AIDS i wirus HIV Cechy HIV Rodzina: Retrowirusy Kwas nukleinowy: RNA Liczba nici: ss-RT Nagi kwas nukleinowy: niezakaźny Wywoływane choroby: AIDS Charakterystyka HIV i AIDS Czynnikiem wywołującym chorobę AIDS jest wirus HIV, czyli ludzki wirus upośledzenia odporności. Istnieją dwa typy wirusów odpowiedzialne za AIDS: HIV1 i HIV-2. Ten drugi wolniej niż ten pierwszy doprowadza do AIDS. Po wniknięciu do organizmu człowieka, HIV łączy się z komórkami, które posiadają na swej powierzchni specjalne białka wychwytujące wirusa, tzw. receptory. Dzięki nim wirus może wniknąć do wnętrza komórki. Są one jak gdyby "drzwiami" do komórki. Zakażeniu HIV ulęgają tylko te komórki, które mają odpowiedni receptor (tzw. receptor CD4). U większości ludzi wirus namnaża się bardzo intensywnie. Jego znaczna ilość jest niszczona przez układ odpornościowy. Z drugiej strony komórki tego układu są niszczone przez HIV. W konsekwencji przewagi wirusa nad zdolnością komórek układu odpornościowo ustrój przegrywa walkę z zakażeniem. Od momentu zakażenia wirusem HIV do powstania pełnoobjawowego AIDS mija przeciętnie 10-12 lat. HIV w organizmie człowieka powiela się 10-20 miliardach kopii dziennie. Wiele z nich różni się od oryginału (mutacja wirusa). Niektóre te mutanty są nieszkodliwe i szybko giną, inne z kolei są oporne na działanie leków i szybko się mnożą. Wystarczy przerwać na jakiś czas kurację, aby wirus uodpornił się na leki. Ostatnio w Nowym Jorku odkryto nową bardzo niebezpieczną mutację HIV u 40 letniego mężczyzny z objawami rozwiniętego AIDS. Przypadek wzbudził niepokój lekarzy, ponieważ pacjent zachorował na AIDS zaledwie dwa miesiące po zakażeniu HIV. Wirus ten jest bardzo agresywny i nie reaguje na żaden znany zestaw leków. ROZWÓJ AIDS etapy: Przedostanie się wirusa do krwioobiegu Okres inkubacji (4-6 tygodni) Okres ostrych objawów zakażenia - dotyczy od 4080% wszystkich zakażonych osób. W 2-4 tygodnie po zakażeniu występują objawy podobne do grypy, czasem wysypka na twarzy i zmiany w śluzówce jamy ustnej. Zaburzenia te mijają samoistnie. Okres utajenia (bezobjawowego lub skąpoobjawowego nosicielstwa HIV) trwający od kilku miesięcy do kilku lat. ZMIANY CHOROBOWE: zakażenia pierwotniakowe, np. toksoplazmoza (zajęcie ośrodkowego układu nerwowego lub jako zapalenie płuc) wodnista biegunka. Zapalenie płuc o ciężkim i nawracającym przebiegu, wymagające leczenia szpitalnego w 50 % przypadków jest pierwszym objawem AIDS zakażenia grzybicze (choroby układy pokarmowego, zapalenie płuc i ciężkie zapalenie opon mózgowordzeniowych i mózgu) wirusowe (zapalenie płuc, siatkówki, zakażenie wirusem opryszczki, półpasiec o ciężkim przebiegu) bakteryjne np. wywołane przez prątki gruźlicy charakterystyczne są również rzadkie nowotwory jak np. mięsak Kaposiego (objawia się w postaci plamek lub guzków w kolorze fioletowym na skórze i błonach śluzowych, może też zajmować narządy wewnętrzne) choroby układu nerwowego np. demencja (otępienie związane z AIDS) W okresie od roku do dwóch lat po wystąpieniu tych objawów dochodzi do śmierci, której najczęstsza przyczyna są zakażenie oportunistyczne. Leczenie osób zakażonych HIV ma kilka podstawowych celów: Zapobieganie zakażeniom oportunistycznym (tj. takim, które atakują ustrój korzystając z okazji upośledzenia układu immunologicznego). Leczenie infekcji oportunistycznych i chorób nowotworowych. Większość chorób znamionujących AIDS można dość skutecznie leczyć. Wymaga to kosztownego leczenia szpitalnego. W miarę postępu niszczenie układu odpornościowego, mimo intensywnych wysiłków, leczenie tych chorób staje się nieskuteczne. Sposoby zakażenia wirusem HIV Kontakty seksualne, Stosowanie niesterylnych igieł i strzykawek (nie tylko narkomani ale dotyczy to również np. osób przyjmujących domięśniowo sterydy anaboliczne używanym przez kogoś sprzętem. Przetaczanie zakażonej krwi lub stosowanie preparatów krwiopochodnych Wykrywanie HIV Wiele ludzi HIVpozytywnych jest nieświadomych zakażenia wirusem. W Afryce przebadano mniej niż 1% aktywnej seksualnie populacji miejskiej, a procent ten jest jeszcze mniejszy w wypadku populacji wiejskiej. Tylko 0,5% kobiet w ciąży odwiedzających miejskie ośrodki zdrowia zostało przebadane lub uzyskało poradę w tym zakresie. Mity dotyczące HIV "HIV i AIDS to to samo". HIV jest wirusem, który może wywołać chorobę AIDS. Nosiciele HIV mogą żyć latami bez objawów klinicznych choroby. "Infekcje HIV dotyczą tylko homoseksualistów i narkomanów". Nieprawda wirus ten dotyka w takim samym stopniu także hetero- i biseksualne osoby, a także nie uzależnionych od narkotyków; W tej chwili nie używa się już pojęcia "grupa podwyższonego ryzyka", lecz "grupa zachowań ryzykownych". Należy do nich np. uprawianie seksu bez zabezpieczenia czy korzystanie z niezabezpieczonych strzykawek przez różne osoby. "Nie ma ryzyka podczas stosunku płciowego dwóch osób zainfekowanych HIV". Podczas takiego stosunku może dojść do tzw. nadkażenia, superinfekcji, co może znacznie skomplikować i utrudnić terapię antywirusową. "Kobieta zarażona HIV nie może urodzić zdrowego dziecka". HIV jest czasami zdolny przenieść się na płód albo zakazić dziecko podczas porodu, ale nie zawsze. Ryzyko takiego zakażenia wynosi 20-30%. Poród przez cesarskie cięcie oraz odpowiednie leki przeciwwirusowe zmniejszają prawdopodobieństwo nawet do 1-2%. "Wirus HIV jest świadomym wytworem człowieka." Wirusy HIV-1 i HIV-2 występują naturalnie w populacjach małp afrykańskich, odpowiednio: szympansów i mangab szarych. Jest udowodnione, że ludzka epidemia powstała w wyniku przeniesienia małpich wirusów do populacji ludzkiej. "Można zarazić się przez pocałunek". Ocenia się, że do zakażenia podczas pocałunku głębokiego trzeba by około pół litra śliny. Może to jednak nastąpić poprzez krew w przypadku ranek na wargach. Światowy Dzień (Walki z) AIDS obchodzony jest 1 grudnia z inicjatywy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) od roku 1988 roku. W tym dniu na całym świecie, w tym i Polski, odbywają się m.in. konferencje, happeningi oraz akcje edukacyjne dotyczące profilaktyki HIV/AIDS. Krajowe Centrum ds. AIDS (Polska) w ramach Światowego Dnia Walki z AIDS od 2001 roku prowadzi kampanie multimedialne. Uczestnicy na znak solidarności z chorymi przywdziewają Czerwoną wstążkę. KONIEC