Plan dydaktyczny

SZKOLNY PROGRAM
PROFILAKTYKI
ZESPOŁU SZKÓŁ PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO
IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W ŁODZI,
UL. FRANCISZKAŃSKA 137
Na lata 2013-2016
Program opracowali:
Mgr Agnieszka Furmańczyk
Mgr Iwona Kapela
Mgr Piotr Szymański
Zatwierdzony - Uchwała nr 48/2013/2014 Rady Pedagogicznej z dnia 30 sierpnia 2013
Szkolny Program Profilaktyki
Zespół Szkół Przemysłu Spożywczego
Strona 1 z 8
Spis treści
1. Podstawa prawna
str 3
2. Wstęp
str 4
3. Rodzaje działań stosowanych przez szkołę w ramach szkolnego programu profilaktyki
(czynniki ryzyka i czynniki chroniące)
str 4
4. Diagnoza środowiska
str 5
5. Cele szkolnej profilaktyki
str 6
6. Realizatorzy oraz odbiorcy szkolnego programu profilaktyki
str 7
7. Ewaluacja programu
str 8
Szkolny Program Profilaktyki
Zespół Szkół Przemysłu Spożywczego
Strona 2 z 8
Podstawa prawna
1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483).
2. Konwencja o Prawach Dziecka z dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120,
poz. 526 i 527).
3. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 ze
zm.).
4. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz.
535 ze zm.).
5. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania
tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55).
6. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz. U. z 2012 r. poz. 1356 ze zm.).
7. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz.
124).
8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie
ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61,
poz. 624).
9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r w sprawie zasad
udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. poz. 532).
10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 grudnia 2002 r.
w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno –
pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. poz. 199).
11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013r. w sprawie
szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i
młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26, poz. 226).
12. Statut Zespołu Szkół Przemysłu Spożywczego.
13. Program Wychowawczy Zespołu Szkół Przemysłu Spożywczego.
Szkolny Program Profilaktyki
Zespół Szkół Przemysłu Spożywczego
Strona 3 z 8
Wstęp
Profilaktyka to wieloaspektowa interwencja korygująca niedostatki
wychowania; chronienie człowieka przed zachowaniami destrukcyjnymi i reagowanie
na pojawiające się zagrożenia. Jej celem jest ochrona wychowanka przed zakłóceniami
rozwoju, czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój,
określanych w literaturze przedmiotu jako zachowania ryzykowne.
Szkoła realizuje przede wszystkim profilaktykę pierwszorzędową (zmniejszenia
prawdopodobieństwa wystąpienia dysfunkcji) oraz współpracuje z specjalistycznymi
poradniami i instytucjami w zakresie realizacji działań profilaktyki drugo (wykrycia
wczesnych sygnałów negatywnych zjawisk i powstrzymania rozwoju dysfunkcji )- i
trzeciorzędowej (zapobieganie skutkom i minimalizowanie wtórnych uszkodzeń
związanych z dysfunkcją oraz przeciwdziałanie nawrotom zaburzeń).
Profilaktyka szkolna obejmuje trzy kierunki działania:
 wspomaganie ucznia w radzeniu sobie z trudnościami
 ograniczanie i likwidowanie czynników ryzyka
 inicjowanie i wzmacnianie czynników chroniących,
prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu
które
sprzyjają
Rodzaje działań stosowanych przez szkołę w ramach szkolnego
programu profilaktyki (czynniki ryzyka i czynniki chroniące)
 Działanie informacyjne, czyli dostarczanie informacji na temat skutków
zachowań ryzykownych.
 Działanie edukacyjne, a więc uczenie ważnych umiejętności psychologicznych
i społecznych, np. radzenie sobie ze stresem, nawiązywanie kontaktów
z ludźmi, opieranie się naciskom otoczenia, rozwiązywanie konfliktów.
 Działania alternatywne, tj. pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb
psychicznych. Polegają one na proponowani różnorodnych działań
o pozytywnym charakterze (jak np. koła zainteresowań) i angażowaniu w nie
wychowanków.
 Działania
interwencyjne,
których
celem
jest
pomoc
uczniowi
w zidentyfikowaniu i rozwiązaniu konkretnej sytuacji kryzysowej. Wymaga
profesjonalnej wiedzy nauczyciela oraz skorzystania z pomocy specjalistów.
Jako czynniki ryzyka mogące oddziaływać na ucznia wyróżnić można:
 normy społeczne (obyczaje) promujące lub prowokujące negatywne
zachowania
 modelowanie takich zachowań w domu i w szkole
 grupa rówieśnicza, w której normą są takie zachowania
Szkolny Program Profilaktyki
Zespół Szkół Przemysłu Spożywczego
Strona 4 z 8
 brak celów życiowych
 łatwość zdobycia substancji psychoaktywnych
 wczesna inicjacja zachowań ryzykownych w tym seksualnych
Do najważniejszych czynników chroniących dzieci przed podejmowaniem
zachowań ryzykownych, zgodnie z literaturą, należą :
 silna więź emocjonalna z rodzicami
 zainteresowanie nauką szkolną
 regularne praktyki religijne
 uwewnętrzniony szacunek do norm, wartości, autorytetów
 stała opieka sprawowana przez kompetentną osobę dorosłą
 zdolności umożliwiające dobre wyniki w nauce
 umiejętność rozwiązywania problemów
 poczucie własnej wartości i skuteczności
Diagnoza środowiska
Program profilaktyki w ZSPS jest wynikiem diagnozy, w której uwzględniono
potrzeby rozwojowe uczniów, potrzeby wynikające ze specyfiki środowiska szkoły
oraz szeroko pojęty kontekst przemian społeczno-ekonomicznych w kraju.
Wykorzystano następujące narzędzia badawcze mające na celu określenie zachowań
problemowych uczniów oraz badające potrzeby uczniów i rodziców względem szkoły:
 ankieta dla uczniów
 wywiady i rozmowy z uczniami, rodzicami i nauczycielami
 obserwacja zachowania uczniów
 analiza dokumentacji pedagogicznej i psychologicznej
 analiza dokumentów- frekwencja, postępy w nauce i zachowanie uczniów
OBSZARY ZAGROŻEŃ ROZWOJU MŁODZIEŻY ZSPS:
 wagary (realizowane w ramach programu wychowawczego szkoły),
 zachowania agresywne, przemoc; zachowania chuligańskie,
 palenie papierosów, E-papierosów
 sięganie po narkotyki, dopalacze
 picie alkoholu,
 niska kultura osobista i kultura słowa,
 brak zainteresowania nauką (realizowane w ramach programu wychowawczego
szkoły)
 zagrożenie bezrobociem
 brak umiejętności konstruktywnego zagospodarowania czasu wolnego
(realizowane w ramach programu wychowawczego szkoły)
Szkolny Program Profilaktyki
Zespół Szkół Przemysłu Spożywczego
Strona 5 z 8
Cele szkolnej profilaktyki
Cele ogólne:
 dostarczenie młodzieży i rodzicom informacji na temat skutków zachowań
ryzykownych, by wychowanek mógł podjąć racjonalny wybór i zmieniać
niewłaściwe postawy i zachowania
 uczenie ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych, które pozwolą
na lepsze radzenie sobie w trudnych sytuacjach.
 wprowadzenie w świat wartości i norm, na których wychowanek może się
oprzeć w swoich wyborach.
 stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły
 promocja zdrowego stylu życia
 wyposażenie młodzieży w umiejętności pozwalające odnaleźć się jej na rynku
pracy
Cele szczegółowe:
Obszar: Przeciwdziałanie uzależnieniom
 Zapoznanie uczniów z przyczynami (palenia papierosów, picia alkoholu,
odurzanie się narkotykami),
 Przedstawienie uczniom konsekwencji jakie wiążą się z uzależnieniami,
 Nauczenie rodziców rozpoznawania pierwszych objawów uzależnienia,
 Terapia,
 Przygotowania młodzieży do obrony przed społeczną presją picia alkoholu,
palenia papierosów, brania narkotyków.
Obszar: Przeciwdziałanie przemocy i agresji, zachowaniom chuligańskim
i przestępczości
 Doskonalenie umiejętności rozpoznawania i wyrażania emocji i uczuć,
 Kształtowanie poczucia własnej tożsamości, wartości oraz pozytywnej
samooceny,
 Rozwijanie umiejętności nawiązywania kontaktów, budowania udanych relacji
z innymi ludźmi,
 Nabywanie umiejętności rozstrzygania problemów i rozwiązywania konfliktów,
 Wpajanie zasad moralnych, etycznych,
 Zapoznanie z normami i zasadami obowiązującymi w szkole i
społeczeństwie oraz ich przestrzeganie,
 Wzbudzanie poczucia odpowiedzialności za własne zachowanie.
Obszar: Promowanie zdrowego stylu życia
 Kształcenie umiejętności radzenia sobie ze stresem,
 Rozwijanie umiejętności dbania o swoje zdrowie,
 Pobudzanie potrzeby aktywnego, zdrowego stylu życia.
Szkolny Program Profilaktyki
Zespół Szkół Przemysłu Spożywczego
Strona 6 z 8
Obszar: Przeciwdziałanie zagrożeniu bezrobociem
 Samopoznanie w zakresie preferencji zawodowych,
 Rozpoznanie lokalnego, krajowego i unijnego rynku pracy,
 Analizowanie ofert pracy na rynku lokalnym,
 Analizowanie aktualnych kierunków kształcenia na wyższych uczelniach,
 Precyzowanie i porównanie różnych wyobrażeń dotyczących zawodów.
Realizatorzy oraz odbiorcy szkolnego programu profilaktyki
REALIZATORZY
Dyrektor/wicedyrektor
Dba o doskonalenie nauczycieli w zakresie działań profilaktyczno - wychowawczych,
wyznacza priorytety oraz zapewnia warunki do realizacji zadań oraz nadzoruje pracę
nauczycieli.
Wychowawcy i nauczyciele, pedagog
Wychowawcy klas z nauczycielami uczącymi w danej klasie, biorąc pod uwagę
sytuację wychowawczą i stan zagrożenia, opracowują i realizują plan działań
wychowawczo - profilaktycznych. Pedagog wspomaga wychowawców i nauczycieli
oraz koordynuje realizację zadań wynikających ze Szkolnego Programu Profilaktyki.
Specjaliści i eksperci
W realizacji szkolnego programu profilaktyki szkoła może korzystać z pomocy:
Psychologa
Policjanta
Kuratora sądowego
Terapeuty, specjalisty ds. uzależnień
Pielęgniarki
Doradcy zawodowego i innych
Specjaliści prowadzą zajęcia z zespołami klasowymi, rodzicami i nauczycielami.
Rodzice
Współpracują z nauczycielami w zakresie planowania i realizacji zadań szkolnego
programu profilaktyki
ODBIORCY
Uczniowie
Rodzice - biorą udział w: spotkaniach z wychowawcą klasy i innymi nauczycielami,
inicjują i uczestniczą w imprezach i uroczystościach szkolnych
Nauczyciele i pracownicy szkoły - biorą udział w kursach, szkoleniach, warsztatach
prowadzonych przez specjalistów (wg potrzeb).
Szkolny Program Profilaktyki
Zespół Szkół Przemysłu Spożywczego
Strona 7 z 8
Ewaluacja programu
Celem ewaluacji Szkolnego Programu Profilaktyki jest wskazanie, na ile założenia
Programu zostały osiągnięte, oraz jakie zmiany w treści i formie Programu należy
wprowadzić, aby zapewnić skuteczność działań profilaktyczno-wychowawczych na
przyszłość.
Podstawę do formułowania oceny realizacji Szkolnego Programu Profilaktyki
stanowią narzędzia stosowane w ramach wewnętrznego mierzenia jakości pracy
szkoły: sprawozdania z realizacji planów, analizy, dane statystyczne, obserwacje,
badania ankietowe, zapisy w dokumentacji, projekty działań, programy, scenariusze
itp.
Szkolny Program Profilaktyki
Zespół Szkół Przemysłu Spożywczego
Strona 8 z 8