Test z endokrynologii Imię i nazwisko…………………………… Kraków, 28.03.06. 1. 31-letnia kobieta, która z niewyjaśnionej przyczyny przybrała na wadze, ma otyłość centralna, łagodne nadciśnienie, upośledzoną tolerancję glukozy i zmniejszoną masa kostną oraz zwiększony poranny poziom kortyzolu niehamowany podaniem niskiej dawki (1mg) deksametazonu. Pacjentka ma: A. chorobę Addisona, B. chorobę Cushinga C. zespół Caplana, D. zespół Conna, E. zespół Cushinga 2. W dalszej ocenie opisanej powyżej pacjentki stwierdzono niewielki wzrost ACTH w osoczu i supresję kortyzolu dużą dawką (8mg) deksametazonu. Sugeruje to rozpoznanie: A. gruczolaka kory nadnerczy, B. raka kory nadnerczy, C. pheochromocytoma, D. gruczolaka przysadki, E. raka drobnokomórkowego płuc. 3. Akromegalia jest wynikiem: A. hipersekrecji GH w dzieciństwie, B. pozaprzysadkowego nowotworu wydzielającego ektopowo ACTH, C. hipersekrecji GH w wieku dorosłym, D. hipersekrecji PTH, E. niedoczynności przysadki. 4. Kobieta, lat 35, ma typowe objawy zespołu Cushinga. Wszystkie z poniższych są charakterystyczne dla tego schorzenia za wyjątkiem: A. twarz księżycowata (pełna, okrągła twarz), B. hipotensji, C. purpurowe rozstępy na brzuchu, D. otyłość E. osteoporoza. 5. Objawy wirylizacji to wszystkie z poniższych za wyjątkiem: A. trądziku B. łysienia C. zmniejszonego owłosienia na ciele D. powiększenia łechtaczki E. obniżenia barwy głosu 6. Wszystkie z poniższych stanów prowadzą do zwiększonej aktywności 1-hydroksylazy z wyjątkiem: A. pierwotna nadczynność przytarczyc, B. hipofosfatemia, C. zwiększony poziom 1,25(OH)2cholecalcyferolu w osoczu, D. hipokalcemia 1 E. niedobory witaminy D w diecie. 7. W badaniu fizykalnym młodej kobiety skarżącej się na osłabienie, zmęczenie, utratę masy ciała, zawroty głowy podczas wstawania, stwierdzono brak owłosienia pachowego i łonowego, zwiększoną pigmentację wokół sutków, zmarszczki wokół oczu i hipotensję. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono hiponatremię, hiperkalemię i zwiększony poziom ACTH w surowicy. Które z poniższych postępowań terapeutycznych będzie najodpowiedniejsze dla tej pacjentki? A. terapia zastępcza glukokortykoidami, B. terapia zastępcza mineralokortykoidami, C. terapia zastępcza glukokortykoidami i mineralokortykoidami, D. usuniecie przysadki, E. usunięcie nadnerczy. 8. 28-letnia kobieta zaczęła mieć nieregularne cykle miesięczne w wieku 19 lat. W wieku 22 lat menstruacja całkowicie ustała. Ma także wyciek z obu brodawek sutkowych. W badaniach laboratoryjnych poziom LH i estradiolu poniżej normy. Które z poniższych stanowi najbardziej prawdopodobne rozpoznanie? A. podwzgórzowy niedobór GnRH B. zespół Sheehana C. prolactinoma D. hipogonadyzm hipergonadotropowy E. zespół feminizujących jąder. 9. Wrodzony przerost nadnerczy z niedoborem 21-hydroksylazy charakteryzuje się wszystkimi poniższymi z wyjątkiem: A. zmaskulinizowanym, genetycznie żeńskim płodem, B. sfeminizowanym, genetycznie męskim płodem, C. wysokim poziomem ACTH, D. niskim poziomem kortyzolu w surowicy, E. zmniejszonym poziomem 17-ketosteroidów w moczu. 10. 29-letnia kobieta zgłosiła się do lekarza z 6-miesięcznym wywiadem nieregularnych miesiączek i mlekotoku. Nigdy wcześniej nie stosowała doustnych środków antykoncepcyjnych. Nie zażywa żadnych leków. Wyniki badań laboratoryjnych wskazują obniżony poziom FSH i podwyższony prolaktyny. Prawdopodobną przyczyną choroby może być: A. nadmierne wydzielanie dopaminy przez podwzgórze B. uszkodzenie mózgu C. prolactinoma D. przewlekłe nadużywanie alkoholu a) b) c) d) A+C+D B+C+D C A+B+C+D 11. Które stwierdzenie nie odnosi się do pheochromocytoma? A. typowo wieloogniskowa lokalizacja, B. ciałka przyzwojowe (paraganglia) i pęcherz pozanadnerczowe lokalizacje, C. zwykle wydziela epinefrynę, D. pojawia się zarówno w typie 2a i 2b MEN, moczowy to najczęstsze 2 E. typowo napady nadciśnienia o zwiększonej częstości, F. omdlenia ortostatyczna związane z nadmiarem epinefryny są jednym z najczęstszych objawów, a) A + C + E b) A + C + F c) B + D + F d) A + C + D + F e) A + B + C + D + E + F 12. Które z poniższych odróżnia pierwotny hiperaldosteronizm od wtórnego? A. zwiększona retencja sodu, B. zmniejszona retencja potasu, C. zwiększone ciśnienie tętnicze krwi, D. zwiększony poziom reniny w surowicy krwi, E. zmniejszony poziom reniny w surowicy krwi. 13. Które schorzenia endokrynologiczne wiążą się z występowaniem cukrzycy? A. akromegalia, B. niedoczynność przytarczyc, C. pheochromocytoma, D. prolactinoma, E. zespół Cushinga, F. choroba Addisona. a) A+B+C b) A+C+F c) C+D+E d) A+C+E e) A+E+F 14. Nadciśnienie występuje w przebiegu: A. zespołu Cushinga, zespołu Conna, pierwotnej nadczynności przytarczyc, B. rzekomej nadczynności przytarczyc, zespołu Cushinga, choroby Addisona, pheochromocytoma. C. zespołu Cushinga, hyperaldosteronizmu, zespołu Waterhouse-Friederichsena. D. zespołu Conna, długotrwałego leczenia sterydami, przewlekłej niewydolności nerek. 15. Test hamowania duża dawką deksametazonu u pacjenta z gruczolakiem nadnerczy pokaże: A. ↑ ACTH, brak hamowania, B. ↓ ACTH, brak hamowania, C. ACTH w osoczu w normie, brak hamowania, D. ↑↑ ACTH, brak hamowania. 16. W pierwotnej niewydolności kory nadnerczy hiperpigmentację obserwuje się u >90% pacjentów, wynika ona z: A. niewydolności wydzielania glukokortykoidów, B. znacznej hipersekrecji ACTH, C. zmniejszenia aktywności MSH, D. niskiego poziomu hormonów kory nadnerczy w osoczu. 17. Zasadowica metaboliczna towarzysząca utracie potasu jest cechą: A. niedoboru aldosteronu, B. nadmiaru aldosteronu, C. nadczynności przytarczyc, D. niedoboru kortyzolu. 3 18. U pacjentów z nadczynnością przytarczyc często obserwuje się: A. kwasicę hiperchloremiczną, B. zasadowicę hipokaliemiczną, C. kwasicę metaboliczną ze zwiększoną luką anionową, D. kwasicę oddechową. 19. Hiperkalcemia w przebiegu nowotworów złośliwych jest wynikiem: A. nadmiaru produkcji PTHrP zwykle przez guzy lite, B. hipersekrecji PTH w odpowiedzi na hipokalcemię, C. Zwiększonej aktywności witaminy D, D. Zmniejszonej aktywności kalcytoniny. 20. 75-letni mężczyzna jest badany z powodu utraty masy ciała. Zmierzony poziom ADH jest niski. Takiego wyniku spodziewasz się w: A. ektopowej sekrecji ADH przez guz, B. psychogennym spożywaniu wody, C. nerkopochodnej moczówce prostej, D. hipowolemii z odwodnienia. 21. Które ze stwierdzeń nie odnosi się do cukrzycy typu 1: a) Jest spowodowana przez wybiórcze uszkodzenie powyżej 90% komórek trzustkowych typu B i ciężkim hipoinsulinizmem. b) Uszkodzenie komórek B jest spowodowana genetycznym defektem genu glukokinazy prowadzącym do zaburzenia funkcji insuliny c) Istnieje silny związek pomiędzy cukrzycą typu 1 a innymi autoimmunologicznymi zaburzeniami endokrynologicznymi (np.: choroba Addisona) d) Zakażenie wirusem Coxackie może inicjować uszkodzenie komórek B wysp trzustkowych i prowadzi do rozwoju cukrzycy typu 1 e) Pierwszym objawem cukrzycy typu 1 jest zazwyczaj kwasica ketonowa 22. Do ostrych powikłań cukrzycy możemy zaliczyć: a) hiperglikemia, hipertriójglicerydemia, zakażenia dróg moczowych i skóry b) kwasica ketonowa, śpiączka hiperosmolarna, neuropatia układu autonomicznego c) hipoglikemia, nefropatia, retinopatia rozrostowa d) hiperglikemia, kwasica ketonowa, śpiączka hypeosmolarna, hipoglikemia e) hiperglikemia, choroba niedokrwienna serca, choroby naczyniowe mózgu 23. Które ze stwierdzeń odnosi się do cukrzycy typu 2: a) Wzrost chorobowości wraz z wiekiem, szczególnie u kobiet b) Większe predyspozycje genetyczne i poligenowe dziedziczenie niż w cukrzycy typu 1 c) Najważniejsze przyczyny; defekt wydzielania insuliny oraz insulinooporność d) Insulinooporność może być spowodowana defektem receptora dla insuliny, przeciwciałami przeciw receptorom dla insuliny i/lub defektem postreceptorowym e) wszystkie stwierdzenia są prawdziwe 24. Do objawów klinicznych niedoczynności tarczycy zaliczamy: A. wzrost labilności emocjonalnej B. zmęczenie i senność C. nietolerancja zimna 4 D. wzrost częstości akcji serca i kurczliwości E. otyłość, zaburzenia przyjmowania pokarmu a) b) c) d) e) A+B+D B+C+E A+B+C+D A+B+C+D+E B+C+D 25. Mężczyzna lat 33 pochodzenia hiszpańskiego podaje w wywiadzie poliurię, polidypsję, nykturię oraz mrowienie w stopach. 3 tygodnie wcześniej doznał niewielkiego urazu głowy bez utraty przytomności. Oboje rodziców choruje na cukrzycę typu 2 i nadciśnienie tętnicze. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono: nadciśnienie tętnicze, hipotoniczny mocz, hipernatremia, hiperkaliemia, normoglikemia. Jakie rozpoznanie można postawić u tego chorego: a) Cukrzyca typu 1 b) Cukrzyca typu 2 c) Moczówka prosta d) Zespół Cushinga e) SIADH 26. 73 letni pacjent palący od wielu lat zgłosił się do lekarza z objawami osłabienia, zmęczenia, zaparciami, spowolnieniem umysłowym oraz utratą wagi. RTG klatki piersiowej wykazało guz, który okazał się rakiem płaskonabłonkowym oskrzeli. W badaniach stwierdzono ponadto wzrost poziomu wapnia i niski poziom fosforu w surowicy krwi, co było spowodowane najprawdopodobniej przez wzrost poziomu: A. endogennej 1,25(OH)2D B. białka wiążącego wapń C. parathormonu D. kalcytoniny E. PTHrP (parathyroid hormone-related peptide) 27. Metabolizm wapnia nie zależy od: a) pH krwi, albuminemia b) PTH, Kalcytoniny c) Poziomu fosforanów d) Absorpcji w przewodzie pokarmowym e) Wydalania przez nerki 28. Multiple endocrine neoplasia syndrome 2a (MEN 2a) zawiera: a) Rak rdzeniasty tarczycy, pheochromocytoma, guz trzustki b) Rak rdzeniasty tarczycy, pheochromocytoma, hiperparathyroidism c) Łagodny guz przytarczyc, guz trzustki, guz przysadki d) Łagodny guz przytarczyc, pheochromocytoma, ganglioneuroma e) Żaden z powyższych 29. Który z objawów nie dotyczy hipoparatyhyroidismu: a) Bolesny skurcz nadgarstka (z. cieśni nadgarstka) b) objaw Chvostek’s c) objaw Trousseau 5 d) zwapnienie wewnątrzczaszkowe i soczewki e) niski poziom fosforanów 30. Które z nastepujących objawów są typowe dla choroby Adissona: a) Hiperpigmentacja skóry, hiperkaliemia, amenorrhea, obniżone libido, nadciśnienie tętnicze b) Nadciśnienie tętnicze, hipernatremia, hipokaliemia, hiperglikemia c) Zmęczenie, anorexia, hiponatremia, niedociśnienie ortostatyczne d) Nudności, wymioty, polidypsja, poliuria, osteoporoza e) Osłabienie mięśni, hipokalcemia, osteoporoza, zakażenie skóry 31. Kobieta lat 35 z amenorrhoeą i spadkiem wagi ciała pomimo zwiększonego apetytu. W wywiadzie i badaniu fizykalnym exophtalmus, spoczynkowe drżenia, tachykardia, ciepła i wilgotna, aksamitna skóra. Wszystkich z poniższych wyników laboratoryjnych można się spodziewać za wyjątkiem: a) wzrost FT4 b) wzrost FT3 c) wzrostu TSH d) wzrost T3RU (wychwyt żywicy) e) wzrost jodochwytności 32. U 42 letniego pacjenta w badaniu kontrolnym stwierdzono nadciśnienie tętnicze (160/95 mmHg). Kolejne pomiary potwierdziły diagnozę, pacjent do tej pory nie leczy się, nie miał innych objawów. W badaniach funkcja nerek była prawidłowa, obniżony był poziom potasu. W dalszej diagnostyce nadciśnienia powinno zostać wykonane: A. oznaczenie poziomu kortyzolu w surowicy krwi B. oznaczenie poziomu ACTH w surowicy krwi C. pomiar aktywności osoczowej reniny we krwi D. pomiar poziomu 17-hydroksyprogesteronu w surowicy krwi E. pomiar poziomu 11-deoksykortyzolu w surowicy krwi 33. 34 letnia kobieta z nadciśnieniem tętniczym świeżo rozpoznanym. W wywiadzie od kilku miesięcy przyrost wagi ciała i zaburzenia miesiączkowania. W badaniu fizykalnym otyłość z hyperwolemią. Ciśnienie tętnicze wynosiło 165/98 mmHg. Na powierzchni brzucha rozstępy a na kończynach dolnych siniaki. Na podstawie badania fizykalnego można rozpoznać zespół Cushinga (guz nadnerczy). Które z laboratoryjnych badań potwierdzi rozpoznanie: a) ↓ wolny kortyzol w 24-godzinnej zbiórce moczu, ↑ ACTH we krwi, ↑ wydzielanie kortyzolu po teści z dexametazonem. b) ↑ wolny kortyzol w 24-godzinnej zbiórce moczu ↓ ACTH we krwi, brak hamowania wydzielania kortyzolu po teście supresji wysoką dawką c) ↓ wolny kortyzol w 24-godzinnej zbiórce moczu ↓ ACTH we krwi, ↓↓ wydzielanie kortyzolu po teści z dexametazonem. d) ↑ wolny kortyzol w 24-godzinnej zbiórce moczu, ↓ ACTH we krwi, ↓ wydzielanie kortyzolu po teści z dexametazonem. e) ↑ wolny kortyzol w 24-godzinnej zbiórce moczu, prawidłowy poziom ACTH we krwi, brak hamowania wydzielania kortyzolu po teście supresji wysoką dawką 6