Scenariusz “Odwrócona lekcja” (formatka) Klasa I, I etap edukacji Klasa i etap edukacyjny: Przedmiot/ rodzaj zajęć: Edukacja wczesnoszkolna Temat lekcji: Obserwujemy niebo. Planeta Ziemia. Powiązanie z wcześniejszą wiedzą: Uczniowie znali nazwę planety, na której żyjemy oraz posiadali wiedzę na temat Słońca, iż jest ono gwiazdą. Pozostała wiedza była to dla uczniów nowa. Cel lekcji (wyrażony języku ucznia): w Pytanie kluczowe/ badawcze/ problemowe: Materiały dla ucznia (źródła do zapoznania się w domu): Skąd się bierze dzień i noc- ruchy Ziemi. Kształtowanie wyobraźni przestrzennej poprzez uświadomienie uczniom, że Ziemia jest okrągła i znajduje się w kosmosie. Linki do stron internetowych: Instrukcja dla ucznia jak ma wykorzystać materiał proponowany przez nauczyciela (z podaniem terminu): rozmawiamy o tym co to są planty, Układ Słoneczny, Słońce, Księżyc, kosmos, kto zajmuje się badaniem kosmosu; rozpoznaję planety i potrafię je wymienić; doskonalę umiejętność czytania ze zrozumieniem; potrafię współpracować w grupie; http://www.youtube.com/watch?v=SdEyCCSeeus https://sites.google.com/site/swiatgeografii/home/klasa-igimnazjum/ruch-obrotowy-ziemi-i-jego-nastepstwa https://sites.google.com/site/swiatgeografii/home/klasa-igimnazjum/ruch-obiegowy-i-jego-nastepstwa Wykonaj razem z rodzicami model Układu Słonecznego i Księżyca. Pokoloruj kolorowankę z planetami. Zapoznaj się z Ruchem obrotowym i obiegowym Ziemi, zrozumienie zagadnienia ułatwi Ci film: http://www.youtube.com/watch?v=SdEyCCSeeus Propozycje zadań/ćwiczeń do wykonania w czasie lekcji (wraz z opisem, czego uczniowie nauczą się dzięki wykonaniu tego ćwiczenia): 1. Eksperyment. Podczas eksperymentu nauczyciel prosi, żeby każdy uczeń zastanowił się jakie zjawisko jest prezentowane, lecz, żeby nie wypowiadało go głośno. W pierwszej kolejności nauczyciel pokazuje dzieciom globus tłumacząc, że jest to model Ziemi. Słońce symbolizuje lampka, którą nauczyciel oświetla raz jedną raz drugą stronę naszej planety. Później każde dziecko powtarza tę czynność samodzielnie. 2. Zabawa „W planetarium” Nauczyciel rozkłada na podłodze 7 kartonowych gwiazd w kształcie Wielkiego Wozu. Po czym mówi: Wyobraźcie sobie, że jedziemy na wycieczkę do planetarium. Ja będę opowiadać, a wy ilustrujcie moją opowieść za pomocą ruchów. „Jedziemy autobusem do planetarium. Wchodzimy do środka. Planetarium wygląda jak wielkie kino. Siadamy w wygodnych fotelach. Robi się ciemno i nad naszymi głowami pojawia się niebo. Oglądamy nocne niebo, a na nim – planety, gwiazdy oraz inne ciała niebieskie. Obserwujemy ich ruchy w różnych porach roku i w różnych częściach świata. Teraz na niebie pokazują się gwiazdy, które tworzą Wielki Wóz. Składa się on z siedmiu najjaśniejszych gwiazd gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy. Idziemy po kształcie wyznaczonym przez gwiazdy tak, aby stawiać na nich stopy. Badaniem tych wszystkich pięknych gwiazd, planet zajmują się astronomowie.” 3. Zabawa wykonanym modelem Układu Słonecznego. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy; każda z nich bierze model Układu Słonecznego i dzieli się nim tak, aby każde dziecko miało jedną Planetę. Następnie nauczyciel trzyma balon reprezentujący Słońce 4. Nauczyciel trzyma balon reprezentujący Słońce, a każde z dzieci trzyma model planety. Nauczyciel zadaje pytania: Czy wszystkie planety krążą w tę samą stronę? W którą stronę krążą planety wokół Słońca? (Wszystkie planety krążą wokół Słońca w tym samym kierunku – przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, patrząc znad północnego bieguna Słońca). Czy wszystkie planety krążą z tą samą prędkością? (Okres obiegu (rok) zależy od odległości od Słońca – im dalej planeta krąży wokół gwiazdy centralnej, tym dłuższy dystans musi pokonać i tym wolniej porusza się po orbicie, ze względu na mniejsze oddziaływanie grawitacyjne Słońca). Na środku zostają tylko – dzieci trzymające model Ziemi. Czy Ziemia tylko obiega Słońce, a może też obraca się również wokół własnej osi? Obróćcie się wokół własnej osi. Na Ziemi jest wtedy dzień lub noc. Prawie wszystkie planety rotują w tym samym kierunku, przeciwnym do ruchów wskazówek zegara. Uczniowie systematyzują wiedzę zdobytą w domu na temat „dnia i nocy” oraz „ruchów Ziemi”, planet oraz osób zajmujących się badaniem kosmosu. Podsumowanie zajęć przez uczniów (mocne i słabe strony): Wnioski nauczyciela z lekcji (w jakim stopniu udało Ci się zrealizować cele): Mocne strony: uczniowie chętnie pracują przez całą lekcję uczniowie mają usystematyzowaną wiedzę Słabe strony: wiek dzieci utrudnia im samodzielne przygotowanie się w domu uczniowie potrzebują nadzoru dorosłych przy pracy w Internecie oraz pomocy przy wykonaniu modelu Założone cele zostały osiągnięte; większa aktywność uczniów niż podczas tradycyjnych lekcji- wszyscy chętnie pracowali. Wskazówki dla naśladowców: Podczas wprowadzania pojęć Ruch obrotowy i obiegowy Ziemi, proponuję wspólne przypomnienie nazw planet oraz wyświetlenie filmu, z którym uczniowie mieli zapoznać się w domu. Materiały stworzone na zajęciach (wstaw w opisie): Model Układu Słonecznego