Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych Autor Judy Cohen ACCESS RESOURCES Ilustracje Yvette Silver Publikacja United Spinal Association Tłumaczenie na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Adaptacja Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Szanowni Państwo, Oto specjalna i wyjątkowa publikacja, którą można uznać za wyjątkową. Po pierwsze dlatego, że dotyczy osób i sytuacji, z którymi możemy spotkać się na co dzień. Po drugie dlatego, że w sposób bardzo przystępny podpowiada, jak powinniśmy w takich sytuacjach się zachować. Zanim pomożesz zapytaj, Bądź taktowny inicjując kontakt fizyczny, Pomyśl zanim coś powiesz, Nie rób żadnych założeń, Reaguj uprzejmie na prośby osoby niepełnosprawnej. Pomoc należy oferować jedynie wówczas, gdy wydaje się, że dana osoba może jej potrzebować. Jeżeli tak jest w istocie, zapytaj zanim zaczniesz jej udzielać. Niektóre osoby niepełnosprawne utrzymują równowagą dzięki swoim rękom, dlatego chwytanie ich za nie – nawet w celu udzielenia pomocy – może tą równowagą zakłócić. Zawsze zwracaj się bezpośrednio do osoby niepełnosprawnej, nie do jej towarzysza, pomocnika, ani tłumacza języka migowego. Szanuj jej prywatność. Osoby niepełnosprawne same najlepiej wiedzą co mogą zrobić a czego nie. Nie podejmuj za nie decyzji co do uczestnictwa w jakiejkolwiek czynności. Może to stanowić pogwałcenie ich praw. Jeżeli osoby niepełnosprawne proszą cię o dokonanie pewnych przystosowań w twojej działalności, to nie jest to skarga. Świadczy to o tym, że czują się w twoim lokalu na tyle swobodnie, aby mówić o swoich potrzebach. Zwróć uwagę w miejscach publicznych na następujące znaki, teraz już wiesz co one oznaczają Dostęp dla wózków inwalidzkich Pomoc dla osób z zaburzeniami słuchu Tłumacz języka migowego Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Plan napisała Rada Europy Radę Europy tworzy 47 państw w tym Polska. Rada chce polepszyć życie ludzi mieszkających w Europie. Rada chce, żeby Europa była dobrym miejscem do życia. Chce by wszyscy w Europie żyli razem szczęśliwi. Nazywamy to Spójnością Społeczną. Plan jest o tym, jak poprawić życie osób niepełnosprawnych mieszkających w Europie. Ten Plan mówi o tych samych sprawach, co Konwencja Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ. Plan będzie promował prawa i pełne uczestnictwo osób z niepełnosprawnością w społeczeństwie. Celem Planu jest, aby wszyscy ludzie z niepełnosprawnością w Europie byli traktowani w sposób dobry i sprawiedliwy. Plan mówi o rzeczach, które trzeba zrobić, aby tak się stało. Dyskryminacja oznacza niesprawiedliwe traktowanie ludzi. Każda osoba niepełnosprawna może spotkać się z dyskryminacją. Niektóre osoby niepełnosprawne mają z tym dodatkowe problemy. Plan zawiera 15 kierunków zmian jakie mają wpłynąć na poprawę życia osób niepełnosprawnych żyjących w Europie. Kobiety i dziewczęta z niepełnosprawnością są zagrożone złym traktowaniem, ponieważ są kobietami. Osoby z niepełnosprawnością pochodzące z mniejszości etnicznych są zagrożone złym traktowaniem – na przykład Romowie. Osoby niepełnosprawne pochodzące z grup migrantów są zagrożone złym traktowaniem. Nazywamy to podwójną dyskryminacją. Są też inne plany pomocy kobietom i innym osobom zagrożonym dyskryminacją. Ludzie, którzy realizują Plan Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych muszą współpracować z tymi, którzy tworzą inne plany. Dzieci niepełnosprawnych, Niepełnosprawnych osób starszych, Ludzi z bardzo poważną lub złożoną niepełnosprawnością Kobiet i dziewcząt niepełnosprawnych, Osób niepełnosprawnych pochodzących z grup mniejszości i imigrantów. Kierunek działań nr 1: Uczestnictwo w życiu politycznym i publicznym Jest to bardzo ważne także dla osób niepełnosprawnych. Kierunek działań nr 2: Uczestnictwo w życiu kulturalnym Osoby niepełnosprawne, tak jak wszyscy inni muszą mieć możliwość uczestniczenia w życiu kulturalnym. Kierunek działań nr 3: Informacja i komunikacja Każdy potrzebuje informacji o tym, co się dzieje na świecie. Kierunek działań nr 4: Edukacja Edukacja osób niepełnosprawnych powinna przebiegać w ten sam sposób i w tym samym miejscu, co edukacja innych osób. Dzięki temu wszyscy będą mieli równe szanse. Kierunek działań nr 5: Zatrudnienie, poradnictwo i szkolenie zawodowe Osoby niepełnosprawne chcą pracować: – by zapewnić sobie niezależność – by móc lepiej włączyć się w życie społeczeństwa. Kierunek działań nr 6: Środowisko zabudowane Budynki muszą być dostępne dla osób niepełnosprawnych, tak aby te osoby mogły w pełni włączyć się w życie społeczeństwa. Jest to także ważne w przypadku dróg i przestrzeni poza budynkami. Kierunek działań nr 7: Transport Osoby niepełnosprawne mają prawo używać środków transportu tak, jak wszyscy inni. Kierunek Działań nr 8: Życie w społeczności lokalnej Osoby z niepełnosprawnością chcą uczestniczyć w życiu społecznym. Dotyczy to niepełnosprawnych dorosłych i rodziców dzieci niepełnosprawnych. Kierunek działań nr 9: Opieka zdrowotna Opieka zdrowotna i leczenie przebiegają zgodnie z prawami człowieka i prawami socjalnymi. Kierunek działań nr 10: Rehabilitacja Rehabilitacja oznacza pomaganie osobom niepełnosprawnym powrócić do społeczności lokalnej i być jej częścią na równi z innymi. Oznacza to jak najpełniejsze korzystanie z życia. Źródła społeczne: Obiektywne i subiektywne różnice indywidualne i międzygrupowe, Segregacyjne normy społeczne, Deprawacja społeczna, Błędne regulacje prawne, Wrogość wobec innych, Nieznajomość odmienności innych grup. Źródła jednostkowe: Osobowość autorytarna, dogmatyczna, Poczucie wyższości, Poczucie niższości, Konformizm, Ksenofobia, Nietolerancja wobec odmienności, Strach, lęk. W społeczeństwie polskim istnieje wiele stwierdzeń dotyczących różnych grup społecznych. Jakie są stereotypy na temat osób niepełnosprawnych? Okazuje się, że na nasze zdanie o niepełnosprawnych i niepełnosprawności ma wpływ: wygląd niepełnosprawnych, nasze doświadczenie w kontaktach z nimi, opinie innych. Niepełnosprawni to osoby jeżdżące na wózku inwalidzkim Najczęściej za osobę niepełnosprawną bierzemy taką z widoczną gołym okiem niepełnosprawnością – z uszkodzeniem narządu ruchu. Najrzadziej myślimy o osobach z chorobami somatycznymi, które również zaliczają się do osób niepełnosprawnych. Niepełnosprawni to nieszczęśliwi ludzie bez kwalifikacji i ambicji Często w kontaktach międzyludzkich na pierwszym planie jest współczucie, litość i chęć niesienia pomocy wobec osób niepełnosprawnych zamiast traktowania ich jako partnerów własnych przedsięwzięć, co pozbawia osobę niepełnosprawną równego traktowania wśród innych ludzi. Niepełnosprawni to „wybrańcy Boga” posiadający rozliczne talenty Zwykle taka postawa ma konotację pozytywną, ale jest niebezpieczna, ponieważ powoduje silne naznaczenie osób niepełnosprawnych, mocne wyodrębnienie ich ze społeczeństwa i uwydatnienie ich „inności”. Zasada równości w Konstytucji RP jako fundamentalna zasada demokratycznego państwa prawa, Zasada walki z dyskryminacją jako podstawowa zasada Prawa Pracy, Równe traktowanie w zatrudnianiu w świetle przepisów Kodeksu Pracy, Zakaz dyskryminacji w zatrudnianiu jako jedna z najważniejszych zasad wspólnotowego porządku prawnego. Osoba niepełnosprawna będzie nieefektywnym pracownikiem, Osoba niepełnosprawna jest gorzej wykształcona i ma mniejsze kwalifikacje, Niepełnosprawny pracownik będzie częściej przebywał na zwolnieniu chorobowym, Zatrudnienie osoby niepełnosprawnej wiąże się z dużym ryzykiem i odpowiedzialnością, Koszty przystosowania stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej przewyższają zdolności firmy. Grupa szczególnie narażoną na dyskryminację są osoby niepełnosprawne. Znaczyć należy, iż sam proces rekrutacji tych osób jest taki sam jak w przypadku osób pełnosprawnych. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych normuje ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnienia osób niepełnosprawnych z 1997 r. Dofinansowanie składek na ubezpieczenie społeczne, Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, Zwrot kosztów przystosowania lub tworzenia stanowisk pracy dla potrzeb osób niepełnosprawnych, Zwrot kosztów zatrudnienia pracowników pomagających osobie niepełnosprawnej w pracy. Czas pracy osób niepełnosprawnych, Urlopy wypoczynkowe, Zwolnienia od pracy osoby niepełnosprawnej, Stanowisko pracy osoby niepełnosprawnej musi być dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z danej niepełnosprawności, Obowiązek wydzielania lub zorganizowania odpowiedniego stanowiska pracy dla osoby, która w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej utraciła zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku. NIE MA KALEKI – JEST CZŁOWIEK !