Strategiczne potrzeby ZUS Wybrane strategiczne cele ZUS w obszarze IT: • • • dywersyfikacja dostawców optymalizacja kosztów utrzymania i rozwoju systemów informatycznych optymalizacja wykorzystania posiadanych zasobów Realizacja tych celów wymaga: • posiadania jednolitej dokumentacji funkcjonalności rozwiązań • przejęcia kontroli nad architekturą i technologią rozwiązań • optymalnego i obiektywnego planowania i budżetowania Strategiczne potrzeby ZUS Konieczne okazało się wdrożenie STANDARDÓW w zakresie: • zarządzania i analizy wymagań dla systemów informatycznych • dokumentowania rozwiązań technologicznych • obiektywnego wymiarowania oprogramowania Proces standaryzacji w ZUS Wg ZUS wyłącznie dzięki równoległej realizacji: • • • działań standaryzacyjnych w zakresie inżynierii oprogramowania usprawniania procesów zarządczych (np. PRINCE2 ™, ITIL™) podnoszenia kompetencji własnych specjalistów możliwe jest skuteczne i efektywne osiąganie celów strategicznych w obszarze informatyzacji administracji Proces standaryzacji w ZUS Diagram przebiegu STANDARYZACJI w ZUS w zakresie inżynierii oprogramowania w trzech głównych obszarach tematycznych: • • • zarządzanie i analiza wymagań (modelowanie funkcjonalności) wymiarowanie oprogramowania (planowanie i koszty) technologia rozwiązań (dokumentacja projektowa i architektoniczna) wymagania Stan wdrożenia w ZUS: - Poziom początkowy (2010) - Poziom AKTUALNY (2013) - Poziom docelowy (2016) wymiarowanie technologia Wymiarowanie oprogramowania PROBLEM Brak obiektywnego wymiarowania Brak realnych widełek kosztów Nieoptymalne - eksperckie budżety Działania zaradcze: Standaryzacja wymiarowania oprogramowania: Metoda COSMIC Budowanie kompetencji własnych specjalistów w zakresie COSMIC Korzyści: Koszty adekwatne do realnych kosztów wytworzenia Transparentna, deterministyczna i obiektywna metoda planowania budżetu Wymiarowanie oprogramowania Ryzyka braku standaryzacji: • Przyjęte budżety projektów są nieweryfikowalne w sposób obiektywny • Wysokie ryzyko niezrealizowania projektu zgodnie z przyjętymi założeniami odnośnie zakresu, czasu i budżetu • Bez wspólnego punktu odniesienia jaką jest obiektywna miara rozmiaru oprogramowania projekty są nieporównywalne kosztowo i czasowo • Brak możliwości ujednoliconego gromadzenia i wykorzystania danych statystycznych uniemożliwia prawidłowe określenie budżetu i planowania harmonogramu przyszłych zleceń Wymiarowanie oprogramowania Korzyści standaryzacji: • Możliwość odniesienia się do danych branżowych w zakresie kosztów i produktywności • Możliwość obiektywnego porównywania różnych projektów • Możliwość obiektywnej weryfikacji budżetu przez niezależnych ekspertów. • Ułatwienie procesów negocjacji warunków realizacji zleceń • Możliwość nakładania wymogów produktywności wobec wykonawców • Możliwość nieustannej poprawy mierzalnej efektywności wydawania środków na informatyzację • Możliwość budowania kontraktów niezależnych od przyszłych zmian prawnych w trakcie realizacji projektu (kontrakty bazujące na cenie za 1 punkt funkcyjny COSMIC a nie cenie za zbiór wymagań) Zarządzanie wymaganiami i analiza PROBLEM Niska jakość dokumentacji analitycznej Wiedza po stronie dostawcy Uzależnienie od jednego dostawcy Działania zaradcze: Standaryzacja dokumentacji analitycznej: Metodyka analizy ZUS Budowanie kompetencji własnych specjalistów w zakresie analitycznym Korzyści: Uniezależnienie od jednego dostawcy Możliwość większej kontroli ekonomicznej w obszarach integracji i rozwoju Zarządzanie wymaganiami i analiza Ryzyka braku standaryzacji: • Wysokie uzależnienie od dostawcy danego systemu • Utrudniona integracja rozwiązań • Utrudnione obiektywne wymiarowanie oprogramowania, a więc szacowanie kosztów, zasobów, terminów – negocjacje eksperckie / siłowe • Niska jakość dokumentacji może skutkować niską jakością systemu i wysokimi kosztami utrzymania • Wysoki koszt dostosowywania funkcjonalności do zmian prawa i procesów biznesowych Zarządzanie wymaganiami i analiza Korzyści standaryzacji: • Duże uniezależnienie od dostawcy • Możliwość analiz rozwiązań pod kątem optymalnego reużycia i integracji • Możliwość kompleksowej i globalnej weryfikacji dokumentacji – w tym weryfikacji automatycznej • Możliwość śledzenia realizacji wymagań od procesów biznesowych do systemu informatycznego • Możliwość szybkiej analizy wpływu planowanych zmian • Oparcie o ogólnie przyjęte i wielokrotnie przetestowane standardy i dobre praktyki zewnętrzne (paradygmaty, metodyki, notacje, standardy i wzorce), gwarantują optymalność procesu wytwarzania i utrzymywanie systemu na najwyższym znanym poziomie Technologia rozwiązań -> Dokumentacja projektowa PROBLEM Niska jakość projektu Nieoptymalne technologicznie oprogramowanie Trudności w optymalizacji i reużyciu - koszty Działania zaradcze: Standaryzacja dokumentacji projektowej: Metodyka projektu ZUS Budowanie kompetencji własnych specjalistów w zakresie projektowym Korzyści: Uniezależnienie od jednego dostawcy Możliwość większej kontroli wydatków na infrastrukturę i rozwój Technologia rozwiązań -> Dokumentacja projektowa Ryzyka braku standaryzacji: • Wysokie uzależnienie od dostawcy danego systemu • Utrudnienia w weryfikacji, czy rozwiązania są optymalne ekonomicznie - pod kątem wydatków na integrację i przyszłe prace rozwojowe • Niska jakość dokumentacji skutkuje niską jakością systemu i wysokimi kosztami utrzymania • Brak możliwości kontroli zależności poszczególnych warstw i elementów systemu – od procesu biznesowego, przez oprogramowanie, po infrastrukturę • Brak dynamicznej ewidencji infrastruktury i oprogramowania, a więc brak kontroli nad wydatkami • Utrudniona integracja rozwiązań, w tym integracja warstw Technologia rozwiązań -> Dokumentacja projektowa Korzyści standaryzacji: • Duże uniezależnienie od dostawcy • Możliwość analiz rozwiązań pod kątem optymalnego reużycia i integracji • Możliwość kompleksowej i globalnej weryfikacji dokumentacji – w tym weryfikacji automatycznej • Możliwość kontroli wydatków na infrastrukturę • Możliwość kontroli, czy rozwiązania są optymalne ekonomicznie - pod kątem wydatków na integrację i przyszłe prace rozwojowe • Możliwość realnej kontroli kierunków rozwoju posiadanych systemów informatycznych • Efektywna i dynamiczna kontrola nad posiadanymi zasobami informatycznymi Technologia rozwiązań -> Repozytorium architektoniczne PROBLEM Szczątkowe repozytorium architektury Brak pełnej „wiedzy o” systemie Brak pełnej „władzy nad” systemem Działania zaradcze: Standaryzacja repozytorium architektonicznego: Zintegrowana metodyka ZUS Budowanie kompetencji własnych specjalistów w zakresie architektury Korzyści: Możliwość pełnej kontroli zależności warstw i elementów systemu Możliwość dynamicznej ewidencji infrastruktury i oprogramowania Działania standaryzujące ZUS - podsumowanie Podsumowanie Wg ZUS wyłącznie dzięki równoległej realizacji działań standaryzujących w zakresie poszczególnych obszarów inżynierii oprogramowania i w procesach zarządzania możliwa jest: • bezpieczna dywersyfikacja dostawców systemów IT • skuteczna optymalizacja kosztów rozwoju systemów IT Podsumowanie Ryzyka i straty wynikające z braku stosowania standardów Wg ZUS brak odpowiednio zdefiniowanych standardów w administracji publicznej w zakresie inżynierii oprogramowania przekłada się na wyższe koszty rozwoju i utrzymania systemów informatycznych oraz hamuje integrację systemów danej instytucji jak i pomiędzy instytucjami Korzyści ze stosowania ujednoliconych standardów Podsumowanie Wg ZUS koszty wdrażania standaryzacji w zakresie obszarów inżynierii oprogramowania są znikome w porównaniu z uzyskiwanymi korzyściami: ekonomicznymi w postaci optymalizacji kontroli kosztów jakościowymi w postaci lepszego oprogramowania zarządczymi w postaci skutecznego monitorowania i planowania ludzkimi w postaci budowania kompetentnych zespołów mających narzędzia do współpracy z dostawcami na zasadach partnerskich Metoda COSMIC Stosowana przez ZUS metoda wymiarowania rozmiaru funkcjonalnego oprogramowania to metoda COSMIC, która jest: • bezpłatna i publiczne dostępna (www.cosmicon.com) • uznana w środowisku i objęta certyfikacją ISO/IEC 19761 oraz 14143 • dostępna w języku polskim (podręcznik stosowania jest w materiałach konferencyjnych) • objęta ścieżką certyfikacji specjalistów, wkrótce w języku polskim (www.psmo.pl) Mapa standaryzacji w zakresie inżynierii oprogramowania W materiałach dla uczestników konferencji znajduje się również szczegółowa mapa standaryzacji w zakresie trzech głównych obszarów inżynierii oprogramowania opisująca: • • • stan danego „stopnia standaryzacji”, ryzyka, korzyści. Materiały z warsztatów dostępne są pod adresem http://www.zus.pl/warsztaty/