LINK

1. Which diseases are caused by vectors (minimum 3) ?
- lyme disease,
-malaria,
-tick-borne encephalitis,
- dengue,
- lymphatic filariasis,
- chikungunya,
- Japanese encephalitis,
- yellow fever.
2. Which insects are responsible for the transmission of vector- borne diseases?
-midge,
-tick,
-flea,
-lice,
- mosquitoes,
- sandflies,
- bugs,
- snails
3. Give names of two vector-borne diseases which occur in Poland?
-Lyme disease
-Tick-borne encephalitis
4. Jak nazywa się zespół zaburzeń, który może pojawić się u dziecka na skutek spożywania
przez matkę, w czasie ciąży, alkoholu?
Alkoholowy zespół płodowy (Fetal Alcohol Syndrome - FAS) i inne zaburzenia poalkoholowe
zaliczane są do grupy fizycznych i umysłowych zaburzeń wrodzonych spowodowanych piciem
alkoholu przez kobietę w ciąży.
Źródło:
http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/59-niebieska-linia/164-objawy-i-wczesnerozpoznanie-fas.html
5. Za jakie choroby odpowiadają następujące wirusy: HCV, HPV, HIV?
HCV (Hepatitis C Virus), czyli wirus zapalenia wątroby typu C może przerodzić się w: marskość
wątroby, raka wątroby.
HPV - wirus brodawczaka ludzkiego: raj szyjki macicy, rak prącia.
HIV - ludzki wirus nabytego braku odporności: AIDS
6. Jakie chorobowe objawy mogą pojawić się na skutek wirusa HCV?
Często chorzy obserwują objawy niespecyficzne takie jak: zmęczenie pogorszenie nastroju,
depresje, wzdęcia, nudności, apatia. Pojawiają się również bóle stawów i mięśni.
Bardziej charakterystyczne objawy pojawiają się po wielu latach i są związane z rozwojem
marskości wątroby oraz postępującym zwłóknieniem tego narządu.
7. Które badanie diagnozujące może dać nam informację, że jesteśmy nosicielem wirusa
HPV?
- Badanie genetyczne
- Badanie cytologiczne
8. Pogrupuj podane substancje odurzające ze względu na to, czy powodują większe
uzależnienie fizyczne czy psychiczne: marihuana, kokaina, alkohol, nikotyna, morfina,
amfetamina, heroina, LSD, haszysz, ecstasy, substancje lotne, kleje.
Uzależnienie fizyczne : heroina, morfina, barbiturany (leki nasenne), alkohol, nikotyna, amfetamina
(opinie specjalistów są tu podzielone),
Uzależnienie psychiczne: marihuana, kokaina, alkohol, nikotyna, morfina, amfetamina, heroina,
LSD, haszysz, ecstasy ,substancje lotne (rozpuszczalniki), kleje,
Uzależnienie fizyczne wymaga najpierw detoksykacji (odtrucia), a później terapii odwykowej.
Uzależnienie psychiczne (trudniejsze do kontrolowania) wymaga terapii odwykowej.
9. Nazwij „pola zdrowia”, które mają wpływ na naszą kondycję.
Koncepcja opracowana na podstawie raportów dotyczących zdrowia przez kanadyjskiego Ministra
Zdrowia Marc’a Lalonde’a, w latach 70-tych. Koncepcja ta miała wpływ na rozwój społecznoekologicznego modelu zdrowia i zmianę polityki zdrowotnej na świecie oraz stworzyła podstawy do rozwoju
promocji zdrowia.
- styl życia
- środowisko fizyczne
- czynniki genetyczne
- opieka zdrowotna
Po 20 latach od wydania raportu M. Lalonde, w strategii „Inwestycja dla zdrowia Kanadyjczyków” 1
wymieniono następujące czynniki, od których zależy na zdrowie społeczeństwa:

zarobki i status społeczny - uważane za najważniejszy, pojedynczy czynnik determinujący zdrowie;
im wyższe zarobki i status tym lepsze zdrowie,

sieci wsparcia społecznego – wsparcie ze strony rodziny, przyjaciół, w społeczności lokalnej zmniejsza
ryzyko wielu chorób i zachowań ryzykownych,

edukacja – wyższy jej poziom zwiększa możliwości ludzi kierowania swoim życiem i kontrolowania
swego zdrowia, stwarza szansę na uzyskanie pracy (a tym samym zarobków),

zatrudnienie i warunki pracy – bezrobocie wiąże się z występowaniem wielu problemów
zdrowotnych, w tym zwłaszcza depresji, lęków, ograniczeniem aktywności życiowej; niekorzystne
warunki w środowisku pracy są przyczyną urazów i wielu chorób,

środowisko fizyczne – naturalne (stan powietrza, wody, gleby) i stworzone przez człowieka
(mieszkania, bezpieczeństwo w miejscu pracy, miejscu zamieszkania, w ruchu drogowym),

biologia i wyposażenie genetyczne – potencjał genetyczny jednostki, funkcje poszczególnych
układów organizmu, płeć (biologiczna i „skonstruowana” społecznie – ang. gender), wiek,

zachowania zdrowotne i umiejętności radzenia sobie – bezpośrednio wpływają na zdrowie
jednostki, ale są zależne od czynników społecznych, a także wiedzy i umiejętności dokonywania
zdrowych wyborów,

prawidłowy rozwój w dzieciństwie – począwszy od okresu płodowego i we wczesnym dzieciństwie
ma podstawowe znaczenie dla zdrowia i samopoczucia w dalszych latach życia,

służba zdrowia - szczególnie działania ukierunkowane na utrzymanie i doskonalenie zdrowia oraz
zapobieganie chorobom.
Źródło:
www.pedagog.uw.edu.pl/materialy/wyklad_zdrowie.doc
10. Wymień dwa kraje europejskie, w których korzystanie z solarium przed 18 rokiem życia
jest zabronione. Wyjaśnij krótko jaki jest tego powód ?
- Niemcy, Anglia, Francja
- Wystąpienia czerniaka skóry, a im jesteśmy młodsi tym ryzyko powstania nowotworów rośnie.
Urząd Ochrony Konsumentów i Konkurencji (2010) ujawnił, że 83% przebadanych urządzeń
opalających przekraczało dopuszczalną dawkę emitowanych promieni UV .
11. Nazwij role (4) w jakie nieświadomie wchodzą dzieci w rodzinie dysfunkcjonalnej ( np.
alkoholowej) i krótko scharakteryzuj jedną z nich.
I. Bohater rodzinny
II. Maskotka-błazen, dziecko-rodzic
III. Kozioł Ofiarny, Czarna Owca , Wyrzutek
IV. Dziecko we mgle - Zagubione Dziecko, Dziecko Niewidzialne,
III. Dziecko obwiniane za konflikty w rodzinie, z powodu zagubienia i braku uwagi ze strony
rodziców, łatwo reaguje na trudne sytuacje buntem. Sprawia trudności wychowawcze. Wdaje się w
1
bójki, wchodzi w konflikt z prawem, ucieka z domu. W grupie jest najbardziej przeszkadzającym
dzieckiem. Oschły i odcięty od miękkich uczuć, aby ulżyć cierpieniu wcześnie sięga po alkohol i
inne środki psychoaktywne. Jest kandydatem do przedłużenia dynastycznego alkoholizmu, choć w
przypadku zmiany „roli” na bohatera rodzinnego, może dobrze realizować się w nowej roli.
Dziecko obwiniane za konflikty niekoniecznie musi uciec w alkohol bądź inne używki. Może stać
się ich największym wrogiem i na swojej drodze będzie starał się każdego bronić przed tym złem,
gdyż jest to dla niego wielkie zło, a mama i tata nie potrafili tego zrozumieć mimo przekonywania
dziecka, by odstawili używki na bok. Kozioł ofiarny odwraca uwagę od rzeczywistych problemów
rodzinnych, stając się wcieleniem rodzinnych frustracji. Kozłom ofiarnym trudno jest funkcjonować
w układach społecznych. Zachowując się w sposób nieakceptowany przez innych, ciągle spotykają
się z dezaprobatą.
Źródło:
http://www.parpa.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=73&Itemid=91#sub0201
12. Czym się objawia tzw. abulia czyli zespół amotywacyjny?
Abulia (gr. aboulia - brak woli) - objaw kliniczny pod postacią zaburzenia aktywności, polegający
na chorobliwym niedostatku lub braku woli, który przejawia się w niemożności podejmowania
decyzji i działania. Objaw charakterystyczny dla depresji endogennej, schizofrenii oraz uszkodzenia
płatów czołowych (zespół czołowy) a także w uzależnieniach. Z badań wynika, że w porównaniu z
osobami nadużywającymi alkoholu, u palaczy marihuany syndrom amotywacyjny występuje
znacznie częściej i utrzymuje się jeszcze długo po odstawieniu narkotyku. Długo, czyli w trakcie
leczenia uzależnienia a także po terapii. Samo zaprzestanie palenia nie powoduje, że motywacja
samoczynnie "odrośnie". Warto o tym wiedzieć, zanim zacznie się palić. (Ciekawa, pionierska
praca na ten temat na stronie http://www.monar.org.pl/PagEd-index-topic_id-4-page_id-36.html ).
Czasem zamiast terminu abulia używa się słowa hipobulia - podkreślając tym samym, że chodzi o
obniżenie aktywności, a nie jej całkowity zanik.
Źródło:
http://www.psychologia.apl.pl/index.php/psychoslownik/S%C5%82ownik-poj%C4%99%C4%87-zzakresu-psychologii-3/A/Abulia-7/
http://www.psychotekst.pl/artykuly.php?nr=164
13. Na czym polega współuzależnienie?
Współuzależnienie-zespół cierpień i zaburzeń członków rodziny osoby uzależnionej. To utrwalona forma
funkcjonowania w długotrwałej, trudnej i niszczącej sytuacji związanej z patologicznymi
zachowaniami uzależnionego partnera, ograniczająca w sposób istotny swobodę wyboru
postępowania, prowadząca do pogorszenia własnego stanu i utrudniająca zmianę własnego
położenia na lepsze. Współuzależnienie to uporczywa koncentracja myśli, uczuć i postępowania wokół
uzależnienia partnera, poczucie konieczności kontrolowania jego postępowania i odciąganie go od środka
psychoaktywnego oraz poczucie odpowiedzialności za niewłaściwe zachowanie . Towarzyszy temu lęk przed
odrzuceniem, negowanie własnej wartości oraz obsesyjne zamartwianie się o przyszłość.
Źródło:
http://www.psychotekst.pl/artykuly.php?nr=50
materiały programu profilaktycznego „Małolat”.