OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO NA STANOWISKU NURKA MSWIA st. kpt. Krzysztof Klupś KW PSP Poznań kpt. Zbigniew Szukajło KP PSP Piła PIŁA 30 SIERPNIA 2007R. PROGRAM PREZENTACJI 1. Podstawy prawne • wymagania unijne • unormowania w prawie polskim 2. Podstawowe pojęcia i definicje 3. Ogólny algorytm oceny ryzyka zawodowego 4. Stosowane metody oceny ryzyka zawodowego 5. Wybór metody oceny ryzyka zawodowego dla stanowiska nurek MSWiA – METODA RISK SCORE 1. PODSTAWY PRAWNE Wymagania unijne Zagadnienia dotyczące ochrony człowieka w środowisku pracy regulują dyrektywy Unii Europejskiej, wydane na podstawie artykułów 100a i 118 a Traktatu Rzymskiego Do grupy dyrektyw zajmujących się problematyką bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia w miejscu pracy należą : PODSTAWY PRAWNE cd. Dyrektywa Nr 90/394/EWG dotycząca zapobiegania i kontroli ryzyka zawodowego spowodowanego przez substancje i czynniki rakotwórcze; Dyrektywa Nr 80/1107/EWG dotycząca ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych; Dyrektywa Nr 89/689/EWG w sprawie ujednolicenia przepisów prawnych państw członkowskich, dotyczących środków ochrony indywidualnej. PODSTAWY PRAWNE cd. Dyrektywa Rady 89/391/EWG z 12.06.1989r. o wprowadzeniu środków w celu zwiększenia bezpieczeństwa i poprawy zdrowia pracowników podczas pracy, która wprowadza min. zasadę unikania ryzyka poprzez stosowanie środków zapobiegawczych na podstawie ogólnych zasad: – unikanie ryzyka, – ocena ryzyka, którego nie można uniknąć, – zapobieganie ryzyku u źródła, – dostosowanie pracy do pojedynczego człowieka, – stosowanie nowych rozwiązań technicznych, - zastępowanie niebezpiecznych środków bezpiecznymi lub mniej niebezpiecznymi, - prowadzenie spójnej i całościowej polityki zapobiegawczej, - nadawanie priorytetu środkom ochrony zbiorowej przed środkami ochrony indywidualnej, – właściwe instruowanie pracowników. PODSTAWY PRAWNE cd. Unormowania w prawie polskim Kodeks pracy , gdzie w art. 226 stwierdzono: pkt.1) „Pracodawca ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz stosuje niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko” pkt.2) „Pracodawca informuje pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.” PODSTAWY PRAWNE cd. Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bhp, w którym w § 39.1 stwierdzono: „Pracodawca zapewnia pracownikom bezpieczeństwo i higienę pracy, w szczególności poprzez ograniczanie ryzyka zawodowego w wyniku właściwej organizacji pracy oraz stosowania koniecznych środków profilaktycznych a także informowania i szkolenia pracowników” PODSTAWY PRAWNE cd. Polskiej Normie PN-EN-N-18002, „Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne wytyczne oceny ryzyka zawodowego”, w której stwierdzono: „Celem oceny ryzyka zawodowego jest zapewnienie poprawy warunków pracy oraz ochrony życia i zdrowia pracowników” PODSTAWY PRAWNE cd. Z wymienionych wyżej aktów prawnych, na szczególną uwagę zasługuje Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, w którym w dziale IV „Procesy Pracy” zawarte są wskazania dla pracodawcy z zakresu zarządzania bezpieczeństwem pracy dotyczące m.in. : Oceny i dokumentowania ryzyka Zapewnienie likwidacji zagrożeń dla życia i zdrowia Stosowanie odpowiednich rozwiązań organizacyjnych i technicznych Zapewnienie systematycznej kontroli stanu BHP PODSTAWOWE POJĘCIA I DEFINICJE Analiza ryzyka -Badanie ryzyka obejmujące określenie charakterystyki obiektu, identyfikacje zagrożeń i szacowanie ryzyka. Bezpieczeństwo i higiena pracy - Stan warunków i organizacji pracy oraz zachowań pracowników zapewniający wymagany poziom ochrony zdrowia i życia przed zagrożeniami występującymi w środowisku pracy. Narażenie (ekspozycja) - Podleganie oddziaływaniu czynników niebezpiecznych, szkodliwych lub PODSTAWOWE POJĘCIA I DEFINICJE cd. Obiekt oceny ryzyka - Przedmiot oceny ryzyka, którym może być człowiek, stanowisko pracy, jak i urządzenie, maszyna, instalacja, budynek; w ocenie ryzyka zawodowego jest to przede wszystkim pracownik. Ryzyko zawodowe - Prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych, w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy PODSTAWOWE POJĘCIA I DEFINICJE cd. Ryzyko resztkowe - Ryzyko pozostające po zastosowaniu środków bezpieczeństwa Środki ochronne - Środki ochrony zbiorowej, środki ochrony indywidualnej lub inne środki (techniczne lub organizacyjne), stosowane w celu ograniczenia ryzyka zawodowego. Stanowisko pracy - Warunki środowiska materialnego, określone czynnikami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi, w którym odbywa się proces pracy. PODSTAWOWE POJĘCIA I DEFINICJE cd. Szacowanie ryzyka - Nadanie materialnej cechy elementom ryzyka; przyporządkowanie wartości parametrom ryzyka: ocenianie prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia niebezpiecznego powodującego określone straty, określenie stopnia możliwych skutków (strat, konsekwencji związanych ze zdarzeniem). Wartościowanie ryzyka - Formułowanie sądu o ryzyku; określenie wartości ryzyka według przyjętych kryteriów. Zagrożenie - Stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek lub chorobę. Zarządzanie ryzykiem - Ciągły proces oceny oraz OGÓLNY ALGORYTM OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO Algorytm ten obejmuje: analizę ryzyka /określenie charakterystyki obiektu oceny ryzyka (stanowiska pracy), identyfikacje zagrożeń, szacowanie ryzyka/, wartościowanie ryzyka /określenie wartości ryzyka/, ograniczenie lub eliminowanie ryzyka /wybór działań ograniczających lub eliminujących ryzyko, realizację działań ograniczających lub eliminujących ryzyko/ START Określenie granicy obiektu Identyfikacja zagrożeń Analiza ryzyka Szacowanie ryzyka Ocena ryzyka Wartościowanie ryzyka zagrożeń Czy wyeliminowano zagrożenie ? NIE Zmniejszenie ryzyka KONIEC STOSOWANE METODY OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO Metody matrycowe, w których wartość ryzyka jest odczytywana ze specjalnie skonstruowanych tabel z wagami / matryc/. Przykładami tej metody są: wstępna analiza zagrożeń PHA, matryca ryzyka wg PN 18002. Metody wskaźnikowe, w których wartość ostateczna ryzyka Grafy ryzyka, gdzie wartość ryzyka jest wyliczona z Inne metody to przykładowo metody przy pomocy, których prowadzone są przeglądy według opracowanych procedur, list kontrolnych czy szczegółowe analizy procesów i systemów produkcyjnych. Przykładami w tej grupie metod mogą być: jest mniej lub bardziej rozbudowanym iloczynem przyjętych szacunkowych wag. Przykładami tej metody są wskaźnik ryzyka Risk Score, metoda pięciu kroków Five Steps. odpowiednio skonstruowanego grafu. Przykładem tej metody jest Graf Ryzyka. METODA RISK SCORE Jest metodą jakościową, pozwalającą ocenić ryzyko na podstawie zależności: R=S•E•P gdzie parametrami ryzyka R są: S -możliwe skutki zdarzenia (straty spowodowane przez zdarzenie) E -ekspozycja na zagrożenie P -prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia S -skutki zdarzenia Wartość Szacowanie S straty Straty ludzkie Straty materialne 100 poważna katastrofa wiele ofiar śmiertelnych > 30 mln zł 40 katastrofa kilka ofiar śmiertelnych 10 - 30 mln zł 15 bardzo duża jedna ofiara śmiertelna 0,3 – 1,0 mln zł 7 duża ciężkie uszkodzenie ciała 30 – 300 tys. zł 3 średnia absencja 3 – 30 tys. zł 1 mała Udzielenie pierwszej pomocy <3 tys zł E -ekspozycja na zagrożenie Wartość Charakterystyka Opis ekspozycji 10 stała cały czas pracy 6 częsta codzienna 3 sporadyczna raz na tydzień 2 okazyjna raz w miesiącu 1 minimalna kilka razy w roku znikoma raz w roku E 0,5 P -prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia Charakterystyka Szansa Prawdopodobieństwo w% 10 bardzo prawdopodobne 50 0,5 5*10-1 6 całkiem możliwe 10 0,1 10-1 3 praktycznie możliwe 1 0,01 10-2 1 mało prawdopodobne, możliwe 10-1 0,001 10-3 Wartość P 0,5 tylko sporadycznie możliwe 10-2 0,0001 10-4 0,2 możliwe do pomyślenia 10-3 0,00001 10-5 0,1 teoretycznie możliwe 10-4 0,000001 10-6 R Po określeniu wskaźnika ryzyka , wartościowanie ryzyka odbywa się według przyjętej w metodzie skali. Wartość Kategoria ryzyka Działanie zapobiegawcze akceptowalne wskazana kontrola 20 < R ≤ 70 małe potrzebna kontrola 70 < R ≤ 200 istotne potrzebna poprawa 200 < R ≤ 400 duże potrzebna natychmiastowa poprawa R > 400 bardzo duże wskazane wstrzymanie pracy R R ≤ 20 SZACOWANIE PARAMETRÓW I WARTOŚCIOWANIE RYZYKA /przykład 1/ Lp . Zagrożenie – możliwe niebezpiecz ne wydarzenie Potencjalne straty (S) Ekspozycja na zagrożenie (E) Prawdopodobie ństwo wystąpienia zagrożenia (P) Ryzyko (R) 1. 2. 3. 4. 5. 6. mała 3 0,2 1. Upadek przedmiotó w z wysokości 1 udzielenie pierwszej pomocy 7 2. 9 Wypadek drogowy Obciążenie psychonerw owe duża ciężkie uszkodzenie ciała 3 sporadycznie 3 sporadyczna średnia absencja 10 stała możliwe do pomyślenia 0,5 0,6 akceptowalne wskazana kontrola 10,5 akceptowalne tylko sporadycznie wskazana kontrola możliwe 1 Mało prawdopodobne, możliwe 30 małe Potrzeba kontroli SZACOWANIE PARAMETRÓW I WARTOŚCIOWANIE RYZYKA /przykład 2/ Lp . Zagrożenie – możliwe niebezpiecz ne wydarzenie Potencjalne straty (S) Ekspozycja na zagrożenie (E) Prawdopodobie ństwo wystąpienia zagrożenia (P) Ryzyko (R) 1. 2. 3. 4. 5. 6. mała 3 0,2 1. Upadek przedmiotó w z wysokości 1 udzielenie pierwszej pomocy 7 2. 9 Wypadek drogowy Obciążenie psychonerw owe duża ciężkie uszkodzenie ciała 3 sporadycznie 3 sporadyczna średnia absencja 10 stała możliwe do pomyślenia 0,5 tylko sporadycznie możliwe 0,5 tylko sporadycznie możliwe 0,6 akceptowalne wskazana kontrola 10,5 akceptowalne wskazana kontrola 15 akceptowalne wskazana kontrola WNIOSKI Określenie kategorii oceny zawodowego związanego z wykonywaną pracą jest niezbędne do określenia działań korygujących i prewencyjnych. Stanowi także podstawę przygotowania informacji o zagrożeniach na stanowisku pracy i sposobach minimalizacji stwierdzonych zagrożeń. Udokumentowane przekazanie pracownikom informacji o ryzyku zawodowym stanowi wypełnienie obowiązku ustawowego nakładającego obowiązek informowania o ryzyku zawodowym i zasadach ochrony przed zagrożeniami. Prowadzenie oceny ryzyka umożliwia identyfikację zagrożeń i ich analizę oraz umożliwia prowadzenie planowanych działań w zakresie poprawy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy. Okresowe prowadzenie oceny ryzyka zawodowego uświadamia pracodawcy i pracownikom konieczność ciągłego monitorowania środowiska pracy jako najlepszego rozwiązania w zapobieganiu wypadkom i zdarzeniom potencjalnie wypadkowym. Tym samym przekłada się na aspekt OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO NUREK MSWIA SPECJALISTYCZNA GRUPA WODNO - NURKOWA w PILE CHARAKTERYSTKA SRODOWISKA PRACY 1 Przez środowisko pracy rozumie się warunki środowiska materialnego (określonego czynnikami fizycznymi, chemicznymi, biologicznymi), w których odbywa się proces pracy [1]. [1] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, §2, ust.11, /Dz. U. z 2003, Nr 169, poz. 1650/. CHARAKTERYSTKA SRODOWISKA PRACY 2 CHARAKTERYSTKA SRODOWISKA PRACY 3 Ciśnienie atmosferyczne Oddychając na powierzchni w warunkach normalnych przy ciśnieniu zbliżonym do 0,1 MPa organizm reaguje inaczej niż podczas zanurzania się pod wodą gdzie oprócz ciśnienia atmosferycznego na organizm człowieka oddziałuje ciśnienie hydrostatyczne związane z masą słupa wody. Ciśnienie hydrostatyczne Przyjmuje się, że podczas zanurzania na każde 10 metrów głębokości następuje wzrost ciśnienia o około 0,1 MPa (w zależności od zasolenia wody). Powoduje to, że na głębokości 30 metrów na organizm człowieka oddziałuje ciśnienie rzędu 0,4 MPa a więc trzykrotnie wyższe niż na powierzchni. CHARAKTERYSTKA SRODOWISKA PRACY 4 Nurkowanie rekreacyjne odbywa się z reguły w komfortowych warunkach hydrologicznometeorologicznych i bez presji czasu. Występujące zagrożenia są znane i w większości przypadków ich skutki są przewidywalne. Pozwala to na opracowanie ogólnych zasad bezpiecznego nurkowania, których przestrzeganie minimalizuje ryzyko wystąpienia skutków zdarzenia. W PSP, podczas działań ratowniczych wykonywanych pod wodą mamy do czynienia z nurkowaniem zadaniowym. W takiej sytuacji warunki oraz miejsce nurkowania nie jest znane. Dodatkowym źródłem zagrożenia jest wykonywanie działań w trybie pilnym i w systemie całodobowym i całorocznym. 3 GŁÓWNE ETAPY PRCESU NURKOWANIA (PRACY) 1. Przygotowanie nurka MSWiA i zespołu pomocniczego – na tym etapie następuje określenie zadań, omówienie procedur awaryjnych, dobór i sprawdzenie sprzętu oraz wyznaczenie stref dekontaminacyjnych. 2. Wykonanie zadania – występują tu trzy fazy: – zanurzenia – w czasie którego mogą wystąpić zagrożenia związane ze wzrostem ciśnienia oraz z transportem obiektów, – pobytu na dnie lub w toni – występują tu zagrożenia związane z oddziaływaniem gazów oddechowych na organizm nurka, utratą ciepła oraz z użyciem narzędzi do wykonania pracy, – wynurzenia i dekompresji – mogące wystąpić tu zagrożenia związane są z malejącym ciśnieniem zewnętrznym i stanem nasycenia organizmu gazami, wychłodzeniem oraz z wydobyciem obiektów i narzędzi na powierzchnię.’ 3. Zakończenie nurkowania – na tym etapie wykonywane są czynności porządkowe ze sprzętem oraz sporządza się dokumentację z działań. Zagrożenia mogą wynikać z powodu niewłaściwie przeprowadzonej dekontaminacji sprzętu i ludzi. Identyfikacja zagrożeń 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. choroba dekompresyjna (uraz ciśnieniowy płuc, barotrauma płuc, nadciśnienie w płucach), zatrucie tlenem, zatrucie azotem - narkoza gazów obojętnych (narkoza azotowa, „ekstaza głębin”), zatrucie CO2 oraz gazami spalinowymi, uraz ciśnieniowy płuc (barotrauma płuc, nadciśnienie w płucach), uraz ciśnieniowy ucha i zatok przynosowych, uduszenie nurka (ustanie wentylacji płuc zakończone śmiercią), utonięcie nurka (rodzaj uduszenia), przechłodzenie organizmu (HIPOTERMIA), przegrzanie organizmu, trudne warunki hydrologiczne, obciążenie psychiczne nurka, utrata łączności, ograniczenie dostępu do powierzchni - uwięzienie nurka, brak możliwości odczytu wskazań urządzeń pomiarowych, nurkowanie w akwenach skażonych: biologiczne i chemiczne. 16. NURKOWANIE W AKWENACH SKAŻONYCH BIOLOGICZNIE I CHEMICZNIE Karta informacji o zagrożeniach na stanowisku pracy nurek MSWiA w SGWN PSP Piła Lp . 16 Możliwe niebezpieczne wydarzenia, zagrożenia Nurkowanie w akwenach skażonych: - biologicznie, - chemicznie Źródło zagrożenia (przyczyna) skażenie wody fekaliami zawierającymi bakterie i wirusy skażenie substancjami ropopochodnymi Możliwe skutki zagrożenia poważna choroba skóry, Powikłania pochorobowe, zatrucie. Sposoby zmniejszenia ryzyka stosować ściśle określony plan nurkowania, asekuracja wzajemna nurków, rozpoznanie, określenie procedury awaryjnej, stosowanie masek pełnych, skafandra suchego, stosowanie ubrań nurkowych odpornych chemicznie, szczepienia ochronne. Karta oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy nurek MSWiA w SGWN PSP Piła II. OSZACOWANIE RYZYKA ZAWODOWEGO – METODĄ RISC SCORE Lp . Zagrożenia oraz potencjalne skutki Nurkowanie na akwenach skażonych biologicznie i chemicznie (skutki: poważna choroba, zatrucie) Źródło zagrożenia Potencjalne przyczyny zagrożeń OSZACOWANIE RYZYKA C E P WR= CxExP (przyczyna) --kontakt ze skażeniami biologicznymi i chemicznymi, --upośledzenie sprawności fizycznej, --poważna choroba skóry, --powikłania chorobowe, -- zatrucia -- skażenie wody fekaliami zawierającymi bakterie i wirusy, -- skażenie substancjami ropopochodnymi 15 2 6 180 15 2 3* 90 Kategori a Ryzyka Sposoby zmniejszenia ryzyka (środki ochrony indywidualnej, pomiary, organizacja pracy)* Ryzyko istotne -- ściśle określony plan nurkowania, -- asekuracja wzajemna nurków, -- przeprowadzenie rozpoznania, -- określenie procedury awaryjnej, -- stosowanie masek pełnych i skafandrów suchych -- stosowanie ubrań nurkowych odpornych chemicznie, -- szczepienia ochronne. Ryzyko małe 5. Uraz ciśnieniowy płuc (barotrauma płuc, nadciśnienie w płucach), Karta informacji o zagrożeniach na stanowisku pracy nurek MSWiA w SGWN PSP Piła L p . Możliwe niebezpieczne wydarzenia, zagrożenia Źródło zagrożenia (przyczyna) 5 Uraz ciśnieniowy płuc (barotrauma płuc, nadciśnienie w płucach) Możliwe skutki zagrożenia wynurzanie się nurka( po oddychaniu aparatem ze sprężonym powietrzem) ze wstrzymanym oddechem, co powoduje że rozprężające się powietrze w płucach nie może opuścić płuc na drodze wydechu (zwiększenie objętości - szczególnie od 10 do powierzchni wody, od tej głębokości bowiem obj. gazów zgodnie z prawem Boyle’a wzrasta o 100 %), skurcz krtani po zachłyśnięciu się wodą, awaria aparatu oddechowego panika, stres psychiczny. mechaniczne rozerwania ścian, oskrzelików i pęcherzyków płucnych, równocześnie z rozerwaniem tkanki płucnej uszkodzeniu ulegają naczynia krwionośne, powstanie odmy podskórnej, zatory niedokrwienia różnych organów, w przypadku mózgu – objawy neurologiczne utrata przytomności i zgon. Sposoby zmniejszenia ryzyka nie należy wstrzymywać oddechu podczas wynurzania się z każdej głębokości, gdyż uszkodzenie płuc może wystąpić nawet przy różnicy ciśnień 0,4 atm. czyli z głębokości 3 metrów, zapobieganie urazowi ciśnieniowemu polega głównie na wyćwiczeniu u nurka odruchu, przy którym wynurzenie musi być nierozłącznie powiązane z prowadzonym wydechem, oraz na nie przekraczaniu prędkości wynurzania praca w parze dwóch nurków, przy wystąpieniu objaw natychmiastowe leczenie w komorze dekompresyjnej – groźba utraty przytomności i zgonu, asekuracja wzajemna nurków Prawo Boylea-Mariotta- objętości stałej ilości gazu doskonałego (lub objętości wł.) przy stałej temperaturze są odwrotnie proporcjonalne do ciśnień bezwzględnych. -V1 /V2 = v1/v2 = p1/p2 Przykład nr 1 Nurek na głębokości 10 metrów oddycha powietrzem z aparatu a następnie wypływa na bezdechu na powierzchnię v1/v2 = p1/p2 v2= p2 x v1/p1 = 12 LITRÓW V1 – objętość płuc na głębokości 10 metrów (6 litrów) P1 – ciśnienia na powierzchni (0,1MPa) P 2 ciśnienie na głębokosci 10 metrów (0,2MPa) V2 - objętość płuc nurka po wypłynięciu na powierzchnię na bezdechu z głębokości 10 metrów (12litrów – 100 % zwiększona objętość !!!) Przykład nr 2 Nurek na głębokości 20 metrów oddycha powietrzem z aparatu a następnie wypływa na bezdechu na powierzchnię v1/v2 = p1/p2 v2= p2 x v1/p1 = 18 LITRÓW V1 – objętość płuc na głębokości 20 metrów (6 litrów) P1 – ciśnienia na powierzchni (0,1MPa) P 2 ciśnienie na głębokości 20 metrów (0,3MPa) V2 - objętość płuc nurka po wypłynięciu na powierzchnię na bezdechu z głębokości 20 metrów (18litrów – 200 % zwiększona objętość płuc !!!) Karta oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy nurek MSWiA w SGWN PSP Piła II. OSZACOWANIE RYZYKA ZAWODOWEGO – METODĄ RISC SCORE Zagrożenia oraz p potencjalne . skutki L 5 Uraz ciśnienio wy płuc (skutki: utrata przytomn ości i zgon) Źródło zagrożenia (przyczyna) rozprężające się powietrze w płucach nurka oddychającego sprężonym powietrzem podczas wynurzania (zwiększenie objętości szczególnie od 10 m do powierzchni wody, od tej głębokości bowiem obj. gazów zgodnie z prawem Boyle’a wzrasta o 100 %), Potencjalne przyczyny zagrożeń wstrzymanie oddechu nurka oddychającego sprężonym powietrzem podczas wynurzania co powoduje że powietrze nie może opuścić płuc na drodze wydechu skurcz krtani po zachłyśnięciu się wodą, awaria aparatu oddechowego panika stres psychiczny OSZACOWANIE RYZYKA C E P WR= CxExP 15 6 6 540 15 6 1* 90 Kategor ia Ryzyka Ryzyko Duże Ryzyko Istotne Sposoby zmniejszenia ryzyka (środki ochrony indywidualnej, pomiary, organizacja pracy) nie wstrzymywać oddechu podczas wynurzania się z każdej głębokości, gdyż uszkodzenie płuc może wystąpić nawet przy różnicy ciśnień 0,4 atm czyli z głębokości 3m), wyćwiczenie u nurka odruchu wydechu podczas wynurzania się, prędkości wynurzania 10m/min praca w parze nurków, przy objawach natychmiastowe leczenie w komorze dekompresyjnej – groźba utraty przytomności i zgonu, asekuracja wzajemna nurków Ćwiczenie aplikacyjne dla SGWN ZAGROŻENIE 6. uraz ciśnieniowy ucha i zatok przynosowych – SGWN Kościan 3. zatrucie azotem - narkoza gazów obojętnych (narkoza azotowa, „ekstaza głębin”),’ SGWN Piła 4. zatrucie CO2 oraz gazami spalinowymi – SGWN Konin 9. przechłodzenie organizmu (HIPOTERMIA) – SGWN Kalisz ZADANIE Opracować Kartę informacji o zadanym zagrożeniu na stanowisku pracy nurek MSWiA w SGWN PSP Piła, Opracować Kartę oceny ryzyka zawodowego (w zakresie zadanego zagrożenia) na stanowisku pracy nurek MSWiA w SGWN PSP Piła Karta informacji o zagrożeniach na stanowisku pracy nurek MSWiA w SGWN PSP Piła L p. Możliwe niebezpieczne wydarzenia, zagrożenia Źródło zagrożenia (przyczyna) Możliwe skutki zagrożenia Sposoby zmniejszenia ryzyka Uraz ciśnieniowy ucha i zatok przynosowych Karta oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy nurek MSWiA w SGWN PSP Piła II. OSZACOWANIE RYZYKA ZAWODOWEGO – METODĄ RISC SCORE Lp . Zagrożeni a oraz potencjal ne skutki Źródło zagrożenia (przyczyna) Potencjalne przyczyny zagrożeń OSZACOWANIE RYZYKA C E P WR= CxExP Kategoria Ryzyka Sposoby zmniejszenia ryzyka (środki ochrony indywidualnej, pomiary, organizacja pracy) PODSUMOWANIE I. Dzięki sporządzonej karcie informacyjnej o zagrożeniach, możliwe było szczegółowe określenie: 1. możliwych niebezpiecznych wydarzeń i zagrożeń na stanowisku pracy nurka MSWiA, 2. źródeł zagrożeń i ich przyczyn, 3. możliwych skutków zagrożeń, 4. sposobów zmniejszenia ryzyka wynikającego z zagrożeń. II. Oszacowanie ryzyka umożliwiło zdefiniowanie zagrożeń pod względem: 1. potencjalnych skutków, 2. ekspozycji, 3. prawdopodobieństwa wystąpienia. WNIOSKI 1 I. Wyniki analizy pokazują jak bardzo niebezpieczne w potencjalnych skutkach są zagrożenia związane z wykonywaniem prac podwodnych. II. Na szesnaście wymienionych zagrożeń aż w czternastu zidentyfikowanych zagrożeniach potencjalnym skutkiem może być ofiara śmiertelna. I. Jedynie choroba dekompresyjna oraz uraz ciśnieniowy ucha i zatok przynosowych w potencjalnych skutkach mogą przynieść ciężkie uszkodzenie ciała. II. Na uwagę zasługuje fakt że skutki ww. zagrożeń nie ulegają zmianie mimo zastosowania sposobów zmniejszenia ryzyka. Sposoby zmniejszenia ryzyka wpływają przede wszystkim na zmniejszenie prawdopodobieństwa oraz w znikomej ilości na zmniejszenie ekspozycji na zagrożenie. WNIOSKI 2 Do najważniejszych sposobów wpływających na zmniejszenie ryzyka zawodowego nurka MSWiA można zaliczyć znajomość przez nurków MSWiA podstawowych praw fizyki związanych z właściwościami wody i powietrza oraz znajomość urazów i chorób związanych z wykonywaniem prac podwodnych. WNIOSKI 3 Ocenę ryzyka zawodowego na stanowisku pracy nurek MSWiA należy przeprowadzać zespołowo w każdej SGWN, opierając się przede wszystkim na: 1. szczegółowej analizie środowiska pracy nurka MSWiA, 2. charakterystyce rejonu operacyjnego działania SGWN pod względem występujących akwenów, powierzchni i głębokości tych akwenów, powierzchni rejonu operacyjnego działania grupy oraz liczby mieszkańców na danym rejonie, 3. analizie wyposażenia SGWN, 4. analizie wyszkolenia członków SGWN. WNIOSKI 4 Planowane ćwiczenia na akewnach w zakresie prac podwodnych poprzedzać oceną ryzyka zawodowego w zakresie konkretnego obszaru oraz wyznaczonych zadań. Ocena ryzyka zawodowego oparta na rzeczywistych miejscach i zadaniach do wykonania podczas organizowanych ćwiczeń i szkoleń pozwoli na lepsze zrozumienie występujących zagrożeń.