Raport nr 9/2006 - Krajowe Centrum ds AIDS

Raport nr 9/2006
dotyczący najważniejszych doniesień z zakresu HIV/AIDS, które ukazały się w prasie we
wrześniu 2006 roku.
WPROWADZENIE
26 września rozpoczęła się po raz kolejny ogólnopolska kampania społeczna
przeciwko HIV/AIDS. W tym miesiącu to bez wątpienia najważniejsze wydarzenie w
zakresie HIV/AIDS, które znalazło oddźwięk w prasie. Kampanii poświęcono praktycznie
wszystkie publikacje, które ukazały się w dniu jej rozpoczęcia (26.09.06) i kolejnych po nim
dniach miesiąca (24 publikacje ). Ważnym tematem, o którym nie zapomnieli dziennikarze,
był raport sporządzony przez stowarzyszenie ASTRA dotyczący edukacji seksualnej oraz
HIV i AIDS w Europie Środkowo-Wschodniej (12 publikacji). W opracowanym dokumencie
zauważono, że poziom edukacji seksualnej polskiej młodzieży nie wygląda dobrze, a w tej
dziedzinie jako kraj mamy jeszcze bardzo wiele do zrobienia.
Wrześniowa prasa donosiła także o nowych lekach dla osób zakażonych HIV oraz o
modyfikacji starej szczepionki, która może być wykorzystana w przyszłości. Nie pominięto
także tragedii, jaka wydarzyła się w jednym ze szpitali w Kazachstanie, gdzie wirusem HIV
zostało zakażonych 55 dzieci. To najważniejsze wydarzenia, którym poświęcono wiele uwagi
w tym miesiącu. Reszta publikacji dotyczyła mniej znaczących, ale interesujących tematów w
zakresie problematyki HIV/AIDS.
We wrześniu w 44 tytułach gazet i czasopism ukazało się 87 publikacji dotyczących
problematyki HIV/AIDS. W poniższych danych uwzględniono te tytuły, które zawierały
więcej niż dwie informacje na ten temat.
Tabela 1.
Tytuły gazet i czasopism publikujących więcej niż dwie informacje na temat HIV/AIDS we
wrześniu 2006 r.
Miejsce
Tytuł
Ilość publikacji
1.
Gazeta Wyborcza*
13
2.
Życie Warszawy
5
3.
Gazeta Krakowska
4
4.
Trybuna
4
5.
Głos Wielkopolski
4
6.
Rzeczpospolita
3
1
7.
Gazeta Poznańska
3
8.
Nowości
3
9.
Echo Dnia
3
10.
Fakty i Mity
3
* Zestaw obejmuje lokalne wydania Gazety Wyborczej
Wykres 1.
Ranking gazet i czasopism zawierających więcej niż dwie publikacje na temat HIV/AIDS we
wrześniu 2006 r.
Fakty i Mity
Echo Dnia
Nowości
Gazeta Poznańska
Rzeczpospolita
Głos Wielkopolski
Trybuna
Gazeta Krakowska
Życie Warszawy
Gazeta Wyborcza
3
3
3
3
3
4
4
4
5
13
OGÓLNOPOLSKA KAMPANIA SPOŁECZNA PRZECIWKO HIV/AIDS
Krajowe Centrum ds. AIDS już po raz szósty organizuje kampanię społeczną, będącą
głównym elementem działań profilaktycznych, mających na celu ograniczenie zasięgu
epidemii HIV/AIDS. Tegoroczna kampania odbywa się pod hasłem: „Rodzina razem
przeciw AIDS”. Promowane w niej będą wartości rodzinne oraz odpowiednie przygotowanie
rodziców do edukacji dzieci w zakresie HIV/AIDS. Za główne zadanie organizatorzy
postawili sobie propagowanie modelu kochającej się rodziny, w której wzajemne relacje
opierają się na miłości, wierności, zaufaniu i w której nie ma miejsca na żadne ryzykowne
zachowania. Tylko taka rodzina może dać poczucie bezpieczeństwa każdemu z jej członków i
skutecznie chronić przed AIDS. Kampania ma także uświadomić rodzicom, że to oni
odpowiedzialni są za edukację dziecka w zakresie HIV/AIDS i to na nich przede wszystkim
spoczywa obowiązek odpowiedniego przygotowania i przekazania tej wiedzy dzieciom.
Kampania rozpoczęła się 26 września konferencją prasową w siedzibie PAP w
Warszawie i innych miastach na terenie kraju. Zakończenie kampanii przewidziane jest na 15
2
grudnia, a więc już po obchodach Światowego Dnia AIDS. Będziemy mogli śledzić jej
przebieg w TV, radiu, prasie, Internecie, salach kinowych, na plakatach i przygotowanych
specjalnie w tym celu billboardach.
Wiele osób traktuje AIDS jak temat zupełnie abstrakcyjny, uważając, że ryzyko
dotknięcia tą chorobą ich nie dotyczy. Dlatego też media mają do spełnienia ważną rolę i w
tym przypadku są nieocenionym sojusznikiem w walce z HIV/AIDS.
Praktycznie wszystkie dzienniki ogólnopolskie i lokalne poinformowały o rozpoczęciu
kampanii. Dziennikarze w kilku słowach przedstawili jej główny cel i założenia. Pisali też, co
w ramach akcji będzie się działo w poszczególnych rejonach. Organizatorzy bowiem
przygotowali wiele interesujących programów, np.: szkolenia nauczycieli, pedagogów i
młodzieży, wyeksponowanie materiałów wspomagających akcję w szkołach, klubach,
centrach rozrywki, apele happeningi, konkursy wiedzy. Dziennikarze zadeklarowali, że będą
relacjonować przebieg kampanii na łamach lokalnych dzienników. Ich relacje przedstawione
zostaną w comiesięcznych raportach prasowych.
EPIDEMIOLOGIA
Kampania stała się okazją, aby przyjrzeć się sytuacji epidemiologicznej w różnych
rejonach kraju.
Sytuacja epidemiologiczna w Polsce 1
Liczba zakażonych wynosi ogółem 10 292 osoby, w tym czasie na AIDS zachorowało 1798
osób, do tej pory zmarło 825 osób. W 2005 roku przybyło 651 nowych zakażeń wirusem
HIV. Średni wskaźnik zachorowań w Polsce na 100 tys. mieszkańców wynosi 1,76.
Tabela 2.
Liczba zakażonych HIV na 100 tys. mieszkańców w 2005 r. ( w poszczególnych województwach)
.
Lp.
1.
2.
3.
4.
województwo
zachodnio- pomorskie
pomorskie
warmińsko- mazurskie
kujawsko-pomorskie
wskaźnik zakażeń
0,94
2,69
2,38
1,61
Dane obejmują okres od 1985 r. do 31.08.2006 r. i pochodzą z: Magdalena Andrejczuk. Prawda o wirusie HIV.
Kurier Poranny z dnia 27.09.2006 r.
1
3
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
lubuskie
wielkopolskie
dolnośląskie
opolskie
łódzkie
mazowieckie
śląskie
małopolskie
świętokrzyskie
podkarpackie
lubelskie
podlaskie
1,09
0,53
4,19
1,52
1,94
1,40
1,21
0,83
0,31
0,57
0,60
0,67
WYDARZENIA MIĘDZYNARODOWE - po konferencji w Toronto
Afrykańscy uczestnicy konferencji w Toronto nie chcą wracać do kraju.
Aż 150 osób – delegatów z Afryki – wystąpiło o azyl w Kanadzie. Osoby te to
uczestnicy międzynarodowej konferencji o AIDS, która w sierpniu odbyła się w tym kraju.
Swoje wnioski o azyl tłumaczą brakiem tolerancji i opieki. Twierdzą, że w swoich krajach są
narażone na prześladowanie i nie zapewnia się im dostatecznej pomocy, nie tylko medycznej.
W grupie tej znalazły się zakażone HIV kobiety z RPA i Zimbabwe.2
Uczeni domagają się dymisji minister zdrowia RPA
Grupa naukowców z Robertem Gallo, współodkrywcą wirusa HIV, i noblistą,
Davidem Baltimore na czele, skierowała list do prezydenta RPA, w którym domaga się
odwołania pani minister zdrowia w jego rządzie. List jest reakcją na jej wystąpienie na
sierpniowej konferencji w Toronto. Uczeni uznali je za „niebezpieczne, niemoralne i
pseudonaukowe”. Pani minister z konferencyjnej trybuny rekomendowała jako terapię
przeciwko AIDS czosnek, buraki, cytryny i pataty. Ten zestaw znalazł się, zamiast leków
antyretrowirusowych, na ekspozycji towarzyszącej wystawie, w które minister zdrowia RPA
nie wierzy, a nawet uważa je za niebezpieczne dla zdrowia. Minister podważa też związki
między wirusem HIV a chorobą AIDS, uważając za prawdziwe źródło choroby
niedożywienie i ubóstwo.3
2
3
Na podstawie: Chorzy na AIDS nie chcą wracać do Afryki. Rzeczpospolita z dnia 04.09.2006 r.
Zob.: RPA: czosnek na AIDS. Polityka z dnia 16.09.2006 r.
4
ASPEKTY MEDYCZNE
Lek dla zakażonych wirusem HIV
25 sierpnia firma Merck & Co. (w Polsce pod nazwą MSD) ogłosiła rozpoczęcie
programu rozszerzonego dostępu do znajdującego się w III fazie badań klinicznych leku MK0518. Reprezentuje on nową klasę terapeutyczną – inhibitorów integrafy – które blokują
integrację materiału genetycznego HIV z DNA komórki gospodarza. Do tej pory dostępne
były dwa rodzaje leków spowalniających rozwój AIDS poprzez zmniejszenie replikacji
wirusa: inhibitory proteazy (IP) oraz inhibitory transkryptazy (NNRTI). Dotychczas nie był
zarejestrowany lek działający w fazie integralnej wirusa HIV-1.
Nowy lek będzie dostępny dla osób, które mają ograniczone możliwości korzystania z
innych terapii. Z programu wykluczone są osoby, które otrzymały lek w fazie badań
klinicznych, przyjmują leki, które nie mogą być przyjmowane razem z MK-0518 lub mają
poważnie upośledzone funkcjonowanie wątroby. Lek nie może być podawany kobietom w
ciąży.
Światowy program ma być prowadzony niezależnie od trwających badań klinicznych
III fazy. Za kilka miesięcy zostanie uruchomiony także w Polsce.4
Nowa tabletka w terapii AIDS u dzieci
Firma
GlaxoSmithKleine
rozważa
produkcję
leku
zawierającego
trzy leki
antyretrowirusowe w jednej tabletce. Lek ten ma być przeznaczony dla dzieci chorych na
AIDS mieszkających w krajach rozwijających się. Firma przygotowała już postacie płynne
leków: Egipen, Ziagen, Combivir. Jednak w związku z tym, że lek w płynie trudniej się
przechowuje i rozdziela niż tabletkę, produkcja takiego leku w tabletce jest całkiem
uzasadniona i wskazana. Jego składniki zostały już wstępnie zatwierdzone przez Światową
Organizację Zdrowia, więc połączona tabletka nie będzie wymagała osobnej rejestracji. 5
Modyfikacja „starej” szczepionki
W późnych latach 90. opracowano podwójną szczepionkę przeciw HIV, która okazała
się nieskuteczna. Zawierała DNA wirusa oraz zmodyfikowane wirusy posiadające geny HIV i
miała wywoływać silną reakcję immunologiczną. Jej działanie okazało się za słabe. Obecnie
Na podstawie: Nowa terapia dla zakażonych HIV. Puls Medycyny z dnia 06.09.2006 r., Lek dla zakażonych
wirusem HIV. Służba Zdrowia z dnia 11.09.2006 r.
5
Zob.: Wieloskładnikowe tabletki w terapii AIDS u dzieci. Gazeta Farmaceutyczna z dnia 01.09.2006 r.
4
5
zespół szwedzkich badaczy stwierdził, że skuteczność szczepionki znacząco wzmaga
zastąpienie igły urządzeniem wstrzykującym szczepionkę za pomocą strumienia sprężonego
powietrza bezpośrednio pod skórę. Nawet te osoby, które otrzymały cztery razy mniejsze
dawki niż w poprzednim badaniu, wykazały silną reakcję immunologiczną i wykształciły
komórki odpornościowe reagujące na obecność wirusów HIV. Sama szczepionka okazała się
dobrze tolerowana.
Wnioski dotyczące szczepionki szwedzki zespół uczonych ma zamiar przedstawić na
konferencji, mającej się odbyć w październiku w Amsterdamie.6
Palenie sprzyja AIDS
Brytyjscy naukowcy z Uniwersytetu w Sheffield doszli do wniosku, że palacze są
bardziej narażenie na zakażenie wirusem HIV i zachorowanie na AIDS. Naukowcy odkryli,
że palenie papierosów zmienia strukturę płuc, co w efekcie powoduje osłabienie systemu
odpornościowego organizmu przez zmniejszenie produkcji przeciwciał i białych ciałek krwi.7
ASPEKTY SPOŁECZNE
Kazachstan – w szpitalu doszło do zakażenia HIV
Ponad 50 dzieci hospitalizowanych w szpitalu w Szymkent na południu Kazachstanu
zostało zakażonych wirusem HIV. W prowadzonym od lipca dochodzeniu przebadano 5 tys.
dzieci i niemowląt, a dalsze 4 tys. czeka na badanie. Według śledczych do zakażenia mogło
dojść wskutek nieostrożnego stosowania cewników używanych do przeprowadzania
transfuzji.8
DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE
Raport o edukacji seksualnej młodzieży
Stowarzyszenie ASTRA, które zrzesza organizacje pozarządowe działające na rzecz
kobiet i zdrowia w Europie Środkowo-Wschodniej, przygotowało raport na temat edukacji
seksualnej oraz HIV i AIDS. Polacy na tle innych narodowości wypadają dość słabo. W
porównaniu z nami gorzej wypada tylko młodzież z krajów Europy Wschodniej. Sfera seksu i
W oparciu o: Podmuch powietrza wzmaga szczepionkę. Gazeta Polska z dnia 20.09.2006 r.
Zob.: Palenie sprzyja…AIDS. Fakt z dnia 30.09.2006 r.
8
O zakażeniu dzieci zob. w: Kazachstan. Dzieci zarażone HIV. Gazeta Wyborcza z dnia 21.09.2006 r., HIV w
szpitalu. Dziennik z dnia 19.09.20006 r., 55 dzieci zarażonych HIV. Głos Wielkopolski z dnia 19.09.2006 r.
6
7
6
prokreacji stanowi tam jeszcze większe tabu, choć w obliczu epidemii HIV zauważyć można
pewne zmiany.
Według raportu połowa polskiej młodzieży nie wie, gdzie w organizmie kobiety
dochodzi do zapłodnienia komórki jajowej, a jedna czwarta wierzy, że stosunek przerywany
chroni przed HIV. Raport ujawnił także, iż ponad 50 proc. młodych Polaków i Polek nie
stosuje żadnej antykoncepcji podczas pierwszego stosunku płciowego, choć równocześnie 94
proc. wie, że wówczas można zajść w ciążę. Jako najczęstszą przyczynę unikania
antykoncepcji młodzi Polacy wymieniają wstyd (36 proc.), 28 proc. obawia się skutków
ubocznego działania środków antykoncepcyjnych, a 22 proc. przyznaje, że nie wie, jak się je
używa.
Dla porównania - z antykoncepcji podczas inicjacji korzysta 85 proc. Holendrów.
Wynika to z wysokiego poziomu świadomości tamtejszej młodzieży. W Holandii – podobnie
jak w Szwecji – edukacja seksualna stanowi obowiązkowy przedmiot w szkole. W rezultacie
holenderskie nastolatki rzadziej zachodzą w ciążę (5,5 przypadków na 1000 kobiet w wieku
15-19 lat) niż te z krajów byłego ZSRR : np. na Litwie – 22 ciąże na 1000 dziewcząt, w
Armenii – 50.
Autorzy raportu zauważają, że zdrowie seksualne w naszym regionie traktuje się „jako
kwestię moralną i ideologiczną”. Tylko 24 proc. badanych deklarowało, że brało udział w
lekcjach edukacji seksualnej. Tymczasem większość młodych chce zdobywać wiedzę na
temat seksualności, a znaczny ich odsetek (76,9) twierdzi, że aktywną rolę powinna odgrywać
w tym szkoła.9
Niestety tak nie jest, co w znacznym stopniu wpływa na niewiedzę młodych ludzi w
tym zakresie. Federacja na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny stara się to zmienić,
domagając się od ministra edukacji wprowadzenia do programu nauczania przedmiotu
„edukacja seksualna”. Postulat nawiązuje do ustaleń międzynarodowej konferencji, która
odbyła się w Warszawie 8-9 września i dotyczyła stanu oświaty seksualnej i profilaktyki
HIV/AIDS.10
STATYSTYKI
Rośnie liczba zakażeń w Bydgoszczy
Wnioski z raportu przedstawiono w oparciu o: Izabela Redlińska. Raport o wstydzie i niewiedzy.
Rzeczpospolita z dnia 13.09.2006 r., zob. też: Ewa Marczak. Z edukacji seksualnej – pała! Miasto z dnia
21.09.2006 r., Edukacja seksualna. Gazeta Pomorska z dnia 14.09.2006 r.
10
Zob.: Apel do ministra Giertych . Życie Warszawy z dnia 13.09.2006 r.
9
7
Nigdzie w Polsce liczba zakażonych HIV nie rośnie w takim tempie jak w
Bydgoszczy. Z raportu Krajowego Centrum ds. AIDS wynika, że w ubiegłym roku w
województwie kujawsko-pomorskim było 400 osób żyjących z HIV, dziś jest już o 50 osób
więcej. Najgorzej jest w Bydgoszczy - tylko w czasie wakacji stwierdzono zakażenie HIV u 8
osób. Wirus rozprzestrzenia się głównie w środowisku osób homoseksualnych. Zakażeni to
młodzi mężczyźni w wieku 20-30 lat, dobrze wykształceni albo studenci, często zamożni. 11
Dane z innych województw:
województwo łódzkie – zarejestrowano 635 osoby zakażone HIV, na AIDS zachorowało 105
osób, połowa z nich zmarła. Z danych wynika, że liczba zakażeń się zmniejsza: w 2003 roku
– 73 przypadki zakażenia, w 2004 r. - 60 w 2005 – 39, a w 2006 roku zgłoszono na razie 20
nowych przypadków;
województwo lubelskie - w ciągu 20 lat wirus wykryto u 300 osób;
województwo opolskie - 190 osób zakażonych (139 mężczyzn i 51 kobiet), 45 chorych na
AIDS, 25 osób zmarło;
województwo podkarpackie – 174 zakażenia, wśród nich troje dzieci do 15 roku życia, 25
osób zachorowało na AIDS, 16 z nich zmarło. W 2006 r. zarejestrowano zakażenia: u 9 osób
heteroseksualnych (2 kobiety, 7 mężczyzn) w wieku 20-40 lat, u 1 homoseksualnego
mężczyzny w wieku 19 lat i u 2 mężczyzn w wieku 26 i 42 lata, którzy dożylnie zażywali
narkotyki;
województwo kujawsko-pomorskie - zakażenie HV stwierdzono u 445 osób.12
INNE
AIDS osłabi wzrost gospodarczy
Epidemia AIDS jest coraz poważniejszym problemem dla wielu krajów. Obserwuje
się to już od dawna w Afryce, a teraz ten sam problem zauważa wśród Rosjan, których
zakażonych wirusem HIV wciąż przybywa. Oficjalne dane o 350 tysiącach żyjących z HIV
wydają się dużo zaniżone. Eksperci szacują, że problem ten dotyczy przynajmniej dwukrotnie
większej ilości osób. Przypuszcza się, że do 2025 roku na AIDS umrze 3 miliony osób.
O wzrastającej liczbie zakażeń w Bydgoszczy zob. w: Anna Twardowska. Bydgoski sanepid alarmuje: mamy
epidemię HIV. Gazeta Wyborcza – Bydgoszcz z dnia 26.09.2006 r.
12
Na podstawie danych zamieszczonych w lokalnej prasie, zob.: Spis publikacji …. , które ukazały się we
wrześniu 2006 r.
11
8
Ponieważ co roku populacja zmniejsza się w naturalny sposób o 700 tysięcy , zabraknie ludzi
do pracy, a tempo wzrostu gospodarczego może spadać od 4 do 10 proc. rocznie. 13
Muzułmanie nie chcą świętować urodzin Mercury’ego
Właściciel jednej z restauracji w Zanzibarze chciał wydać przyjęcie ku czci zmarłego
na AIDS brytyjskiego piosenkarza Freddy’ego Mercury’ego, który urodził się w tym kraju
przed 60. laty. Restaurator musiał odwołać przyjęcie, gdyż mieszkańcy miasteczka orzekli, że
„czczenie homoseksualisty chorego na AIDS urągałoby religii muzułmańskiej i samemu
Zanzibarowi”. Duchowni zagrozili nawet protestami ulicznymi, gdyby przyjęcie doszło do
skutku. 14
W Chinach aresztowana współzałożyciela pierwszej organizacji do walki z AIDS
Chińskie służby bezpieczeństwa aresztowały 41-letniego Hu Jia, współtwórcę
pierwszej organizacji do walki z AIDS. Pomagał rodzinom zmarłych na tę chorobę, nagłośnił
tragedię wsi w prowincji Henan, gdzie w latach 90. z winy urzędnika doszło do masowych
zakażeń HIV przez transfuzję. 15
Spis publikacji prasowych z zakresu HIV/AIDS, które ukazały się we wrześniu 2006 r.
1.
AIDS osłabi wzrost gospodarczy. Życie Warszawy z dnia 18.09.2006 r.
2.
Andrejczuk Magdalena. Dodatni wynik ma co dwudziesty. Kurier Poranny z dnia 27.09.2006 r.
3.
Andrejczuk Magdalena. Prawda o wirusie HIV. Kurier Poranny z dnia 27.09.2006 r.
4.
Apel do ministra Giertycha. Życie Warszawy z dnia 13.09.2006 r.
5.
Bednarz Iza. Ryzykanci oddali krew honorowo. Echo Dnia z dnia 26.09.2006 r.
6.
Beztroscy wobec HIV. Zdrowie z dnia 01.09.2006 r.
7.
Bill jest z nami. Fakty i mity z dnia 07.09.2006 r.
8.
Borkowska Małgorzata. Zaraza. Trybuna z dnia 06.09.2006 r.
9.
Chcą edukacji seksualnej. Rzeczpospolita z dnia 13.09.2006 r.
10. Chiński dysydent uwięziony. Gazeta Wyborcza z dnia 08.09.2006 r.
11. Chorzy na AIDS nie chcą wracać do Afryki. Rzeczpospolita z dnia 04.09.2006 r.
12. Chrzanowski Janusz. Kondomy i ewolucja. Fakty i Mity z dnia 14.09.2006 r.
13. Ciemnoczołowska Marta. Sprawdź oczy. Głos Wielkopolski z dnia 09.09.2006 r.
W oparciu o: AIDS osłabi wzrost gospodarczy. Życie Warszawy z dnia 18.09.2006 r.
Zob.: Merkury kłopotem w Zanzibarze. Gazeta Wyborcza z dnia 02.09.2006 r.
15
Zob.: Chiński dysydent aresztowany. Gazeta Wyborcza z dnia 08.09.2006 r.
13
14
9
14. Czy szpital zapłaci za błędy? Głos Szczeciński z dnia 15.09.2006 r.
15. Dembiński Arkadiusz. Zbadaj się, nim będzie za późno. Tygodnik Wągrowiecki z dnia 22.09.2006 r.
16. Dulat Mirosława. Nasi lekarze już mogą stawać do konkursu o kontrakty. Gazeta Wyborcza – Zielona Góra z dnia
05.09.2006 r.
17. Dziedzina Jacek. W chorym ciele chory duch? Gość Niedzielny z dnia 10.09.2006 r.
18. Edukacja seksualna. Gazeta Pomorska z dnia 14.09.20006 r.
19. Fedorowicz Małgorzata. To już nie tylko problem narkomanów. Nowa Trybuna Opolska z dnia 27.09.2006 r.
20. Fundacja Gatesów – 287 mln dolarów na walkę z AIDS. PC World Komputer z dnia 01.09.2006 r.
21. Gdzie ta macica? Trybuna z dnia 11.09.2006 r.
22. Gej nie jest ok. Dziennik Wschodni z dnia 25.09.2006 r.
23. Groźne plucie. Dziennik Zachodni z dnia 02.09.2006 r.
24. HIV lubi papierosy. Gazeta Wrocławska z dnia 29.09.2006 r.
25. HIV w szpitalu. Dziennik z dnia 19.09.20006 r.
26. Iskrzak Tymoteusz. Gumowa kaczka. Trybuna z dnia 27.09.2006 r.
27. Jak budować gminne programy przeciwdziałania narkomanii. Gazeta Samorządu i Administracji z dnia 18.09.2006
r.
28. Jarno Alicja. Chorują młodzi. Gazeta Lubuska z dnia 27.09.2006 r.
29. Kazachstan. Dzieci zarażone HIV. Gazeta Wyborcza z dnia 21.09.2006 r.
30. Kirschhibel Iwona. To problem, a nie epidemia. Express Bydgoski z dnia 27.09.2006r.
31. Kłopocka Iwona. O seksie trzeba uczyć. Nowa Trybuna Opolska z dnia 14.09.2006 r.
32. Kowalska Justyna. ISVHLD 2006. Służba Zdrowia z dnia 11.09.2006 r.
33. Krótko ze świata. Nowiny z dnia 19.09.2006 r.
34. Kapiszewska Maja. Ciąża pod specjalnym nadzorem. Życie Warszawy z dnia 21.09.2006 r.
35. Lek dla zakażonych wirusem HIV. Służba Zdrowia z dnia 11.09.2006 r.
36. Lekarze z Konina nie złożyli ofert. Przegląd Koniński z dnia 19.09.2006 r.
37. Lenart Daniel. Chorzy na AIDS będą się leczyć w Lublinie. Gazeta Wyborcza- Lublin z dnia 28.09.2006r.
38. Lenart Daniel. Pacjenci z HIV bez opieki. Gazeta Wyborcza – Lublin z dnia 27.09.2006 r.
39. Lenartowicz Jolanta. Zapytaj swego doktora. Głos Wielkopolski z dnia 21.09.2006 r.
40. Lenartowicz Jolanta. Zdążyć przed chorobą. Głos Wielkopolski z dnia 14.09.2006 r.
41. Lęk przed AIDS przyczyną otyłości afrykańskich kobiet. Gazeta Wyborcza- Częstochowa z dnia 29.09.2006 r.
42. Liczba dnia – 25 proc. Metropol z dnia 11.09.2006 r.
43. Lorenczewska Monika. Coraz więcej HIV i AIDS. Nowości z dnia 27.09.20006 r.
44. Luki w edukacji seksualnej. Przegląd z dnia 24.09.2006 r.
45. Marczak Ewa. Z edukacji seksualnej – pała! Miasto z dnia 21.09.2006 r.
46. Marna wiedza naszej młodzieży o seksie. Życie Warszawy z dnia 11.09.2006 r.
47. Mercury kłopotem w Zanzibarze. Gazeta Wyborcza z dnia 02.09.2006 r.
48. Możemy się zarazić pomagając. Echo Dnia z dnia 18.09.2006 r.
49. Najważniejsza jest wiedza. Gazeta Krakowska z dnia 27.09.2006 r.
50. Najważniejsze są wierność i edukacja. Gazeta Poznańska z dnia 27.09.2006 r.
51. Nie dajmy się AIDS. Gazeta Wyborcza – Olsztyn z dnia 27.09.2006 r.
52. Nowa terapia dla zakażonych HIV. Puls Medycyny z dnia 06.09.2006 r.
53. Oberlan Małgorzata. Gimnazjaliści zagrożeni. Nowości z dnia 08.09.2006 r.
54. Palenie sprzyja AIDS. Fakt z dnia 30.09.2006 r.
55. Palosz Jerzy. Trzeba się przyzwyczaić do terroryzmu jak do AIDS. Gazeta Krakowska z dnia 12.09.2006r.
56. Pieniądze albo dzieci będą chore. Nowości z dnia 19.09.2006 r.
10
57. 55 dzieci zarażonych HIV. Głos Wielkopolski z dnia 19.09.2006 r.
58. Plotki, ploteczki. Super Nowości z dnia 01.09.2006 r.
59. Początek kampanii. Echo Dnia z dnia 27.09.2006 r.
60. Podmuch powietrza wzmacnia szczepionkę. Gazeta Polska z dnia 20.09.2006 r.
61. Porozmawiajmy o HIV. Dziennik Wschodni z dnia 26.09.2006 r.
62. Pozytywy badań okresowych. Playboy z dnia 01.09.2006 r.
63. Razem przeciw AIDS. Gazeta Wyborcza – Poznań z dnia 27.09.2006 r.
64. Redlińska Izabela. Raport o wstydzie i niewiedzy. Rzeczpospolita z dnia 13.09.2006 r.
65. Rodzina chroni przed AIDS. Kurier Lubelski z dnia 27.09.2006 r.
66. Rodzina przeciw AIDS. Gazeta Pomorska z dnia 27.09.2006 r.
67. Rodzina razem przeciw AIDS. Gazeta Krakowska z dnia 26.09.2006 r.
68. Rodzina razem przeciw AIDS. Miasto z dnia 28.09.2006 r.
69. Rodzina razem przeciw HIV. Gazeta Wyborcza – Bydgoszcz z dnia 27.09.2006 r.
70. Rozpoczęła się kampania przeciwko AIDS. Gazeta Wyborcza – Rzeszów z dnia 29.09.2006 r.
71. RPA: czosnek na AIDS. Polityka z dnia 16.09.20006 r.
72. Siedlikowska Aleksandra. To nie jest choroba złych ludzi. Gazeta Pomorska- Toruń z dnia 28.09.2006 r.
73. Sikora Łukasz. Ogólnoświatowa epidemia. Super Nowości z dnia 01.09.2006 r.
74. Smoliński Ryszard. Ryzykowne zbliżenie. Gazeta Wrocławska z dnia 01.09.2006 r.
75. Społeczna profilaktyka. Gazeta Poznańska z dnia 27.09.2006 r.
76. 635 zarażonych HIV. Express Ilustrowany z dnia 27.09.2006 r.
77. Tego można uniknąć. Życie Warszawy z dnia 15.09.2006 r.
78. Terczyńska Beata. Młodzi za bardzo ryzykują. Nowiny z dnia 28.09.2006 r.
79. Twardowska Anna. Bydgoski Sanepid alarmuje: mamy epidemie HIV. Gazeta Wyborcza – Bydgoszcz z dnia
26.09.2006 r.
80. Usuńmy napletki! Fakty i Mity z dnia 21.09.2006 r.
81. Ważna profilaktyka. Dziennik Elbląski z dnia 23.09.2006 r.
82. Wieloskładnikowe tabletki w terapii AIDS u dzieci. Gazeta Farmaceutyczna z dnia 01.09.2006r.
83. Wilkusz Rafał. Przypadki księdza Janka. Super Express – Katowice z dnia 22.09.2006r.
84. Wiśniewska Katarzyna. Benedykt XVI w domu. Gazeta Wyborcza – Białystok z dnia 11.09.2006 r.
85. Zagrożenie rośnie. Dziennik Zachodni z dnia 27.09.2006 r.
86. Z tygodnia na tydzień. Gazeta Polska z dnia 13.09.2006 r.
87. Zwolińska Grażyna. Strzeż się wirusów. Gazeta Lubuska z dnia 02.09.2006 r.
11