2 Niedoskonałości rynku. Rola państwa w gospodarce. ZALETY RYNKU: własność prywatna wiąże się ze swobodą prowadzenia działalności gospodarczej. Poprzez podejmowanie przez poszczególne podmioty tej działalności na własną odpowiedzialność. Podmioty te angażują ponadto w tym celu własny majątek i ponoszą związane z tym ryzyko. W związku z tym własność prywatna wyzwala stosunkowo najsilniej działające bodźce ekonomiczne, skłaniające do stosunkowo dłużej działalności gospodarczej. własność prywatna wyzwala też silne bodźce do racjonalnego wykorzystania czynników produkcji i optymalizacji skali produkcji. Przedsiębiorstwa dążąc do maksymalizacji zysku muszą dokonywać wyborów optymalnych kombinacji czynników i produkcji oraz wprowadzać innowacje techniczne i organizacyjne obniżające koszty produkcji podmioty gospodarcze działają w gospodarce rynkowej samodzielnie co zmusza je do respektowania zasady samofinansowania (czyli pokrywania swoich wydatków z własnych przychodów) podstawowe podmioty gospodarcze występują na rynku zarówno w roli nabywców jak i sprzedawców. Zawierano między nimi dobrowolne umowy, są dostosowywane do cen kształtujących się swobodnie na rynku przedsiębiorcy wnoszą do działalności gospodarczej wkład głównie w postaci kapitałów i to oni przede wszystkim ponoszą ryzyko związane z tą działalnością. Rynek jest bowiem ostatecznym weryfikatorem trafności podjętych decyzji i prowadzi do elastycznego dostosowywania produkcji do zmieniających się potrzeb. NIEDOSKONAŁOŚCI RYNKU: wiążą się przede wszystkim z niedomaganiami rynku, które są wykorzystywane często jako argument na rzecz aktywnej roli państwa w gospodarce : 1. niedoskonałość = mechanizm rynkowy działa efektywnie w warunkach konkurencji doskonałej. Do wyjątków należą jednak rynki dla których wszystkie cechy konkurencji doskonałej wskazywanych w teorii występują w rzeczywistości 2. przy analizie różnych struktur rynku przyjmowane jest założenie, że producenci i konsumenci dysponują doskonałymi informacjami o rynku, czyli mają pełną wiedzę o kosztach i warunkach produkcji, cenach oferowanych przez różnych producentów itp. wielkościach. Natomiast w rzeczywistości zarówno producenci jak i konsumenci żyją w warunkach ciągłych zmian, niepewności oraz podejmując swoje decyzje posiadają określone informacje 3. w praktyce wiele czynników sprawia, że konsumenci nabywają produkty wytwarzane przez przedsiębiorstwa działające na rynkach niedoskonałych (np. konkurencji monopolistycznej czy też oligopolu). Oznacza to, że im większy jest stopień monopolizacji gospodarki tym w większym stopniu zachowania przedsiębiorców odbiegają od wymogów efektywności gospodarowania. 4. na rynku może być zgłaszany popyt na dobra uznawane za szkodliwe społecznie takie jak np. papierosy, alkohol o których szkodliwości potencjalni nabywcy nie mają pełnej informacji lub je ignorują. Państwo zatem może uznać pewne działania za niezgodne z prawem i zabronić dystrybucji i produkcji niektórych dóbr. (…) … niezbędnych do jej uzyskania. 6. występują tzw. negatywne efekty zewnętrzne które pojawiają się wówczas, gdy pewne podmioty gospodarcze przerzucają na inne podmioty lub na całe społeczeństwo część skutków lub kosztów swojej działalności bez zapewnienia rekompensaty cenowej. 7. działanie mechanizmu rynkowego z jednej strony sprzyja bardziej efektywnemu wykorzystaniu czynników produkcji, z drugiej jednak strony rynek prowadzi do wzrostu zróżnicowania dochodu i majątku społecznego, które nie musi spotykać się z akceptacją społeczną. Duże zróżnicowanie dochodowe może prowadzić do powiększenia się obszarów ubóstwa. Powodować frustrację i protesty różnych grup społecznych oraz dilenia się innych negatywnych zjawisk społecznych. Obowiązkiem państwa jest wówczas łagodzenie nadmiernych nierówności… Istota mechanizmu rynkowego Dylematy obecności państwa w gospodarce SYSTEM RYNKOWY W EKONOMI PAŃSTW UE- wYKŁAD Cele i metody koordynacji działalności gospodarczej - wykład Rola pieniądza w gospodarce - wykład Ekonomiczna rola rządu w gospodarce Reklama Prawa autorskie Reklama Kontakt