Wspomaganie leczenia ran Niedożywienie a proces gojenia ran Czynniki wpływające na proces gojenia rany1, 2 – stan odżywienia – wiek – nawodnienie – zakażenie – stosowane leki – dopływ tlenu do tkanek – higiena ZŁY STAN ODŻYWIENIA brak substratów brak substratów do gojenia rany dla układu odpornościowego zwiększone ryzyko zakażenia rany WIĘKSZA ŚMIERTELNOŚĆ Rozpowszechnienie złego stanu odżywienia3 – pacjenci geriatryczni: do 85% – pacjenci neurologiczni: ponad 60% – pacjenci oddziałów internistycznych: do 54% – pacjenci chirurgiczni: do 48% – pacjenci oddziałów intensywnej terapii: ok. 43% Rola składników odżywczych w procesie gojenia rany Faza gojenia się rany ODPOWIEDŹ ZAPALNA: zapobieganie i zwalczanie infekcji OKRES ODBUDOWY: promowanie procesu gojenia, odbudowa tkanek Składniki biorące udział w procesie gojenia Rola składnika4, 5 • białko • substrat dla układu odpornościowego • arginina • aktywacja makrofagów • wit. A, C, E, Zn, Se • przeciwutleniacze – neutralizacja wolnych rodników • białko • substrat do odbudowy tkanek • arginina • rozszerzanie naczyń krwionośnych i zwiększanie dopływu tlenu i składników odżywczych do rany • arginina, wit. C, Zn • synteza kolagenu Zalecenia European Pressure Ulcer Advisory Panel (EPUAP)6 „Najważniejszym celem interwencji żywieniowej jest skorygowanie niedoborów białkowo-energetycznych, najlepiej poprzez odżywianie doustne. (...) Jeżeli dieta naturalna nie wystarcza, można rozważyć podawanie preparatów bogatych w energię i białko. (...) Jeżeli dieta naturalna i preparaty odżywcze nie skutkują w leczeniu niedożywienia, należy wtedy wziąć pod uwagę inne rozwiązania (odżywianie przez zgłębnik), rozważając jednocześnie ryzyko związane z tymi procedurami.” „… uzupełnianie kalorii i białka, w połączeniu z suplementacją argininy, witamin, pierwiastków śladowych i przeciwutleniaczy, ma pozytywny wpływ na proces gojenia się ran.” Zalecenia ilościowe: • 30–35 kcal/kg m.c. na dobę • 1–1,5 g białka/kg m.c. na dobę • dodatek argininy i przeciwutleniaczy Cubitan i Cubison wspierają proces leczenia ran (1) Odpowiednia ilość składników odżywczych zapewnia skuteczne wspomaganie gojenia ran: energia • niezbędna do podziałów i wzrostów komórkowych oraz zwalczania zakażenia białko • przyspiesza gojenie ran, dostarczając substratów do odbudowy tkanek • poprawia odpowiedź immunologiczną poprzez dostarczenie składników niezbędnych dla układu odpornościowego arginina • niezbędny składnik do produkcji włókien kolagenowych, które pozwalają odbudować skórę • przyspiesza proces gojenia ran Końcowym produktem przemiany argininy w organizmie jest tlenek azotu (NO), który rozszerza naczynia włosowate. Umożliwia to lepszy dopływ tlenu i składników odżywczych z krwią, które organizm wykorzystuje w procesie gojenia. przeciwutleniacze •c ynk, selen, witaminy C i E są przeciwutleniaczami – regulują proces zapalny poprzez neutralizację wolnych rodników Cubitan 2 opakowania dziennie jako wyłączne źródło pożywienia 750 kcal (~40% zapotrzebowania) 2000 kcal (100% zapotrzebowania) 60 g (~50% zapotrzebowania) 110 g (100% zapotrzebowania) 9 g (~50% zalecanej dawki*) 17 g (100% zalecanej dawki*) cynk: 27 mg selen: 192 μg •c ynk jest niezbędny do podziału i wzrostu witamina E: 114 mg a-TE komórek, umożliwiając skuteczne gojenie rany witamina C: 750 mg •w itamina C jest niezbędna w procesie tworzenia włókien kolagenowych – składnika skóry błonnik • ważny w przypadku długoterminowego żywienia u pacjentów unieruchomionych, ponieważ zapobiega zaparciom lub skraca czas ich trwania7 * Dawka zalecana na podstawie badań: Barbul 1990, Kirk 1993. Cubison 3 opakowania dziennie jako uzupełnienie naturalnej diety dieta bezresztkowa cynk: 40 mg selen: 192 μg witamina E: 150 mg a-TE witamina C: 760 mg 30 g Cubitan i Cubison wspierają proces leczenia ran (2) Skuteczność potwierdzona badaniami W badaniu u 39 pacjentów z odleżynami III i IV stopnia zastosowano Cubitan jako uzupełnienie diety (w zależności od spożycia diety – od 1 do 3 opakowań). Po 3 tygodniach powierzchnia odleżyn zmniejszyła się średnio o 29%. Stosowanie Cubitanu zmniejsza znacząco występowanie martwicy (o 76%) i ogranicza ryzyko zakażenia rany (66%). Frias-Soriano et al. 20048 Pacjenci nieleczeni żywieniowo mają o 30% zwiększone ryzyko wystąpienia zakażenia ran. Lewis et al. 20019 Błonnik zawarty w Cubisonie ma korzystny wpływ na regulację glikemii, a przez to przyspiesza proces gojenia ran. Carmen Crespillo et al. 200310, Hofman et al. 200411 CUBITAN CUBISON • gdy możliwe jest spożywanie doustne • gdy dieta doustna nie wystarcza lub nie jest możliwe spożywanie doustne • jako uzupełnienie diety • jako jedyne źródło pożywienia • wspomaganie gojenia ran (np. odleżyn) u pacjentów ze współistniejącym niedożywieniem lub z ryzykiem niedożywienia • wspomaganie gojenia ran (np. odleżyn) u pacjentów ze współistniejącym niedożywieniem lub ryzykiem niedożywienia Dawkowanie • zależnie od stanu pacjenta i ilości spożywanego białka z naturalną dietą • od 1 do 3 opakowań dziennie • 2 opakowania na dobę (2000 ml) Opakowanie • butelka plastikowa 200 ml • smaki: truskawkowy • Pack 1000 ml Wskazania czekoladowy Składniki Energia Białko - arginina % energii Węglowodany - cukry - sacharoza - laktoza % energii Tłuszcz - kwasy nasycone % energii Błonnik Składniki mineralne Na K Cl Ca P Mg Pierwiastki śladowe Fe Zn Cu Mn F Mo Se Cr I Witaminy Wit. A Karotenoidy Wit. D Wit. E Wit. K Tiamina Ryboflawina Niacyna Kwas pantotenowy Wit. B6 Kwas foliowy Wit. B12 Biotyna Wit. C Inne Cholina Osmolarność kcal białko 250 20 g kcal białko 1000 55 g błonnik Arg 15 g błonnik Arg 0 g Cubitan Cubison g 125 10 1,5 29,7 14,2 7,1 5 1,6 45,1 3,5 0,5 25,2 - 100 5,5 0,85 20,4 12,5 1 0 <0,025 49,6 3,3 1,2 30 1,5 mg mg mg mg mg mg 50 150 80 225 182 42 100 150 125 80 72 23 mg mg μg mg mg μg μg μg μg 3 4,5 675 1,3 0,19 19 32 13 25 1,6 2 200 0,38 0,10 10 9,6 6,7 13 μg RE mg μg mg α-TE μg mg mg mg NE mg mg μg μg μg mg 119 0,75 1,3 19 10 0,28 0,63 3,4 1 0,65 100 0,79 7,5 125 82 0,23 0,7 7,5 5,3 0,15 0,19 1,8 0,5 0,2 30 0,24 4 38 g mOsmol/l 69 490 37 315 Jednostka kcal g g g g g g g g Cubitan i Cubison – Dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego. Producent: N.V. Nutricia, Holandia Piśmiennictwo: 1. The Royal College of Surgeons of Edinburgh, http://www.edu.rcsed.ac.uk/. 2. Fibak J. (red.), Chirurgia. Podręcznik dla studentów, PZWL, 2002. 3. Stratton R., et al. Disease-related malnutrition: an evidence-based approach to treatment. CAB International, 2002. 4. Murray R. et al., Biochemia Harpera, PZWL, 2004. 5. MacKay D., Miller A., Nutritional support for wound healing, Alt Met Rev 2003; 8:359–377. 6. European Pressure Ulcer Advisory Panel. Nutritional Guidelines for Pressure Ulcer Prevention and Treatment, 2003. 7. Trier E. et al., Effects of multifibre supplemented paediatric enteral feed on gastrointestinal function. Pediatr Gastroenterol Nutr 1999; 28:595. 8. Frias-Soriano L. et al., Effectiveness of oral nutritional supplementation in healing of pressure ulcer. J Wound Healing 2004; 13:319–323. 9. Lewis S. et al., Early enteral feeding versus ”nil by mouth” after gastrointestinal surgery: systematic review and metaanalysis of controlled trials BMJ 2001; 323:1–5. 10. del Carmen Crespillo M. et al., Metabolic effects of an enteral nutrition formula for diabetes: comparison with standard formulas in patients with type 1 diabetes. Clin Nutr 2003; 22:483–487. 11. Hofman Z. et al., The effect of different nutritional feeds on the postprandial glucose response in healthy volunteers and patients with type II diabetes. Eur J Clin Nutr 2004; 58:1553–1556. NUTRICIA Polska Sp. z o.o. ul. Bobrowiecka 6 00–728 Warszawa tel. 022 55 00 000 [email protected] www.nutricia.com.pl marzec 2008 Średnia zawartość w 100 ml