Drodzy rodzice - Przedszkolowo.pl

advertisement
Drodzy rodzice
Jedną z podstawowych funkcji rodziny jest wychowanie dzieci. Rodzina jest
naturalnym środowiskiem wychowawczym. Każda rodzina preferuje inny styl wychowania.
Jego wybór zależy od wielu czynników m.in. od fazy rozwoju dziecka, jego potrzeb,
możliwości, stanu zdrowia, osobowości, ale przede wszystkim od poglądów rodziców.
Istnieje tyle stylów wychowawczych ile rodzin. Nie sposób wszystkie zliczyć i wymienić.
W literaturze zazwyczaj wyodrębnia się kilka podstawowych stylów. W rzeczywistości rzadko
występują one w czystej postaci; najczęściej przeplatają się ze sobą. Który sty wychowania
jest najlepszy dla „Twojego” dziecka? To juz zależy od Ciebie drogi rodzicu.
W niekonsekwentnym stylu wychowania rodzice żyją zasadą "raz tak, raz tak"
Cechą tego typu wychowania jest zmienność, niejednolitość i przypadkowość zabiegów
wychowawczych w zależności od samopoczucia rodziców, sytuacji itp. Może polegać to na
tym, że jeden rodzic rozpieszcza, a drugi terroryzuje albo oboje nie mogą się zdecydować na
podejmowanie konkretnych, stałych działań. Rodzice raz są dla dziecka bardziej wyrozumiali,
raz mniej, albo w ogóle nie zwracają uwagi na jego wybryki albo surowo za nie karzą.
Postępowanie takie nie jest korzystne dla dziecka, ponieważ uczy interesowności; zaburza
poczucie bezpieczeństwa; powoduje niepewność, agresję osamotnienie, bezradność.
"Utrudnia dziecku przyswojenie norm społecznych i moralnych, wywołuje poczucie
niesprawiedliwości i krzywdy." Doprowadza do utraty szacunku wobec rodziców.
Odmienny jest styl demokratyczny, który zresztą uważa się za
najbardziej korzystny
Dziecko traktuje się jako partnera, osobę współtworzącą życie rodzinne i
współdecydującą o nim. Zna ono zakres swoich obowiązków i zadań, ale nie są mu one
kategorycznie narzucone. Dobrowolnie może je przyjąć, zaakceptować i wypełniać. Rodzic
pełni jedynie funkcję koordynatora. Wszyscy członkowie rodziny mają zarówno prawa, jak i
obowiązki. W rodzinie, w której stosuje się demokratyczny styl wychowania, codziennymi
"objawami” są: wzajemne zaufanie, sympatia, życzliwość, dążenie do porozumienia. Stosuje
się w nich przede wszystkim nagrody, a kary, jeżeli są użyte, to właściwie. Stawia się raczej
na siłę perswazji, argumentację słowną, dyskusję, odwołanie do ambicji, zachętę. Styl ten
pozwala dziecku na rozwijanie własnej inicjatywy, kształci w nim postawy prospołeczne.
Styl demokratyczny uczy dziecko odpowiedzialności za siebie i innych, podejmowania
decyzji i ponoszenia konsekwencji swoich działań. Uczy dialogu i życzliwości w stosunku do
drugiej osoby.
Postawy rodzicielskie a kształtowanie się osobowości dziecka
Postawę rodzicielską można określić jako całościową formę ustosunkowania się
rodziców do dzieci. Postawą rodzicielską nazywamy "stosunek emocjonalny do dziecka
wyrażający się w sposobie postępowania z dzieckiem i sposobie myślenia o dziecku".
Niewątpliwie postawy rodziców mają wpływ na osobowość dziecka – zarówno pozytywny
jak i negatywny. Postawy właściwe, które sprzyjają kształtowaniu się pożądanych zachowań
to : akceptacja dziecka, współdziałanie z nim, zapewnienie dziecku rozsądnej swobody,
uznanie jego praw. Nieodpowiednimi postawami, wywołującymi skutki ujemne, są postawy:
odtrącająca, unikająca, nadmiernie chroniąca, nadmiernie wymagająca. Jeżeli pozycji dziecka
towarzyszy zaufanie rodziców, pozostałych członków rodziny, to sprzyja ona dobremu
rozwojowi jego osobowości oraz jego dojrzewaniu społecznemu. Pozycja dziecka
odtrąconego, lekceważonego i nie darzonego miłością czy zaufaniem, budzi w nim poczucie
krzywdy i nieufności do rodziców czy rówieśników.
Autokratyczny styl wychowania ma charakter konserwatywny
Opiera się na autorytecie przemocy i siły. Cechują go: napięcie, oschłość, brak
wzajemnego zainteresowania i zrozumienia. Rodzice apodyktycznie przydzielają zadania i
ściśle kontrolują ich wykonanie, dzieci natomiast muszą podporządkować się nakazom i
poleceniom. Wymaga się od nich bezwzględnego posłuszeństwa. Konsekwentnie stosowane
są kary i nagrody. Autorytaryzm ma wiele odmian i wariantów. Na jednym końcu mieści się
surowy nadzór i ostre środki represji, na drugim życzliwe i serdeczne kierowanie dzieckiem.
Dziecko wychowywane w sposób autokratyczny uczy się posłuszeństwa, ale często w
powiązaniu ze strachem, biernością, zamknięciem w sobie, niską samooceną. Dzieci te mogą
przyjmować despotyczne wzorce zachowania i zachowywać się w sposób agresywny w
stosunku do młodszych lub słabszych kolegów.
Dewizą wychowania liberalnego jest stwierdzenie: "Niech wszystko leci, jak
leci
W rodzinach o takim stylu zauważa się brak długotrwałej aktywności i inicjatywy
rodziców. W sposób świadomy i celowy pozostawia się dziecku całkowitą swobodę, zamiast
określonych obowiązków i norm zachowania. Rodzice zapewniają mu warunki do zabawy i
nauki oraz zaspokajają jego potrzeby. Interweniują dopiero w sytuacji drastycznego
naruszenia norm społecznych, po czym znów powracają do bierności. Nie stosuje się tutaj
kar. Rodzice kierują się raczej odwołaniem do dobrej woli dziecka, jego ambicji, schlebiania
mu, a gdy to nie pomaga, skłaniają się nawet do przekupstwa. Kupują dziecko podarunkami i
obietnicami. Takimi metodami powodują rodzenie się u dziecka lekceważącej postawy wobec
dorosłych i autorytetów.
Dzieci wychowywane bardzo liberalnie bywają zbyt egocentryczne, skoncentrowane na
własnej osobie, nie umieją współpracować z rówieśnikami.
Download