Projekt „OPERACJA SUKCES – unikatowy model kształcenia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odpowiedzią na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu (kursu) Gojenie ran i narządów układu krążenia – podstawy molekularne, komórkowe i kliniczne. 2. Numer kodowy kursu 3. Jednostka dydaktyczna Zakład Badań Neuropeptydów, Katedra Patologii Ogólnej i Doświadczalnej. (Pracownia Metabolizmu Tkanki Łącznej). 4. Typ kursu Fakultatywny 5. Poziom studiów według klasyfikacji bolońskiej Studia magisterskie jednolite 6. Rok studiów IV 7. Semestr VIII 8. Liczba punktów ECTS 1 9. Koordynator kursu Dr Jacek Drobnik Projekt „OPERACJA SUKCES – unikatowy model kształcenia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odpowiedzią na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 10. Osoby prowadzące zajęcia Prof. nadzw. dr hab. Joanna Ciosek, dr n. med. Jacek Drobnik, dr n. med. Anna Krzymińska 11. Efekty nauczania Wiedza Cele ogólne Znajomość podstawowych pojęć obejmujących gojenie, regenerację oraz włóknienie narządów. Przedstawić i opisać etapy gojenia ran. Cele szczegółowe 1. Zdefiniować pojęcia gojenie regeneracja włóknienie. 2. Wymienić konsekwencje omawianych procesów dla ustroju. 1. Wymienić etapy gojenia ran. 2. Opisać mechanizm hemostazy w ranie i przedstawić jego znaczenie procesach reparacyjnych. 3. Przedyskutować rolę płytek krwi w procesie reparacji. 4. Podać definicję procesu zapalnego i przedyskutować mechanizm rozwoju zapalenia w ranie. 5. Opisać mechanizm transmigracji komórek zapalnych do rany oraz omówić możliwości farmakologicznej modyfikacji tego procesu. 6. Przedyskutować rolę białek adhezyjnych w procesie zapalnym oraz gojenia. 7. Przedyskutować zadania neutrofili, eozynofili, bazofili, limfocytów, komórek tucznych w rozwoju procesu zapalnego w ranie i ich wpływ na procesy gojenia i włóknienia. 8. Przedstawić zagadnienia regulacji procesów gojenia przez mediatory zapalenia. 9. Opisać mechanizmy migracji i proliferacji komórek w ranie. 10. Przedyskutować zagadnienia angiogenezy oraz odtwarzania naskórka. 11. Wyjaśnić rolę fibroblastów i miofibroblastów podczas tworzenia blizny. 12. Opisać syntezą białek w ranach ze szczególnym uwzględnieniem metabolizmu kolagenu i proteoglikanów. Projekt „OPERACJA SUKCES – unikatowy model kształcenia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odpowiedzią na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 13. Wymienić czynniki odpowiedzialne za regulację biosyntezy białek w ranach. 14. Opisać i zdefiniować proces obkurczania się ran. Uwzględnić następstwa kliniczne tego zjawiska. 15. Przedyskutować proces przebudowy rany oraz opisać rolę metaloproteinaz w tym procesie. 16. Opisać mechanizm powstania blizn przerosłych i keloidu. Znajomość procesów odpowiedzialnych za upośledzenia gojenia ran – rany przewlekłe. Wiedza na temat zasad leczenia ran. Znajomość metod badawczych stosowanych w analizie mechanizmów gojenia. 1. Zdefiniować rany przewlekłe. 2. Opisać mechanizmy odpowiedzialne za hamowanie procesów gojenia w ranie. 3. Wymienić podstawowe metody leczenia ran przewlekłych. 4. Przedstawić powikłania ran przewlekłych. 5. Przedyskutować patomechanizm i czynniki ryzyka odleżyn. 6. Omówić rolę stresu w procesach gojenia. 1. Przedstawić podstawowe zasady postępowania chirurgicznego. 2. Omówić interwencję farmakologiczną. 3. Przedstawić stosowane opatrunki (hydrokoloidowe, hydrożele, alginaty,opatrunki piankowe). 4. Na podstawie charakterystyki biomateriałów sformułować wskazania i przeciwwskazania do ich zastosowania w leczeniu ran. 5. Omówić mechanizm działania niektórych biomateriałów stosowanych jako opatrunki (chityna, dibutyrylochityna, chitozan). 6. Omówić zasady terapii genowych w procesie leczenia ran. 7. Omówić rolę komórek macierzystych w procesach gojenia i regeneracji narządów. 8. Omówić zasady terapii blizn przerosłych i keloidów. 1. Wymienić metody badawcze procesu gojenia ran in vivo i in vitro z uwzględnieniem badań klinicznych, badań na modelu zwierzęcym, Projekt „OPERACJA SUKCES – unikatowy model kształcenia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odpowiedzią na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. hodowli komórkowej oraz badań molekularnych. Znajomość wybranych zagadnień dotyczących włóknienia i gojenia w chorobach układu krążenia (powstawanie blaszki miażdżycowej, gojenie zawału serca, pozawałowa przebudowa serca). 2. Przedstawić w oparciu o badania kliniczne podstawy, założenia oraz najnowsze osiągnięcia w transplantologii skóry. 3. Omówić modele gojenia ran w eksperymentach przeprowadzanych na zwierzętach. 4. Omówić zasady i etapy hodowli komórkowej z uwzględnieniem zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej. 5. Wymienić rodzaje tkanek wykorzystywanych w hodowlach komórkowych w celu zbadania mechanizmu gojenia ran. Omówić sposoby ich pozyskania. 6. Omówić znaczenie i wkład badań molekularnych w wyjaśnienie mechanizmu gojenia ran. 7. Przedstawić etapy badań molekularnych oraz scharakteryzować wybrane metody badań genomu, transkryptomu i proteomu. 8. Wymienić i omówić etapy reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR). 9. Omówić poszczególne rodzaje reakcji łańcuchowej polimerazy z uwzględnieniem ich wykorzystania w dalszych badaniach molekularnych. 1. Wymienić i przedstawić główne założenia teorii wyjaśniających powstanie miażdżycy. 2. Omówić mechanizm uszkodzenia ściany naczyniowej przez różne czynniki aterogenne. 3. Przedyskutować etapy tworzenia się blaszki miażdżycowej jako reakcji na uszkodzenie. 4. Podać klasyfikację blaszek miażdżycowych. 5. Omówić rolę tkanki łącznej w tworzeniu pokrywy blaszki miażdżycowej. 6. Porównać budowę blaszki miażdżycowej stabilnej i niestabilnej. 7. Opisać czynniki wpływające na pękanie blaszek miażdżycowych. 8. Wyjaśnić mechanizmy okluzji naczynia wieńcowego. 9. Opisać konsekwencje kliniczne i terapeutyczne pęknięcia blaszki miażdżycowej. Projekt „OPERACJA SUKCES – unikatowy model kształcenia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odpowiedzią na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 10. Przedyskutować przyczyny prowadzące do zamknięcia naczynia wieńcowego. 11. Opisać proces gojenia zawału serca i porównać go z gojeniem ran skórnych. 12. Wyjaśnić wpływ reperfuzji na komórki mięśnia sercowego. 13. Przedyskutować strukturalne i regulacyjne funkcje tkanki łącznej w sercu. 14. Opisać rolę miofibroblastów i fibroblastów w formowaniu blizny pozawałowej. 15. Przedstawić powikłania zawału wynikające z zaburzenia formowania blizny. 16. Przedstawić definicję pozawałowej przebudowy mięśnia sercowego. 17. Opisać procesy przebudowy serca na poziomie narządowym, komórkowym i molekularnym. 18. Wymienić zmiany łącznotkankowe w sercu w trakcie przebudowy pozawałowej i wskazać cele dla terapii farmakologicznej. 19. Określić wpływ leków stosowanych w leczeniu zawału serca na funkcje komórek mięśnia sercowego (proliferacja, migracja, synteza białek). 20. Omówić kliniczne konsekwencje pozawałowej przebudowy mięśnia sercowego. Umiejętności praktyczne Cele ogólne Cele szczegółowe Ukształtować u studentów wiedzę potrzebną do analizy klinicznej pacjenta i zrozumienia zasad terapii. Ukształtować umiejętność krytycznej analizy tekstów naukowych oraz przygotowania i wygłoszenia krótkiej prezentacji naukowej. Wytworzyć u studenta potrzebę samokształcenia i doskonalenia nabytych umiejętności. 1. Przeanalizować przypadek kliniczny. Student powinien wyjaśnić molekularne i komórkowe mechanizmy chorób oraz wyciągnąć prawidłowe wnioski diagnostyczne i terapeutyczne. 2. Przygotować krótką prezentację naukową na podstawie literatury fachowej. 3. Przeanalizować dane eksperymentalne i wyciągnąć wnioski. 4. Posiadać umiejętność prowadzenia dyskusji naukowej. Postawy etyczne i umiejętności ogólne Cele ogólne Zapoznać studentów z etycznymi zasadami Cele szczegółowe 1. Student powinien znać etyczne aspekty pracy eksperymentalnej wykonywanej na pacjentach Projekt „OPERACJA SUKCES – unikatowy model kształcenia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odpowiedzią na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. pracy lekarza i naukowca. lub na zwierzętach. 2. Rozumieć rolę rzetelności i dokładności w pracy naukowej i zawodowej. 3. Posiadać umiejętność pracy w grupie. 12. Sposób nauczania Zajęcia stacjonarne 13. Liczba godzin zajęć Zajęcia w grupach łączonych 25 godzin (2 grupy łączone). 14. Wymagania wstępne i wymagania równoległe Zaliczenie patofizjologii, biochemii, podstaw chirurgii i interny. 15. Zalecane kursy fakultatywne i zajęcia uzupełniające Interna, chirurgia 16. Zawartość kursu Zajęcia odbywać się będą w salach ćwiczeniowych lub bibliotece Zakładu Badań Neuropeptydów Katedry Patologii Ogólnej i Doświadczalnej przy ul. Narutowicza 60. Kurs podzielony zostanie na 5 ćwiczeń. Jedno ćwiczenie będzie trwać 5 godzin lekcyjnych. Plan zajęć: Ćwiczenie 1 Mechanizm gojenia ran skórnych, podstawy terapeutyczne i kliniczne. Analiza najnowszej literatury naukowej. Ćwiczenie 2 Metody badania procesów gojenia ran. Obserwacja kliniczna, a eksperymenty in vivo i in vitro. Ćwiczenie 3 Procesy gojenia w chorobach układu krążenia część 1. Mechanizm powstania blaszki miażdżycowej. Analiza przypadków klinicznych. Ćwiczenie 4 Procesy gojenia w chorobach układu krążenia część 2. Gojenie zawału serca. Mechanizm formowania się blizny pozawałowej. Pozawałowa przebudowa mięśnia sercowego na poziomie molekularnym, komórkowym i narządowym. Analiza przypadków klinicznych. Ćwiczenie 5 Zaliczenie zajęć (studenci przedstawiają krótkie prezentacje, które są poddawane dyskusji). Projekt „OPERACJA SUKCES – unikatowy model kształcenia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odpowiedzią na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 17. Metody nauczania i uczenia się Seminaria. Planowany jest podział studentów na mniejsze grupy otrzymujące różne zadania np.: analizę publikacji naukowych, przygotowanie prezentacji na podstawie piśmiennictwa, analizę przypadków klinicznych. Rezultaty pracy będą prezentowane przez studentów w czasie zajęć oraz będą podstawą dyskusji. 18. Zalecane źródła nauczania J.E. Grey, K.G. Harding. Leczenie ran w praktyce. Lilly LS. Patofizjologia Chorób Serca. Przygotowane przez prowadzących najnowsze pozycje literatury naukowej. 19. Zasady uzyskiwania zaliczeń Planowane jest zaliczenie na zakończenie zajęć. Studenci będą wygłaszali samodzielnie przygotowaną prezentację naukową. Ocenie podlegać będą: wybór tematu prezentacji trafność argumentacji poprawność wniosków prawidłowa konstrukcja prezentacji wiedza uzyskana w trakcie zajęć umiejętność komunikacji interpersonalnej postawa etyczna studentów. 20. Zasady egzaminowania Wiedza: Wiedza będzie sprawdzana w trakcie dyskusji. Zdający powinien prawidłowo odpowiedzieć na 60% pytań zadanych przez prowadzącego w trakcie dyskusji. Ponadto oceniana będzie poprawność merytoryczna przygotowanej prezentacji. Umiejętności praktyczne: Przygotowanie prezentacji naukowej, umiejętność dyskusji, poprawność argumentacji, prawidłowa konstrukcja prezentacji. Postawy etyczne i umiejętności ogólne: Podczas wygłaszania prezentacji naukowej oceniane będą umiejętności klarownego i merytorycznie poprawnego przedstawiania danych naukowych oraz postawa etyczna obrazowana przez studenta. Pod uwagę również będą brane: dokładność, rzetelność oraz umiejętność komunikacji interpersonalnej studenta. 21. Język, w którym prowadzone są zajęcia Polski Projekt „OPERACJA SUKCES – unikatowy model kształcenia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odpowiedzią na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 22. Informacje dodatkowe dostępne są pod adresem Koordynator: Dr Jacek Drobnik Pracownia Metabolizmu Tkanki Łącznej Zakład Badań Neuropeptydów Ul. Narutowicza 60 90-136, Łódź Tel. 42 630 61 87 mail: [email protected]