PORADNIA ZDROWIA PSYCHICZNEGO Czym zajmuje się psychiatria? Psychiatria jest gałęzią medycyny, która zajmuje się szeroko pojętymi zaburzeniami psychicznymi człowieka, ich przyczynami, uwarunkowaniami, objawami, przebiegiem leczeniem. Psychiatra jest lekarzem, czyli osobą, która ukończyła studia medyczne i posiada ogólną wiedzę lekarską. Psychiatria zaś jest wybraną przez niego dziedziną medycyny, w której się specjalizuje, dlatego w centrum jego zainteresowań znajduje się diagnozowanie i leczenie zaburzeń i chorób psychicznych. Czy żeby umówić się na wizytę u psychiatry potrzebne jest skierowanie? Nie. Skierowanie nie jest wymagane. Wystarczy zgłosić się do Poradni Zdrowia Psychicznego. Kiedy warto iść do lekarza psychiatry? Aby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba zacząć od generalnej uwagi: wizyta u psychiatry nie jest ciężkim przeżyciem, nie boli, jest anonimowa i z pewnością nie wywoła ani nie pogorszy odczuwanych przez nas dolegliwości psychicznych. Jeżeli to zdanie nas uspokaja, to co szkodzi odwiedzić psychiatrę, jeżeli mamy jakiekolwiek wątpliwości co do stanu psychicznego swojego lub swoich bliskich? Kiedy wizyta u psychiatry jest bezwzględnie konieczna? Jeżeli zauważymy wokół siebie duże zmiany, których przyczyn nie potrafimy wytłumaczyć np. otoczenie dobrze nam znane stało się jakieś inne, obce, być może wrogie, jeżeli osoby bliskie sprawiają wrażenie jakby się od nas odwróciły, jeżeli nasze dotychczasowe życie stało się puste, niesatysfakcjonujące, obojętne, to z pewnością powinniśmy zasięgnąć porady psychiatry. Na ogół to innym osobom łatwiej dostrzec zmiany zachodzące w naszym zachowaniu, dlatego jeśli ktoś z naszych bliskich stał się bez przyczyny nieufny, podejrzliwy, smutny, zamyślony, jakby nieobecny, zmienił lub utracił swoje dotychczasowe zainteresowania, ma kłopoty ze snem, przestał wywiązywać się ze swoich codziennych obowiązków, zaczął zdradzać dziwaczne zainteresowania lub zmienił upodobania, to wizyta u psychiatry jest bezwzględnie konieczna. Na czym polega wizyta w gabinecie psychiatry? Można stwierdzić generalnie, że wizyta u psychiatry polega na rozmowie. Oczywiście psychiatra jest lekarzem i może również przeprowadzić klasyczne badanie lekarskie. Czasami lekarz poprosi nas o wypełnienie jakiegoś kwestionariusza czy wykonanie prostego zadania graficznego. Jakie choroby psychiczne występują najczęściej? Wśród pacjentów zgłaszających się do gabinetów psychiatrycznych zdecydowanie przeważają osoby z problemami lękowymi i depresyjnymi, potocznie nazywanymi nerwicowymi. Spośród chorób psychicznych, największą grupę stanowią pacjenci cierpiący z powodu schizofrenii (ok. 1% populacji choruje na psychozę NZOZ MERIDIAN SPECJALISTYCZNE PORADNIE I DIAGNOSTYKA 64-100 LESZNO UL. ŚWIĘCIECHOWSKA 1 tel. 065 529 65 05, kom. 500 020 568, e-mail: [email protected], www.meridian-med.pl tego typu). Coraz więcej jest pacjentów cierpiących z powodu chorób psychicznych spowodowanych zmianami degeneracyjnymi mózgu, takimi jak otępienie typowe dla choroby Alzheimera. Krótko o niektórych problemach, którymi zajmuje się psychiatra Nerwice. Większość z nas w sytuacjach trudnych doświadcza napięcia, lęku, smutku, przygnębienia, a także odczuwa różnego rodzaju dolegliwości somatyczne, jak np. przyspieszenie akcji serca, bóle głowy, drżenia mięśniowe. Ponadto w takich momentach często gorzej sypiamy, trudniej jest nam skoncentrować się na pracy i bywa, że pogarszają się nasze relacje z innymi. Przeżycia te towarzyszą szczególnie często przełomowym okresom lub wydarzeniom w życiu człowieka i są rezultatem naszej reakcji na stres i zwykle ustępują bez konieczności leczenia wraz z upływem czasu i poradzeniem sobie z sytuacją. Jeżeli natomiast utrzymują się w czasie, a nawet nasilają się, mimo ustąpienia sytuacji stresowej i braku zewnętrznych, "obiektywnych" czynników, mówimy o zaburzeniach nerwicowych. Przejawiają się one w sferze postrzegania, przeżywania, myślenia, zachowania oraz funkcjonowania organizmu. Objawy te, niekiedy bardzo liczne i intensywne, wywołują poczucie dyskomfortu i cierpienia. W szczególnie obciążających okolicznościach na plan pierwszy wysuwa się lęk i napięcie,Osoba cierpiąca na zaburzenia nerwicowe doświadczać może ponadto trudności z koncentracją uwagi, subiektywnych zmian w odbiorze rzeczywistości czy natręctw myślowych, powodujących natręctwa ruchowe. Dochodzić może do spadków motywacji, do przygnębienia i apatii. Nierzadkie są zaburzenia snu, zaburzenia apetytu czy zaburzenia seksualne.Do objawów somatycznych w zaburzeniach nerwicowych zalicza się porażenia narządów ruchu lub pewnych ich części, brak czucia pewnych obszarów skóry, zaburzenia wzroku i słuchu, napięciowe bóle głowy, bóle żołądka, serca, kręgosłupa, zawroty głowy, drżenia kończyn, kołatanie serca, nadmierną potliwość oraz inne zaburzenia funkcjonowania organów wewnętrznych. W przypadku zaburzeń nerwicowych mówimy o zmianach czynnościowych - układ nerwowy steruje pracą całego organizmu, jeżeli jest więc w stanie pobudzenia wywołanego lękiem, przekazuje to pobudzenie narządom, wprowadzając je w niepotrzebną, chaotyczną pracę. Depresja. To zmora dzisiejszych czasów. Ma wiele twarzy i czyha na nas za każdym rogiem. Jest mroczna, dokuczliwa, dręcząca. Zabiera radość życia, a przynosi bezgraniczne cierpienie, odrętwienie, bezsilność, bezradność i lęk. Jest okrutna dla wszystkich, których wzięła w swoje objęcia. Potrafi zupełnie odebrać możliwość działania, myślenia, odczuwania. Niechęć do życia, jaką ze sobą niesie, zabiera apetyt, sen, zainteresowania, pamięć. Potrafi nawet skłonić do odebrania sobie życia. Bez względu na to, jaki jest jej powód, w efekcie zabiera człowiekowi energię życiową. W niektórych stanach depresyjnych pomaga często rozmowa z kimś bliskim, oparcie, jakie mamy w rodzinie czy wśród przyjaciół. Ten, który pomaga wystarczy by ze zrozumieniem słuchał, nie oceniał i nie radził. Jeżeli to nie daje efektu to powinniśmy się zgłosić się do psychiatry, który postawi diagnozę i oceni czy dany stan wymaga włączenia środków przeciwdepresyjnych. Depresja jest chorobą i należy ją leczyć, ponieważ w innym wypadku albo nas zupełnie zdegraduje albo w wersji najbardziej optymistycznej nie pozwoli rozwinąć skrzydeł i ograniczy nasze możliwości. Nikt nie musi cierpieć, kiedy w dzisiejszych czasach dysponujemy takimi lekami i sposobami postępowania terapeutycznego. Nie ma się, czego obawiać, ponieważ ani psychiatra ani leki przez niego stosowane nie mają szkodzić lecz mają pomóc i pomagają wielu ludziom, którzy sami lub w towarzystwie bliskich zgłoszą się do gabinetu. Schizofrenia. Jest chorobą, o wielu obliczach, kryjącą w sobie wiele zagadek ludzkiego umysłu. Ale nikt, kto zachoruje na schizofrenię, nie przestaje być człowiekiem, ukochanym dzieckiem, rodzicem, czy małżonkiem. To dalej ta NZOZ MERIDIAN SPECJALISTYCZNE PORADNIE I DIAGNOSTYKA 64-100 LESZNO UL. ŚWIĘCIECHOWSKA 1 tel. 065 529 65 05, kom. 500 020 568, e-mail: [email protected], www.meridian-med.pl sama osoba, która bardzo cierpi i potrzebuje pomocy. A co najważniejsze - osobie chorej na schizofrenię można pomóc, można ją skutecznie leczyć i utrzymywać w dobrej formie psychicznej przez długie lata. Schizofrenia nie jest chorobą zakaźną, nie jest chorobą dziedziczną, i wreszcie nie jest chorobą nieuleczalną - to są mity, które należy obalić. Jest chorobą umysłu i tak, jak każdą chorobę, schizofrenię należy leczyć. A osobę chorą na schizofrenię, tak jak każdego chorego należy otoczyć opieką, wykazać wobec niej zrozumienie i cierpliwość i nie odmawiać jej szacunku należnego każdemu człowiekowi.Typowe spojrzenie na schizofrenię, jako na chorobę, w której nie można pomóc, która jest wyrokiem na całe życie, która wzbudza lęk i która wreszcie skazuje na samotność i odrzucenie, wynika z naszej niewiedzy, niezrozumienia, postrzegania chorych na schizofrenię jako osób agresywnych, niebezpiecznych, niezdolnych do podejmowania efektywnych działań. Zdarza się, że dość szybko cofają się objawy chorobowe po zastosowaniu leków, ale choroba nadal jest i odstawienie leków często powoduje jej nawrót. Prawdą jest, że zrozumieć osobę cierpiącą na schizofrenię jest trudno, bo to, co mówi jest często niepojęte, ale można ją zrozumieć - trzeba tylko chcieć. Ze schizofrenią można żyć, wpływać na jej przebieg, nawet, jeśli nie można osiągnąć sukcesu - wyleczenia. Przeżywany w czasie choroby głęboki kryzys rzeczywistości, tożsamości, braku nadziei i sensu istnienia może minąć, jeżeli postaramy się zrozumieć i będziemy oparciem, pomimo wszelkich na tej drodze trudności. Przyszłość prawidłowego leczenia pacjenta, to nie tylko nowe leki, tak ważne przecież, ale przede wszystkim umiejętność przeprowadzenia go przez tą chorobę w ramach przychodni, oddziałów dziennych, dobrze przygotowanych ośrodków leczenia środowiskowego. Autor: Lekarz medycyny Joanna Sadaj - Specjalista Psychiatra NZOZ MERIDIAN SPECJALISTYCZNE PORADNIE I DIAGNOSTYKA 64-100 LESZNO UL. ŚWIĘCIECHOWSKA 1 tel. 065 529 65 05, kom. 500 020 568, e-mail: [email protected], www.meridian-med.pl