Wyjaśnienia w zakresie istnienia obowiązku wydawania świadectw pracy przez pracodawców, w związku ze zmianami wprowadzonymi Ustawą Zmieniającą, obowiązującymi od dnia 21 marca 2011 roku. 1. Wdanie świadectwa pracy, gdy kolejną umową o pracę (zawartą po umowach terminowych) jest umowa o pracę na czas nieokreślony: W sytuacji gdy, pracodawca zatrudnił pracownika po dniu wejścia w życie Ustawy Zmieniającej (od 21 marca 2011 roku) na podstawie umowy o pracę na okres próbny, zaś następnie na podstawie umowy o pracę na czas określony, a następnie (przed upływem 24 miesięcy od dnia wejścia w życie Ustawy zmieniającej) na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony - wówczas pracodawca zobowiązany jest wydać pracownikowi świadectwo pracy po zakończeniu ostatniej umowy o pracę na czas określony zawartej z danym pracownikiem, ponieważ nowy przepis art. 97 § 11 k.p., dopuszczający wydanie zbiorczego świadectwa pracy za okres trwania kilku umów terminowych, nie obejmuje swoim zakresem przedmiotowym umowy o pracę na czas nieokreślony. Istotne jest przy tym, że obowiązek wydania świadectwa pracy, co do zasady, nie powstanie bezpośrednio po zakończeniu okresu trwania poszczególnych umów terminowych, ale w dniu upływu 24 miesięcy od dnia zawarcia pierwszej terminowej umowy o pracę (pomimo, że pracownik nadal jest zatrudniony u danego pracodawcy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony). 2. Wydawanie świadectwa pracy, w przypadku występowania przerw pomiędzy kolejnymi terminowymi umowami o pracę: Jeżeli pracodawca zatrudnia pracownika na podstawie terminowej umowy o pracę, na czas wykonania określonej pracy (po dniu wejścia w życie Ustawy Zmieniającej), zaś okresy wykonywania pracy są nieregularne i trwają od kilku dni do kilku miesięcy, a przerwy między okresami wykonywania określonej pracy wynoszą od kilku dni do miesiąca (czy dłużej). W takiej sytuacji, na podstawie nowego brzmienia art. 97 § 11 k.p., pomimo przerw w okresach zatrudnienia, pracodawca nie jest zobowiązany do wydania świadectwa pracy po każdej zakończonej umowie. Obowiązkiem pracodawcy, co do zasady, jest wówczas wydanie jednego „zbiorczego świadectwa pracy” – na podstawie terminowych umów o pracę, trwających w okresie 24 miesięcy (począwszy od dnia zawarcia pierwszej terminowej umowy o pracę), w dniu upływu 24 miesięcy od dnia zawarcia z danym pracownikiem pierwszej terminowej umowy o pracę. Wynika to z faktu, iż przepis art. 97 § 11 k.p. nie określa wymiaru trwania przerwy między terminowymi umowami o pracę, warunkiem jest aby dany pracownik pozostawał w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy. 3. Wyjątki od zasady wydawania świadectw pracy w dniu upływu terminu 24 miesięcy - licząc od dnia zawarcia pierwszej z terminowych umów o pracę: art. 97 § 1² k.p., zgodnie z nim, jeśli ostatnia z umów terminowych rozpoczyna się jeszcze przed upływem 24 miesięcy od dnia rozpoczęcia pierwszej terminowej umowy o pracę, a jej zakończenie przypada po upływie tego okresu, to świadectwo pracy wydaje się po zakończeniu tej ostatniej terminowej umowy o pracę; 1 art. 97 § 13 k.p., pracownikowi przysługuje uprawnienie do żądania wydania świadectwa pracy za okres lub okresy pracy zakończone przed terminem zgłoszenia takiego żądania, jeśli będzie on miał interes prawny w otrzymaniu takiego świadectwa. Wówczas pracodawca powinien wydać pracownikowi świadectwo pracy w terminie 7 dni od zgłoszenia takiego żądania. 4. Możliwość wydania świadectwa pracy przed upływem terminu 24 miesięcy, od dnia zawarcia pierwszej z terminowych umów o pracę - bez żądania pracownika: Wydanie świadectwa pracy przed upływem w/w terminu należy uznać za dopuszczalne. Przepisy nie przewidują bowiem sankcji dla pracodawcy za wcześniejsze (niż w/w 24 miesiące) wydanie świadectwa pracy, nie jest to także działaniem na niekorzyść pracownika. Jednak w takim przypadku przepisy nie określają dokładnego terminu na wydanie świadectwa pracy, w związku z czym pracodawca powinien to uczynić niezwłocznie, po zakończeniu danej terminowej umowy o pracę. Dodatkowo należy wspomnieć, że wcześniejsze (przed upływem terminu 24 miesięcy od dnia zawarcia pierwszej terminowej umowy o pracę) wydanie świadectwa pracy jest możliwe także, gdy pracodawca nie zamierza zawierać z danym pracownikiem kolejnej umowy na czas określony. 5. Wydawanie świadectw pracy w stosunku do terminowych umów o pracę zawartych przed dniem 21 marca 2011 roku i trwających po tej dacie: W myśl przepisów przejściowych (art. 2 Ustawy Zmieniającej) pracodawca wydaje świadectwo pracy zgodnie z dotychczasowymi przepisami, jeżeli w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy trwa kolejna umowa o pracę nawiązana w okolicznościach określonych w art. 97 § 1¹ Kodeksu pracy, w brzmieniu obowiązującym przed tym dniem. 2