Szkoła Podstawowa nr7 im. Jana Pawła II w Oleśnicy Program adaptacyjny dla grup przedszkolnych i klas pierwszych „Jestem wesołym uczniem” Opracował zespół wychowawców klas 0-III Program adaptacyjny dla grup przedszkolnych i klas pierwszych. 1. Idea i założenia teoretyczne programu Sytuacja psychospołeczna ucznia rozpoczynającego naukę szkolną jest bardzo złożona i związana z poszukiwaniem przez dziecko miejsca w nowym środowisku szkolnym. Nie wszystkie dzieci są w stanie sprostać wymaganiom, jakie stawia przed nimi szkoła i rodzice oraz przystosować się do nowych warunków i obowiązków szkolnych. Dziecko podlegające prawidłowym procesom adaptacyjnym, po krótkim okresie ostrożnego wchodzenia w życie szkolne, zaczyna zachowywać się w naturalny, typowy dla siebie sposób. Potrafi dostosować się do wymogów środowiska, ale jednocześnie próbuje aktywnie oddziaływać na otaczającą go rzeczywistość. Prawdopodobieństwo zaburzeń procesów przystosowawczych wzrasta w miarę kumulowania się niekorzystnych czynników o charakterze bio-psycho-społecznym (np. zaburzenia emocjonalne dziecka, zaburzenia struktury rodziny, niekorzystne warunki materialne i trudności szkolne, wadliwe postawy rodziców). Dzieci mające trudności z przystosowaniem się do środowiska szkoły, klasy często wyróżniają się określonym zespołem zachowań, charakteryzowanym, jako nadpobudliwość bądź zahamowanie psychoruchowe. W zachowaniu dzieci zahamowanych zaznacza się obniżenie aktywności objawiającej się: - małomównością - problemami z nawiązaniem kontaktów społecznych - brakiem zainteresowania otoczeniem - małą ruchliwością - powolnością reakcji - apatią Dzieci nadpobudliwe charakteryzuje: - impulsywność - łatwe wpadanie w gniew - skłonność do kłótni i bójek z rówieśnikami - niski poziom koncentracji uwagi - chaotyczność w działaniu. Szkoła Podstawowa nr 7 im. Jana Pawła II Strona 2 Program adaptacyjny dla grup przedszkolnych i klas pierwszych. O istnieniu zaburzeń zachowania można mówić, gdy dziecko przez dłuższy czas nie jest wstanie przyswoić sobie umiejętności konicznych do dobrego funkcjonowania w sytuacji szkolnej. Zaburzenia zachowania przejawiają się przede wszystkim dzieci: - o niskim poziomie zdolności intelektualnych - dzieci niedojrzałe społecznie - zaniedbane kulturowo - z ukrytymi dysfunkcjami, które ujawniają się dopiero pod wpływem wymagań szkolnych. Ignorowanie pierwszych problemów dziecko może w przyszłości doprowadzić do poważnych trudności wychowawczych, aż do nieprzystosowania społecznego włącznie. 2. Cele programu Cele główne: poprawa społecznego i emocjalnego funkcjonowania dzieci rozpoczynających naukę szkolną, poprzez nawiązanie satysfakcjonujących kontaktów z rówieśnikami i dorosłymi. zmniejszenie napięć i niepokojów związanych z nową sytuacją szkolną zapoznanie uczniów i rodziców ze środowiskiem szkolnym; organizacja pracy szkoły oraz formami wsparcia i pomocy dydaktyczno- opiekuńczo – wychowawczej diagnoza indywidualnych potrzeb oraz predyspozycji psycho- fizycznych uczniów dbanie o poczucie bezpieczeństwa uczniów w szkole integracja uczniów w zespołach klasowych oraz w społeczności szkolnej motywowanie rodziców do współpracy ze szkołą. kształtowanie umiejętności interpersonalnych zwiększenie samoświadomości, budowanie poczucia własnej wartości, wzrost samodzielności kształtowanie umiejętności efektywnego komunikowania Szkoła Podstawowa nr 7 im. Jana Pawła II Strona 3 Program adaptacyjny dla grup przedszkolnych i klas pierwszych. rozpoznawanie emocji własnych i innych ludzi budowanie otwartości, umiejętności współpracy 3. Sposób realizacji 1. Poznanie bazy lokalowej szkoły: Zapoznanie uczniów klas 0-1 z rozmieszczeniem poszczególnych pomieszczeń w budynku szkoły. 2. Poznanie organizacji pracy szkoły: Zapoznanie uczniów klas 0-1 z organizacją i czasem trwania zajęć lekcyjnych, funkcjonowaniem świetlicy, stołówki. 3. Zajęcia grupowe w klasach: Zajęcia integracyjne w klasach 0-1 realizowane w ramach planów pracy wychowawczej poszczególnych klas Zajęcia integracyjne w klasach 0-1 realizowane w ramach zajęć dydaktycznych Zajęcia integracyjno- adaptacyjne w klasach 0-1. 4. Wsparcie indywidualne: Spotkania indywidualne z dziećmi mającymi trudności w przystosowaniu się do nowych warunków, nowej sytuacji szkolnej celem wsparcia w pokonywaniu trudności adaptacyjnych. 5.Specjalistyczna pomoc Kontakt z poradnią psychologiczno- pedagogiczną w celu organizacji specjalistycznej pomocy uczniom przejawiającym trudności adaptacyjne. 6.Współpraca z rodzicami uczniów: Spotkania indywidualne z rodzicami dzieci mającymi trudności w przystosowaniu się do nowej sytuacji szkolnej celem udzielenia porad wychowawczych i ujednolicenia oddziaływań wychowawczych szkoły oraz domu Zapoznanie rodziców z bazą lokalową i organizacją pracy szkoły Organizowanie zajęć otwartych dla rodziców. Szkoła Podstawowa nr 7 im. Jana Pawła II Strona 4 Program adaptacyjny dla grup przedszkolnych i klas pierwszych. 4. Oceniane efekty: Dziecko chętnie i bezstresowo uczęszcza do szkoły Uczeń czuje się w szkole bezpiecznie Uczeń ma poczucie bycia członkiem grupy klasowej, szkolnej Uczeń swobodnie porusza się po budynku szkolnym – zna organizację pracy szkoły Uczeń jest świadomy do kogo zwrócić się do szkoły Rodzice mają poczucie bezpieczeństwa swojego dziecka podczas pobytu w szkole Rodzice są świadomi form pomocy i wsparcia oferowanego przez szkołę Rodzice współpracują ze szkołą czynnie uczestniczą w życiu klasowym 5. Ewaluacja programu: Formy ewaluacji: obserwacja ucznia rozmowy z dziećmi ocena rodziców – ankieta Szkoła Podstawowa nr 7 im. Jana Pawła II Strona 5