prawa pacjenta

PRAWA PACJENTA
Są rozszerzeniem obszaru praw człowieka na sprawy związane z medycyną i jej postępem.
Wywodzą się z trzech obszarów: praw człowieka w procesie leczenia, ruchu konsumenckiego
w zakresie usług medycznych, praw obywatelskich. W 1994 r., na konferencji w
Amsterdamie, zorganizowanej przez > WHO, opracowano wzorcowy model deklaracji praw
pacjentów. Na podstawie tego wzorca opracowano w Polsce „Kartę praw pacjenta" (J. Halik,
J. Sabbat). Określono w niej:
1. Wartości ludzkie, a funkcjonowanie systemu opieki zdrowotnej, uznając, że każdy ma
prawo do:
- poszanowania swojej osoby jako osoby ludzkiej,
- samodecydowania,
- poszanowania integralności fizycznej i psychicznej oraz do poczucia bezpieczeństwa
swojej osoby,
- poszanowania swojej prywatności,
- poszanowania wyznawanych wartości moralnych i kulturowych oraz przekonań religijnych
i filozoficznych,
-ochrony zdrowia na poziomie, jaki zapewniają działania w zakresie prewencji i opieki
zdrowotnej oraz do wykorzystania możliwości osiągnięcia możliwego poziomu zdrowia.
2. Prawo do informacji.
3. Prawo do wyrażania zgody na zabiegi i leczenie.
4. Prawo do intymności i poszanowania godności.
5. Prawo do opieki i leczenia.
6. > PRAWA PACJENTA NIELETNIEGO.
7. Prawo do skargi.
Projekt „Karty praw pacjenta" opracowany w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej
wymienia prawa do:
1. Świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom wiedzy medycznej.
2. Wyrażanie zgody na określone świadczenia zdrowotne lub odmowy jej udzielenia.
3. Informacji o stanie zdrowia, przebiegu choroby i rokowaniu na przyszłość.
4. Poszanowania intymności i godności w czasie udzielania świadczeń zdrowotnych.
5. Szczególne prawa pacjenta przebywającego w szpitalu oraz do świadczeń zdrowotnych,
gwarantowanych przez państwo ze środków publicznych.
6. Prawa pacjenta nieletniego.
7. Dochodzenie praw
Obecnie stopień poinformowania społeczeństwa w Polsce o prawach pacjentów jest
niewielki. Istnieją różnorodne przejawy łamania tych praw (Halik J.: Prawa pacjenta w
Polsce i na świecie. Promocja Zdrowia Nauki Społeczne i Medycyna 1997, 4, 1, 38).
(Barbara Woynarowska)