Właściwe suszenie rąk jest niezbędne do zachowania ich higieny Kilka faktów na temat higieny rąk: Zachowywanie higieny rąk jest jednym z najważniejszych czynników zmniejszających ilość zakażeń w ramach opieki zdrowotnej. Jednak w codziennym życiu: - tylko 5% ludzi korzystających z toalet myje ręce wystarczająco długo, by zabić zarazki powodujące zakażenia*; • 33% ludzi nie używa mydła ze względu na jego wpływ suszenia skóry*; • 10% ludzi w ogóle nie myje rąk*. *Źródło: Borchgrevink et al. 2013, Journal of Environmental Health Co najważniejsze, ponieważ istnieje większe prawdopodobieństwo przenoszenia bakterii z mokrej skóry niż z suchej skóry, prawidłowe suszenie rąk po umyciu jest niezbędnym składnikiem higieny rąk. Mokre ręce, które dotykają powierzchni, skażają czystą powierzchnię - lub są skażane przed brudną powierzchnię - szybciej niż prawidłowo wysuszone ręce. Dlatego też, po skutecznym wysuszeniu, ryzyko ponownego skażenia rąk jest o wiele mniejsze. Higieniczne suszenie rąk Treść niniejszej broszury oparto na Badaniu porównawczym czterech metod suszenia: ręcznikami bawełnianymi, ręcznikami papierowymi, suszarkami na strumień sprężonego powietrza i suszarkami na ciepłe powietrze – Raport z badania naukowego przeprowadzonego przez Instytut Higieny i Mikrobiologii Hjelt Uniwersytetu Helsińskiego. Doktor Kirsi Laitinen Pełne wyniki badania są dostępne w witrynie: www.textile-services.eu Badanie to zostało zlecone przez ETSA, z następującym celem: • porównania skuteczności higienicznej czterech systemów suszenia rąk pod kątem redukcji mikrobów z rąk. • analizowania higieny otoczenia w toaletach, zarówno powierzchni dotykanych na suszarkach i dozownikach, jak i higieny otaczającego je powietrza. H Badanie przeprowadzono zgodnie z europejską normą PL-EN 14999: Chemiczne środki dezynfekcyjne i antyseptyczne - Higieniczne mycie rąk - Metoda badania i wymagania (faza 2/etap 2), kwiecień 2013. European Textile Services Association Rue Montoyer 24, 1000 Brussels, Belgium Tel: +32 2 282.09.90 • Faks: +32 2 282.09.99 • Email: [email protected] Web: www.textile-services.eu © 2014 European Textile Services Association – Wszystkie prawa zastrzeżone Treść niniejszej broszury jest chroniona prawem autorskim i innymi prawami ochronnymi. Bezprawne wykorzystanie jest zabronione. Wszelkie teksty, fragmenty tekstów lub grafiki itp. mogą być wykorzystywane jedynie pod uzyskaniu uprzedniej pisemnej zgody ETSA. V3.0.11.PL Badanie porównawcze czterech systemów: Ręcznik bawełniany • Ręcznik papierowy • Suszarka na ciepłe powietrze • Suszarka na strumień sprężonego powietrza Instytut Higieny i Mikrobiologii Hjelt (Uniwersytet Helsiński) zbadał skuteczności czterech powszechnie stosowanych systemów higieny rąk. Wyniki badania są jednoznaczne: • Ręczniki bawełniane okazały się bardziej skuteczne w redukcji bakterii w procesie suszenia niż dwie suszarki powietrzne włączone do badania; • Ręczniki bawełniane i papierowe eliminują największą liczbę bakterii z mokrych rąk; • Działanie mechaniczne, jakim jest tarcie rąk bawełną lub papierem przyczynia się do skutecznego usuwania bakterii; • Dobra higiena rąk obejmuje zarówno mycie, jak i suszenie rąk. Dozowniki ręczników bawełnianych mają bardzo higieniczne powierzchnie Ręczniki bawełniane usuwają więcej bakterii z rąk niż suszarki na powietrze Podczas badania skażenia powierzchni czterech urządzeń do suszenia, przetarto tamponami najczęściej dotykane części każdego dozownika lub suszarki (Rys.2): • Suszarka na strumień sprężonego powietrza była jedynym urządzeniem, które wykazało silne skażenie, w tym bakteriami E.coli, ze szczególnie dużą ich koncentracją na wewnętrznej dolnej części suszarki (Rys.1); • Niewielką ilość bakterii stwierdzono na suszarce na ciepłe powietrze, która najprawdopodobniej jest dotykana mokrymi rękami; • Niewielką ilość bakterii stwierdzono na dozowniku ręczników papierowych, który najprawdopodobniej jest dotykany mokrymi rękami; • Mało znaczącą ilość bakterii stwierdzono na dozowniku ręczników bawełnianych. Skuteczność ręczników bawełnianych przy usuwaniu bakterii z rąk przekracza minimalne wymogi, wyznaczone przez europejską normę dotyczącą mycia rąk PL-EN 1499H. Suszarki na strumień sprężonego powietrza i na ciepłe powietrze nie spełniły wymogów europejskiej normyH. Dozownik ręczników bawełnianych Dozownik ręczników papierowych Suszarka na ciepłe powietrze Suszarka na strumień sprężonego powietrza Miejsca przetarte tamponem Zmierzona liczba bakterii Płyta przednia 3 (bez E.coli) Płyta dolna 1 (bez E.coli) Płyta przednia 11 (bez E.coli) Płyta dolna 6 (bez E.coli) Płyta przednia 2 (bez E.coli) Płyta dolna 12 (bez E.coli) Wewnątrz, na dnie 208 (w tym E.coli) Wewnątrz, z przodu 81 (w tym E.coli) Wewnątrz, z tyłu 19 (w tym E.coli) Rys. 1. Wyniki skażenia powierzchni Dozownik ręczników bawełnianych Płyta przednia Płyta dolna Suszarka na ciepłe powietrze Dozownik ręczników papierowych Płyta przednia i dolna Suszarka na strumień sprężonego powietrza Wewnątrz, z przodu i z tyłu Urządzenia zastosowane w badaniu: • Dozownik ręczników bawełnianych, z cienkimi białymi ręcznikami do rąk, w 100% bawełniane, o długości porcji równej 32 cm • Dozownik papieru (Easy Cut Electronic), z papierem virgin Grite 11-warstwowym 40 gr /m2 100% masy czystego papieru • Suszarka na ciepłe powietrze (DAN Air Dryer) • Suszarka na strumień sprężonego powietrza (‘Dyson Airblade) Wewnątrz, na dnie Płyta przednia i dolna Rys. 2. Najczęściej dotykane powierzchnie każdej suszarki przetarto tamponami w poszukiwaniu skażeń Podsumowując: • suszarki na powietrze nie spełniają minimalnych wymogów europejskiej normyH; • Skuteczność bawełny przekracza wymogi europejskiej normyH i w związku z tym jest najbardziej higieniczną metodą suszenia rąk. Pomiar referencyjny badań 5 4 3 Ręcznik papierowy Skala redukcji 4,41 Ręcznik papierowy Skala redukcji 4,41 Minimalna redukcja bakterii H wymagana normą EN 1499 2 Suszarka na ciepłe powietrze Skala redukcji 1,79 1 0 Suszarka na strumień sprężonego powietrza Skala redukcji 2,48 Rys. 3. Liczba bakterii usuniętych z rąk po skażeniu bakteriami E.coli i suszeniu. Skala redukcji bakterii Usuwanie bakterii z rąk jest obliczane jako skala redukcji. Mierzy ona liczbę bakterii usuniętych ze skóry lub z powierzchni nieożywionej. Europejska norma 1499H dotycząca mycia rąk wymaga minimalnej skali redukcji wynoszącej 3. Innymi słowy, powinno być 1000 razy mniej bakterii na rękach po wykonaniu pomiaru niż przed. Ręczniki bawełniane zapewniają lepszą jakość powietrza Badania mające na celu określenie liczby bakterii w powietrzu, w pobliżu suszarek na powietrze wykazują efekt skażenia krzyżowego: • w promieniu 1 m od suszarki na strumień sprężonego powietrza, stwierdzono znaczącą ilość bakterii w powietrzu, włącznie z bakteriami E.coli; • powietrze w toalecie może być nadal bardzo skażone w odległości do 2 m od suszarek na powietrze; • bakterie niemal nie istniały w powietrzu otaczającym dozowniki ręczników bawełnianych i papierowych w odległości 1 lub 2 m. Podsumowując: • Okazało się, że bakterie są rozpraszane przez strumienie powietrza i prowadzi to do skażenia powietrza otoczenia. Zjawiska tego nie stwierdzono w przypadku ręczników bawełnianych i papierowych. • Ograniczenie rozprzestrzeniania się drobnoustrojów chorobotwórczych jest szczególnie ważne w środowiskach medycznych. • Używanie w toaletach ręczników bawełnianych zapewnia lepszą jakość powietrza niż używanie suszarek na powietrze. 100 90 80 1m od urządzenia 2m od urządzenia 70 j.t.k.*/MAS 100 Urządzenie Bawełna usuwa więcej bakterii z rąk niż suszarki na strumień sprężonego powietrza i na ciepłe powietrze: • Ręce suszone bawełną wykazują redukcję w skali logarytmicznej wynoszącą 4,41; • Ręce suszone papierem wykazują redukcję w skali logarytmicznej wynoszącą 4,41; • Ręce suszone strumieniem sprężonego powietrza wykazują redukcję w skali logarytmicznej wynoszącą 2,28; • Ręce suszone ciepłym powietrzem wykazują redukcję w skali logarytmicznej wynoszącą 1,79; Redukcja bakterii (mierzona w skali logarytmicznej) To wyraźnie pokazuje, że: • Powierzchnie dozowników ręczników bawełnianych niosą znacząco mniejsze ryzyko skażenia mokrymi rękami niż powierzchnie suszarek na strumień sprężonego powietrza. Pomiarem referencyjnym jest stężenie bakterii na rękach po ich skażeniu i przed osuszeniem. 6 60 50 40 30 20 10 0 Ręcznik papierowy Ręcznik papierowy Suszarka na ciepłe powietrze Suszarka na strumień sprężonego powietrza Rys. 4. Bakterie znajdujące się w powietrzu w pobliżu suszarek do rąk, jak zmierzono próbnikiem powietrza (MAS 100) (*j.t.k. = jednostka tworząca kolonię)