Rola entomopatogenicznych nicieni w ograniczeniu liczebności szrotówka kasztanowcowiaczka (Cameraria ohridella) Anna Kreft, Henryk Skrzypek, Waldemar Kazimierczak Katolicki Uniwersytet Lubelski Zakład Zoologii i Ekologii Al. Kraśnickie 102, Lublin Larwy inwazyjne entomopatogenicznych nicieni Larwy inwazyjne widziane w mikroskopie świetlnym Mmikrofotografia wykonana w skaningowym mikroskopie elektronowym (SEM) Entomopatogeniczne nicienie tworzą mutualistyczne związki z bakteriami z rodzaju Xenorahabdus sp. i Photorhabdus sp. Mutualistyczne bakterie widoczne w przewodzie pokarmowym nicienia Bakteria z rodzaju Photorhabdus sp. na powierzchni nicienia Otwór gębowy samca II pokolenia Heterorhabditis sp. z widoczną mutualistyczną bakterią z rodzaju Photorhabdus sp. (mikrofotografie wykonane w skaningowym mikroskopie elektronowym (SEM) Cykl rozwojowy Steinernema feltiae w Cameraria ohridella JAJA LARWY INWAZYJNE L3 I POKOLENIE SAMICE I SAMCE LARWY L1, L2 JAJA LARWY L1, L2, L3 II POKOLENIE SAMICE I SAMCE Zastosowanie entomopatogenicznych nicieni w zintegrowanych metodach ochrony roślin • • • • • • • Szerokie spektrum naturalnych żywicieli, obejmujące wiele szkodników rolniczych i leśnych Bezpieczne dla kręgowców, roślin i licznych bezkręgowców Szybka śmierć porażonego owada (około 48 godzin) Aktywne wyszukiwanie żywiciela Brak negatywnego oddziaływania na środowisko, w przeciwieństwie do chemicznych środków ochrony roślin Po inrodukcji do środowiska larwy inwazyjne mogą utrzymywać się w nim przez dłuższy czas bez konieczności ponawiania zabiegów Mogą być stosowane razem z wieloma pestycydami Zwalczanie opuchlaka (Otiorhynchus sp.) przy użyciu entomopatogenicznych nicieni Żywa larwa Porażona larwa Porażona poczwarka Badania efektywności porażania larw żukowatych (Scarabaeidae) przez nowowyizolowane szczepy entomopatogenicznych nicieni Pędraki chrabąszcza majowego (Melolontha melolontha) żywe Pędrak porażony przez Steinernema sp. Pędrak porażony przez Heterorhabditis sp. Stadia rozwojowe Cameraria ohridella (szrotówka kasztanowcowiaczka) Motyl Cameraria ohridella Jajo złożone na spodniej stronie liścia Larwy Cameraria ohridella Minująca larwa, odżywiająca się miękiszem liścia. Larwa widoczna pod mikroskopem świetlnym Poczwarka Cameraria ohridella oraz wylinka pozostała po wylocie motyla Poczwarka Cameraria ohridella Wylinka pozostała po wylocie motyla Cykl rozwojowy szrotówka kasztanowcowiaczka (Cameraria ohridella) 6. Wylinka po wylocie motyla Porażony liść 5. Poczwarka Porażone larwy i poczwarki Cameraria ohridella przez entomopatogeniczne nicienie Porażone larwy Porażone poczwarki Ściana kokonu po przezimowaniu poczwarki Cameraria ohridella (mikrofotografia wykonana w skaningowym mikroskopie elektronowym (SEM)) Poczwarka Cameraria ohridella w kokonie w liściu (mikrofotografia wykonana w skaningowym mikroskopie elektronowym (SEM) Przetchlinki poczwarki Cameraria ohridella (mikrofotografia wykonana w skaningowym mikroskopie elektronowym (SEM) Porażenie poczwarek Cameraria ohridella przez entomopatogeniczne nicienie w liściach kasztanowca (w warunkach laboratoryjnych, w temperaturze 20°C) Ekstensywność porażenia (w %) Intensywność porażenia Heterorhabditis sp. Hb97 34.7 4.2 Heterorhabditis Hacteriophora HbNL 48.1 1.9 Steinernema sp. PLS81 50.0 6.2 Szczep nicienia 7 50 6 40 5 30 Hb97 HbNL PLS81 20 10 0 4 Hb97 3 HbNL 2 PLS81 1 0 Ekstensywność porażenia [%] Intensywność porażenia Aplikacja biopreparatu zawierającego entomopatogeniczne nicienie Program zwalczania Cameraria ohridella • Systematyczne usuwanie liści • Stosowanie biopreparatu opartego na entomopatoge nicznych nicieniach • Wielkopowierzchniowe lepowanie pni • Wspomaganie rozwoju naturalnego oporu środowiska – Poprawa warunków dla rozwoju populacji parazytoidów szrotówka – Umieszczanie na kasztanowcach budek lęgowych dla sikorek