Podział krzewów na grupy
advertisement
Estetyczne zagospodarowanie zagrody agroturystycznej TRAWNIK Trawnik w ogrodzie ozdobnym jest najprostszym pokryciem gleby. Stanowi tło dla wielu roślin. Na tle trawnika ładnie prezentują się wydzielone grupy krzewów ozdobnych, bylin czy kwiatów jednorocznych. Ponadto jest miejscem wypoczynku, dobrze wpływa na psychikę i samopoczucie człowieka. Bardzo ładnie i naturalnie wyglądają trawy uzupełnione nasionami stokrotek, zwłaszcza jeżeli w pobliżu zakwitają lilaki, tawuły czy niskie drzewka. Nie ma problemu z koszeniem takiego trawnika, stokrotki kosi się równocześnie z trawą, a one po każdym koszeniu zakwitają ponownie. Innym rodzajem trawnika może być łąka kwietna, która powstaje w wyniku jednoczesnego wysiewu nasion traw i drobnych różnorodnych roślin o małych wymaganiach. Kwitnąca łąka jest piękna, pachnąca, najlepiej wygląda z daleka, dlatego należy ją zakładać w dalszym otoczeniu domu. Koszenie wykonuje się po przekwitnięciu kwiatów i wysianiu się nasion. Aby trawnik był ładny, należy starannie przygotować glebę, dobrać odpowiednie nasiona traw i właściwie go pielęgnować. Przygotowanie gleby Gleba pod trawnik powinna być lekka, przepuszczalna i żyzna. Odczyn podłoża lekko kwaśny. Jeżeli gleba jest ciężka i gliniasta należy ją rozluźnić dodając piasek z torfem ok. 30% objętości warstwy uprawnej, jeżeli jest zbyt lekka i piaszczysta - dodaje się obornik lub kompost w ilości 50 l/m2. Przygotowanie gleby najlepiej rozpocząć jesienią, należy ją przekopać i pozostawić na zimę. Jeżeli prace rozpoczynamy wiosną, przekopujemy glebę na tyle wcześnie, aby umożliwić naturalne osiadanie gruntu, tj. ok. 2 tygodni. Podczas przekopywania należy starannie usunąć korzenie i kłącza chwastów wieloletnich, kamienie, gruzy itp. Bardzo ważne jest usunięcie chwastów wieloletnich. W tym celu można zastosować herbicydy - np. Randup w dawce 0,7 l /10 arów - najlepiej w okresie silnej wegetacji roślin. Następnie glebę wyrównuje się i na jej powierzchni – w miarę potrzeby - wysiewa nawozy wapniowe (średnio około 100 g węglanu lub wodorotlenku wapnia na 1m2) i inne nawozy np. nawóz mineralny: Sierrablen (nawóz o spowolnionym działaniu) w dawce 40-50 g/m2, lub Fruktus czy Azofoskę w ilości ok. 10 kg/100 m2. Następnie podłoże należy mocno ubić, najlepiej za pomocą wału. Jeżeli gleba nie zapada się pod naszym ciężarem, to znaczy że jest wystarczająco dobra do wysiewu trawy. Pielęgnacja trawnika Koszenie sprzyja dobrej kondycji i wyglądowi trawnika. Przy regularnym i nie za krótkim koszeniu zmniejsza się straty składników pokarmowych, wzmacnia darń i ogranicza rozwój chwastów. Kiedy kiełkująca trawa osiągnie wysokość 6-8 cm wykonuje się dwa pierwsze koszenia na wys. 2-3 cm, w przypadku trawnika rekreacyjnego 4-5 cm. Trawnik kosi się co 8-14 dni, jeżeli jest taka potrzeba to nawet dwukrotnie w ciągu tygodnia. Lepiej jest kosić częściej na stałej wysokości, niż rzadziej a radykalnie. Ścina się zawsze nie więcej niż 1/3 wysokości źdźbeł. Ścięte resztki traw (jeżeli nie używa się kosiarki z koszem zbierającym) trzeba systematycznie wygrabić. Pozostawione na trawniku tworzą masę która utrudnia przenikanie wody, światła i powietrza. Ostatnie koszenie przed zimą wykonuje się w połowie października. Trawnik kosi się gdy jest sucho, przy wilgotnej pogodzie nie wykonuje się koszenia ponieważ trawa się zbija i utrudnia koszenie. Trawniki koszone kosiarką są gęste i równe, giną też chwasty jednoroczne. Dla likwidacji pozostałych chwastów trawnik co roku w maju powinien być podlany dwukrotnie środkiem chwastobójczym. Dobre rezultaty otrzymuje się stosując preparat Starane w stężeniu 5 ml/l wody, zakładając po 10 l roztworu na każde 5 m2 trawnika. Nawożenie mineralne przyczynia się do zwiększenia krzewienia się traw, stopnia pokrycia darni trawnika oraz jego trwałości. Ponadto stosowanie nawożenia zmniejsza możliwość występowania chwastów, jak również poprawia odporność trawnika na użytkowanie. Trawa szybko pobiera składniki pokarmowe i wymaga częstego nawożenia pielęgnacyjnego. Szczególnie ważne jest nawożenie azotowe ponieważ decyduje o wzroście roślin, ich krzewieniu i zielonej, soczystej barwie trawnika. Stosunek nawozów NPK, powinien wynosić 2:1:1,5. Dobre efekty daje nawożenie mocznikiem (3 kg/100m2) lub saletrą amonową (5kg/100m2). Nawozów azotowych i nawozów o spowolnionym działaniu nie wysiewamy jesienią. Ostatnie nawożenie najlepiej wykonać pod koniec sierpnia początek września. Nawożenie potasowe powoduje przede wszystkim zwiększenie odporności na choroby i szkodniki. Ponadto potas zwiększa odporność roślin na przymrozki oraz korzystnie wpływa na gospodarkę wodną roślin. Najbardziej odpowiednią porą stosowania nawozów potasowych jest wczesna wiosna oraz późna jesień, dlatego też nawożenie to wskazane jest podzielić na dwie części. Pełna dawka potasu w okresie wegetacji powinna wynosić od 1,2-1,5 kg K2O na glebach piaszczystych, a 0,8-1 kg na glebach zwięzłych. Nawożenie fosforowe wpływa na rozwój mikroflory w podłożu, przyczynia się również do lepszego wykorzystania innych składników pokarmowych. Można je zastosować jednorazowo w okresie wegetacji wczesną wiosną lub późną jesienią w ilości od 0,6 do 1,0 kg /ar P2O5. Można również używać nawozów wieloskładnikowych takich jak Polifoska 6 i 8 lub innych, które są przeznaczone specjalnie do trawników np.: Travit lub Sierrablen (nawóz o spowolnionym działaniu). Niewielkie powierzchnie można nawozić raz w miesiącu Florowitem. Podlewanie tym nawozem wykonuje się na dwa do czterech dni przed koszeniem. Nawozy należy stosować równomiernie na całej powierzchni. Nawożenie najczęściej wykonuje się cztery razy w sezonie wegetacyjnym. W celu poprawienia właściwości gleby oraz zmiany jej odczynu przeprowadza się wapnowanie. Poprawia to przyswajalność wielu składników pokarmowych. Zabieg wykonuje się co 2-4 lata późną jesienią, w ilości 0,5-1 kg wapna nawozowego lub dolomitu na 10 m2 trawnika. Podlewanie Woda jest podstawowym czynnikiem warunkującym życie trawy. Nawadnianie jest konieczne zwłaszcza w okresie letnich upałów i braku opadów. Najlepiej podlewać trawnik wcześnie rano lub wieczorem po zachodzie słońca. Można podlać również w upalne popołudnia jeżeli wystąpią wyraźne objawy więdnięcia czy wręcz usychania roślin. Podlewanie w środku upalnego dnia jest mało ekonomiczne ponieważ 30-40% wody wyparowuje. Najtrudniejszym okresem dla trawnika jest faza wschodów roślin, w której wymagane jest ciągłe zraszanie roślin. Dzięki temu uzyskujemy równomierne wschody. Wraz z rozwojem sytemu korzeniowego rośliny stają się coraz bardziej odporne na suszę. Najlepsze efekty daje rzadkie ale obfite podlewanie, np. raz w tygodniu a w okresie suszy co 3-4 dni. Codzienne zraszanie prowadzi do wytwarzania płytkiego systemu korzeniowego i sprzyja rozwojowi chorób. Warstwa gleby, w której są korzenie wynosi ok.10 cm dlatego powinna być zawsze wilgotna. W następnych sezonach trawa będzie już w stanie przetrwać bez podlewania ok. 2 tygodni. Napowietrzanie jest zabiegiem polepszającym stosunki wodno – powietrzne, zwłaszcza w glebie o gorszej przepuszczalności. Napowietrzanie wykonuje się w lipcu przy użyciu specjalnego urządzenia zwanego aeratorem lub wideł amerykańskich. Polega to na tym, że widłami nakłuwa się glebę i wykonuje w niej liczne otwory. Rzadko stosowanym zabiegiem jest odfilcowywanie. Wykonuje się to urządzeniem, które posiada sprężyste noże rozcinające darń i wyrywające warstwę zbitej jak filc trawy. W praktyce robi się to grabiami, w których zamiast kolcy, są ostre noże. Zabieg ten przeprowadza się w marcu. Odchwaszczanie trawnika – nawet najbardziej starannie pielęgnowany trawnik jest narażony na chwasty. Walka z nimi jest bardzo trudna, ale jest to możliwe. Częste koszenie trawnika eliminuje chwasty jednoroczne, o delikatnych łodygach i liściach. Nie wolno dopuścić aby zakwitły i się wysiały. O wiele trudniej jest zwalczyć chwasty wieloletnie, rosnące w kształcie dużych rozet, np. mniszek, babka lancetowata czy oset. Jeżeli się pojawią na trawniku należy je wypielić ręcznie lub zastosować dostępny na rynku preparat chwastobójczy np. Starane. Czasem, zwłaszcza na trawnikach, które są rzadziej koszone, pojawia się mech. Głównie występuje w miejscach zacienionych, wilgotnych oraz na trawnikach nie wapnowanych. Aby temu zapobiec należy stosować prawidłowe nawożenie oraz napowietrzanie darni. Dostępne są również w sprzedaży specjalne preparaty niszczące bezpośrednio mech, jednocześnie podnoszące pH gleby. Podczas upalnego lata drzewa i krzewy szybciej zrzucają liście, często na trawnik. Dlatego należy zwracać uwagę na systematyczne grabienie trawników, ponieważ zalegające na nim liście powodują wiele groźnych chorób grzybowych. Do najczęściej występujących należy mączniak prawdziwy, zgorzel i rizoktonioza. Przy występowaniu mączniaka liście są jasnoszare jakby posypane mąką. Aby temu zapobiec należy unikać nadmiernego stosowania nawozów azotowych oraz zacieniania trawnika. Jeżeli występuje zgorzel fuzaryjna korzenie traw lub rozłogi czernieją i obumierają. Sprzyja temu duża wilgotność podłoża i nadmierne nawożenie azotowe. Rizoktonioza objawia się występowaniem plam na trawniku jakby nasiąkniętych wodą. Rozwojowi jej sprzyja filc zalegający na trawniku i upalna, wilgotna pogoda. KRZEWY POLECANE W OGRODACH Berberys Thumberga - osiąga wysokość ok. 1,5 m rośnie na każdej glebie, jednak woli gleby próchniczne, lekko wilgotne, stanowisko słoneczne, dobrze znosi zimy. Forsycja - lubi glebę żyzną, dość wilgotną, może rosnąć w półcieniu, ale wtedy mniej obficie kwitnie, ma płytki system korzeniowy. Jaśminowiec - dorasta do 4 m. może dobrze rośnie na przeciętnej glebie, stanowisku słonecznym i półcienistym, znosi zacienienie ale wtedy słabiej kwitnie. Jest dość odporny na mrozy. Lilak - nie ma dużych wymagań, rośnie na przeciętnej glebie. W zależności od gatunku lubi stanowiska słoneczne i jest odporny na mrozy. Laurowiśnia - dorasta do 2 m wysokości, jest zimozielona, dobrze rośnie w cieniu. Ognik szkarłatny - ma przeciętne wymagania. Lubi stanowisko słoneczne, gdzie owoce tworzą większe grona, może rosnąć również w miejscach półcienistych Perukowiec podolski - dorasta do ok. 3 m, dobrze znosi złe warunki glebowe, jest odporny na mrozy, bardzo lubi słońce Pęcherznica - wymagania jej są niewielkie, dobrze rośnie na każdej glebie, najlepsze jest stanowisko słoneczne i półcieniste. Pięciornik - ma bardzo małe wymagania, dorasta do 1 m w zależności od odmiany, kwitnie od czerwca do października, wymaga gleby lekkiej, przepuszczalnej oraz stanowisko słoneczne, jest odporny na mrozy. Porzeczka alpejska - osiąga wysokość 1- 1,5 m rośnie na każdej glebie, bardzo dobrze znosi zacienienie. Wiosną należy wycinać przy samej ziemi pędy 4 letnie i starsze. Tamaryszek - lubi gleby piaszczyste, przepuszczalne, miejsca w pełni słoneczne, w cieniu źle rośnie. Wymaga co parę lat cięcia odmładzającego oraz cięcia formującego. Tawuła - jest wytrzymała na niskie temperatury, ma małe wymagania glebowe, ale wymaga stanowiska słonecznego. Wajgela - lubi żyzne gleby oraz miejsca słoneczne Złotlin - dorasta do 1,5 m, lubi żyzne gleby ale dobrze znosi również słabsze, może rosnąć w miejscach słonecznych i półcienistych. Złotokap - wysoki krzew lub niewielkie drzewko. Może rosnąć na każdej glebie, ale stanowisko lubi słoneczne. Kora i owoce są trujące dla ludzi. Żarnowiec miotlasty - lubi gleby kwaśne, lekkie i piaszczyste oraz stanowisko słoneczne Żylistek - wys. 1,5 m nie ma dużych wymagań co do gleby, dobrze rośnie w miejscu zacienionym. CIĘCIE KRZEWÓW OZDOBNYCH Cięcie drzew i krzewów jest praktyką starą, lecz ciągle mało stosowaną. Nie wszyscy robią to chętnie sądząc, że im większy krzew posadzimy, tym będzie on ładniejszy. Niestety tak nie jest. Sukces w uprawie krzewów ozdobnych w dużym stopniu zależy od prawidłowego cięcia, przez które uzyskuje się większe wartości dekoracyjne. Cięcie i formowanie należy rozpocząć u roślin młodych, ponieważ u wielu gatunków opóźnianie tych zabiegów odbija się niekorzystnie na ich wzroście. Ważne jest pozostawienie na młodych roślinach mocnych pędów, które w przyszłości będą stanowiły ich szkielet. Zasadą jest, że pędy silnie rosnące tnie się słabo, natomiast pędy słabo rosnące – silnie. Krzewom ładnie i prawidłowo uformowanym wystarczy cięcie korygujące. W przypadku krzewów o ozdobnych kwiatach podstawą cięcia jest znajomość pory kwitnienia. Nie wszystkie krzewy trzeba regularnie przycinać. Niektóre kwitną regularnie bez cięcia. Tworzą kwiaty na pędach jednorocznych lub kilkuletnich, a ich rozwój następuje z końcowych pąków pędowych. Cięcia nie wymagają gatunki wiecznie zielone. Dobrze je znoszą lecz bujniej po nim nie kwitną. Podział krzewów na grupy Jest szczególnie ważny w uprawie krzewów ozdobnych kwitnących. Krzewy te kwitną w różnych porach okresu wegetacyjnego. Jedne z gatunków tworzą pączki kwiatowe na zeszłorocznych pędach, inne natomiast na pędach tegorocznych. W związku z tym sposób cięcia krzewów poszczególnych grup jest różny. Można podzielić go w następujący sposób: Grupa I – krzewy zrzucające liście na zimę i kwitnące na końcach tegorocznych pędów (hortensja krzewiasta i bukietowa, budleja, tawuła drobna, tawuła japońska) Grupa II – krzewy kwitnące wczesną wiosną, tworzą pąki kwiatowe w poprzednim roku, późnym latem (forsycja, migdałek, tawuła wczesna i tawuła van Hottiego lilak i inne) Grupa III – pnącza Grupa IV – liściaste rośliny zimozielone i iglaki. Krzewy iglaste rosnące pojedynczo lub w luźnych grupach również nie wymagają specjalnego formowania. Należy usuwać pędy uszkodzone, chore i uschnięte. Cięcie takie wykonuje się zwykle wczesną wiosną. Cięcie dobrze znoszą cisy, żywotniki i niektóre cyprysiki. Nie powinno się ciąć sosen i świerków. Można natomiast regulować ich wzrost poprzez odłamywanie świeżych przyrostów. Wykonuje się to wiosną, gdy przyrosty nie rozchylą jeszcze igieł. Wtedy są miękkie i łatwo je odłamać. Tak prowadzona sosna będzie zwarta o ładnym pokroju. Różanecznikom należy usuwać przekwitłe kwiatostany, podobnie u innych krzewów np. lilak. Jak przycinać poszczególne krzewy Azalia Japońska – kwitnie w maju, przed rozwojem liści. Cięcie formujące młodych roślin prowadzi się bardzo ostrożnie po kwitnieniu. W następnych latach pielęgnacja polega na zrywaniu zwiędłych kwiatów i usuwaniu suchych gałązek. W razie konieczności można przeprowadzić w marcu silne cięcie odmładzające. Berberys – cięcie należy przeprowadzać bardzo ostrożnie. Gatunków zimozielonych nie powinno się w ogóle przycinać. Silnie rosnące gatunki o liściach sezonowych można prześwietlać, unikając corocznego cięcia ze względu na ładny naturalny pokrój. Budleja Davida – kwitnie późno latem na tegorocznych pędach. Przycinamy ją wczesną wiosną tuż przy ziemi. Bukszpan – jest bardzo podatny na cięcie i formowanie. Cięcie przeprowadza się dwa razy w sezonie. Pierwszy raz na wiosnę, w marcu, drugi w połowie lata: podczas cięcia pędy się skraca o 1/3. Dereń – kwiaty i owoce mają małe znaczenie dekoracyjne. Jego ozdobą są liście a u derenia białego - zimą czerwone pędy. Przez coroczne silne i niskie cięcie można uzyskać większą ilość pędów, dzięki czemu krzew będzie bardziej dekoracyjny. Forsycja – obficie kwitnie wczesną wiosną, wszystkie gatunki i odmiany forsycji przycina się po kwitnieniu obcinając 2/3 długości kwitnących pędów. Nie przycinana forsycja kwitnie tylko na wierzchołkach pędów, ogołaca się od dołu. Hortensja ogrodowa – kwitnie na zeszłorocznych pędach. Wiosną tylko usuwamy resztki zeszłorocznych kwiatostanów oraz słabych pędów. Hortensja krzewiasta – zakwita na tegorocznych pędach, w połowie lata. Starsze pędy można przyciąć krótko na wiosnę. Irga – pozioma najładniej wygląda posadzona pojedynczo. Praktycznie nie wymaga cięcia, poza małą korektą. Irga Dammera bardzo dobrze znosi cięcie, można więc ją dowolnie przycinać. Co kilka lat można też ją odmłodzić, przycinając wiosną wszystkie pędy na wysokość około 20 cm.. Jaśminowiec wonny. Kwitnie na przełomie maja – czerwca na zeszłorocznych pędach. Dlatego tnie się go po kwitnieniu. Przekwitłe pędy skraca się, silne młode można skrócić o połowę, słabe należy usunąć. Kalina koralowa – kwitnie wiosną na zeszłorocznych pędach. Cięcie formujące młodych krzewów prowadzi się po kwitnieniu, skracając pędy o 2/3 długości. W dalszych latach pielęgnacja polega na przycinaniu przekwitłych gałęzi. Krzewuszka – kwitnie wiosną na zeszłorocznych pędach. Cięcie wykonuje się po kwitnieniu, w czerwcu. Należy skrócić przekwitłe gałęzie. Krzewuszka często powtarza kwitnienie pod koniec lata. Liguster – jest popularnym krzewem na żywopłoty formowane, dobrze znosi cięcie Lilak pospolity – kwitnie na zeszłorocznych pędach. Cięcie pielęgnacyjne wykonuje się w maju, po kwitnieniu. Polega ono na usunięciu przekwitłych kwiatostanów nad młodymi pędami. Co kilka lat na przedwiośniu można wykonać cięcie odmładzające. Usuwa się gałęzie stare, uschnięte i zbyt zagęszczone. Mahonia – kwitnie w kwietniu – maju. Krzewy tnie się po kwitnieniu. Należy skracać o 1/3 przekwitłe pędy. Migdałek trójklapowy – kwitnie wiosną na zeszłorocznych pędach. Cięcie polega na skróceniu przekwitłych gałęzi. Jednocześnie należy usunąć pędy stare i chore. Milin amerykański – jest pnączem samoczepnym. Kwitnie od lipca do września. Wiosną skraca się przekwitłe pędy nad 3 – 5 pąkiem, a także usuwa pędy suche i przemarznięte. Ognik – kwitnie w maju – czerwcu, cięcie powinno być ograniczone do cięcia formującego ponieważ pędy odrastają bardzo powoli. Perukowiec – cięcie perukowców należy przeprowadzać bardzo oszczędnie i ograniczyć je do cięcia regulującego w przypadkach, gdy staje się zbyt duży. Pęcherznica – najważniejszym walorem dekoracyjnym pęcherznicy są liście, cięcie ograniczyć tylko do regulowania pokroju i ewentualnie odmłodzenia krzewu. Pięciornik krzewiasty – kwitnie obficie od czerwca do jesieni. Cięcie wykonuje się w marcu, usuwając całkowicie pędy stare i słabe. Pozostałe skraca się o około 20 cm. Porzeczka ozdobna – pokrojem przypomina porzeczki owocowe, jej ozdobą są kwiaty rozwijające się w kwietniu, maju. Ponieważ słabo kwitnie na pędach czteroletnich i starszych, pędy takie należy wycinać wczesną wiosną jak najniżej, przy ziemi. Róża – przycina się wiosną, przed ruszeniem wegetacji. Róże wielo- i wielkokwiatowe, przeznaczone na kwiat cięty można ciąć silnie na 2-3 oczka, natomiast krzewy pozostawione do ozdoby działki, tnie się umiarkowanie na 5 – 7 oczek. Silnie rosnące róże parkowe, płożące i dzikie tnie się minimalnie, skracając tylko przekwitnięte pędy. Róże pienne tnie się jak wielkokwiatowe. Tamaryszek - spotykany często w uprawie tamaryszek drobnokwiatowy kwitnie przed rozwojem liści w kwietniu – maju. Cięcie wykonuje się po kwitnieniu skracając o 2/3 przekwitłe gałęzie. Kwitnący latem tamaryszek pięciopręcikowy tnie się przed ruszeniem wegetacji, w marcu. Tawuła – sposób cięcia tych krzewów zależy od gatunku i pory kwitnienia. Kwitnące wiosną, na zeszłorocznych pędach tawuła wczesna i tawuła van Houtte’a powinny być cięte po kwitnieniu, nad pędami bocznymi skierowanymi na zewnątrz. Nie należy skracać młodych pędów rozwijających się od podstawy krzewu. Kwitnąca latem, na tegorocznych pędach tawuła drobna i tawuła japońska powinny być cięte w marcu. Wawrzynek wilczełyko – kwitnie w marcu, przed rozwojem liści. Krzew ten nie lubi cięcia, trudno odrasta i słabo się zagęszcza. Tylko w razie konieczności skracać o połowę gałązki przekwitłe. Wiciokrzew – nie wymaga zasadniczo cięcia poza regulacją pokroju oraz wycinaniem uschniętych pędów. Wierzba – dość popularna ostatnio wierzba pienna. Wymaga silnego cięcia wiosną, po przekwitnięciu kotków, ale przed rozwojem liści. Tnie się zeszłoroczny przyrost, pozostawiając po kilka pąków u nasady pędów. Odmiany barwolistne, silnie rosnące można przycinać kilkakrotnie w ciągu lata. Skracając do połowy wyrastające pędy. Wrzos i wrzosiec – aby rośliny lepiej kwitły należy corocznie ścinać przekwitnięte kwiatostany. Kwitnące wiosną wrzośce przycina się w połowie maja, natomiast kwitnące jesienią wrzosy – wczesną wiosną w marcu, kwietniu. Złotlin – kwitnie na tegorocznych pędach, na przełomie maja i czerwca, czasami kwitnie jeszcze raz jesienią, ale mniej obficie. Cięcie złotlinu polega na wycinaniu najstarszych, często już zaschniętych pędów tuż przy ziemi. Żywotność pędów nie jest duża – zwykle trzyletnie pędy są już zaschnięte. Złotokap – kwitnie na przełomie maja – czerwca. Systematyczne cięcie nie jest konieczne. Wystarczy wycinać tylko uszkodzone lub stare pędy tuż po przekwitnięciu Żarnowiec – nie wymaga praktycznie żadnego cięcia, można wykonywać tylko cięcie formujące w celu ukształtowania pokroju Żylistek – kwitnie wczesnym latem. Cięcie pielęgnacyjne wykonuje się po kwitnieniu, przycinając przekwitnięte gałęzie. WRZOSOWISKO Wrzosowiska zakładamy z roślin wrzosowatych do których należą: rododendrony, azalie, wrzosy, wrzośce, i inne mniej znane rośliny jak: kalmia, pieris, kiścień wawrzynowaty, brukentalia, debecja, borówka brusznica, żurawina. Wrzosowiska można również uzupełniać krzewami iglastymi (jałowcami płożącymi, kolumnowymi czy iglakami karłowymi). Jednym z podstawowych warunków uprawy i uzyskania dobrego efektu jest właściwe przygotowanie podłoża. Gleba powinna być lekka, przepuszczalna i kwaśna (pH 4-5). W ogrodach taki rodzaj gleby nie występuje dlatego należy ją odpowiednio przygotować, dodając do gleby kwaśny torf lub przekompostowaną korę, można również wymienić warstwę ziemi 20-30 cm na ziemię z lasu iglastego, który posiada glebę o odczynie kwaśnym. Przed sadzeniem roślin należy usunąć chwasty, szczególnie wieloletnie, ponieważ zwalczanie ich po posadzeniu jest bardzo uciążliwe ze względu na płytki system korzeniowy roślin wrzosowatych. Nie należy również spulchniać i przekopywać gleby wokół roślin. Drobne i cienkie korzenie są wrażliwe na przesychanie gleby i na jej zamarzanie zimą. By nie dopuścić do przesuszenia gleby w okresach suszy wrzosowisko należy często nawadniać. Bardzo skuteczne jest ściółkowanie gleby między roślinami korą sosnową, która ogranicza wysuszanie gleby, a także hamuje rozwój chwastów. Rośliny wrzosowate powinno się sadzić w grupach, gdyż sprzyja to wytworzeniu specyficznego mikroklimatu korzystnego dla roślin. Wtedy lepiej rosną i kwitną niż posadzone pojedynczo. Większość roślin wrzosowatych nie zrzuca liści na zimę, dlatego wymagają starannego zabezpieczenia przed przemarznięciem. Zasadniczą przyczyną zamierania roślin nie jest mróz, lecz wysuszający wiatr. Zatrzymywanie liści na zimę powoduje, że woda wyparowuje przez nie powoli i systematycznie. Dlatego przed nadejściem mrozów należy wrzosowisko obficie podlać, by zapewnić roślinom zapas wody na zimę następnie trzeba je okryć gałązkami igliwia. Wskazane jest także podlewanie roślin nawet zimą w czasie odwilży. Mimo szczególnych wymagań i prac pielęgnacyjnych, rośliny są wyjątkową ozdobą ogrodu i zasługują na rozpowszechnianie w ogrodach ozdobnych. Można je wysadzać przez cały rok, jeżeli są kupowane w pojemnikach. Po wyjęciu z pojemnika bryłę korzeniową trzeba rozluźnić i sadzić nie głębiej niż rosły dotychczas. PNĄCZA W odpowiednio zaplanowanym ogrodzie nie powinno zabraknąć krzewów pnących. Zdobią one trejaże pergole, murki, ściany. Rośliny te nie zajmują dużo miejsca, tworzą znaczne płaszczyzny zieleni na murach, ogrodzeniach czy przy specjalnie skonstruowanych elementach architektury ogrodowej. Na terenach wiejskich pnącza mogą być stosowane dla ochrony ludzi i zwierząt od słońca i wiatru, letnich stołówek, miejsc wypoczynku na świeżym powietrzu. Nie docenia się u nas stosowania pnączy do okrywania ścian budynków. W chłodne dni ograniczają oddawanie ciepła, latem zaś chronią przed przegrzaniem. Do tego celu najlepsze są gatunki samoczepne, tj. bluszcz, hortensja pnąca, milin. Do obsadzania słupów, krat, pergoli, trejaży nadają się pnącza wijące np. aktinidia, dławisz, glicynia, kokornak, rdest i wiciokrzewy Do najpiękniejszych należą powojniki wielkokwiatowe . Najlepiej rosną na glebach żyznych próchniczych. Lubią gdy podstawa jest zacieniona a górna część w słońcu, wiele dobrze rośnie również w półcieniu. Powojniki zazwyczaj kupuje się w pojemnikach, dlatego też można je wysadzać przez cały sezon wegetacji. Dobrze jest przed wysadzeniem pojemnik z rośliną zanurzyć w wodzie na 10 min. Ponieważ nie lubią terenów podmokłych na dnie dołka do którego sadzimy robimy drenaż, sadzimy 5 - 10 cm głębiej niż rosły dotychczas. Przed zimą przykrywamy igliwiem. Rdest jest pięknym pnączem, które rośnie bardzo szybko. Dorasta do 10-12 m. Roczne przyrosty wynoszą 6 - 7 m. Ozdobą jego są luźne wiechy do 30 cm, składające się z białych pojedynczych drobnych kwiatów. Kwitnie od V do późnej jesieni. Wymaga gleby żyznej, stanowisko słoneczne lub półcieniste. Jest odporny na zanieczyszczenia i suszę a wrażliwy na mróz. Glicynia - pięknie kwitnący krzew o kwiatach białych, różowych, fioletowych zebranych w długie grona dł. 10 cm. Kwitnie V-VI, lubi stanowiska ciepłe, słoneczne, osłonięte, gleby średnio żyzne. Chętnie sadzonym u nas pnączem jest wiciokrzew. Obficie kwitnie od VI do późnej jesieni. Nie ma dużych wymagań glebowych ani klimatycznych, obficie kwitnie na stanowiskach słonecznych. Popularnym krzewem pnącym jest bluszcz dobrze rośnie w miejscach zacienionych, nie ma dużych wymagań co do gleby jest samoczepny i odporny na zanieczyszczenia. Oryginalnym pnączem jest kokornak którego ozdobą są duże sercowate liście ułożone dachówkowato, rośnie szybko i silnie. MAŁA ARCHITEKTURA OGRODOWA Ogród to nie tylko rośliny, ale także elementy architektury ogrodowej, jak bramki, donice, trejaże, pergole i ławki. Ważne jest by elementy ogrodu pasowały do architektury budynku i harmonizowały z całością. Bramki - to najprostrza konstrukcja ogrodowa zbudowana z dwóch słupków i poprzeczki lub wygiętego łuku. Najczęściej ustawia się ją przy wejściu do ogrodu. Ciekawym elementem który możemy wkomponować w urządzenie ogrodu są donice z odpowiednio dobranymi roślinami. Zgodnie z trendami mody ogrodniczej pojemniki ustawia się wszędzie - przed wejściem do domu, na balkonach, tarasach, w dużych i małych ogrodach. Formy donic mogą być różne i pomysłowe: z beczek drewnianych, plecionek wiklinowych, okrąglaków wbitych do ziemi, które najlepiej pasują do wystroju w stylu wiejskim. W sprzedaży znajduje się również duży wybór różnych donic ceramicznych czy drewnianych. W małej architekturze ogrodu powinny znaleźć się trejaże i pergole. Trejaż - stanowi konstrukcję składającą się z dwóch lub więcej słupków, między którymi zawarta jest krata. Stanowią one podporę dla roślin pnących. Ustawiać go można wzdłuż ścieżek lub osłaniać czy wydzielać miejsce na kącik wypoczynkowy. Może również osłaniać mało estetyczne miejsca w ogrodzie, oddzielać od sąsiadów, ochraniać od wiatru. Pergola jest przestrzenną konstrukcją składającą się z kilku bramek tworzących korytarz nad ścieżką, może również stanowić zabudowę kącików wypoczynkowych. Kącik wypoczynkowy W każdej zagrodzie powinno znaleźć się miejsce, gdzie można spokojnie odpocząć i zrelaksować się. Takie miejsce to kącik wypoczynkowy. Wykonujemy go w zależności od naturalnych warunków oraz potrzeb. Najprostszy mini - kącik składa się z ławki, stolika, krzesła, które można wykonać samemu np. z połówek bali drewna, czy desek. Będzie to wyglądało ciekawie, zwłaszcza jeżeli te same elementy powtarzają się w ogrodzie w postaci donic kwiatowych, elementów zabawowych dla dzieci itp. W ogrodach najczęściej spotyka się meble drewniane. Jeżeli wykonuje się je samemu, drewno należy zaimpregnować - będzie trwalsze w użytkowaniu. Bardzo efektownie wyglądają gotowe meble, których duży wybór jest w sprzedaży - są one wykonane z impregnowanego drewna, przez co okres ich użytkowania jest dlugi. W zależności od stylu ogrodu można w miejscu wypoczynku ustawić meble wykonane z różnego rodzaju materiału. Niezwykle nastrojowy charakter nadają miejscom wypoczynku meble wiklinowe, zwłaszcza fotele, w których świetnie się wypoczywa. Niestety należy chronić je przed deszczem. ponieważ są mało odporne na wodę. Coraz bardziej popularne stają się meble z plastiku. Są dosyć tanie, lekkie i wygodne, niekłopotliwe w czasie deszczu. Wykonane są w dużej gamie kolorów, imitujące drewno, metal czy kamień, co powoduje konkurencję dla mebli z naturalnych materiałów. Jeżeli są odpowiednio dobrane do otoczenia, to nawet nieźle komponują się z naturą. Dobrze byłoby, gdyby kącik wypoczynkowy osłonięty był daszkiem, który daje cień w upalne dni. Taką osłonę mogą stanowić również pergole obsadzone roślinami pnącymi. W pobliżu kącika powinno się znaleźć miejsce na ognisko czy grill. Spotkania przy ognisku są dużą atrakcją, dlatego warto przygotować takie miejsce, gdzie na świeżym powietrzu można przygotować gorące potrawy. Powinno ono być usytuowane od wschodniej strony ogrodu, ponieważ wiatry wieją u nas najczęściej od zachodu. Dobrze jest również zachodnią stronę obsadzić krzewami, które osłonią od wiatru. W ten sposób powstanie miły zakątek. Należy też zachować odpowiednią odległość od posesji sąsiadów, by dym zbytnio im nie dokuczał. Ze względu na zawirowania wiatru dobrze jeżeli siedzenia są przestawiane. Nadają się do tego celu pieńki z twardego drewna, czy ławki drewniane, które łatwo można przenosić w różne miejsca. Palenisko powinno być ułożone z materiału niepalnego. Mogą to być kamienie, cegły czy żwir. Ognisko powinno znajdować się w odległości przynajmniej 10 m od zabudowy. W przydomowych ogródkach wystarczy palenisko o średnicy 0,8 m. Wokół niego należy zachować metrowy pas zabezpieczający przed pożarem. Plac zabaw dla dzieci Plac zabaw musi być bezpieczny a zarazem atrakcyjny, zapewniając dzieciom interesującą i ciekawą zabawę. Dobrze jeżeli jest wkomponowany w naturalne położenie, otoczony drzewami i krzewami, z łąkami i naturalnymi ścieżkami. Umożliwi to dzieciom bezpośredni kontakt z naturą, zagwarantuje dobrą zabawę i spełni wymogi bezpieczeństwa. Ulubionym miejscem zabaw dla dzieci jest piaskownica a ulubioną zabawą huśtanie się na huśtawce, dlatego należy je umieścić w kąciku zabaw. Osoby, które lubią majsterkować mogą same wykonać proste elementy do zabawy. Należy pamiętać aby wszystko było wykonane starannie z zachowaniem bezpieczeństwa, w taki sposób by nie stwarzało zagrożenia dla bawiących się dzieci. Nie bez znaczenia jest nawierzchnia. Spełnia ona różne funkcje. W okolicach, gdzie dziecko łatwo może się przewrócić, powierzchnia powinna być miękka, amortyzująca upadki (doskonały jest trawnik), natomiast w miejscach przeznaczonych na różnego rodzaju zabawy ruchowe, jak jazda na rowerze czy innych pojazdach, podłoże powinno być twarde.
