Biologia komórki 1. Tematy wykładów Lp. 1 2 3 4 5 Tytuł wykładu - charakterystyka Błony biologiczne i Komórka zwierzęca transport przez błony. Cytoplazma i organella cytoplazmatyczne. Cytoszkielet. Receptory i komunikacja między- i wewnątrz-komórkowa, regulacja funkcji komórki. Komórki macierzyste, cykl komórkowy, procesy różnicowania. 2. Tematy ćwiczeń Lp. 1 2 3 4 5 Tytuł ćwiczenia Komórka w mikroskopie świetlnym. Mikroskopia elektronowa –podstawowa technika w badaniach substruktur komórkowych. Budowa i czynność komórki – cz. 1. Cytoplazmatyczne struktury błoniaste. Budowa i czynność komórki – cz. 2. Cytoszkielet. Jądro komórkowe. Mitoza. Mejoza. Zaliczenie ćwiczeń. 3. Szczegółowy program wykładów 1. Zarys historii badań nad komórką. Definicja komórki. Zasadnicze cechy komórki zwierzęcej. Błony biologiczne. Historia badań błon na przykładzie błony komórkowej – modele błon komórkowych. Błona elementarna. Mozaikowy model błony. Dwuwarstwa lipidowa – lipidy błonowe ich budowa i własciwości. Białka błonowe. Szkielet błonowy – na przykładzie erytrocytu. Glikokaliks. 2. Transport przez błonę komórkową – pojęcie transportu biernego i aktywnego. Rodzaje transportu. Przenośniki i ich funkcje. Kanały jonowe i potencjał jonowy. Pompa sodowo-potasowa. Transport glukozy. Kanały jonowe i sygnalizacja w komórkach nerwowych. Endocytoza, egzocytoza. 3. Cytoplazma. Ogólna organizacja cytoplazmy – struktury wchodzace w jej skład. Mitochondria – morfologia i funkcja. Aparat Golgiego - morfologia i 2 funkcja. Pozostałe struktury błoniaste – morfologia i funkcja. Cytoszkielet – mikrotubule, mikrofilamenty, filamenty pośrednie. Białka towarzyszące elementom cytoszkieletu, udział w budowie struktur komórkowych. 4. Procesy zachodzace w cytoplazmie – transport, sortowanie, trawienie wewnątrzkomórkowe. Komunikacja międzykomórkowa. Receptory i ich klasyfikacja. Regulacja funkcji. 5. Cykl komórkowy. Różnicowanie komórek i ich rozwój. Procesy starzenia komórek. Apoptoza. Komórki macierzyste. 4. Szczegółowy program ćwiczeń Ćwicz.1. 1.Mikroskopia świetlna. Podstawowe pojęcia – powiększenie, zdolność rozdzielcza, rodzaje obiektywów. 2. Typy mikroskopów. 3. Technika mikroskopowania. 4. Klasyczne metody przygotowania preparatów. 5.Typy preparatów. 6. Współczesne metody wykorzystywane w badaniach nad komórką. Ćwicz.2. 1.Mikroskopia elektronowa – zasada działania, rodzaje mikroskopów. 2.Zasady przygotowania komórek do badań w mikroskopie elektronowym transmisyjnym i skaningowym. 3.Metody wykorzystywane do badań w mikroskopie elektronowym. 4.Technika obserwacji w mikroskopie elektronowym. Ćwicz.3. 1. Siateczka śródplazmatyczna – cechy morfologiczne, - rodzaje, rozmieszczenie w komórkach, - siateczka w mikroskopie świetlnym, - siateczka w mikroskopie elektronowym. 2. Funkcje siateczki. 3. Aparat Golgiego w mikroskopie świetlnym i elektronowym - morfologia i rozmieszczenie w komórkach. Uwarunkowania funkcjonalne rozwoju aparatu Golgiego w komórkach. Funkcje aparatu Golgiego. 4. Mitochondria – obserwacje w mikroskopie świetlnym i elektronowym - liczba mitochondriów w komórce, zależność między morfologią i funkcją. Ćwicz.4. 1.Struktury morfologiczne związane z procesem trawienia wewnątrzkomórkowego – lizosomy ich rodzaje i rozmieszczenie w komórkach – obserwacje w mikroskopie elektronowym. 3 2. Wtręty komórkowe – lipofuscyny, ziarnistości wydzielnicze, melanina, twory krystaliczne – obserwacje w mikroskopie świetlnym i elektronowym. 3. Cytoszkielet komórki – mikrofilamenty, filamenty pośrednie i mikrotubule – morfologia i funkcja w komórce- obserwacje w mikroskopie świetlnym i elektronowym. Ćwicz. 5. 1.Jądro komórkowe – w mikroskopie świetlnym i elektronowym – związek między funkcją a morfologią. 2.Cykl życiowy komórki i podstawowe mechanizmy regulujące. 3.Mitoza. 4. Kariotypy zwierząt. 5. Apoptoza i nekroza komórek.