Analiza przypadku: produkcja filmu dokumentalnego Prawo

Ucz się, Angażuj i Twórz
Moduł: ochrona własności intelektualnej
w sektorze kreatywnym
www.lec-project.eu
Zwolnienie z odpowiedzialności!
Niniejszy materiał szkoleniowy dotyczy ogólnych
zagadnień własności intelektualnej oraz strategii
biznesowych.
Nie należy opierać się wyłącznie na materiale
szkoleniowym przy podejmowaniu decyzji
biznesowych lub prawnych, a należy skorzystać z
fachowej porady dobranej odpowiednio do
okoliczności.
www.lec-project.eu
Ochrona własności intelektualnej
w sektorze kreatywnym
 Wprowadzenie
 Analiza przypadku: produkcja filmu dokumentalnego
 Prawa autorskie
 Poufność
 Analiza przypadku: prawa handlowe
- znak towarowy
- licencjonowanie
- instytucja licencjonująca
 Egzekwowanie prawa
www.lec-project.eu
Wprowadzenie: ochrona własności
intelektualnej w sektorze
kreatywnym
 Jakie sektory to sektory kreatywne?
 Dlaczego własność intelektualna jest tak
ważna w tym sektorze?
www.lec-project.eu
Ochrona własności intelektualnej
w sektorze kreatywnym
 Wprowadzenie
 Analiza przypadku: produkcja filmu dokumentalnego
 Prawo autorskie
 Poufność
 Analiza przypadku: prawa handlowe
- znaki towarowe
- licencjonowanie
- instytucje licencjonujące
 Analiza przypadku: wzory
 Egzekwowanie prawa
www.lec-project.eu
Analiza przypadku: produkcja
filmu dokumentalnego
Instytucje Reżyser
licencjonujące
Archiwum
filmowe
Producent
Projektant
TV, radio
Agencja
PR
www.lec-project.eu
Analiza przypadku: produkcja
filmu dokumentalnego
Reżyser
Koncepcja
www.lec-project.eu
Poufne!
prawo
autorskie?
Producent
Czym jest prawo autorskie?
 prawo autorskie przysługuje automatycznie i w większości




systemów prawnych nie ma potrzeby jego rejestracji.
Dzieła objęte prawem autorskim muszą być oryginalne.
prawo autorskie nie chroni samych pomysłów, a
sposób ich realizacji/wyrażania.
prawo autorskie daje autorowi lub twórcy oryginalnego
dzieła prawo do kopiowania, dystrybucji i adaptacji dzieła
(prawa ekonomiczne)
prawo autorskie daje autorowi prawa moralne
www.lec-project.eu
Prawo autorskie: Co podlega
ochronie?
 Dzieła oryginalne: dzieła literackie, artystyczne, sztuki
lub musicale
 Dzieła pochodne: tzn. filmy, zdjęcia, tłumaczenia,
wydania, kolaże, adaptacje, itp.
 Inne: aranżacje graficzne, nagrania dźwiękowe, emisje,
występy
www.lec-project.eu
Prawo autorskie: złodziejom stop!
 Może być chronione!
 Oznacz swoje dzieło informacją o prawie autorskim
 W razie sporu, firma musi wykazać, że są
oryginalnymi twórcami dzieła
 Inne środki zapobiegawcze: np. pułapki
www.lec-project.eu
Poufność
powszechnie dostępnych.
 Ma zastosowanie do różnych rodzajów własności
intelektualnej oraz wiedzy, np. rysunki, techniki,
formuły, i wszelkiego rodzaju dane.
 Okoliczności mogą sugerować obowiązek
dochowania poufności.
 Oznaczenie dokumentu hasłem
„PRYWATNE I POUFNE”
nie wystarczy.
www.lec-project.eu
Gisela Giardino under Creative Commons licence
 Chroni tajemnice – nie dotyczy informacji
Ustanowienie poufności
w wielu przypadkach.
 Zanim rozpoczniesz prace
warto zawrzeć umowę ze
stroną trzecią.
 Uważaj podczas przesyłania
pomysłów pocztą
elektroniczną!
www.lec-project.eu
Orkboi under Creative Commons licence
 Może być narzucona umową, ale również domniemana
Naruszenie poufności
 Naruszenie następuje, jeżeli inna strona wykorzystuje
informacje dla odniesienia korzyści lub ujawnia je bez
zgody.
 Kary: żądanie zaprzestania i odszkodowanie (kara
finansowa).
www.lec-project.eu
Ważne klauzule
 Określ jakie informacje są poufne.
 Wyjaśnij wyraźnie cel ujawnienia.
 Ogranicz użycie informacji poza spotkaniami.
 Klauzula nieujawniania i braku konkurencji.
 Określ dokładnie, co jest, a co nie jest informacją
www.lec-project.eu
10ch under Creative Commons licence
poufną.
Własność intelektualna w sektorze
kreatywnym
 Wprowadzenie
 Analiza przypadku: produkcja filmu dokumentalnego
 Prawo autorskie
 Poufność
 Analiza przypadku: prawa handlowe
- znaki towarowe
- licencjonowanie
- instytucje licencjonujące
 analiza przypadku: wzory
 egzekwowanie prawa
www.lec-project.eu
Analiza przypadku: produkcja
filmu dokumentalnego
Prawa handlowe
Reżyser
Archiwum
filmowe
zwiastun/dźwięk
licencje
www.lec-project.eu
Instytucje
licencjonujące
Analiza przypadku: prawa handlowe
 Prawo autorskie: własność i okreś ochrony
 Wyjątki
 Znak towarowy (zarejestrowany i
niezarejestrowany)
 Uzyskaj licencję na korzystanie z chronionych
elementów własności intelektualnej użytych w
filmie
 Instytucje licencjonujące
 Dzieła „osierocone”
www.lec-project.eu
Prawo autorskie: własność i okres
ochrony
 Autor lub twórca oryginalnego dzieła jest
automatycznie właścicielem praw autorskich – nawet
jeżeli praca została zlecona.
 Pracodawca jest właścicielem praw autorskich, jeżeli
dzieło powstało w ramach zatrudnienia
 Generalnie, w UE okres ochrony trwa przez całe życie
autora + 70 lat; lub w przypadku dzieł anonimowych,
70 lat od wydania lub powstania (jeżeli nie
opublikowano).
www.lec-project.eu
Analiza przypadku: prawa
handlowe
 Prawo autorskie: własność i okres ochrony
 Wyjątki
 Znak towarowy (zarejestrowany i
niezarejestrowany)
 Uzyskaj licencję na korzystanie z chronionych
elementów własności intelektualnej użytych w
filmie
 Instytucje licencjonujące
 Dzieła „osierocone”
www.lec-project.eu
Prawo autorskie: stosować
należytą ostrożność!!
Dopuszczone użycie:
Uczciwe postępowanie
 Badania i studia własne (niekomercyjne)
 Krytyka i recenzja (podanie źródła)
 Reportaż z bieżących wydarzeń
Inne:
 Przypadkowe użycie
 Budynki publiczne i rzeźby
www.lec-project.eu
Analiza przypadku: prawa
handlowe
 Prawo autorskie: własność i okres ochrony
 Wyjątki
 Znak towarowy (zarejestrowany i
niezarejestrowany)
 Uzyskaj licencję na korzystanie z chronionych
elementów własności intelektualnej użytych w
filmie
 Instytucje licencjonujące
 Dzieła „osierocone”
www.lec-project.eu
Znak towarowy (zarejesrtowany
i niezarejesrtowany )
Znak towarowy
 Wyróżnia towary lub usługi wśród innych.
 Przedstawienie graficzne.
www.lec-project.eu
Przykłady typowych znaków
towarowych
www.lec-project.eu
Przykłady typowych znaków
towarowych
www.lec-project.eu
Zarejestrowane znaki towarowe
 Jeżeli jest zarejestrowany, nie musisz udowadniać, że




jesteś prawowitym właścicielem
Możesz egzekwować.
Stosuj ® jako oznaczenie rejestracji .
Nieograniczona ochrona
Używaj, bo stracisz.
www.lec-project.eu
Niezarejestrowane znaki
towarowe
 Znaki towarowe w prawie precendensowym
 Powstaje automatycznie po stworzeniu
 Niewielka harmonizacja w UE
 Ochrona jest ograniczona
 Co taki znak chroni
 Okres
www.lec-project.eu
Analiza przypadku: prawa
handlowe
 Prawo autorskie: własność i okres ochrony
 Wyjątki
 Znak towarowy (zarejestrowany i
niezarejestrowany)
 Uzyskaj licencję na korzystanie z chronionych
elementów własności intelektualnej użytych w
filmie
 Instytucje licencjonujące
 Dzieła „osierocone”
www.lec-project.eu
Licencjonowanie
 Prawa własności intelektualnej są aktywami i mają
swoją wartość
 Jak inne aktywa, mogą być sprzedawane,
dzierżawione, dziedziczone, przekazywane…
 Umowy licencyjne to umowy pomiędzy
właścicielem („licencjodawcą”) a stroną, której
udziela się praw do korzystania („licencjobiorca”)
www.lec-project.eu
28
Umowy licencyjne
 Ustne (nieformalne)
 Pisemne (formalne)
 Domniemane (nieformalne)
www.lec-project.eu
Główne klauzle
Umowa licencyjna
 Okres obowiązywania
 wyłączne/niewyłączne
 Terytorium
 Pole wykorzystania
 Płatność
 Wypowiedzenie
www.lec-project.eu
Strony:………………
……………………
Definicje:
………………………
Obowiązki:…………..
Wynagrodzenie:
………………
Okres:……………
…
Uwagi dotyczące licencjonowania
 Licencjobiorca może korzystać z własności






intelektualnej bez naruszania praw licencjodawcy
Korporacyjne prawo autorskie
Masowe licencjonowanie oprogramowania
Licencjonowanie skrośne
Prawa cyfrowe
Licencja obowiązkowa
Rozwiązania kreatywne
www.lec-project.eu
Analiza przypadku: prawa
handlowe
 Prawo autorskie: własność i okres ochrony
 Wyjątki
 Znak towarowy (zarejestrowany i
niezarejestrowany)
 Uzyskaj licencję na korzystanie z chronionych
elementów własności intelektualnej użytych w
filmie
 Instytucje licencjonujące
 Dzieła „osierocone”
www.lec-project.eu
Dlaczego potrzebne są instytucje
licencjonujące?
 Ułatwiają kopiowanie dzieł chronionych prawem
autorskim i ich publiczne wykorzystywanie bez
naruszania praw autora.
 Autorzy nie muszą zajmować się zbieraniem opłat
od poszczególnych osób, które chcą skopiować ich
dzieło.
 Mogą odegrać ważną rolę w zarządzaniu prawami
cyfrowymi w przyszłości
www.lec-project.eu
33
Prawo autorskie: instytucje
licencjonujące
Posiadacz prawa
Przekazanie
zarządzania
prawami
(np. autorzy, artyści,
wydawcy, producenci, itp.)
Wynagrodzenie
Instytucja
licencjonująca
Przyznanie
licencji
Użytkownicy
Opłaty
licencyjne
(np. stacje radiowe, redaktorzy, stacje
TV, itp.)
www.lec-project.eu
34
Czym jeszcze się zajmują?
 Kontrola użytkowników, kroki prawne przeciwko
użytkownikom, którzy nie płacą.
 Ochrona i promocja właścicieli praw autorskich.
 Ubezpieczenie społeczne autorów
 Obowiązkowe opłaty za korzystanie z
oprzyrządowania i niezpisane nośniki (np.
niezapisane płyty CD, kopiarki, faksy, komputery,
itp.) za prywatne lub osobiste użycie (dodatkowe
opłaty za wykorzystanie komercyjne)
www.lec-project.eu
35
Kto powinien się z nimi
kontaktować?
 Firmy
 Posiadacze prawa autorskiego
www.lec-project.eu
36
Organizacje międzynarodowe
 CISAC: Confédération Internationale des Sociétés




d’ auteurs et Compositeurs
BIEM: Bureau International des Sociétés gérant les
Droits d’ Enregistrement et de Reproduction
Mécanique
IFPI: International Association of Records
Industries
GESAC: Groupement Européen des Sociétés d’
Auteurs et Compositeurs
EVA: European Visual Artists
www.lec-project.eu
37
Analiza przypadku: prawa
handlowe
 Prawo autorskie: własność i okres ochrony
 Wyjątki
 Znak towarowy (zarejestrowany i
niezarejestrowany)
 Uzyskaj licencję na korzystanie z chronionych
elementów własności intelektualnej użytych w
filmie
 Instytucje licencjonujące
 Dzieła „osierocone”
www.lec-project.eu
Dzieła „osierocone”
 Dzieło objęte prawem autorskim, którego właściciel
jest niezidentyfkowany lub nie można go odnaleźć, co
uniemożliwia uzyskanie zgody na korzystanie z dzieła
 Przepisy w opracowaniu
 Konieczność wnikliwych poszukiwań
www.lec-project.eu
Analiza przypadku: produkcja
filmu dokumentalnego
Reżyser
Producent
TV, radio
Umowy licencyjne – nie zapominaj o prawach cyfrowych!
www.lec-project.eu
Własność intelektualna w sektorze kreatywnym
 Wprowadzenie
 Analiza przypadku: produkcja filmu dokumentalnego
 Prawo autorskie
 Poufność
 Analiza przypadku: prawa handlowe
- znaki towarowe
- licencjonowanie
- instytucje licencjonujące
 Analiza przypadku: wzory
 Egzekwowanie prawa
www.lec-project.eu
Analiza przypadku: produkcja
filmu dokumentalnego
Producent
Materiał PR
Pomysły i wzory
TV, radio
www.lec-project.eu
Agencja
PR
Znaki towarowe:
Ochrona krok po kroku
 Badanie
 Sprawdzenie potencjalnego
konfliktu
 Określenie odpowiednich
ochrony
 Rejestracja
www.lec-project.eu
Analiza przypadku: produkcja
filmu dokumentalnego
Producent
Opisy
Wzory produktu
Agencja
PR
www.lec-project.eu
Projektant
produktu
Prawa do wzoru: co to jest?
 Chroni zewnętrzny wygląd produktu – lub części
produktu
 Aktywa o wartości ekonomicznej – oraz prawo do
powstrzymania innych przed kopiowaniem
 Prawa zarejestrowane i
niezarejestrowane,
dają różny poziom i warunki
ochrony
www.lec-project.eu
Właśność i egzekwowanie prawa
 Przechowuj dokumenty – kopiowanie trudno
udowodnić.
 Własność projektanta, chyba że stworzono w ramach
zatrudnienia lub, w niektórych krajach, na zlecenie.
 Prawa do wzoru można licencjonować/wykorzystywać.
 Podobnie jak prawo autorskie, naruszenie może być
pierwotne lub wtórne.
www.lec-project.eu
Czy rejestrować?
 Przedłużona ochrona: do 25 lat w przypadku wzorów
zarejestrowanych
 Wyłączne prawo
 Wykorzystanie komercyjne
www.lec-project.eu
Własność intelektualna w sektorze kreatywnym
 Wprowadzenie
 Analiza przypadku: produkcja filmu dokumentalnego
 Prawo autorskie
 Poufność
 Analiza przypadku: prawa handlowe
- znaki towarowe
- licencjonowanie
- instytucje licencjonujące
 Analiza przypadku: wzory
 Egzekwowanie prawa
www.lec-project.eu
Egzekwowanie prawa: gdzie zacząć
 Rejestracja i uznanie praw własności intelektualnej to




dopiero część procesu
Może zajść konieczność obrony i egzekwowania praw –
a to kosztuje
Postępowanie sądowe to
nie jedyny sposób
Środki naprawcze
Postępowanie karne
a cywilne
www.lec-project.eu
Egzekwowanie prawa: unikanie
problemów
 Zmniejsz ryzyko naruszenia:
 zarejestruj
 monitoruj
 egzekwuj
 Ograniczaj konsekwencje
 Zbierz dowody
 Współpracuj ze służbami celnymi (jeżeli doszło do
sfałszowania)
www.lec-project.eu
Dziękuję za uwagę!
<nazwisko prowadzącego i dane kontaktowe>
Inne materiały, analizy przypadków, ćwiczenia, linki i
inne informacje znajdziesz na: www.lec-project.eu
www.lec-project.eu