie Czasami, rzadko Inne Brak odpowiedzi Suma % 77,8 15,7 4,3 2,0 0,2 100 0% 20% 40% 60% 100% 77,8% Tak Nie Czasami, rzadko 80% 15,7% 4,3% Inne 2,0% Brak odpowiedzi 0,2% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych W związku z podjętą inicjatywą zdiagnozowania młodzieży szkół ponadgimnazjalnych w kwestii spożywania napojów alkoholowych - zadano respondentom zasadnicze pytanie; czy zdarza Ci się pić alkohol? Z danych zawartych w tab.1 wynika, że 478 osób tj. 77,8% młodych ludzi przyznało się, że zdarza się im pić alkohol. Spośród badanych, tylko 97 osób tj. 15,7% zdecydowanie zaprzeczyło bądź nie przyznało się do picia alkoholu. 27 respondentów (4,3%) potwierdziło fakt spożywania alkoholu sporadycznie. Liczba pozostałych odpowiedzi takich jak: nie mogę pić, podpisałem zobowiązanie, mieści się w granicach błędu statystycznego. Z przedstawionych wyżej danych wynika, iż zdecydowana większość badanej młodzieży pije napoje alkoholowe. Przerażający jest fakt, że aż 77,8% respondentów przyznaje się do spożywania alkoholu. 2. Jeśli tak, to jak często? Tab.2 Częstotliwość picia alkoholu przez młodzież Zagadnienie Raz na jakiś czas Raz w tygodniu Raz w miesiącu Okazyjnie, czasami Nie piję Inne Brak odpowiedzi Suma % 56,8 10,2 7,1 4,3 10,7 6,7 4,2 100 0% 20% Raz w miesiącu Okazyjnie, czasami Nie piję Inne Brak odpowiedzi 60% 80% 100% 56,8% Raz na jakiś czas Raz w tygodniu 40% 10,2% 7,1% 4,3% 10,7% 6,7% 4,2% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych. W celu zbadania zjawiska częstotliwości picia alkoholu przez respondentów zadano kolejne pytanie – jak często to robią? 345 osób tj. 56,8 % ankietowanych deklaruje, że pije alkohol raz na jakiś czas. Część młodzieży 66 osób (10,7%) stwierdziło, że nie pije alkoholu. Jest to niższy procent niż zdeklarowanych przeciwników alkoholu w tab.1, który jednak przy zsumowaniu rubryki „brak odpowiedzi” daje porównywalne wyniki. Część respondentów podkreśla, że: pije alkohol raz w tygodniu - 63 osoby (10,2%) raz w miesiącu - 44 osoby (7,1%), 3 okazyjnie, czasami – 27 osób (4,3%) 12 osób (1,9%) przyznało, że pije alkohol kilka razy w tygodniu, codziennie lub prawie codziennie bardzo rzadko – 8 osób (1,2%). Wśród innych odpowiedzi pojawiają się: parę razy w roku, raz do roku, prawie wcale, dwa razy do roku, w zależności od pory, gdy mam ochotę i możliwość, raz na dwa tygodnie, mieszczą się one w granicach błędu statystycznego. Podsumowując powyższe wyniki należy zaznaczyć, że 12 osób (1,9%) przyznaje się do częstego spożywania alkoholu, zdecydowana większość 345 osób (56,8%) deklaruje kontakt z alkoholem raz na jakiś czas. Nasuwają się pytania: co skłania młodych ludzi do sięgania po alkohol, jakie są przyczyny, a może dostęp do alkoholu jest zbyt łatwy? 3. Jakiego rodzaju jest to alkohol? Tab.3 Rodzaj alkoholu spożywanego przez młodzież Zagadnienie Piwo Wino Wódka, drinki, koniak Nie piję Inne Brak odpowiedzi 0% % 71,8 Piwo 18,8 Wino 36,8 Wódka, drinki, koniak Nie piję 6,5 Inne 3,7 1,4 Brak odpowiedzi 20% 40% 60% 80% 100% 71,8% 18,8% 36,8% 6,5% 3,7% 1,4% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych Celem sprawdzenia, po jakie alkohole najczęściej sięgają młodzi ludzie zadano im kolejne pytanie. Dane liczbowe przedstawione w tab.3 wskazują, że badana młodzież najczęściej spożywa piwo 441 osób (71,8%). Na drugim miejscu wymieniano alkohol wysokoprocentowy pod różną postacią: wódka, drinki, koniak i inne – tak odpowiedziało 226 osób tj. 36,8%, następnie 116 osób (18,8%) przyznało, że pije wino. Wśród innych odpowiedzi - 16 osób (2,6%) zaznaczyła, że pije różne rodzaje alkoholu w zależności od okazji, 7 osób (1,1%) zaznaczyło, że pije szampana, likier i whisky. Tylko 40 osób (6,5%) zaznaczyło, że nie pije alkoholu. W trakcie analizy powyższych wyników zastanawia fakt picia przez tak duży odsetek młodzieży alkoholu pod postacią piwa. Jest to prawdopodobnie wynik panującej mody, szerokiej reklamy i niskiej ceny tego napoju alkoholowego. Duży niepokój budzi fakt picia przez 36,8% młodzieży szkół ponadgimnazjalnych alkoholu wysokoprocentowego w postaci wódek, spirytusu (w tym pochodzących zza wschodniej granicy). Zastanawiający jest też fakt, że z każdym pytaniem zmniejsza się liczba osób, które na samym początku zaznaczyły, iż nie piją alkoholu. Może to tylko świadczyć o tym, że początkowe odpowiedzi respondentów nie były do końca szczere i w rzeczywistości więcej młodych ludzi pije alkohol. 4 4. W jakich okolicznościach pijesz alkohol? Tab.4 Okoliczności picia alkoholu przez młodzież Zagadnienie Na imprezach u kolegów 0% % 15,7 20% 28,9 W zależności od okazji 51,5 Nie piję 7,8 Inne 1,6 Brak odpowiedzi 2,1 60% 80% 100% 15,7% Na imprezach u kolegów Na imprezach u pubach, pizzeriach i innych lokalach, gdzie spotykają Na imprezach u pubach, pizzeriach i innych lokalach, gdzie spotykają się młodzi ludzie 40% 28,9% 51,5% W zależności od okazji 7,8% Nie piję Inne 1,6% Brak odpowiedzi 2,1% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych Kolejne pytanie postawione młodzieży szkół ponadgimnazjalnych dotyczyło okoliczności, w jakich najczęściej spożywa alkohol. Pytanie to miało na celu również zbadanie faktu, czy młodzież sama szuka okoliczności do picia alkoholu. Z danych zawartych w tab.4 wynika, że 316 osób (51,5%) najczęściej spożywa alkohol przy okazji np.:wesel, sylwestra, spotkań rodzinnych; 178 osób (28,9%) czyni to w pubach, pizzeriach i innych lokalach; 97 osób (15,7%) na imprezach u kolegów. 45 respondentów (7,8%) zaznaczyło, że nie pije alkoholu. Pozostałe odpowiedzi, jakie pojawiły się w trakcie badania ankietowego: każda okazja jest dobra do wypicia, piję dla zdrowia, piję na wycieczkach szkolnych i po szkole, piję bez okazji mieszczą się w granicach błędu statystycznego. 13 osób (2,1%) nie udzieliło żadnej odpowiedzi. Odrzucając wszystkie skrajne odpowiedzi należy powiedzieć, że badana młodzież w zdecydowanej większości przypadków jest podatna na wszelkiego rodzaju okazje gdzie istnieje możliwość spożywania napojów alkoholowych. 5. W jaki sposób wchodzisz w posiadanie napojów alkoholowych? Tab.5 Sposób zdobywania napojów alkoholowych przez młodzież Zagadnienie 0% % kupuję w sklepie, lokalu gdyż jestem pełnoletni/a 50 biorę od rodziców z domu 1,6 koledzy organizują 33,2 nie piję 6,3 inne 4,4 brak odpowiedzi 5,6 20% kupuję w sklepie, lokalu gdyż jestem pełnoletni/a biorę od rodziców z domu 5 60% 50% 1,6% 33,2% koledzy organizują nie piję 6,3% inne 4,4% brak odpowiedzi 5,6% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych 40% 80% 100% Na pytanie „w jaki sposób wchodzisz w posiadanie napojów alkoholowych?” 307 osób (50%) kupuje alkohol w sklepie, gdyż są pełnoletni; 204 osoby (33,2%) odpowiedziało, że koledzy organizują, są częstowani lub razem organizują „zrzutki” na alkohol; 10 osób (1,6%) stwierdziło, że alkoholem częstują rodzice. Wśród innych odpowiedzi na postawione pytanie: 16 osób (2,5%) stwierdziło, że alkohol kupuje w sklepie, ale nie są pełnoletni, 9 osób (1,3%) zaopatruje się w alkohol na melinie lub za wschodnią granicą. 39 osób (6,3%) dało odpowiedź, że nie pije alkoholu, a 36 osób (5,8%) nie udzieliło żadnej odpowiedzi na to pytanie. Analiza przedstawionych wyników pozwala stwierdzić, że dokładnie połowa badanej młodzieży kupuje alkohol legalnie. Tu nasuwa się pytanie skąd młodzi ludzie biorą pieniądze skoro nie posiadają stałego zajęcia i z tym związanego wynagrodzenia? Przecież nawet ci, co organizują czy zrzucają się na alkohol muszą mieć na to środki. Niepokojącym staje się również fakt, że część tej młodzieży 2,5% kupuje alkohol w sklepie, pomimo, że nie jest pełnoletnia, a 1,6% otrzymuje alkohol od rodziców. 6. Czy zdarzyło Ci się być w stanie upojenia alkoholowego? Tab.6 Młodzież w stanie upojenia alkoholowego Zagadnienie % TAK NIE INNE BRAK ODPOWIEDZI 52,6 38,7 7,3 1,4 Suma 100 0% 20% 40% NIE BRAK ODPOWIEDZI 80% 100% 52,6% TAK INNE 60% 38,7% 7,3% 1,4% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych Kolejne pytanie zadane respondentom miało na celu uzyskanie odpowiedzi na temat czy młodzież potrafi zachować samokontrolę nad ilością wypijanego alkoholu. Z danych zawartych w tab.6 wynika, że ponad połowa badanej młodzieży szkół ponadgimnazjalnych – 323 osoby (52,6%) znajdowała się już w stanie upojenia alkoholowego, zaprzeczyło temu faktowi 238 osób (38,7%). Wśród innych odpowiedzi: 5 osób (0,8%) odpowiedziało, że wprawdzie byli w stanie upojenia alkoholowego ale panowali nad sobą, a 5 osób (0,8%) stwierdziło, że byli w takim stanie sporadycznie. 34 osoby tj. 5,7% dało odpowiedź, że nie pije alkoholu. 9 osób (1,4%) nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie. Analiza danych uwidacznia, że ponad połowa badanej młodzieży 54,2% (52,6 %+0,8%+ 0,8%) poznała już stan upojenia alkoholowego. 6 7. Jeśli tak to jak często zdarza Ci się być pijanym(ną)? Tab.7 Częstotliwość upojenia alkoholowego wśród młodzieży 0% % Zagadnienie Nie byłem/am pijany/a 33,2 Nie byłem/am pijany/a Rzadko 49,5 Rzadk o Często 6,3 Inne 4,5 Brak odpowiedzi 6,5 Suma 100 20% 40% 60% 80% 100% 33,2% 49,5% 6,3% Często 4,5% Inne 6,5% Brak odpowiedzi Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych Celem uzyskania odpowiedzi na temat częstotliwości upijania się młodzieży szkół ponadgimnazjalnych zadano kolejne pytanie, na które 204 osoby (33,2%) odpowiedziało, że nie były pijane. Porównując procent odpowiedzi „nie byłem w stanie upojenia alkoholowego” z poprzedniego pytania – gdzie 38,7% udzieliło takiej odpowiedzi – w pytaniu 7 zmniejsza się odsetek osób nie przyznających się do picia. 304 osoby (49,5%) stwierdziły, że były pijane rzadko, a 38 osób (6,3%) przyznało, że często im się zdarza być w stanie upojenia alkoholowego. Wśród innych odpowiedzi stanowiących łącznie 11% pojawiły się również między innymi takie: 26 osób przyznało, że byli pijani kilka razy w życiu, raz w roku, bardzo rzadko, lub raczej nie zdarza się im to, 2 osoby (0,3%), przyznały, że są pijane aż za często. Analiza wyników pozwala stwierdzić wśród młodzieży ponadgimnazjalnej niepokojąco liczne przypadki osób, którym stan upojenia alkoholowego nie jest obcy, ale w większości przypadków deklarują one, że zdarza się to rzadko lub raz na jakiś czas (49,5%). Alarmujący jest fakt, że z całą pewnością w tej grupie młodzieży są osoby niepełnoletnie. 8. Czy palisz papierosy? Tab.8 Palenie papierosów przez młodzież szkół ponadgimnazjalnych Zagadnienie TAK NIE INNE BRAK ODPOWIEDZI Suma % 23,6 71,9 3,6 0,9 100 0% 20% 80% 100% 71,9% NIE BRAK ODPOWIEDZI 60% 23,6% TAK INNE 40% 3,6% 0,9% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych Z danych zawartych w tab.8 wynika, że zdecydowana liczba respondentów 441 osób (71,9%) nie pali papierosów, 144 badanych uczniów (23,6%) przyznało się do palenia czynnego. Wśród innych odpowiedzi - 22 osoby (3,6%) przyznały, że pali tylko od czasu do czasu, co ma związek ze stresem, nastrojem lub okazyjnie, jeśli ktoś je poczęstuje. 6 osób (0,9%) nie udzieliło odpowiedzi na zadane pytanie. 7 Analiza wyników pozwala wysnuć wnioski, iż palenie papierosów wśród młodzieży jest zjawiskiem obecnym (23,6%), jednak optymizmem napawa fakt, że niepalenie preferuje zdecydowanie większa grupa młodych ludzi (71,9%). 9. W jaki sposób zdobywasz środki na papierosy? Tab.9 Sposób zdobywania środków na papierosy przez młodzież licealną 0% % Zagadnienie Kupuję za swoje kieszonkowe 24,3 Biorę papierosy z domu 1,9 Nie palę 49,2 Inne 2,3 Brak odpowiedzi 22,3 Suma 20% 49,2% 2,3% 22,3% Brak odpowiedzi 100 80% 100% 1,9% Nie palę Inne 60% 24,3% Kupuję za swoje kieszonkowe Biorę papierosy z domu 40% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych W celu uzyskania informacji, w jaki sposób młodzież wchodzi w posiadanie wyrobów tytoniowych zadano respondentom kolejne pytanie. Osoby niepalące, które fakt niepalenia jednoznacznie zadeklarowały, stanowią 302 osoby (49,2%) badanej próby. Porównując ten procent odpowiedzi z procentem odpowiedzi w punkcie 8 – ok.72% - jasno widać, że zdecydowanie mniejsza grupa opowiada się za niepaleniem. Taki wynik można zinterpretować w ten sposób, że respondenci wskazują w odpowiedziach przeważnie możliwości nabycia papierosów nie odpowiadając tym samym na pytanie – nie odnoszą wskazanych odpowiedzi do siebie. 149 młodych palaczy (24,3%) kupuje papierosy za kieszonkowe lub zarobione fundusze, 12 badanych respondentów (1,9%) odpowiedziało, że biorą pieniądze lub same papierosy z domu. Inne odpowiedzi nie wskazane w ankiecie to między innymi: 14 osób (2,3%) przyznało, że są częstowani przez kolegów lub pożyczają od nich pieniądze na papierosy. Odpowiedzi nie udzieliło 22,3% respondentów. Z powyższych danych wynika, że młodzież w głównej mierze kupuje wyroby tytoniowe za „własne” fundusze. 10. Czy Twoim zdaniem palenie papierosów: Tab.10 Opinie młodzieży dot. negatywnych i pozytywnych stron palenia papierosów 0% % Zagadnienie Pozytywne strony palenia 41,5 Negatywne strony palenia 31,7 Inne 3,2 Brak odpowiedzi 23,6 Suma 20% 40% Pozytywne strony palenia 41,5% Negatywne strony palenia Inne Brak odpowiedzi 100 Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych 8 60% 31,7% 3,2% 23,6% 80% 100% W związku z tym, że Polska należy do krajów gdzie w dalszym ciągu wypala się dużo papierosów - zadano młodzieży szkół ponadgimnazjalnych, pytanie: co myśli na temat palenia, palaczy i czy palenie jest modne. Analiza danych zawartych w tab.10 pozwala stwierdzić, że 255 osób tj. 41,5% widzi w paleniu same pozytywne rzeczy tj.: palenie jest modne, daje poczucie dorosłości, jest przyjemnie, super, daje satysfakcję, uspokaja i odstresowuje, 194 osoby tj. 31,7% uważa, że palenie jest bardzo negatywnym zjawiskiem tj.: głupie, bezmyślne, obrzydliwe, beznadziejne, przeszkadza innym, nieprzyjemne, stratą pieniędzy, jest niezdrowe, zabija, to uzależnienie, wciąga, niemodne, bez sensu, oznaka niedojrzałości i słabej woli. Pojawiają się inne odpowiedzi: 4 osoby (0,6%) nie są zadowolone z faktu, że palą, ale niestety uzależniły się i teraz już musza palić,16 osób (2,6%) nie pali i nie ma zdania na temat nałogu. Nie wiadomo, jakie zdanie na temat palenia papierosów ma 145 osób tj. 23,6% - taki procent respondentów wstrzymało się od odpowiedzi. Analiza wyników badań nie daje jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób postrzegane przez respondentów są osoby palące i sama czynność palenia papierosów. Jedynie na podstawie wyników liczbowych przedstawionych w tab.10 można powiedzieć, że młodzież w paleniu widzi więcej korzyści niż negatywów. Fakt ten powinien zmobilizować do opracowania działań mających na celu ograniczenie, zjawiska palenia papierosów przez młodzież. 11. Czy chciałbyś (abyś) aby Twój (a) dziewczyna/chłopak palili papierosy? Tab.11 Opinie respondentów o akceptacji palenia papierosów przez partnera Zagadnienie % TAK 2,4 NIE 91,7 INNE 5,9 NIE 100 INNE Suma 0% TAK 20% 40% 60% 80% 100% 2,4% 91,7% 5,9% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych Pytanie to miało na celu uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy „pary” młodych ludzi akceptują wzajemnie nałóg palenia papierosów. Pytanie to również miało potwierdzić lub zaprzeczyć tezie, że nikotynizm jest zjawiskiem modnym i akceptowanym przez młodzież. Analiza wyników zawartych w tab.11 wskazuje, że 563 osoby tj. 91,7% respondentów zdecydowanie nie chciałoby, aby ich partner palił, tylko 15 osób (2,4%) odpowiedziało zdecydowanie, że nic nie mają przeciwko temu, aby ich dziewczyna czy chłopak palili papierosy. Inne odpowiedzi: dla 27 osób (4,4%), jest to obojętne i nie mają wyrobionego zdania na ten temat: 6 osób (0,9%) stwierdziło, że raczej nie chciałoby, aby ich dziewczyna czy chłopak palili, ale jeśli muszą to oni się z tym godzą; 4 osoby (0,6%) są przekonane, że będą mieć nad nikotynizmem partnera kontrolę i odpowiedziały, że może palić, ale wtedy, gdy na to pozwolą. Analizując przedstawione dane, jednoznacznie można stwierdzić, że zdecydowana większość – 91,7% młodzieży szkół ponadgimnazjalnych nie akceptuje palenia u swojego partnera. Wydaje się, że jest to pozytywne zjawisko, również z uwagi na fakt, że większa liczba osób przyznała się do czynnego palenia, a jednak są przeciwni nikotyzmowi partnera, co bezpośrednio może wpływać na postawy i opinie tych drugich. 9 12. Czy miałeś (aś) kontakt ze środkami psychoaktywnymi (narkotykami)? Tab.12 Kontakt młodzieży szkół ponadgimnazjalnych ze środkami psychoaktywnymi Zagadnienie % TAK 22,7 NIE 74,6 INNE 0,9 BRAK ODPOWIEDZI 1,8 Suma 0% 20% 40% 60% 80% 22,7% TAK NIE 100 100% 74,6% INNE 0,9% BRAK ODPOWIEDZI 1,8% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych Jak widać na załączonym wykresie, 458 osób czyli 74,6% respondentów twierdzi, iż nie miało kontaktu ze środkami psychoaktywnymi, 139 osób (22,7%) respondentów przyznało się do wzięcia narkotyku, 9 osób (0,9%) przyznało się do kontaktu z narkotykami ale nie do ich używania. Odmówiło udzielenia odpowiedzi na to pytanie zaledwie 11 osób (1,8%) spośród 614 osób biorących udział w badaniu ankietowym. Taki procent odpowiedzi świadczy o popularności i znajomości tematyki narkomanii wśród młodzieży. Analiza powyższych wyników ewidentnie wskazuje, że zdecydowana większość młodych ludzi szkół ponadpodstawowych 75,5% (74,6%+0,9%) nie miała kontaktu z narkotykami. Niepokojący jest jednak fakt, że przyznało się do tego 22,7% młodych respondentów. 13. Jeśli tak to skąd one pochodziły? Tab.13 Pochodzenie środków psychoaktywnych Zagadnienie 0% % kolega/koleżanka mi podrzucili znam osobę, która zajmuje się ich dystrybucją inne brak odpowiedzi 10,8 kolega/koleżanka mi podrzucili 13,8 znam osobę, która zajmuje się ich dystrybucją 20,5 54,9 inne Suma 100 brak odpowiedzi 20% 40% 60% 80% 100% 10,8% 13,8% 20,5% 54,9% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych Celem znalezienia odpowiedzi, w jaki sposób młodzież wchodzi w posiadanie środków psychoaktywnych, zadano kolejne pytanie drążące ten temat. Pytanie to miało również na celu wyciągnięcie wniosków z odpowiedzi młodzieży – czy istnieje konkretna osoba lub źródło, z którego te środki pochodzą. Dane liczbowe zawarte w tab.13 wskazują, iż 336 osób tj. 54,9% nie udzieliło żadnej odpowiedzi. Wśród innych odpowiedzi, które łącznie stanowią 20,5% - 117 osób tj. 19,0% twierdzi, że nie brało takich środków bądź nie miało kontaktu z nimi. Suma cyfr (54,9% + 19%) daje w przybliżeniu liczbę osób, które we wcześniejszym pytaniu nie potwierdziły swojego kontaktu z narkotykami. Tym samym można dostrzec konsekwęcję w odpowiedzi na pytanie 12 i 13 – ten sam procent badanych odpowiada, że nie miał kontaktu z narkotykami. 10 85 osób (13,8%) zaznaczyło odpowiedź, że zna osobę, która zajmuje się dystrybucją narkotyków, 66 osób (10,8%) przyznało się, że dostało narkotyki od kolegi/koleżanki, znajomych i najczęściej dzieje się to na imprezach. Wśród innych odpowiedzi pojawiły się również i takie: 6 osób (0,9%) nie znam osoby, od której ten środek pochodził 4 osoby (0,6%) narkotyki zostały kupione lub pochodzą z własnej plantacji. Analiza powyższych wyników badań ankietowych pozwala stwierdzić, że w większości przypadków narkotyki, z którymi ma kontakt młodzież szkół ponadgimnazjalnych pochodzi od osób, które zajmują się ich dystrybucją. W nieco mniejszym stopniu osoby badane stwierdziły, że dostały narkotyki od swoich kolegów, co nie wyklucza faktu, że ci również zaopatrują się ze stałego oraz sobie znanego źródła dystrybucji. 14. Jak często stosujesz tego rodzaju środki? Tab.14 Częstotliwość stosowania narkotyków przez młodzież % Zagadnienie raz na jakiś czas gdy się denerwuję, gdy pokłócę się z rodzicami, gdy dostanę złą ocenę nie biorę inne brak odpowiedzi 12,6 Suma 100 1,9 0% raz na jakiś czas gdy się denerwuję, gdy pokłócę się z rodzicami, gdy dostanę złą ocenę 20% 40% inne brak odpowiedzi 80% 12,6% 1,9% 54,9% nie biorę 54,9 3,7 26,9 60% 3,7% 26,9% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych W celu dogłębnego zbadania zjawiska narkomanii w środowisku młodzieży szkół ponadgimnazjalnych zadano pytanie o częstotliwość stosowania tego rodzaju środków. Pytanie to miało również na celu wykrycie ilości osób uzależnionych od środków psychoaktywnych. Dane z tab.14 informują, że 337 osób tj. 54,9% konsekwentnie zaznaczyło odpowiedź, iż nie bierze narkotyków, 165 osób tj. 26,9% nie udzieliło żadnej odpowiedzi, 76 respondentów (12,6%) spośród osób, które objęto badaniem i wcześniej przyznały się do brania narkotyków odpowiedziało, że biorą narkotyki raz na jakiś czas, gdy nadarza się okazja, 12 osób (1,9%) przyznało, że bierze narkotyki, gdy się denerwuje, pokłóci z rodzicami, gdy dostanie złą ocenę w szkole albo ma zbyt dużo nauki. Wśród innych odpowiedzi pojawiły się: 19 osób (3,0%) odpowiedziało, że już nie bierze i tylko raz spróbowali, 2 osoby (0,3%) przyznało, że bierze narkotyki, gdy ma na to ochotę albo ma dobry dzień i jest to dość często, 3 osoby (0,4%) przyznało się do uzależnienia od narkotyków, ponieważ biorą je prawie codziennie. Analiza wyników pozwala stwierdzić, że młodzież szkół ponadgimnazjalnych, która wcześniej przyznała się do brania narkotyków w większości przypadków przyznaje, że zażywa je raz na jakiś czas (12,6%), a 1,9% młodych ludzi przyznało, że narkotyki są dla nich ucieczką od problemów, z jakimi spotykają się w szkole oraz w domu. 11 100% 15. Jeśli zdarzyło Ci się zażyć taki środek to co to było? Tab.15 Rodzaj środków zażywanych przez badaną młodzież % Zagadnienie Marihuana Haszysz Kokaina Amfetamina Nie biorę Inne Brak odpowiedzi 16,5% 6,6% 0,9% 3,9% 30,9% 2,5% 38,7% Suma 100% 0% 20% Kokaina Amfetamina 80% 100% 6,6% 0,9% 3,9% Nie biorę Inne 60% 16,5% Marihuana Haszysz 40% 30,9% 2,5% Brak odpowiedzi 38,7% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych Z zestawionych w tab.15 danych wynika, że najbardziej powszechnymi środkami psychoaktywnymi wśród młodzieży są: marihuana. Do używania marihuany przyznało się 108 osób (16,5%), haszyszu 39 osób (6,6%), amfetaminy 23 osoby (3,9%). 6 osób (0,9%) odpowiedziało, że bierze kokainę. Wśród innych narkotyków wymieniane były między innymi: LSD, Ekstazy, Grzybki – tak odpowiedziało 6 osób (0,9%). 8 osób (1,3%) nie potrafiło nazwać używanego narkotyku. 189 respondentów (30,9%) odpowiedziało, że nie bierze narkotyków, a 237 osób (38,7%) nie udzieliło żadnej odpowiedzi. Analiza wypowiedzi wskazuje, że najbardziej popularnymi środkami w środowisku jarosławskiej młodzieży ponadgimnazjalnej okazały się: marihuana (16,5%), haszysz (6,6%) oraz amfetamina (3,9%). 16. Jeśli stosujesz środki psychoaktywne to opisz swoje samopoczucie po ich przyjęciu: Tab.16 Opinie młodzieży na temat subiektywnych odczuć po przyjęciu środka psychoaktywnego Zagadnienie Nie stosuję Wesoło, luz, uspokojenie itp.. Inne Brak odpowiedzi % 15,7 10,7 4,1 69,5 Suma 100 0% Nie stosuję Wesoło, luz, uspokojenie itp.. Inne Brak odpowiedzi 20% 40% 60% 80% 100% 15,7% 10,7% 4,1% 69,5% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych W celu uzyskania odpowiedzi, jak stosowane przez młodzież środki psychoaktywne wpływają na ich nastrój i czy przynoszą „oczekiwane” efekty zadano kolejne pytanie. Pytanie to również miało na celu wykrycie niebezpieczeństwa, jakie się kryje w „pozytywnych” doznaniach po przyjęciu narkotyku, co sprzyja chęci powtarzania tych przeżyć. Dane zawarte w tab.16 informują, że 427 osób (69,5%) nie udzieliło żadnej odpowiedzi, 96 osób (15,7%) odpowiedziało, że nie stosują żadnego środka. 65 osób (10,7%) przyznało, że po zażyciu narkotyku są szczęśliwe, jest im przyjemnie, mają odlot, zapominają o wszystkich kłopotach i problemach, jest im wesoło, mają dobry humor, są odważne, mają przyjemne halucynacje itp. 12 Inne odpowiedzi, jakie się pojawiły: 3 osoby (0,4%) przyznaje, że po przyjęciu narkotyku było im „fajnie”, ale już nie biorą, gdyż dzięki pomocy rodziców zerwali z nałogiem; 2 osoby (0,3%) odpowiedziały, że wprawdzie bezpośrednio po przyjęciu środka jest przyjemnie, to jednak potem czują się źle, głupio; 8 osób (1,3%) stwierdziło, że raczej mieli brak doznań, czuli się normalnie, nie potrafią tego właściwie opisać, może czasem nie czuli tylko zmęczenia; 13 osób (2,1%) napisało, że czuło się źle, miało ból gardła, zawroty głowy, wymioty omdlenia, przejęzyczenia, traciło panowanie nad sobą. Analiza powyższych danych daje jednoznacznie odpowiedź, że zdecydowana większość młodych ludzi (10,7% to daje ok. 74% spośród biorących)1 jest zadowolona z efektów, jakie przynosi zażywanie narkotyków. Tylko 2,1% (to daje ok. 14,8%)2 określiło swoje doznania jako negatywne, co i tak nie gwarantuje, że odstraszy lub zniechęci ich od ponownego sięgnięcia po narkotyk. 17. Czy w szkole, do której uczęszczasz jest łatwy dostęp do narkotyków? Tab.17 Opinie młodzieży na temat dostępu do narkotyków w ich szkole Zagadnienie Tak Nie Nie spotkałem się, raczej nie, nie wiem jest ochroniarz, ale nic nie robi, zbyt krótko tu jestem by się rozeznać Inne Suma % 0% 19,6 39,6 Nie spotkałem się, raczej nie, nie wiem jest ochroniarz ale nic nie robi, zbyt krótko tu jestem by się rozeznać Inne 60% 80% 100% 39,6% Nie 100 40% 19,6% Tak 35,4 5,4 20% 35,4% 5,4% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych W celu uzyskania wiedzy, co do dostępności narkotyków w szkole, w której uczy się młodzież, zadano uczniom kolejne pytanie. Pytanie to miało również pośrednio odpowiedzieć na pytanie czy badana placówka posiada swój wewnętrzny monitoring, czy jest w niej ochrona i czy łatwo może do niej wejść obca osoba z ulicy. Z danych zawartych w tab. 17 wynika, że 243 osoby tj. 39,6% uważa, że w ich szkole nie ma łatwego dostępu do narkotyków, 217 osób (35,4%) stwierdziło, że raczej w ich szkole nie ma łatwego dostępu do narkotyków, ale nie są tego pewni, gdyż zbyt krótko tu przebywają, aby wydać jakiś osąd. Natomiast 126 osób (19,6%) stwierdziło, że w ich szkole jest łatwy dostęp. Inne wypowiedzi łącznie stanowiące 5,4% to: 18 osób (2,8%) odpowiedziało, że nie obchodzi ich to i nie interesują się tym tematem a 16 osób (2,6%) nie udzieliło żadnej odpowiedzi na zadane pytanie. Analiza wyników informuje, że zdecydowana większość badanej młodzieży tj. 460 osób (75%) uważa, że w szkole, do której uczęszczają nie ma łatwego dostępu do narkotyków. Niepokojący jest jednak fakt, że dla 19,6% nie ma żadnych przeszkód w zdobyciu środka psychoaktywnego w ich szkole. 1 2 Za wielkość grupy przyjęto liczbę 88 osób, które przyznały się do zażywania narkotyków w pytaniu nr 16. Jak wyżej. 13 18. Czy Twoim zdaniem Jarosław jest miastem bezpiecznym dla młodzieży i ludzi dorosłych zarówno w dzień jak i w nocy? Tab.18 Opinie młodzieży na temat poczucia bezpieczeństwa w Jarosławiu % Zagadnienie Tak Nie Inne Brak odpowiedzi 23,9 49,6 17,7 8,8 Suma 100 0% 20% 40% 100% 49,6% Nie Brak odpowiedzi 80% 23,9% Tak Inne 60% 17,7% 8,8% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych W celu zbadania czy Jarosław jest miastem bezpiecznym zarówno dla młodzieży jak i ludzi dorosłych o każdej porze doby - zadano pytanie dotyczące tej kwestii. Z danych zawartych w tab.18 wynika, że 303 osoby tj. 49,6%, stwierdziło, iż Jarosław według nich nie jest miastem bezpiecznym, 146 osób tj. 23,9% uznało Jarosław za zdecydowanie bezpieczne miasto. Wśród innych wypowiedzi: 49 osób (7,9%) stwierdziło, że Jarosław jest raczej bezpieczny, ale uzależnione to jest od rejonu miasta; 36 osób (5,9%) stwierdziło, że w dzień Jarosław jest bezpieczny, ale w nocy jest różnie; 24 osoby (3,9%) nie są przekonane czy Jarosław jest miastem bezpiecznym, gdyż nie mieszkają tu i nie mają zdania. Natomiast 53 osoby (8,8%) nie udzieliły żadnej odpowiedzi na to pytanie. Analiza powyższych wyników badań jednoznacznie informuje, iż prawie połowa młodych ludzi tj. (49,6%), nie uważa Jarosławia za miasto bezpieczne. 19. Jeśli uważasz, że Jarosław nie jest miastem bezpiecznym to napisz, dlaczego? Tab.19 Opinie respondentów o przyczynach zakłóceń bezpieczeństwa w Jarosławiu Zagadnienie % jest zbyt słabo oświetlony jest zbyt mało patroli policyjnych po zmierzchu przejścia dla pieszych nie są respektowane przez zmotoryzowanych inne brak odpowiedzi Suma 0% 20% 40% 60% 80% 18,9 jest zbyt słabo oświetlony 49,8 18,9% jest zbyt mało patroli policyjnych po zmierzchu 12,8 przejścia dla pieszych nie są respektowane przez zmotoryzowanych 10,7 7,8 inne 100 brak odpowiedzi 49,8% 12,8% 10,7% 7,8% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych Kolejne pytanie zadane młodzieży, miało na celu poznanie opinii respondentów, dlaczego nie uważają Jarosławia za miasto bezpieczne. Dane z tab.19 informują, że 305 osób tj. 49,8% badanej młodzieży za przyczynę braku bezpieczeństwa w mieście podało, iż jest zbyt mało patroli policyjnych szczególnie po zmierzchu. Na drugim miejscu ankietowani - 116 osób (18,9%), jako przyczynę braku bezpieczeństwa zaznaczyli, że Jarosław jest zbyt słabo oświetlony. 14 100% 78 osób (12,8%) stwierdziło brak bezpieczeństwa w mieście związany z nasilonym ruchem drogowym np. nie respektowanie przez zmotoryzowanych oznaczonych przejść dla pieszych, zły stan dróg stanowiący przyczynę licznych wypadków. Inne odpowiedzi: 42 osoby (6,8%) stwierdziły, że brak bezpieczeństwa wynika z tego, że po ulicach chodzi bardzo dużo złych ludzi (margines społeczny: narkomani, chuligani, „sterydowcy”) – którzy stanowią zagrożenie dla przechodniów na ulicy i osiedlach mieszkaniowych. Według ankietowanych policja obawia się takich osób i nie reaguje dostatecznie skutecznie. 7 osób (1,2%) uważa, że wszystkie wymienione w ankiecie odpowiedzi są przyczyną braku bezpieczeństwa w mieście, 13 osób (2,1%) uważa Jarosław za bezpieczne miasto, natomiast 4 osoby (0,6%) stwierdziły, że nie wie dlaczego Jarosław nie jest miastem bezpiecznym. Nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie 48 osób (7,8%). Podsumowując powyższe wyniki można powiedzieć, że za główne przyczyny braku bezpieczeństwa w Jarosławiu, młodzież szkół ponadgimnazjalnych uznaje: 1. zbyt mało patroli policyjnych (ok. 50%) 2. zbyt słabe oświetlenie miasta (ok. 19%) 20. Czy lokale, w których bywasz ze znajomymi są miejscami spokojnymi i bezpiecznymi? Tab.20 Opinie respondentów na temat bezpieczeństwa w lokalach Zagadnienie 0% % TAK 72,5 NIE 13 BRAK ODPOWIEDZI 0,6 Inne 100 Brak odpowiedzi 60% 80% 100% 13% Nie 13,9 40% 72,5% Tak INNE Suma 20% 13,9% 0,6% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych W celu dogłębnego zbadania poziomu bezpieczeństwa lub jego braku w Jarosławiu, zadano młodzieży szkół ponadgimnazjalnych pytanie - czy lokale rozrywkowe, które odwiedzają są miejscami spokojnymi i bezpiecznymi. Z danych zawartych w tab.20 wynika, że 444 osoby tj. 72,5% uznało, że jarosławskie lokale są miejscami bezpiecznymi lub raczej bezpiecznymi, 81 osób (13,0%) odpowiedziało, że nie są lub raczej nie są to miejsca bezpieczne,. Inne odpowiedzi, które łącznie dały 13,9%: 43 osoby (7,0%) uzależniło poziom bezpieczeństwa od lokalu, jego ochrony, towarzystwa oraz dnia tygodnia, 26 osób (4,3%) ocenia średnio poziom bezpieczeństwa w lokalach, wypowiadając się, że trudno je ocenić. 15 osób (2,6%) zakreśliło odpowiedź, że nie przebywa w lokalach więc nie wie. 4 osoby tj. 0,6% nie dało żadnej odpowiedzi. Podsumowując odpowiedzi respondentów należy powiedzieć, że zdecydowana ich większość (72,5%) ocenia, iż lokale w Jarosławiu są miejscami bezpiecznymi. 15 21. Jaki lokal lub miejsce jest Twoim zdaniem najbardziej niebezpieczny w Jarosławiu? Tab.21 Opinie dotyczące najbardziej niebezpiecznych miejsc w Jarosławiu Zagadnienie % Okolice lokali 45,0 PKP, PKS, tunel 8,9 Rynek i okolice 6,8 Park po zmierzchu 2,9 Inne 7,2 Nie ma takich miejsc 3,8 Nie mam zdania 8,9 Brak odpowiedzi 16,5 Suma 100 0% 20% 40% Rynek i okolice Park po zmierzchu Inne Nie ma takich miejsc Nie mam zdania 80% 100% 45,0% Okolice lokali PKP, PKS, tunel 60% 8,9% 6,8% 2,9% 7,2% 3,8% 8,9% Nie wiem, brak odpowiedzi 16,5% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych Celem poznania poziomu bezpieczeństwa w lokalach i innych miejscach Jarosławia zadano respondentom pytanie, które miejsca w Jarosławiu uważają za najbardziej niebezpieczne. 277 osób tj. 45,0% uznaje wszystkie lokale znajdujące się w Jarosławiu za niebezpieczne. Ponadto oprócz lokali respondenci dodali, że okolice niektórych szkół są również miejscami niebezpiecznymi. 54 osoby (8,9%) odpowiedziało, że niebezpieczne są okolice PKS i PKP wraz z przejściem podziemnym, 42 osoby (6,8%) stwierdziło, że Rynek i jego okolice są miejscami najbardziej niebezpiecznymi w Jarosławiu, 18 osób tj. 2,9% uznało, że niebezpiecznie jest w parku po zmierzchu. Inne opinie, które pojawiają się rzadziej to: 14 osób (2,2%) stwierdziło, że niebezpiecznie jest na niektórych osiedlach np. AK, Witosa, Misztalach, Hucie, Muninie. Respondenci do miejsc niebezpiecznych zaliczyli również nowy cmentarz oraz miejsca słabo oświetlone. Również 14 osób (2,2%) uważa, że największe niebezpieczeństwo istnieje na ulicy Grodzkiej, Przemyskiej, Piekarskiej i Słowackiego. 9 osób (1,4%) stwierdziło, że nie można określić, które miejsca są najbardziej niebezpieczne, ponieważ skala niebezpieczeństwa zależy od imprez. Pozostałe 9 osób (1,4%) udzieliło raczej humorystycznych odpowiedzi, które nie zostały wzięte pod uwagę przy szacowaniu skali niebezpieczeństwa w Jarosławiu. 23 osoby (3,8%) stwierdziło, że nie ma miejsc niebezpiecznych w Jarosławiu, a 54 osoby (8,9%) nie miało zdania w tej kwestii. 101 osób (16,5%) nie udzieliło żadnej odpowiedzi Analiza wypowiedzi pozwala stwierdzić, że w Jarosławiu są: 1. okolice wszystkich lokali (45,0%) 2. okolice dworca PKS i PKP, tunel (8,9%) 3. okolice Rynku (6,9%) 4. park po zmierzchu (2,9%) 16 najbardziej niebezpiecznymi miejscami 22. Jeśli poruszasz się środkami komunikacji publicznej to czy Twoim zdaniem jest ona bezpieczna? Tab.22 Opinie respondentów na temat bezpieczeństwa panującego w komunikacji publicznej Zagadnienie TAK NIE INNE BRAK ODPOWIEDZI Suma % 0% 71,8 17,6 10,1 0,9 100 20% 40% 60% Tak 100% 71,8% 17,6% Nie Inne Brak odpowiedzi 80% 9,7% 0,9% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych W celu zbadania poziomu bezpieczeństwa panującego w środkach komunikacji publicznej zadano młodzieży kolejne pytanie na ten temat. Dane z tab.22 informują, że 441 osób tj. 71,8% uważa komunikację za bezpieczną, 108 osób (17,6%) jest przekonanych, że nie jest ona bezpieczna, 35 osób (5,7%) nie jeździ środkami komunikacji, więc nie wie czy jest bezpieczna, Wśród innych odpowiedzi pojawiały się również:17 osób (2,7%) uzależnia bezpieczeństwo od rodzaju środka tzn. uważa, że PKP jest bezpieczne, 6 osób (0,9%) uważa, że PKS jest bezpieczne, jednak nie dot. ono przystanków. Ta sama grupa uważa, że niektóre autobusy są w złym stanie technicznym, spóźniają się i bezpieczeństwo zależy od kierującego autobusem kierowcy. Kilku respondentów (0,4%), upatruje niebezpieczeństwa w nietrzeźwych współpasażerach oraz grasujących kieszonkowcach. 6 osób (0,9%) nie udzieliło żadnej odpowiedzi. Podsumowując powyższe wyniki można powiedzieć, że zdecydowana większość młodych ludzi (71,8%) uważa komunikację publiczną za bezpieczną. 23. Czy zdarzyło Ci się być świadkiem zachowań agresywnych w miejscu publicznym? Tab.23 Opinie respondentów na temat zachowań agresywnych w miejscach publicznych Zagadnienie TAK 65,2 NIE 34,6 BRAK ODPOWIEDZI 0,2 Suma 0% % 100 20% 40% 60% 80% 100% 65,2% Tak 34,6% Nie 0,2% Brak odpowiedzi Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych Celem zbadania poziomu bezpieczeństwa w przypadkowych miejscach publicznych zadano młodzieży pytanie, czy była świadkiem zachowań agresywnych w tych miejscach. Z informacji zawartych w tab.23 wynika, że 400 osób (65,2%) spośród badanych uczniów było świadkiem zachowań agresywnych w miejscu publicznym. 212 osób (34,6%) nie zetknęło się z agresją w ww. miejscach. 1 osoba (0,2%) nie udzieliła odpowiedzi. Analizując powyższe wypowiedzi można stwierdzić, że zdecydowana większość badanej młodzieży była świadkiem zachowań agresywnych w miejscach publicznych (65,2%), co świadczy o tym, że takie zachowania stanowią istotny problem społeczny w Jarosławiu. 17 24. Jeśli tak to opisz, w jakich okolicznościach i gdzie to miało miejsce? Tab.24 Opinie respondentów dotyczące okoliczności zachowań agresywnych % Zagadnienie w autobusach, na przystankach na ulicach miasta dyskotek, koncert w okolicach lokali inne brak odpowiedzi Suma 0% 20% 18,5 w autobusach, na przystankach 7,6 7,3 6,8 36,6 41,7 na ulicach miasta 7,6% dyskotek, koncert 7,3% w okolicach lokali 6,8% 100 40% 60% 80% 100% 18,5% inne 36,6% brak odpowiedzi 41,7% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych W celu poprawy bezpieczeństwa i podjęcia stosownych działań zmierzających do eliminacji zachowań agresywnych w miejscach publicznych zadano respondentom pytanie, w jakich okolicznościach oraz gdzie byli świadkami aktów przemocy. Z danych zawartych w tab.24 wynika, że 113 osób (18,5%) odpowiedziało, że najwięcej agresji zdarza się w autobusach, na przystankach i stacji, 47 osób (7,6%) dało odpowiedź, że najwięcej aktów przemocy występuje na niektórych ulicach np.: na Grodzkiej, Słowackiego, Jana Pawła II, Piekarskiej, Rynku, w bramach, 45 osób (7,3%) uważa, że takimi okolicznościami są: dyskoteki, koncerty, festyny, 42 osoby (6,8%) dały odpowiedź, że do zachowań agresywnych dochodzi najczęściej w okolicach lokali. Jednocześnie ankietowana młodzież odpowiadała, że ochroniarze pracujący w tych lokalach przejawiali agresję w stosunku do gości. Inne odpowiedzi stanowiące łącznie 36,6% między innymi to: 39 osób (6,4%) stwierdziło, że najczęściej było świadkami bójek pijanych w różnych miejscach, 18 osób (2,9%) było świadkami bójek pomiędzy kibicami, 17 osób (2,8%) widziało bójki na osiedlu,14 osób (2,3%) widziało porachunki pomiędzy młodzieżą - zarówno pod szkołą, na przerwach a także walki o władze wśród młodych, 10 osób (1,6%) określiło, że bylło świadkami zaczepek w parku lub na chodniku, 7 osób tj. 1,1% było zaczepianych w trakcie powrotu do domu, na parkingu, oraz było świadkami agresji kierowców po kolizji samochodowej, 5 osób (0,8%) było świadkiem niszczenia przez wandali mienia publicznego w mieście. Tylko jedna osoba (0,2%) odpowiedziała, że nie była świadkiem zachowań agresywnych. Zastanawiający jest fakt, że aż 256 osób (41,7%) nie udzieliło na postawione pytanie. Analiza wyników pozwala stwierdzić, że najwięcej zachowań agresywnych zdaniem respondentów można zaobserwować w autobusach, na przystanku i stacji (18,5%). Poza tym młodzież wymienia wiele miejsc i okoliczności gdzie była świadkiem zachowań agresywnych, do których zalicza: wszelkiego rodzaju imprezy, okolice lokali, wszelkiego rodzaju bójki w różnych miejscach. 25. Czy czujesz się bezpiecznie na imprezach masowych organizowanych przez władze miasta? Tab.25 Opinie młodzieży dotyczące bezpieczeństwa na imprezach masowych Zagadnienie % NIE 52,9 33,8 INNE 10,8 BRAK ODPOWIEDZI 2,5 Suma 100 TAK 0% 20% 40% Tak 52,9% Nie 33,8% Inne Brak odpowiedzi 60% 10,8% 2,5% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych 18 80% 100% W celu sprawdzenia poziomu bezpieczeństwa panującego na imprezach masowych organizowanych przez władze miasta – zadano młodzieży pytanie na ten temat. Z danych zawartych w tab.25 wynika, że 325 osób (52,9%) czuje się bezpiecznie na tego typu imprezach, natomiast 208 osób (33,8%) stwierdza, że nie czuje się na nich bezpiecznie. Część respondentów, których odpowiedzi ujęto w rubryce – inne, stwierdziło: 17 osób (2,8%), że wprawdzie czuje się bezpiecznie, ale tylko w przypadku, gdy idzie z większą grupą znajomych lub jest tam ochrona i oczywiście to wszystko zależy od rodzaju imprezy, a 19 osób (3,0%), że na takich imprezach nie do końca czuje się bezpiecznie. 31 osób (5,0%) przyznaje, że nie uczęszcza na tego typu imprezy i nic na ten temat nie wie. Natomiast 5 osób (2,5%) nie odpowiedziało na to pytanie. Analiza powyższych wypowiedzi pozwala zauważyć, że ponad połowa badanej młodzieży (52,9%) czuje się bezpiecznie na imprezach masowych organizowanych przez władze miasta. Należy jednak zauważyć, że brak poczucia bezpieczeństwa deklaruje 33,8% respondentów. 26. Kto Twoim zdaniem ma największy wpływ na zachowanie spokoju i bezpieczeństwa w mieście? Tab.26 Opinie młodzieży na temat organów mających największy wpływ na zachowanie bezpieczeństwa publicznego Zagadnienie % Policja Straż Miejska Inne 52,3 39,1 16,4 0% 20% 40% 80% 100% 52,3% Policja 39% Straż Miejska Inne 60% 16,4% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych W celu sprawdzenia kto zdaniem badanej młodzieży ma największy wpływ na zachowanie bezpieczeństwa w mieście zadano przedostatnie pytanie. Z danych zawartych w tab.26 wynika, że 321 osób (52,3%) uważa, że największy wpływ na zachowanie bezpieczeństwa w mieście ma Policja, natomiast 240 osób (39,1%) uznała, że Straż Miejska decyduje o bezpieczeństwie w Jarosławiu. 102 osoby czyli 16,4% udzieliło własnej odpowiedzi: zdaniem 39 osób (6,3%) nikt nie ma wpływu, ponieważ tłum rządzi się własnymi prawami, 25 osób tj. 4,1% określiło, że na bezpieczeństwo największy wpływ mają sami obywatele tego miasta w tym młodzież, 23 osoby (3,7%) stwierdziły, że Policja i Straż Miejska nie maja tyle środków by skutecznie zapewnić bezpieczeństwo w mieście, 5 osób (0,8%) stwierdziło, że na bezpieczeństwo ma też wpływ ochrona i firmy ochrony. Do braku wiedzy w tym zakresie przyznało się 7 osób (1,1%), natomiast 3 osoby (0,4%) udzieliło odpowiedzi, że wpływ na bezpieczeństwo w mieście mają: kryminaliści, sterydziarze, mafia i chuligani. Analiza wszystkich wyników pozwala jednoznacznie stwierdzić, że największy wpływ na zachowanie bezpieczeństwa w mieście ma Policja - 52,3% i Straż Miejska – 39,1%. Do ciekawszych i przemyślanych odpowiedzi młodych ludzi należy wypowiedź, że bezpieczeństwo zależy też od zwykłych ludzi, obywateli w tym i młodzieży - 4,0%. 19 27. Co Twoim zdaniem należałoby zrobić, aby poprawić bezpieczeństwo w Jarosławiu? Tab.27 Propozycje młodzieży na poprawę bezpieczeństwa w mieście Zagadnienie % Zwiększyć liczbę patroli policji 59,4 na ulicach Bardziej oświetlić ulecę 44,1 wieczorem i w nocy Zwiększyć liczbę 38,7 funkcjonariuszy Straży Miejskiej Karać mandatami za przechodzenie w 8,3 niedozwolonych miejscach Inne 0% Zwiększyć liczbę patroli policji na ulicach Bardziej oświetlić ulecę wieczorem i w nocy Zwiększyć liczbę funkcjonariuszy Straży Miejskiej Karać mandatami za przechodzenie w niedozwolonych miejscach Inne 4,9 20% 40% 60% 80% 100% 59,4% 44,1% 38,7% 8,3% 4,9% Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych W celu poznania opinii młodzieży na temat działań mających poprawić bezpieczeństwo w mieście zadano im ostatnie pytanie. Respondenci mogli zakreślić przygotowane odpowiedzi oraz dodać własne propozycje. Dane zawarte w tab.27 informują, że 365 razy (59,4%) młodzież zakreśliła odpowiedź, że w celu poprawy bezpieczeństwa w mieście należałoby zwiększyć liczbę patroli Policji , 271 razy (44,1%) młodzież podkreśliła również odpowiedź, że należy bardziej oświetlić ulice wieczorem i w nocy, 238 razy (38,7%) uczniowie byli zgodni, co do tego, że w celu poprawy bezpieczeństwa w mieście należy zwiększyć liczbę funkcjonariuszy Straży Miejskiej, 51 razy (8,3%) respondenci stwierdzili, że należy karać mandatami za wszelkiego rodzaju przewinienia i to dla przykładu. Niewielki procent respondentów łącznie 4,9% wyraża własne zdanie na temat, co należałoby zrobić, aby poprawić bezpieczeństwo między innymi: 3 razy (0,4%) padła odpowiedź, że nic się nie zmieni i będzie tak jak jest, 3 respondentów (0,4%) stwierdziło, że Jarosław jest bezpieczny i nic nie trzeba robić. Nie udzieliło odpowiedzi na tak postawione pytanie 6 osób (0,9%). Pozostałe propozycje respondentów w celu podniesienia bezpieczeństwa w mieście dotyczyły: 1. Cywilnych patroli na osiedlach, informowania ludzi o ich prawach, kursów samoobrony (1,1%) 2. Współpracy Policji i Straży Miejskiej oraz ich obecności w miejscach najbardziej zagrożonych (0,8%) 3. Kamer na ulicach, lokali z ochroną (0,6%) 4. Powszechnego dostępu do broni palnej (0,3%) 5. Stworzenia większej liczby miejsc do rozwoju wewnętrznego np. wystawy, rozmów z młodzieżą (0,4%) Analizując powyższe wyniki można powiedzieć, że zdecydowana większość odpowiedzi wskazywała na zwiększenie liczby patroli Policji i to we wszelkich możliwych miejscach w mieście (59,4%). Duża część respondentów (44,1%) była zdania, że należy bardziej oświetlić Jarosław po zmierzchu i w nocy. Kolejną przewagę w odpowiedziach uzyskało stwierdzenie, że w celu poprawy bezpieczeństwa w Jarosławiu należy zwiększyć liczbę funkcjonariuszy Straży Miejskiej (38,7%). 20 METRYCZKA Tab.28 Struktura badanej populacji pod względem płci, miejsca zamieszkania oraz roku nauki w szkole ponagimnazjalnej Płeć Wielkość grupy Uczeń/uczennica klasy Miejsce zamieszkania Kobieta Mężczyzna Brak odpowiedzi. Miasto Wieś Nie podano I II III IV V Razem 614 294 316 4 218 388 4 172 206 177 49 6 % 100 47,9 51,5 0,6 35,8 63,6 0,6 28 34 29 8 1 Źródło: opracowanie własne na podstawie badań ankietowych Analiza danych zawartych w tab.28 pozwala stwierdzić, że spośród badanej młodzieży przewagę stanowią chłopcy 316 osób tj. 51,5%, 294 osoby - 47,9% stanowiły dziewczęta. W przypadku, gdy chodzi o miejsce zamieszkania to 388 osób tj. 63,6%, czyli zdecydowana większość badanej młodzieży mieszka na wsi, 218 osób (35,8%) respondentów mieszka w mieście. Spośród badanej populacji 172 osoby (28,4%) są uczniami I klasy, 206 osób (33,9%) chodzi do II klasy, 177 osób tj. 28,9% uczęszcza do III klasy, 49 osób (7,9%), to uczniowie klas IV. Pozostałe osoby - 6 (0,9%) uczęszcza do V klasy. Podsumowując należy stwierdzić, że co najmniej połowa badanej młodzieży nie jest pełnoletnia, w większości przypadków pochodzi ze wsi i stanowią ją chłopcy. 21 PODSUMOWANIE: Wyniki tego badania pozwolą określić: nasilenie się zjawiska picia alkoholu przez młodzież rozmiary zjawiska palenia papierosów obecność i rozmiary narkomani w poszczególnych szkołach ponadpodstawowych stan poczucia bezpieczeństwa a także wyznaczyć kierunki profilaktyki jaką powinni podjąć władze szkół. Najistotniejsze wnioski, jakie zostały wysunięte z badania: 1. Zdecydowana większość badanych młodych ludzi przyznała się do picia alkoholu 77,8%. 2. Niepokojąco duża grupa respondentów - 36,8% wskazała, że spożywa alkohol wysokoprocentowy w postaci wódek polskich i ukraińskich, pochodzących z melin. Alarmujący jest odsetek osób spożywających piwo - 71,8% badanych. 3. W przypadku rozpatrywania częstotliwości, z jaką młodzi ludzie sięgają po alkohol należy stwierdzić, że ponad połowa 56,8% przyznała, że robi to raz na jakiś czas. Niepokój budzi fakt przyznania się 10,2%, że piją raz w tygodniu i 1,9%, że piją codziennie. 4. Badania wykazały, że część młodzieży, choć nie jest pełnoletnia to jednak kupuje alkohol w sklepie – 2,5%. 5. Ponad połowa badanej populacji przyznała się do bycia w stanie upojenia alkoholowego 52,6%. 6. 38 osób – 6,3% młodzieży przyznaje, że zdarza im się dość często być w stanie upojenia alkoholowego. 7. Analiza wyników badań pozwoliła stwierdzić, że palenie papierosów jest zjawiskiem obecnym wśród respondentów 23,6%, a fundusze na wyroby tytoniowe pochodzą z własnych zasobów (kieszonkowe lub pieniądze zarobione). 8. Niepokój budzi fakt, że 41,5% respondentów wypowiada się bardzo pozytywnie o paleniu papierosów, twierdząc, że jest modne, daje poczucie dorosłości, jest przyjemne, uspokaja i odstresowuje. 9. Zdecydowana większość – 91,7% młodzieży licealnej nie akceptuje palenia u swojego partnera, jest to pozytywne zjawisko z uwagi na to, że większa liczba osób przyznała się do czynnego palenia, a jednak jest przeciwna nikotynizmowi partnera, co bezpośrednio może wpływać na postawy i opinie tych drugich. 10. Do brania narkotyków przyznało się 22,7%, zjawisko narkomani istnieje w każdej badanej szkole. 11. Analiza wyników badań ankietowych pozwoliła stwierdzić, że w większości przypadków narkotyki, z którymi ma kontakt młodzież szkół licealnych pochodzą od osób, które zajmują się ich dystrybucją. Niepokojący jest fakt, że wśród respondentów są osoby prowadzące uprawę roślin narkotycznych dla własnych potrzeb. 12. Uzyskane wyniki badań ankietowych pozwoliły stwierdzić, że młodzież szkół ponadgimnazjalnych, która wcześniej przyznała się do brania narkotyków, w większości przypadków przyznaje, że zażywa je raz na jakiś czas – 12,6%, natomiast 1,9% młodych ludzi przyznało, że narkotyki są dla nich ucieczką od problemów, z jakimi spotykają się w szkole oraz w domu. 13. Interpretacja wypowiedzi wskazuje, że najbardziej popularnymi środkami psychoaktywnymi w środowisku jarosławskiej młodzieży licealnej okazały się: marihuana (16,5%), haszysz (6,6%) oraz amfetamina (3,9%). 22 14. Analiza danych dała jednoznacznie odpowiedź, że zdecydowana większość młodych ludzi (10,7% - co stanowi ok.74% spośród biorących)3 jest zadowolona z efektów, jakie przynosi zażywanie narkotyków. Tylko 2,1% (co daje ok. 14,8%)4 opisało swoje doznania jako negatywne, co i tak nie gwarantuje, że odstraszy lub zniechęci do ponownego spróbowania narkotyku. 15. Niepokojącym faktem jest to, że dla 19,6% nie ma żadnych problemów w zdobyciu środka psychoaktywnego w ich szkole, czyli znajduje się tam regularne źródło dystrybucji. 16. Analiza wyników badań dała również jednoznacznie odpowiedź, iż prawie połowa młodych ludzi (49,6%) nie uważa Jarosławia za miasto bezpieczne. 17. Wyniki badań pozwoliły na stwierdzenie, że za główne przyczyny braku bezpieczeństwa w Jarosławiu młodzież z badanych placówek uznaje: zbyt mało patroli policyjnych (ok.50 %), oraz zbyt słabe oświetlenie miasta (18,9%). 18. Zdecydowana większość (72,5%) ocenia, iż lokale w Jarosławiu są miejscami bezpiecznymi. 19. Za najbardziej niebezpieczne miejsca w Jarosławiu badana młodzież uznała: okolice wszystkich lokali gastronomicznych (45,0%), okolice dworca PKS i PKP, tunel (8,9%), okolice Rynku (6,9%), park po zmierzchu (2,9%). 20. Zdecydowana większość młodych ludzi (71,8%) uważa komunikację publiczną za bezpieczną. 21. Zdecydowana większość badanej młodzieży była świadkiem zachowań agresywnych miejscach publicznych (65,2%). 22. Najwięcej zachowań agresywnych zdaniem respondentów można zaobserwować w autobusach, na przystankach i stacji PKP (18,5%). Poza tym młodzież wymienia wiele miejsc i okoliczności gdzie była świadkiem zachowań agresywnych, do których zalicza: wszelkiego rodzaju imprezy, okolice lokali, wszelkiego rodzaju bójki w różnych miejscach. 23. Ponad połowa badanej młodzieży (52,9%) czuje się bezpiecznie na imprezach masowych organizowanych przez władze miasta. Należy jednak zauważyć, że część młodzieży (33,8%) nie ma poczucia bezpieczeństwa w ich trakcie. 24. Największy wpływ na zachowanie bezpieczeństwa w mieście ma zdaniem respondentów Policja - 52,2% i Straż Miejska - 39,0%, do ciekawszych i przemyślanych odpowiedzi młodych ludzi należy wypowiedź, że bezpieczeństwo zależy też od zwykłych ludzi, obywateli w tym i młodzieży – odpowiedziało tak 4% ankietowanych. 25. Zdecydowana większość respondentów na pytanie, co należałoby zrobić, aby poprawić bezpieczeństwo w Jarosławiu wskazywała na zwiększenie liczby patroli Policji i to we wszelkich możliwych miejscach w mieście (59,4%), duża część respondentów (44,1%) była zdania, że należy bardziej oświetlić Jarosław po zmierzchu i w nocy. Kolejną przewagę w odpowiedziach uzyskało stwierdzenie, że w celu poprawy bezpieczeństwa w Jarosławiu należy zwiększyć liczbę funkcjonariuszy Straży Miejskiej (38,7%). 26. Rozpatrując badaną populację pod względem płci, miejsca zamieszkania oraz roku nauki w szkole, należy stwierdzić, że co najmniej połowa badanej młodzieży nie jest pełnoletnia, w większości przypadków pochodzi ze wsi i stanowią ją chłopcy. 3 4 Tamże. Jak wyżej 23
