PRAWA DZIECKA I UCZNIA W SZKOLE Przygotował: Łukasz Grzegorczyk Plan prezentacji Zdefiniowanie pojęcia „dziecko”. Czym są prawa dziecka? Rzecznik Praw Dziecka. Akty prawne odnoszące się do praw dzieci. Prawa ucznia. Ważne adresy, telefony i strony internetowe. Dziecko… Dzieckiem w rozumieniu Konwencji o prawach dziecka jest każda istota ludzka w wieku poniżej osiemnastu lat, chyba że zgodnie z prawem odnoszącym się do dziecka uzyska ona wcześniej pełnoletność (art. 1, Konwencja o prawach dziecka). Czym są prawa dziecka? Każdy człowiek, stanowiąc część społeczeństwa, posiada swoje prawa i obowiązki. Dzieci zaś posiadają szczególne prawa. Skąd wynika owa wyjątkowość? Dziecko to istota ludzka, która rozwijając się, dorastając, nie potrafi w pełni sama zadbać o siebie. Potrzebuje do tego rodziców, nauczycieli i wielu innych ludzi. Ważne miejsce w kształtowaniu każdego człowieka zajmuje również Państwo, które winno nieustannie ochraniać i wspomagać dzieci i ich rodziców. Rzecznik stoi na straży praw dziecka, a w szczególności: - prawa do życia i ochrony zdrowia, - prawa do wychowania w rodzinie, - prawa do godziwych warunków socjalnych, - prawa do nauki. Rzecznik podejmuje działania na rzecz zapewnienia dziecku pełnego i harmonijnego rozwoju, z poszanowaniem jego godności i podmiotowości (art. 3 ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka). Wypełnienie tych zadań wymaga ochrony dziecka przed wszelkimi przejawami przemocy, okrucieństwa, wyzysku, a także przed demoralizacją, zaniedbaniem i innymi formami niewłaściwego traktowania. Rzecznik wykonując swoje uprawnienia, kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji RP, Konwencji o Prawach Dziecka i ustawie o Rzeczniku Praw Dziecka, w tym zwłaszcza: - zasadą dobra dziecka - wszystkie działania podejmowane są w najlepiej pojętym interesie dziecka, - zasadą równości - troską o ochronę praw każdego dziecka, - zasadą poszanowania odpowiedzialności, praw i obowiązków obojga rodziców za rozwój i wychowanie dziecka. Obecnie funkcję Rzecznika Praw Dziecka sprawuje pan Marek Michalak. Akty prawne odnoszące się do praw dziecka Konstytucja Konwencja Ustawa RP (art. 72) o Prawach Dziecka o Rzeczniku Praw Dziecka Artykuł 72 Konstytucji RP 1. Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją. 2. Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych. Artykuł 72 Konstytucji RP 3. W toku ustalania praw dziecka organy władzy publicznej oraz osoby odpowiedzialne za dziecko są obowiązane do wysłuchania i w miarę możliwości uwzględnienia zdania dziecka. 4. Ustawa określa kompetencje i sposób powoływania Rzecznika Praw Dziecka. Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka Ustawa ta została ogłoszona dnia 6 stycznia 2000 r. Ustawa ukazuje: - - Zadania Rzecznika Praw Dziecka Kompetencje Rzecznika Określa sposób powoływania i odwoływania Rzecznika Konwencja o Prawach Dziecka Konwencja o Prawach Dziecka Konwencja ta została przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 20 XI 1989 r. Ukazuje szereg praw jakie przysługują dzieciom. Zobowiązuje Państwa do przestrzegania zawartych w niej praw. Pamiętaj nauczycielu… Prawa ucznia prawo do zapoznawania się z programem nauczania, z jego treścią, celem i stawianymi wymaganiami prawo do jawnej i umotywowanej oceny postępów w nauce i zachowaniu prawo do organizacji życia szkolnego, umożliwiające zachowanie właściwych proporcji między wysiłkiem szkolnym a możliwością rozwijania i zaspokajania własnych zainteresowań prawo redagowania i wydawania gazety szkolnej prawo organizowania działalności kulturalnej, oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi, w porozumieniu z dyrektorem prawo wyboru nauczyciela pełniącego rolę opiekuna samorządu prawo ucznia do korzystania z pomocy psychologiczno-pedagogicznej prawo uczniów szczególnie uzdolnionych do indywidualnych programów nauczania prawo uczniów do powszechnego dostępu do szkół, których ukończenie umożliwia dalsze kształcenie w szkołach wyższych prawo uczniów do równych warunków kształcenia (zacieranie różnic pomiędzy różnymi regionami kraju) prawo uczniów do bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki prawo uczniów do opieki przyznawanej uczniom pozostającym w trudnej sytuacji materialnej i życiowej prawo uczniów do zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych rozwijających ich zainteresowania i uzdolnienia prawo uczniów do bezpłatnego nauczania w szkołach publicznych prawo uczniów do nauki religii na ich życzenie bądź rodziców (w przypadku uczniów pełnoletnich tylko na ich życzenie) prawo uczniów do podtrzymywania tożsamości narodowej, etnicznej, językowej, religijnej prawo do wcześniejszego rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej (dziecko które przed 1 września kończy 6 lat) prawo do odroczenia spełniania obowiązku szkolnego (nie więcej niż o jeden rok) prawo ucznia do zapewnienia mu bezpłatnego transportu i opieki lub zwrotu kosztów przejazdu w sytuacji gdy odległość z domu do szkoły jest większa niż 3 kilometry w przypadku uczniów klas I – IV szkoły podstawowej lub 4 kilometry w przypadku klas V i VI lub gimnazjalistów) prawo ucznia do tego aby rodzice zapewnili mu warunki umożliwiające przygotowanie się do zajęć szkolnych prawo wyborcze czynne i bierne w przypadku wyborów do organów samorządu uczniowskiego prawo ucznia do działania na terenie szkoły w stowarzyszeniach i organizacjach Ważne telefony, adresy i strony internetowe Adres Biura Rzecznika Praw Dziecka: Biuro Rzecznika Praw Dziecka ul. Śniadeckich 10 00-656 Warszawa TELEFON INFORMACYJNO-INTERWENCYJNY: (22) 696 55 50 czynny: od poniedziałku do piątku w godz.: 8.15-16.15, Ważne telefony, adresy i strony internetowe Komitet Ochrony Praw Dziecka Ul. Boleść 2 00 – 259 Warszawa (0 – 22) 831 24 29 www.brpd.gov.p www.pfpd.pl www.fdn.pl www.spdn.pl www.ochronadzieci.glogow.org P.G. im. Obrońców Ziemi Radzanowskiej w Rogolinie 6 XII 2008 r.