Rozpoznawanie zaburzeń emocjonalnych.

PRELEKCJA DLA RODZICÓW 19.04.2012R.
LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCACE GO
IM. M. KOPERNIKA
OSTRÓW MAZOWIECKA
ROZPOZNAWANIE ZABURZEŃ
EMOCJONALNYCH U MŁODZIEŻY.
W dobie obecnych przemian społeczno- kulturowo ekonomicznych problemy młodzieży zajmują
znaczące miejsce w dyskusjach i interdyscyplinarnych badaniach.
40% młodzieży ma problemy emocjonalne. Dlaczego tak się dzieje?
Szybko zmieniające się warunki życia, gwałtowny wzrost stawianych wymagań, przepływ i
dostępność informacji w połączeniu z szybkością zmian, brakiem umiejętności oraz
niedostatecznym wsparciem i pomocą ze strony rodziny i szkoły wywołuje w młodych ludziach
chaos i poczucie bezradności.
Głównym problemem młodzieży staja się trudności w określeniu swojej tożsamości, znalezienie
sposobu na życie.
Przejawem tego są coraz częściej spotykane akty agresji, autoagresji, przemocy, rosnąca
przestępczość nieletnich, stale rosnący poziom spożycia środków psychoaktywnych.
Używanie alkoholu i innych środków odurzających, przedwczesne stosunki seksualne i związane z
tym nastoletnie ciąże,brak poczucia sensu życia umiejętności konstruktywnego działania (
samotność, wyobcowanie, próby samobójcze, niewłaściwe odżywianie).
Prasa fachowa informuje o coraz gorszej kondycji psychicznej polskiej młodzieży.
Ponad 40 % dzieci i młodzieży ma kłopoty psychiczne, z emocjami, zachowaniem, z
funkcjonowaniem społecznym.
Jak dowodzą badania prowadzone w USA przez psychiatrów coraz więcej młodych ludzi zapada na
zaburzenia psychiczne, obserwuje się obniżająca się granicę wiekową.
Najczęstszym z nich jest zaburzenie depresyjne, obok niego jest zaburzenie depresyjno -lękowe.
Kolejnymi zaburzeniami, które lawinowo rozwijają się wśród młodzieży są różnorodne
uzależnienia, a także zaburzenia odżywiania, oraz nerwica natręctw.
Obecność depresji związana jest z jednoczesnym nadużywaniem wielu substancji.
Zaburzenia jedzenia wiążą się często z nadużywaniem alkoholu, papierosów i innych substancji np.
marihuany.
Natomiast natręctwa nie wiążą się z zażywaniem żadnych substancji, mimo tego potrafią zamienić
życie cierpiącego na nie człowieka w piekło przymusowych myśli i czynności.
Podłożem nerwicy natręctw i całego spektrum zaburzeń lękowych jest postawa dążenia do
osiągnięć za wszelką, często bardzo wysoka cenę. Występuje często u dzieci ambitnych, dobrze
uczących się , odpowiedzialnych, dla których każda gorsza ocena stanowi dodatkowe zagrożenie
ich kruchego poczucia własnej wartości, budowanej wyłącznie na bazie własnych osiągnięć, i
realizowania nie zawsze swoich, wygórowanych aspiracji i ambicji.
Do powstawania zaburzeń emocjonalnych u młodzieży rozpoczynającej naukę w szkole mogą się
przyczyniać wadliwe sposoby uczenia się .Przy zwiększonych wymaganiach nowych nauczycieli
uczniowie ci nie umieją systematycznie pracować, gubią się w obszernym materiale szkoły
średniej, w której nie wystarczą tylko błyskotliwość i same zdolności.
Niewłaściwy wybór szkoły średniej a potem studiów wyższych może się stać następnym etapem
pogłębiania lęku i zaburzeń nerwicowych.
W całym kraju co trzeci licealista ma objaw depresji. Podstawowymi objawami należącymi do
charakterystycznych związanych z depresją są: poczucie winy, obniżona samoocena, apatia,
izolacja społeczna, wagary, zaniedbania szkolne czy trudności wychowawcze.
Wielu rodziców nie zdaje sobie sprawy, że paraliż woli, który dotyka ich dzieci, nie jest objawem
lenistwa, lecz depresji. To zwykle długie miesiące samotnej męczarni, dorastającego młodego
człowieka, wieczne rodzinne nieporozumienia.
Coraz częściej depresja dopada nastolatków, którzy „nie nadążają”.
Widząc, a może też słysząc o życiu pięknych i bogatych, boją się,że sami są skazani na życie szare,
biedne i bez perspektyw...
Z analizy prac naukowych wynika,że młodzi ludzie bardzo emocjonalnie reagują na wszelkie
porażki życiowe( np. niepowodzenia i konflikty szkolne,zawiedzione związki, utrata przyjaciela,
brak zrozumienia wśród najbliższych.).Jest to jeden z powodów zatarcia się zwykłego
przygnębienia, niezaspokojenia potrzeb,czy zrezygnowania, na rzecz poważniejszych zaburzeń.
Młody człowiek nie ma wykształconego systemu odpornościowego w zakresie psychicznym, a
często rodzice nadmiernym ochranianiem i wyręczaniem swoich dzieci, sami ten system
odpornościowy osłabiają, czy degenerują.
Kryzys jest wpisany w okres dojrzewania .Jeżeli jednak w tym czasie nie udzielimy nastolatkom
pomocy, to jest duże prawdopodobieństwo,ze nie ułoży im się życie.
W latach 90. sprawdzano jak potoczyło się życie ludzi, którzy 15 lat wcześniej przyznawali się do
objawów depresji. Na ogół nie leczyli się psychiatrycznie, ale było dużo osób, którym wcześniej
rozpadły się małżeństwa, więcej piły, paliły, angażowały się w hazard i inne ryzykowne
zachowania.
Te wskazniki powinny zaalarmować dorosłych i skłonić do zwrócenia uwagi na problemy
młodzieży ze zdrowiem psychicznym. Ze strony osób dorosłych ważna jest uważna obserwacja.
Przyczyny zaburzeń emocjonalnych młodzieży są następujące:
-czynniki środowiskowe,
-frustracje, konflikty, silne przeżycia emocjonalne,
-przeżywane tragedie rodzinne, brutalne nieporozumienia między rodzicami,
-nasilone błędy wychowawcze,
-nadmierna surowość rodziców,
-wyróżnianie pozostałego rodzeństwa,
-stosowanie niewłaściwych kar,
-niezrównoważenie rodziców,
-niepokój i napięcie w domu,
-brak stabilizacji życia rodzinnego,
-alkoholizm w domu,
-nadmierne pobłażanie dziecku,
-czynniki temperamentalne i osobowościowe dziecka,
Zaburzenia u dzieci młodzieży nigdy nie występują same z siebie, ale zawsze w kontekście
rodzinnym. Jeżeli najważniejsze środowisko jakim jest rodzina jest zdezorganizowane, to
oczywiste, ze u dzieci wystąpią zaburzenia emocjonalne.
Najważniejsze jest wspólne leczenie całych rodzin- terapia rodzinna.
Tymczasem w Polsce najczęściej stosuje się terapie farmakologiczna, a wynika to z faktu, ze jest to
najprostszy i najtańszy sposób leczenia, choć nie zawsze skuteczny, chociażby dla tego, ze do
leczenia dzieci używa się preparatów sprawdzonych na dorosłych.
Zbyt póżna wizyta u lekarza psychiatry, źle zdiagnozowany problem, lekceważenie objawów czy
ważnych sygnałów, jest częstym powodem podejmowania przez młodzież prób samobójczych,
niestety czasem zakończonych powodzeniem. Na 5.6mln polskiej młodzieży przypada zaledwie 140
psychiatrów dziecięcych i kilkuset szkolnych psychologów
Istnieje potrzeba stworzenia i wprowadzania metod promocji zdrowia psychicznego i profilaktyki
zaburzeń psychicznych i poradnictwa psychologicznego dla młodzieży.
W składzie takiego programu powinny się znależć:
 edukacja nauczycieli i opiekunów , rodziców w zakresie identyfikowania symptomów
zaburzonych zachowań,identyfikowania czynników ryzyka wystąpienia takich zachowań,
 edukacja uczniów w zakresie:czynników chroniących zdrowie psychiczne, wczesnego
sygnalizowania problemów rodzinnych, rozpoznawania u siebie i kolegów symptomów
depresji lęku, uczestnictwo w treningach rozwoju emocjonalnego i nauki kompetencji
społecznych.
Tak szeroko pojęte i systematycznie realizowane działania mogą wesprzeć młodzież w trudnym
procesie dorastania, i być istotnym profilaktycznym środkiem w kryzysie dorastania.
-