wykonała: Klaudia Milewska kl. IIIb Wyżyna Krakowsko-Częstochowska– makroregion geograficzny położony w południowej Polsce. Stanowi wschodnią część Wyżyny Śląsko-Krakowskiej. Tworzy pas długości ok. 80 km, pomiędzy Krakowem a Częstochową. W pasie tym wzgórza wznoszą się na wysokość 300-515 m n.p.m.. Wyżyna Krakowsko-Częstochowska dzieli się na następujące makroregiony: • Wyżynę Częstochowską • Wyżynę Olkuską • Rów Krzeszowicki • Grzbiet Tenczyński Wyżyna Krakowsko-Częstochowska graniczy: • od północy z Niziną Wielkopolską i Wyżyną Woźnicko-Wieluńską • od zachodu z Wyżyną Śląską i Niziną Śląską • od południa z Kotliną Sandomierską • od wschodu z Wyżyną Małopolską. Turystyka Dzięki korzystnej rzeźbie terenu obszar Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej był dobrym miejscem do budowy warowni obronnych. Wybudowano tu wiele zamków, które tworzą tzw. "Szlak Orlich Gniazd". Jest tu dużo obiektów do zwiedzania. Znajdują się tu tereny wspinaczki skałkowej czy trasy dla quadów. Ze względu na piękno krajobrazu Wyżyna należy do najatrakcyjniejszych regionów turystycznych w Polsce. Jura jest stolicą wspinaczkową Polski. Znajduje się tu wiele ścianek oficjalnie do tego przeznaczonych, oznaczonych w skali od II do 6.8 co do stopnia trudności. Dla plażowiczów też coś się znajdzie. Jest tutaj Jezioro Porajskie. Ostatnio zbudowano wyciągi narciarskie. Od kilkunastu lat funkcjonuje tu Ruchoma Szopka Olsztyńska. Szlak Orlich Gniazd – szlak turystyczny w Polsce, przebiegający przez województwa małopolskie i śląskie. Rozpoczyna bieg w Krakowie, kończy w Częstochowie. Ma długość 163,9 km. Nazwę zawdzięcza leżącym na jego trasie ruinom zamków i warowni, nazywanych Orlimi Gniazdami ze względu na ich usytuowanie na skałach dochodzących do 30 metrów wysokości. Obiekty na szlaku Tradycyjnie Szlak Orlich Gniazd biegnie w kierunku od Krakowa do Częstochowy i obejmuje zamki i ruiny zamków: Zamek w Korzkwi – warownia rycerska, znajdująca się w Korzkwi (ok. 15 km na północ od Krakowa). Zamek w Ojcowie – położony na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego, w centrum Ojcowa, był zamkiem warownym wzniesionym przez Kazimierza Wielkiego w II połowie XIV wieku. Obecnie zachowały się jedynie jego ruiny. Pieskowa Skała – osada na terenie wsi Sułoszowa, w granicach jednego z trzech jej sołectw, położona w Dolinie Prądnika nieopodal Krakowa, na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego, znana przede wszystkim z zamku o tej samej nazwie. Zamek w Rabsztynie – zamek rycerski obecnie w stanie ruiny w miejscowości Rabsztyn, na Szlaku Orlich Gniazd, pieszym i rowerowym. U podnóża góry, na której wznosi się średniowieczny zamek, znajdują się fragmenty renesansowego pałacu zbudowanego w XVII wieku jako zamek dolny. Zamek w Bydlinie – ruiny średniowiecznego zamku w miejscowości Bydlin w powiecie olkuskim, na Szlaku Orlich Gniazd, pieszym i rowerowym. Zamek wznoszący się na wysokim, skalistym wzgórzu przez pewien czas pełnił również funkcję świątyni. Wśród uczonych pojawiały się również opinie, że budowla nigdy nie była zamkiem i od początku pełniła funkcje sakralne. Zamek w Smoleniu – zamek rycerski znajdujący się we wsi Smoleń w województwie śląskim oraz na Szlaku Orlich Gniazd oraz Jurajskim Rowerowym Szlaku Orlich Gniazd. Zamek w Pilicy (zwany również pałacem) - zabytkowy zamek znajdujący się w mieście Pilica, w województwie śląskim. Otoczony fortyfikacjami bastionowymi zamek składa się z 4 skrzydeł otaczających wewnętrzny dziedziniec. Zamek Ogrodzieniec – ruiny średniowiecznego zamku leżącego w Jurze KrakowskoCzęstochowskiej wzniesionego w XIV-XV wieku przez ród Włodków Sulimczyków, później przebudowywanego. Zamek leży na najwyższym wzniesieniu Wyżyny KrakowskoCzęstochowskiej - Górze Zamkowej wznoszącej się na 515,5 m n.p.m. Ruiny leżą na "Szlaku Orlich Gniazd", są udostępnione do zwiedzania. Zamek "Bąkowiec" w Morsku – zamek rycerski z przełomu XIV i XVII wieku znajdujący się we wsi Morsko w województwie śląskim oraz na Szlaku Orlich Gniazd. Zamek Bobolice – zamek królewski zbudowany w połowie XIV w. na terenie Jury KrakowskoCzęstochowskiej, we wsi Bobolice w województwie śląskim. Zamek w Mirowie – zamek rycerski położony nieopodal wsi Mirów w województwie śląskim, na Szlaku Orlich Gniazd. Zamek w Olsztynie to potoczna nazwa ruin średniowiecznego zamku królewskiego, znajdującego się we wsi Olsztyn w województwie śląskim. Ruiny te są jedną z atrakcji na turystycznym Szlaku Orlich Gniazd. Niektóre źródła na trasie szlaku umieszczają również: Zamek w Siewierzu – początkowo w Siewierzu będącym od XIII wieku siedzibą kasztelanii mieściła się warownia siedziba kasztelana prawdopodobnie usytuowana przy osadzie położonej wokół zachowanego do dziś romańskiego kościoła pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela (obecnie cmentarz parafialny przy drodze szybkiego ruchu na Katowice). Znane są imiona dwóch pierwszych kasztelanów, byli to Jaksa i Wawrzyniec. Zamek Biskupów Krakowskich w Siewierzu Dziedziniec zamku Królewski Zamek Będziński – średniowieczna warownia obronna wzniesiona przez Kazimierza Wielkiego w systemie tzw. Orlich Gniazd w Małopolsce, 4.5 km od granicy ze Śląskiem, na wzgórzu nad Czarną Przemszą; wielokrotnie niszczona, odbudowana w 1956 r. Zamek Królewski na Wawelu – rezydencja królewska o charakterze zabytkowym, mieszcząca się na Wzgórzu Wawelskim w Krakowie o powierzchni 7040 m² z 71 salami wystawowymi. Oddział Zamku Królewskiego na Wawelu – Państwowych Zbiorów Sztuki. Zabytki Jasna Góra– sanktuarium, zespół klasztorny zakonu paulinów w Częstochowie, położony na wzgórzu Jasna Góra, którego nazwa pochodzi od nazwy klasztoru. Jest jednym z ważniejszych miejsc kultu maryjnego i od setek lat, najważniejszym centrum pielgrzymkowym w Polsce. Na Jasnej Górze znajduje się obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, oraz zbiór wielu innych dzieł sztuki, najczęściej sakralnej, stanowiących w większości dary wotywne wiernych. Nawa główna Kaplicy Bazylika – nawa główna Widok na ołtarz w Kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej Panorama z Bastionu św. Rocha Pomnik Jana Pawła II znajduje się na bastionie Świętej Trójcy i mierzy 4,3 m (bez cokołu). Autorem tego pomnika z brązu jest Władysław Dudek, a fundatorami małżeństwo Gołąb z USA. Został odsłonięty i poświęcony 26 sierpnia 1999 r. – w uroczystość Matki Boskiej Częstochowskiej, z udziałem Episkopatu Polski. Pomnik papieża Jana Pawła II Jaskinie • Jaskinia Wierzchowska Górna – jaskinia na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, na zboczu górnej części Doliny Kluczwody w miejscowości Wierzchowie, w odległości ok. 1 km od drogi krajowej nr 94. Jest drugą pod względem długości jaskinią na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. W pobliżu znajduje się także Jaskinia Wierzchowska Dolna, znana jako Jaskinia Mamutowa. • Smocza Jama – jaskinia krasowa w obrębie zrębu Wawelu, jedna z turystycznych atrakcji Krakowa. Z jaskinią wiąże się legenda o smoku wawelskim, upamiętniona w 1972 r. jego pomnikiem autorstwa Bronisława Chromego. Smok Wawelski ziejący ogniem przy wyjściu ze Smoczej Jamy • Jaskinia Ciemna – jaskinia położona na terenie w Ojcowskiego Parku Narodowego na zboczu Doliny Prądnika w masywie Góry Koronnej. Wejście do Jaskini Ciemnej • Jaskinia Łokietka– jaskinia krasowa o rozwinięciu poziomym w Dolinie Sąspowskiej w północno-zachodnim zboczu Chełmowej Góry w obrębie Ojcowskiego Parku Narodowego, udostępniona dla ruchu turystycznego. • Jaskinia Mamutowa (Wierzchowska Dolna) – jaskinia o długości korytarzy 105 metrów, znajduje się w Dolinie Kluczwody, w masywie skalnym Berdo. Elementami jaskini są dwa korytarze i jedna komora. W odległości kilkuset metrów, na południe od Jaskini Mamutowej, położona jest Jaskinia Wierzchowska Górna. • Jaskinia Nietoperzowa (Jerzmanowicka, Księża, Biała) – jaskinia w Dolinie Będkowskiej na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Znajduje się na terenie Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie. Inne atrakcje turystyczne Pustynia Siedlecka Pustynia Błędowska Dolinki Krakowskie: Dolina Kluczwody Dolina Będkowska Dolina Bolechowicka Dolina Kobylańska Ochrona przyrody na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej Ojcowski Park Narodowy – jeden z 23 parków narodowych w Polsce, utworzony w 1956. Znajduje się on w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim. Położony jest na obszarze 4 gmin: Skała, Jerzmanowice-Przeginia, Wielka Wieś, Sułoszowa. Brama Krakowska Maczuga Herkulesa rezerwaty florystyczne Bielańskie Skałki Skałki Przegorzalskie rezerwaty przyrody nieożywionej Bonarka Góra Zborów rezerwaty krajobrazowe Dolina Mnikowska Panieńskie Skały Parkowe Dolina Racławki