FUNDUSZE INWESTYCYJNE Katarzyna Rogowska Alicja Samborska Plan prezentacji: Fundusze inwestycyjne – definicja Jednostki uczestnictwa a certyfikaty inwestycyjne Fundusze nieruchomości Fundusze towarowe Fundusze sekurytyzacyjne Fundusze podstawowe i powiązane ETF Fundusze headingowe Fundusz inwestycyjny forma wspólnego inwestowania polegająca na zbiorowym lokowaniu środków pieniężnych (w bardziej skomplikowanych rozwiązaniach możliwe są wpłaty w postaci np. papierów wartościowych) wpłaconych przez uczestników funduszu. Uczestnikami mogą być zarówno osoby indywidualne (osoby fizyczne), jak i osoby prawne (np. przedsiębiorstwa, miasta, gminy, związki wyznaniowe) oraz podmioty nie posiadające osobowości prawnej Certyfikaty inwestycyjne a jednostki uczestnicwa Certyfikat inwestycyjny Jednostka uczestnictwa poświadcza udział w funduszu, poświadcza udział w funduszu dziedziczone, dziedziczone, papier wartościowy, rodzaj świadectwa, handlowane, umarzane, wycena rynkowa, wycena w oparciu o aktywa niepodzielny, netto, doskonale podzielna, wieczna, mniej ryzykowne inwestycje i niższe dźwignie istnieje czasowo, bardziej ryzykowne inwestycje i wyższe dźwignie, możliwe przywileje jak dla akcji Fundusz nieruchomości typ funduszu branżowego, inwestujący w nieruchomości bezpośrednio (zamknięty fundusz nieruchomości) i w akcje przedsiębiorstw związanych z nieruchomościami (otwarty fundusz nieruchomości) Zamknięty fundusz nieruchomości większość funduszy działających na rynku polskim tworzony na kilka lat aktywa inwestuje za pośrednictwem spółek celowych, w budowę nieruchomości, zakup i odsprzedaż lub wynajem obiektów mieszkaniowych lub w nieruchomości komercyjne na wynajem, a także w akcje niepublicznych spółek deweloperskich emituje certyfikaty inwestycyjne, które można kupić tylko w okresie subskrypcji, na rynku wtórnym na Giełdzie Papierów Wartościowych lub poprzez zawarcie odpowiedniej umowy kupna-sprzedaży dobry sposób zróżnicowania portfela inwestycyjnego i zmniejszenia jego ryzyka Przykładowe zamknięte fundusze nieruchomości oferowane przez TFI Arka BZ WBK Fundusz Rynku Nieruchomości FIZ BPH FIZ Sektora Nieruchomości Citi Living Polska FIZ Aktywów Niepublicznych (Skarbiec) SKARBIEC-Rynku Mieszkaniowego FIZ SKARBIEC-Rynku Nieruchomości FIZ FIZ Sektora Nieruchomości 2 (Copernicus Capital TFI) ALFA Real Estate FIZ (Copernicus Capital TFI) KBC Index Nieruchomości FIZ KBC Index Nieruchomości II FIZ KBC Index Światowych Nieruchomości FIZ Investor Property FIZ fundusz wzrostu wartości nieruchomości założony przez Investors Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. 17 sierpnia 2010 - Pierwsze notowanie certyfikatów inwestycyjnych funduszu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie w obszarze zainteresowań zarządzających znajdują się dwa główne, bardzo perspektywiczne obszary: - grunty (w tym działki rolne) przekształcane w tereny inwestycyjne - realizacja projektów deweloperskich aglomeracjach miejskich Stopa zwrotu [%] od pierwszej emisji Otwarty fundusz nieruchomości fundusze kupują akcje spółek związanych z sektorem nieruchomości - firm deweloperskich, budowlanych i producentów materiałów budowlanych Zalety: - wysoka płynność - dostępność dla szerokiego grona inwestorów - niższy próg inwestycji Wada: - możliwość poniesienia strat w przypadku bessy, ponieważ fundusze te zaczęły powstawać, gdy ceny na giełdzie spółek budowlanych były już bardzo wysokie Przykładowe otwarte fundusze nieruchomości oferowane przez TFI Allianz FIO Subfundusz Allianz Budownictwo 2012 BPH FIO Nieruchomości Europy Wschodzącej ING Parasol SFIO Subfundusz Środkowoeuropejski Średnich i Małych Spółek Plus UniFundusze FIO subfundusz UniSektor Nieruchomości: Nowa Europa BPH FIO Nieruchomości Europy Wschodzącej (EUR) ING Parasol SFIO subfundusz Budownictwa i Nieruchomości Plus ING Parasol SFIO subfundusz Budownictwa i Nieruchomości Plus Fundusz towarowy obejmuje spektrum metali szlachetnych oraz innych towarów notowanych na światowych giełdach skład funduszu: - koszyk towarów zawierający zazwyczaj towary należące do jednej grupy - dostępne są również struktury złożone z całej gamy towarów jednocześnie GreenHaven Commodity Services Towarowy ETF Claymore debiut: 13 października na Toronto Stock Exchange (TSX) pozwala partycypować we wzrostach notowań kontraktów futures szerokiego wachlarza surowców i towarów, przy jednoczesnej minimalizacji ryzyka spadku cen podczas trendów zniżkujących stara się on odwzorowywać indeks Auspice Broad Commodities Total Return (opracowany przez Auspice Capital Advisors Ltd.), który wykorzystuje metody ilościowe w celu naśladowania zarówno długich jak i krótkich pozycji poprzez zdywersyfikowany portfel 12 kontraktów futures na surowce energetyczne, metale i towary rolne (ich udział wynosił w końcu września odpowiednio 33%, 25% i 42% portfela indeksu) portfel indeksu jest rebalansowany co miesiąc strategia - optymalizacji rolowania kontraktów futures na surowce i towary, zakładającą, iż kontrakty najbliższe terminu wygaśnięcia zastępowane są kontraktami o najwyższej oczekiwanej stopie zwrotu roczna opłata za zarządzanie funduszem: 0,80% fundusz wypłaca dywidendy w odstępach rocznych Udziały w portfelu funduszu największy udział w portfelu funduszu posiadały kontrakty futures na: miedź - 10,97% Złoto - 10,64% bawełnę - 9,81% srebro - 9,62% olej opałowy - 9,20% benzynę - 8,47% kukurydzę - 7,69% ponadto m.in. kontrakty na cukier, soję i pszenicę Fundusze sekurytyzacyjne szczególny rodzaj funduszy inwestycyjnych zamkniętych emitują certyfikaty inwestycyjne nabywa całe portfele wierzytelności np. od banków, gmin, powiatów lub innych jednostek organizacyjnych, również firm (np. telekomunikacyjnych) kilkanaście funduszy, zakładanych głównie przez instytucje zajmujące się zarządzaniem wierzytelnościami, windykacją i serwisowaniem wierzytelności sekurytyzowanych uczestnikami mogą być wyłącznie osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, a także osoby fizyczne, (warunkowo dla funduszy niestandaryzowanych: o ile cena emisyjna jednego certyfikatu nie jest niższa niż równowartość w złotych 40 tys. euro) Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty (BPH TFI) Sekurytyzacja na świecie ABS (Asset Backed Securities - papiery wartościowe zabezpieczone wierzytelnościami) W USA rynek ABS jest wyceniany na ponad 2 tryliony USD, co stanowi ośmiokrotny PKB Polski Wielka Brytania - „laboratorium sekurytyzacji”, np.: sekurytyzacja należności z tytułu studenckich opłat za utrzymanie (Keele University), czy tzw. „obligacje śmierci” (death bonds), emitowane w oparciu o należności domów pogrzebowych Fundusze podstawowe i powiązane Fundusz podstawowy TFI zbywa jednostki uczestnictwa albo emituje certyfikaty inwestycyjne wyłącznie określonym w statucie innym funduszom inwestycyjnym utworzonym przez to samo towarzystwo (fundusze powiązane) W Polsce: Skarbiec TFI, Superfund TFI Superfund TREND Plus Powiązany FIO jest funduszem inwestycyjnym otwartym, który pośrednio umożliwia zainwestowanie kapitału w ponad sto rodzajów najbardziej płynnych kontraktów terminowych notowanych na światowych rynkach finansowych i towarowych Superfund Trend Plus Powiązany FIO kat. Standardowa Master-Feeder funds Exchange-traded fund (ETF) fundusz inwestycyjny, którego celem jest dążenie do odzwierciedlenia zachowania (wyników) określonego indeksu rynkowego (akcji, papierów dłużnych, towarowego) na świecie funkcjonują 2252 fundusze typu ETF (liczba tzw. primary listings): fundusze akcyjne (1743 fundusze), w tym podmioty posiadające ekspozycję na rynek Ameryki Północnej (554), ekspozycję na rynek europejski (462) oraz ekspozycję na rynki emerging markets (377), fundusze dłużne i gotówkowe (343), fundusze towarowe (106) tytuły uczestnictwa funduszy ETF (primary listings) notowane są na 40 giełdach w 37 krajach. Najwięcej instrumentów finansowych typu ETF jest obecnych w Ameryce Północnej na parkietach NYSE Arca i Toronto Stock Exchnage, w Europie na Deutsche Boerse, NYSE Euronext Paris i London Stock Exchange, w Azji na Tokyo Stock Exchange i Korea Stock Exchange Debiut pierwszego funduszu ETF – Lyxor ETF WIG20 na GPW w Warszawie Porównanie funduszu ETF z funduszami inwestycyjnymi Fundusz hedgingowy hedge: ograniczać, zabezpieczać początek funkcjonowania funduszy: lata 50 XX w. rodzaj instytucji finansowej pobierającej opłatę za zarządzanie powierzonym kapitałem, w którym dokonuje się kupna i krótkiej sprzedaży papierów na rynku kapitałowym w celu ograniczenia ryzyka wahań cen obejmujących swoim zasięgiem cały rynek dla maksymalizacji zysków najważniejsze cechy: - bardzo wysokie ryzyko inwestycyjne - możliwość osiągania wysokiej stopy zwrotu zarówno podczas hossy jak i bessy na rynku strategia inwestycyjna: często agresywna i spekulacyjna charakter: zazwyczaj zamknięty, dostępny tylko dla ograniczonej kategorii inwestorów (najczęściej wymagana jest pewna kwotowo określona minimalna wartość inwestycji) Fundusz hedgingowy c.d. duża niezależność wyników funduszy hedge od ogólnie panującej koniunktury na giełdach papierów wartościowych inwestuje w wiele różnych instrumentów finansowych: akcje, waluty, kontrakty terminowe, opcje, produkty strukturyzowane, zarówno na rynku papierów wartościowych, jak i towarowym (Ropa, złoto, srebro, miedź, diamenty) zarządzający funduszem hedge angażują często w fundusz własne aktywa, co dodatkowo wpływa na motywację do osiągania jak najlepszych wyników podobnie jak klasyczne fundusze inwestycyjne, pobiera różne opłaty manipulacyjne Fundusze hedgingowe na świecie na świecie ilość funduszy hedgingowych szacuje się na ok. 13 tys (Forbes 2009). Tym samym stały się one jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się segmentów rynku finansowego majątek jakim obracają: ok. 1,4 bln $ średnia roczna stopa zwrotu: 10,11% Fundusze typu hedge na rynku polskim Superfund TFI - zlecenia kupna i sprzedaży rynku futures są generowane przez automatyczne programy komputerowe Opera TFI Investors TFI udział funduszy typu hedge w polskim rynku wynosi 0,6 proc. (średnia dla Unii Europejskiej wynosi ponad 5 proc.) Inwestowanie Opera i Investors inwestują znacznie więcej na rynku polskim niż Superfund W ich portfelach jest 21 spółek giełdowych, w tym 11 z GPW, a reszta z Chin, Kanady, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Korei Południowej Wymogi finansowe: - Opera: kilkaset zł w zależności od funduszu - Investors: 2000 zł - Superfund: 5000 zł Dziękujemy za uwagę !