Standaryzacja współczynników demograficznych - E-SGH

Ćwiczenia 1
cz.2.
Standaryzacja współczynników
demograficznych
Plan
• Dlaczego standaryzujemy współczynniki?
• Metody standaryzacji
• Przykłady standaryzacji bezpośredniej
• Dlaczego standaryzujemy?
Standaryzacja daje nam możliwość porównywania
poziomu zjawiska w dwóch populacjach (badanie
przekrojowe lub dot. zmian w czasie) przy
jednoczesnej kontroli różnic między populacjami ze
względu na inne cechy
• Najczęściej standaryzacja służy eliminacji różnic w
strukturze populacji według wieku
• Od surowych współczynników (crude rates) do
skorygowanych współczynników (adjusted rates)
Przykład
umieralność w dwóch krajach
Współczynniki zgonów /umieralności (np. na 100 tys. osób)
Młodzi
Starsi
Ogółem
Kraj A
4
12
10
Kraj B
6
18
9
Kraj A charakteryzuje się wyższą umieralnością dla całej populacji,
ale jest ona niższa dla poszczególnych grup wieku
Struktura wieku ludności
Młodzi
Starsi
Kraj A
Kraj B
25
75
75
25
ogółem
100
100
Metody standaryzacji
• Standaryzacja bezpośrednia (direct standardization)
• Standaryzacja pośrednia (indirect standardization)
• Techniki regresyjne (regresji)
o modele addytywne
o modele multiplikatywne
(więcej: Metody analizy demograficznej)
Standaryzacja bezpośrednia
• Wykorzystanie rzeczywistych cząstkowych
współczynników dla dwóch lub więcej populacji
(np. cząstkowe współczynniki zgonów, cząstkowe
współczynniki płodności)
• Populacja standardowa - jedna z analizowanych
populacji, w porównaniach międzynarodowych może
to być np. standardowa struktura europejska
(European standard population)
Standaryzacja bezpośrednia cd.
D

Ogólne współczynniki
mi 
Cxi → struktura wg wieku (x)
dla i-tej populacji
x
Pi
mxi → współczynniki wg
wieku (x) dla i-tej populacji
Pxi
C xi 
Pi
m i   C xi m xi 
x
xi
D xi
m xi 
Pxi

D xi
x
Pi
Dxi – liczba zdarzeń demograficznych (np. zgonów) osób w wieku (x) w i-tej populacji
Pi – liczebność całej i–tej populacji
Pxi – liczebność osób w wieku (x) z i-tej populacji
Ogólne współczynniki
mi 
D
x
Pi
xi
  C xi mxi
x
Standaryzacja bezpośrednia: współczynniki są „nałożone”
na strukturę populacji standardowej
Standaryzowany współczynnik
zgonów
𝐴𝐷𝑅𝑡 = ෍ 𝐶′𝑥,𝑡 𝑚𝑥,𝑡
𝑥
Standaryzacja bezpośrednia cd.
• Otrzymujemy standaryzowane współczynniki, które są
wielkościami TEORETYCZNYMI
• Uwaga! Jeśli między populacjami istnieją znaczne
różnice w strukturze wieku ludności, wtedy
standaryzacja bezpośrednia nie powinna być stosowana.
Praca domowa dla chętnych
(prezentacja na następnych zajęciach do wyboru)
• 1. Porównać wzorce płodności uwzględniając również
współczynniki ogólne, ogólny współczynnik dzietności oraz
średni wiek matek pierwszego dziecka w dwóch krajach w
1990 i 2013 roku na podstawie danych Eurostatu lub innej.
Przedstawić dane i wyniki na wykresach. Opisać zmiany,
zinterpretować wyniki i sformułować wnioski końcowe.
• 2. Wyznaczyć standaryzowane metodą bezpośrednią
współczynniki płodności ogólnej w trzech krajach dla 2013
roku. Obliczenia wg. populacji standardowej dla EU-28.
Przedstawić dane i wyniki na wykresach. Opisać różnice,
zinterpretować wyniki i sformułować wnioski końcowe.
• Źródło danych np. :
http://ec.europa.eu/eurostat/data/database
Wielkie regiony Europy wg
klasyfikacji statystycznej ONZ.
Legenda:
Źródło:http://pl.wikipedia.org/wiki
Europa Zachodnia
Europa Północna
Europa Południowa
Europa ŚrodkowoWschodnia
Literatura do ćwiczeń 1.2:
1. J.Z.Holzer, Demografia, PWE, Warszawa 2003
(rozdział 3.4).
2. J. Kurkiewicz, 2010, Procesy demograficzne i
metody ich analizy. Uniwersytet Ekonomiczny
w Krakowie, Kraków (rozdział 3.3.4 i 5.3).
3. Caselli, G., J. Vallin, G. Wunsch, 2006,
Demography. Analysis and Synthesis. Elsevier
(rozdział 15)
Reklama 
Zapraszamy na wykład pt.
Metody analizy demograficznej