Temat: Związek między informacją, informatyką i technologią

Materiał opracowany na podstawie podręcznika „Technologia informacyjna” autor: Grażyna Koba wyd. Migra
Temat: Budowa i działanie sieci komputerowych. Internet jako sieć globalna.
Dlaczego komputery łączy się w sieć?
Komputery łączy się w sieć przede wszystkim w celu wymiany danych. Sieć umożliwia
udostępnianie danych użytkownikowi lokalnego komputera, zarówno temu, który znajduje się
w sąsiednim pomieszczeniu, jak i w innym mieście czy na innym kontynencie. Umożliwia
wielostanowiskową pracę, wspólne korzystanie z baz danych, z gier komputerowych czy
Intern Użytkownicy sieci mają swobodniejszy dostęp do dużych przestrzeni dyskowych,
program, i drogich urządzeń zewnętrznych, obniżając tym samym koszty organizacji pracy i
nauki w domu, szkole, firmie. Jedna drukarka czy modem mogą służyć kilku połączonym
siecią użytkownikom. Posiadacze komputerów przenośnych mogą za pomocą specjalnych
kart i PCMCIA) włączać się do sieci i korzystać z jej zasobów.
Zasoby sieciowe to wszelkiego rodzaju dane i urządzenia, do których można uzyskać dostęp
w ramach sieci. Zasobem sieciowym jest zarówno folder na komputerze kolegi, serwer
plików w pracowni szkolnej, jak i drukarka przeznaczona do wspólnego użytkowania.
Podział sieci ze względu na wielkość
¾
Sieci lokalne - LAN (ang. Local Area Network),
- obejmują połączone komputery na ograniczonym obszarze; najczęściej w jednym
kilku budynkach; zazwyczaj w ramach jednej jednostki organizacyjnej (szkoła, biuro, fir
¾
Sieci miejskie - MAN (ang. Metropolitan Area Network)
- łączą oddzielne sieci lokalne na terenie jednego miasta;
¾
Sieci rozległe - WAN (ang. Wide Area Network)
- łączą ze sobą wybrane sieci lokalne na większym obszarze;
¾
Internet
- łączy ze sobą prawie wszystkie sieci na świecie.
Podstawowe klasy sieci
Sieć klasy „każdy z każdym" (ang. peer to peer)
Najczęściej stosowana do łączenia komputerów w domach czy małych firmach. Każdy
komputer będący jej składnikiem ma takie same prawa. Może być serwerem (udostępnia
zasoby) i równocześnie klientem (korzysta z zasobów innych komputerów.).
Sieć klasy „klient-serwer"
W tym przypadku co najmniej jeden komputer pełni rolę serwera, udostępniając swoje zasoby
wielu klientom. Typowy przykład to internetowe serwery WWW, do których klienci, czyli
my, sięgamy po interesujące informacje. Ten typ sieci dominuje w pracowniach szkolnych,
firmach handlowych, przedsiębiorstwach.
Sposoby łączenia komputerów w sieć
Szyna (magistrala)
Kolejne komputery przyłączone są do tego samego kabla, podzielonego na odcinki
międzykomputerowe. Każdy z nich podłączony jest za pomocą specjalnego elementu 1
Materiał opracowany na podstawie podręcznika „Technologia informacyjna” autor: Grażyna Koba wyd. Migra
trójnika w kształcie litery „T". Natomiast stacje znajdujące się na obu końcach kabla
wyposaża się w tzw. terminatory zapobiegające odbiciom sygnału.
Największą wadą takich rozwiązań jest niewielka odporność na awarie. Przerwanie kabla w
dowolnym miejscu czy usunięcie terminatorów, powoduje utratę lub poważne zakłócenia
łączności w całej sieci.
Gwiazda
Poszczególne komputery dołączone są do jednego centralnego urządzenia, którym najczęściej
i jest koncentrator (ang. hub) lub serwer (w małych sieciach). Każdy komputer posiada swój
włas-H odcinek kabla, dzięki czemu system uzyskuje wysoką odporność na awarie.
Uszkodzenie i kabla powoduje odłączenie od sieci tylko jednej stacji, nie zakłócając pracy
pozostałych. To obecnie najczęściej spotykane w praktyce rozwiązanie sieci lokalnych.
2
Materiał opracowany na podstawie podręcznika „Technologia informacyjna” autor: Grażyna Koba wyd. Migra
Pierścień
Sposób połączenia jest podobny do szyny, z tą różnicą, że zewnętrzne odcinki kabla są
połączone ze sobą w obwód zamknięty. Dzięki temu przerwanie kabla w jednym miejscu nie
odcina żadnego komputera.
Podstawy konfiguracji sieci
Każdy komputer pracujący w sieci powinien posiadać zainstalowane: Kartę sieciową, odpowiedni Protokół sieciowy, oprogramowanie Klienta sieci oraz Usługi, z których chcemy
korzystać.
Klient sieci to oprogramowanie pozwalające korzystać z zasobów sieci pracującej pod kontrolą konkretnego systemu operacyjnego (np. Microsoft Windows, Novell).
Usługa to oferowanie funkcji dostępnych w sieci; Najbardziej popularną usługą jest
udostępnianie plików i drukarek.
Karta sieciowa to urządzenie (karta rozszerzeń), montowana wewnątrz komputera. Jej
obecność i poprawność zainstalowania można sprawdzić w oknie menadżera urządzeń
Systemy Windows zawierają dużą liczbę sterowników do kart sieciowych, najczęściej
prawidłowo je identyfikują i instalują. W przypadku, gdy posiadany model jest na tyle nowy,
system ma problemy z instalacją, należy posłużyć się sterownikami dołączonymi do karty.
Podstawowe składniki konfiguracji sieci można przejrzeć przez ikonę Otoczenie sieciowe
(lub Moje miejsce sieciowe). Należy z menu kontekstowego wybrać polecenie: Właściwości
Protokoły sieciowe (komunikacyjne) to zbiór ścisłych reguł i kroków postępowania, które
są automatycznie wykonywane przez urządzenia komunikacyjne w celu nawiązania łączności
i wymiany danych. Określają sposób adresowania informacji, dzielenia na fragmenty zwane
pakietami oraz kontrolowania poprawności transmisji.
3
Materiał opracowany na podstawie podręcznika „Technologia informacyjna” autor: Grażyna Koba wyd. Migra
Klasyczne protokoły, składają się z trzech części:
1. procedury powitalnej (tzw. "handshake"), która polega na przesłaniu wzajemnej
podstawowej informacji o łączących się urządzeniach, ich adresu (np. nr telefonu),
szybkości i rodzaju transmisji itd.
2. właściwego przekazu danych
3. procedury analizy poprawności przekazu (np. sprawdzania sum kontrolnych)
połączonej z procedurą pożegnania, żądaniem powtórzenia transmisji lub powrotem
do procedury powitalnej
Klient serwer
Cechy charakterystyczne serwera:
Pasywny
Czeka na żądania od klientów
W momencie otrzymania żądania, przetwarza je, a następnie wysyła odpowiedź
Cechy charakterystyczne klienta
Aktywny
Wysyła żądanie do serwera
Oczekuje na odpowiedź od serwera
IP (ang. Internet Protocol) to protokół komunikacyjny warstwy sieciowej modelu OSI
(warstwy internet w modelu TCP/IP). Używany powszechnie w Internecie i sieciach
lokalnych.
Dane w sieciach IP są wysyłane w formie bloków określanych mianem pakietów. W
przypadku protokołu IP, przed rozpoczęciem transmisji nie jest zestawiana wirtualna sesja
komunikacyjna pomiędzy dwoma hostami, które nie komunikowały się ze sobą wcześniej.
Protokół IP jest protokołem zawodnym - nie gwarantuje, że pakiety dotrą do adresata, nie
zostaną pofragmentowane, czy też zdublowane, a ponadto mogą dotrzeć do odbiorcy w innej
kolejności niż zostały nadane. Niezawodność transmisji danych jest zapewniana przez
protokoły warstw wyższych (np. TCP), znajdujących się w hierarchii powyżej warstwy
sieciowej.
Internet – to zespół rożnego rodzaju środków technicznych takich jak łącza
telekomunikacyjne, serwery, komputery – umożliwiające realizację wielorakich usług
związanych z przekazywaniem i wymianą informacji.
Dla ułatwienia identyfikacji poszczególnych urządzeń w Internecie przyjęto jednolity
system nazewnictwa, zwany systemem domen. System ten posiada charakter hierarchiczny.
Kombinacja zawartych w nim znaków określa nazwę domeny, kategorię i kraj, w którym
domena jest rejestrowana. Poszczególne człony oddzielone są kropkami.
Domena to symboliczna nazwa określająca komputer (host) lub zespół komputerów.
Adres internetowy domeny = nazwa_domeny.kategoria.kraj
Dla wszystkich krajów (oprócz USA, gdzie umownie nie obowiązuje podawanie identyfikacji
kraju) skróty literowe odpowiadają międzynarodowym oznaczeniom, np.: pl - Polska,
uk -Wielka Brytania, de – Niemcy, cz – Czechy, fr – Francja.
4
Materiał opracowany na podstawie podręcznika „Technologia informacyjna” autor: Grażyna Koba wyd. Migra
Kategoria domeny określa jej charakter:
.edu – edukacja, szkolnictwo
.gov – rządowe, polityczne
.net – sieciowe
.org – organizacje
.int – organizacje międzynarodowe (od 1988)
.mil – militarne
.aero – transport lotniczy
.cat – przeznaczone dla katalońskiej wspólnoty językowej
.coop – współpraca, kooperacja (o charakterze spółdzielczym)
.jobs – praca
.mobi – telefony komórkowe
.museum – muzeum
.travel – podróże
.biz – biznes
.info - informacje
5