1. PREZENTACJA Centralna teoria naukowa biologii • Teoria ewolucji K. Darwina (1859r.) • Od czasu odkryć Darwina dokonano wielu odkryć z różnych dziedzin np. genetyki, embriologii, biologii molekularnej, systematyki. • Naukowcy połączyli wszystkie fakty z tych dziedzin, tworząc syntetyczną teorię ewolucji. Wskazuje ona genetyczne podłoże zmian ewolucyjnych. Założenia syntetycznej teorii ewolucji • Cechy przodków ulegają dziedziczeniu • Osobniki jednego gatunku zwykle różnią się od siebie –jest to tzw. zmienność genetyczna, która jest efektem rekombinacji i mutacji. • Organizmy wydają na ogół więcej potomstwa niż może przeżyć. • Organizmy konkurują ze sobą o określone zasoby środowiska. • Przeżywają organizmy najlepiej przystosowane – działa dobór naturalny. Mikroskop - wynalazek, które zmienił świat Pierwszy, prosty mikroskop optyczny wynaleziono w 1590 r. Pierwszy mikroskop elektronowy powstał w 1931 r. Rodzaje mikroskopów Odkrycia mikroświata • Robert Hook- wprowadził pojęcie „komórka” (połowa XVII w.) • Robert Koch – odkrył bakterie wywołujące gruźlicę (1882 r.) • Louis Pasteur – opracował metodę konserwacji pożywienia poprzez obróbkę termiczną - pasteryzację oraz opracował pierwszą szczepionkę ochronną dla ludzi przeciw wściekliźnie (XVIII w.) • Alexander Fleming – odkrył pierwszy antybiotyk – penicylinę Szczepienia i odporność CZYNNA- organizm sam wytwarza przeciwciała • naturalna • sztuczna BIERNA- organizm dostaje gotowe przeciwciała • naturalna • sztuczna Rola krwinek białych: • Makrofagi – pierwsza linia obrony • Limfocyty B produkują specyficzne przeciwciała skierowane przeciwko konkretnemu antygenowi. Przeciwciała pozostają we krwi nawet gdy patogen został wyeliminowany jako tzw. komórki pamięci Antybiotyki To substancje wytwarzane głównie przez bakterie i grzyby, które • hamują wzrost innych mikroorganizmów ( działanie cytostatyczne) • lub je zabijają (działanie bakteriobójcze) Od lat 60 XX wieku notuje się przypadki oporności na antybiotyki. Jak stosować antybiotyki http://www.wapteka.pl/blog/jak-przyjmowac-antybiotyki Odkrycia w genetyce • Mendla Grzegorz Mendel, który w 1866 roku po raz pierwszy opisał podstawowe prawa dziedziczenia cech ( I i II prawo ) • R. Franklin, J. Watson, F.Crick odkryli budowę DNA (1953 r.) • 2001 r. poznano pełną sekwencję genomu człowieka Biotechnologia molekularna • Inżynieria genetyczna (czym zajmuje się) i GMO (przykłady zastosowania; organizmy transgeniczne) • PCR łańcuchowa reakcja polimerazy (co to jest i do czego służy) • Terapia genowa (na czym polega i gdzie ma zastosowanie) • Terapia szyta na miarę • Produkcja leków w komórkach różnych organizmów • Klonowanie DNA, komórek roślin i zwierząt (na czym polega) • Hodowla narządów do transplantacji Komórki macierzyste Zarodkowe komórki macierzyste mogą różnicować w każdy z około 200 znanych rodzajów komórek budujących ciało człowieka, a rodzaj powstających komórek zależy od sygnałów, które docierają ze środowiska. Ta zdolność sprawia, że zarodkowe komórki macierzyste rozpatrywane są jako te, które mogą zostać wykorzystane do naprawy uszkodzonych tkanek, np. do leczenia choroby Parkinsona czy cukrzycy. 2. ZAGADNIENIA Z KART PRACY Z BIOLOGII 3. NAGRODY NOBLA DLA MARII SKŁODOWSKIEJ-CURIE 4. FIZYKA I CHEMIA – POLIMERY PRZEWODZĄCE (BUDOWA I WŁAŚCIWOŚCI)