08. Leki w niewydolności krążenia

Farmakologia
Farmakoterapia układu krążenia
Niewydolność serca jest stanem, w
którym następuje upośledzenie
funkcji serca jako pompy,
powodujące zmniejszenie przepływu
krwi w tkankach, powodujące
zaburzenia na skutek nie
pokrywania ich
potrzeb metabolicznych.
Klasyfikacja NYHA
Klasa I.
 Choroba serca bez ograniczenia fizycznej
aktywności.
 Podstawowa aktywność fizyczna nie
powoduje zmęczenia, duszności, kołatania
serca i bólów wieńcowych.
Klasyfikacja NYHA
Klasa II.
 Choroba serca powodująca niewielkie
ograniczenia aktywności fizycznej.
 Dobre samopoczucie w spoczynku.
 Podstawowa aktywność powoduje
zmęczenie, duszność, kołatanie serca, bóle
wieńcowe.
Klasyfikacja NYHA
Klasa III.
 Choroba serca powodująca ograniczenie
aktywności fizycznej.
 Dobre samopoczucie w spoczynku.
 Mniejsza niż podstawowa aktywność
fizyczna powoduje zmęczenie, duszność,
kołatanie serca, bóle wieńcowe.
Klasyfikacja NYHA
Klasa IV.
 Choroba serca, która przy jakiejkolwiek
aktywności fizycznej wywołuje dyskomfort.
 Objawy niewydolności serca lub
niewydolności wieńcowej mogą
występować nawet w spoczynku.
 Jeśli zostanie podjęta jakakolwiek
aktywność fizyczna, wzrasta dyskomfort.
 W zależności od klasy NYHA pacjent
otrzymuje odpowiednią „kompozycję”
leków
 Klasa I: ACE-I + ew. βbloker jeśli
pacjent po zawale m.s + lek
moczopędny (furosemid lub
tiazydowy, w zależności od stopnia
przewodnienia)
 Klasa II: ACE-I + βbloker + lek
moczopędny (furosemid lub
tiazydowy, w zależności od stopnia
przewodnienia)
 Klasa III: ACE-I + βbloker + lek
moczopędny (furosemid lub
tiazydowy, w zależności od stopnia
przewodnienia) + spironolakton +
ew. digoksyna(jeśli pacjent szybki, z
zastojem nad płucami)
 Klasa IV: ACE-I + βbloker + lek
moczopędny (furosemid lub
tiazydowy, w zależności od stopnia
przewodnienia) + spironolakton +
ew. digoksyna(jeśli pacjent szybki, z
zastojem nad płucami) + leki
inotropowe (+)
dopamina/dobutamina
Leki poprawiające kurczliwość
mięśnia sercowego.
Glikozydy nasercowe –
mechanizm działania
 Zahamowanie aktywności pompy
sodowo-potasowej i przez to
zaburzenie wydalania wapnia z
komórki oraz umożliwienie napływu
wapnia do komórek włókna
mięśniowego.
Naparstnica
Glikozydy naparstnicy - działanie
 Zwiększenie siły skurczu włókien
sercowych (Inotropowo +)
 Zwiększenie napięcia włókien
(Tonotropowo +)
 Zmniejszenie szybkości przewodzenia
i powstawania impulsów w sercu
(Dromotropowo -)
 Zwiększenie pobudliwości mięśnia
(Batmotropowo +)
Efekty:
 Zwiększenie objętości wyrzutowej
serca
 Poprawienie przepływów przez tkanki
(głównie nerki) – zwiększenie diurezy zmniejszenie obrzęków
 Zmniejszenie częstości uderzeń serca
 Działanie antyarytmiczne
Wskazania:
 Niewydolność krążenia pochodzenia
sercowego
 Migotanie lub trzepotanie
przedsionków z przyspieszoną
czynnością komór
 Napadowe częstoskurcze
 Choroby zastawkowe z objawami
niewydolności
 Kardiomiopatia niedokrwienna
Przeciwwskazania:
1.
Zaburzenia elektrolitowe:
hipokaliemia
↓K+
hipomagnezemia
↓Mg2+
hiperkalcemia ↑Ca2
2.
Schorzenia, gdzie nie wskazane jest
działanie inotropowo dodatnie:
- zaciskające zapalenie osierdzia
- tamponada serca
- wady zastawki mitralnej z zawężeniem drogi
odpływu
- kardiomiopatia przerostowa
- koarktacja aorty
Przeciwwskazania:
3.
4.
Liczne komorowe zaburzenia rytmu serca
Zespół WPW (Wolffa-ParkinsonaWhite’a) (bo zwiększenie przewodzenia go
nasila)
5. Bloki serca (zwłaszcza przedsionkowokomorowe)
6. Planowana kardiowersja (bo zwiększona
pobudliwość grozi migotaniem)
Preparaty:
 Digoxin tabl. 0,1 i 0,25 mg
 Digoxin roztwór do wstrzyknięć 0,25
mg/ml (ampułki po 2 ml)
Digoxin tabletki
Digoxin ampułki
Dawkowanie:
 Zależy od stanu klinicznego pacjenta
 Rozpoczynamy od 0,25-0,5 mg – dawka
wysycająca, następnie na podstawie obrazu
klinicznego i EKG ustalamy indywidualne
dawki podtrzymujące
 Przy sporej niewydolności – zaburzenie
krążenia trzewnego – podajemy i.v lub i.m
 Dawka lecznicza niewiele niższa od dawki
toksycznej – konieczność monitorowania
stężenia (0,8 – 1,2 ng/ml)
 W nadczynności tarczycy – zwiększamy
dawkę –serce mniej wrażliwe na digox.
Po podaniu leku...
 Pierwsze efekty działania po 3
godzinach
 Max działanie po 5 godz.
 Jeśli niewydolność nerek – dawkę
musimy zmniejszyć tyle, o ile
zmniejszony jest klirens kreatyniny.
 Bezwzględna kontrola jonogramu
potas i wapń – K i Ca!
EKG
Zmiany w EKG po digoxynie:
 Spłaszczenie lub odwrócenie załamka
T
 Obniżenie odcinka ST
 Wydłużanie odcinka PR
 Skracanie odcinka QT
 Mogą naśladować zmiany w chorobie
niedokrwiennej serca!
Interakcje:
 Neomycyna, metoklopramid, związki
alkalizujące, cholestyramina
zmniejszają wchłanianie digoxyny
 Chinidyna, nifedypina i diuretyki
oszczędzające potas zwiększa
stężenie digoxyny w osoczu 2-4 razy
 Diuretyki nieoszczędzające potasu –
uwaga na hipokaliemię!
Zatrucie digoxyną:
 Zmniejszenie łaknienia, nudności, wymioty,
biegunka i bóle brzucha
 Bóle głowy, zmęczenie, senność,
bezsenność
 Przymglenie widzenia, widzenie na żółto
 Zaburzenia rytmu serca (blok AV,
ekstrasystolie)
 Drgawki
 W długotrwałym stosowaniu depresja i
ginekomastia
Postępowanie w zatruciu:
 Arytmia – fenytoina, lidokaina, adrenolityki
 Bradykardia i bloki I i II st. –
adrenalina
 UWAGA na kardiowersję! – z
Digoxyną może dać migotanie komór.
 Ciężkie zatrucie – antidotum:
Digibind
Digitalis-Antidot BM
Digibind
Inne leki inotropowe stosowane w
ratownictwie:
DOBUTAMINA
 W ostrej niewydolności serca (zawał,
zespół małego rzutu)
 Nie podnosi RR
 Ds. 2,5-10 g/kg m.c we wlewie (nie
podawać z krwią i roztw.
Alkalizującymi!)
 Preparaty: Dobuject, Dobutamin,
Dobutamine
Dobuject
Dobutamine