Semestr I
advertisement
BIOLOGIA – KLASA I I PÓŁROCZE Dopuszczający - wyróżnia elementy przyrody ożywionej i nieożywionej - określa cechy organizmów - wskazuje źródła wiedzy biologicznej - określa, jakiego sprzętu można użyć do danej obserwacji - przedstawia budowę mikroskopu - wyjaśnia, jak się oblicza powiększenie mikroskopu - poprawnie posługuje się mikroskopem - wyjaśnia znaczenie komórek dla organizmów - wyróżnia elementy budowy komórki zwierzęcej - wyróżnia elementy budowy komórki roślinnej i bakteryjnej - rozpoznaje elementy budowy komórek na - I. BIOLOGIA – NAUKA O ŻYCIU Dostateczny Dobry Bardzo dobry wymienia czynniki - przedstawia (tłumaczy) - podaje przykłady niezbędne do życia podobieństwa i różnice zastosowania w życiu przedstawia etapy między różnorodnymi wiedzy biologicznej obserwacji i doświadczenia organizmami - przejawia gotowość planuje prostą obserwację i - poprawnie używa nazw poszerzania wiedzy doświadczenie podstawowych działów biologicznej wykonuje preparat biologii - wykazuje konieczność mikroskopowy - tłumaczy wartość przeprowadzania próby graficznie dokumentuje doświadczeń i obserwacji kontrolnej obserwacje jako bezpośredniego sposobu zdobywania wiedzy - określa funkcje części mikroskopu optycznego - porównuje mikroskop świetlny ze skaningowym mikroskopem elektronowym - podaje przykłady różnych komórek zwierzęcych i ludzkich - sprawnie posługuje się mikroskopem - porównuje budowę komórek roślinnych, zwierzęcych i bakteryjnych - wykonuje preparat ze II. JEDNOŚĆ ORGANIZMÓW - określa zależności między budową komórki zwierzęcej a jej funkcją - przedstawia funkcje poszczególnych składników komórek roślinnych i bakteryjnych - wykazuje różnorodność tkanek budujących dany Celujący - samodzielnie przeprowadza obserwacje mikroskopowe - oblicza rzeczywistą wielkość obiektu w jednostkach miary przedstawia funkcje - dostrzega zależności między poszczególnych składników budową komórek roślinnych komórki zwierzęcej i bakteryjnych a ich wskazuje cechy funkcjami pozwalające na rozróżnienie - uzasadnia konieczność komórek: zwierzęcej, współdziałania narządów i roślinnej i bakteryjnej układów narządów podaje przykłady wykorzystania fermentacji rysunkach i schematach - sprawnie posługuje się mikroskopem - wykazuje złożoność budowy organizmów - podaje przykłady tkanek zwierzęcych i ich funkcji w organizmie - określa lokalizację i rolę tkanek zwierzęcych - przedstawia różnorodność odżywiania się organizmów - podaje przykłady organizmów odżywiających się różnymi sposobami - tłumaczy trawienie pokarmu przez organizmy cudzożywne - wyjaśnia proces oddychania - dostrzega różnicę między oddychaniem a wymianą gazową - podaje przykłady wykorzystania energii przez organizm - wyjaśnia pojęcie klasyfikacja - przedstawia kryteria klasyfikacji organizmów - posługuje się słownikiem i encyklopedią - wykazuje, że podstawową jednostką klasyfikacji jest - - - - - świeżego materiału roślinnego wyjaśnia zależność między komórką, tkanką, narządem i układem sprawnie posługuje się mikroskopem określa substraty i produkty fotosyntezy wyróżnia oddychanie tlenowe i beztlenowe przedstawia narządy wymiany gazowej różnych organizmów podaje przykłady organizmów o rozwoju prostym i złożonym definiuje pojęcia zapłodnienie i zygota wymienia sposoby rozmnażania się organizmów podaje różnice między rozwojem prostym a złożonym narząd - wyjaśnia znaczenie próby kontrolnej w doświadczeniach - wyciąga wnioski z wyników doświadczeń - tłumaczy trawienie pozakomórkowe - określa warunki oddychania tlenowego, jego substraty i produkty - określa warunki przebiegu procesu fermentacji oraz jego substraty i produkty - porównuje oddychanie tlenowe i beztlenowe - przedstawia różnice między rozmnażaniem płciowym i bezpłciowym przez człowieka - podaje przykłady organizmów obupłciowych i rozdzielnopłciowych - wyróżnia typy rozmnażania bezpłciowego - wymienia korzyści z rozmnażania płciowego - wykazuje związek między środowiskiem życia a rodzajem zapłodnienia III. RÓŻNORODNOŚĆ ORGANIZMÓW - posługuje się prostym, - uzasadnia potrzebę - poprawnie posługuje się dwudzielnym kluczem do klasyfikacji kluczami do oznaczania oznaczania gatunku - tłumaczy różnorodność różnych grup organizmów - konstruuje dwudzielny sposobów klasyfikacji - wymienia w kolejności klucz do oznaczania kilku - określa, co to jest gatunek jednostki systematyczne organizmów - wyjaśnia pojęcie układ - rozumie zależność między - wymienia w kolejności hierarchiczny pozycją systematyczną a jednostki systematyczne - opisuje czynności życiowe stopniem pokrewieństwa - uzasadnia stosowanie języka łacińskiego w systematyce organizmów - wykazuje związek budowy protistów ze środowiskiem życia gatunek - wyjaśnia dwuczłonowe nazewnictwo gatunków - przedstawia budowę komórki bakteryjnej - wymienia czynności życiowe bakterii - omawia pozytywne i negatywne znaczenie bakterii - określa środowisko życia protistów - podaje przykłady jednokomórkowych protistów samożywnych i cudzożywnych - opisuje budowę wybranych jednokomórkowych protistów - przedstawia pięć królestw organizmów - uzasadnia potrzebę przestrzegania higieny - uzasadnia, że wirusy nie są organizmami - podaje przykłady chorób wirusowych i bakteryjnych - przedstawia podstawowe czynności życiowe protistów - poprawnie przeprowadza obserwacje mikroskopowe i makroskopowe - graficznie przedstawia wyniki obserwacji - przedstawia różnorodność protistów bakterii między organizmami - dowodzi wszechobecności - rozpoznaje wirusy bakterii w przyrodzie zwierzęce, roślinne i - porównuje wirusy z bakteryjne komórkami organizmów - podaje znaczenie czynności życiowych protistów dla funkcjonowania - uzasadnia przynależność różnorodnych organizmów do królestwa protistów organizmów - wykazuje podobieństwa i różnice między organizmami tego królestwa - określa pozytywne i negatywne znaczenie protistów w przyrodzie i życiu człowieka - charakteryzuje budowę i czynności życiowe parzydełkowców - korzysta z różnych źródeł wiedzy - określa sposoby zakażenia się pasożytami - wymienia sposoby zapobiegania zakażeniom pasożytami - opisuje budowę zewnętrzną dżdżownicy - uzasadnia przynależność różnorodnych zwierząt do typu parzydełkowców - porównuje polipa i meduzę - uzasadnia rolę przystosowania się pasożytów do środowiska życia pod względem wybranych cech - przedstawia cykl rozwojowy tasiemca - wyjaśnia pojęcia żywiciel II PÓŁROCZE - podaje wspólne cechy zwierząt - określa środowisko życia parzydełkowców - wykazuje na przykładach różnorodność środowisk i trybu życia płazińców i nicieni - wymienia cechy przystosowujące tasiemca do pasożytnictwa - porównuje budowę - omawia powstawanie rafy koralowej - porównuje cykle rozwojowe pasożytniczych płazińców i nicieni - omawia budowę wewnętrzną pierścienic - wskazuje związek między budową a trybem życia mięczaków - porównuje budowę ślimaka, małża i głowonoga - twórczo rozwiązuje problemy - dowodzi większego zagrożenia dla żywiciela pośredniego na przykładzie włośnia spiralnego - charakteryzuje osiągnięcia ewolucyjne pierścienic - konstruuje dwudzielny klucz do oznaczania gatunków - porównuje ryby kostne i - - - - - wewnętrzną płazińców i nicieni wymienia przedstawicieli pierścienic określa środowisko życia pierścienic wymienia przedstawicieli mięczaków określa środowisko i tryb życia mięczaków wymienia charakterystyczne cechy wszystkich stawonogów wykazuje różnorodność stawonogów wymienia środowiska życia skorupiaków i pajęczaków wykazuje różnorodność owadów w przyrodzie określa wspólne cechy zwierząt należących do stawonogów wyróżnia cechy owadów będące przystosowaniem do życia na lądzie wymienia charakterystyczne cechy kręgowców przedstawia przystosowania ryb do życia w wodzie wyjaśnia pojęcia związane z rozmnażaniem się ryb porównuje warunki życia w środowisku wodnym i lądowym wymienia cechy - uzasadnia pozytywną rolę dżdżownic w przyrodzie, w gospodarstwie człowieka - rozpoznaje ślimaki, małże i głowonogi - podaje główne różnice między gromadami stawonogów - wyjaśnia rolę stawonogów w przyrodzie i życiu człowieka - przedstawia różnorodność cech owadów i ich znaczenie w przystosowaniu się do środowiska życia - opisuje rodzaje rozwoju złożonego owadów - przedstawia znaczenie owadów w przyrodzie i życiu człowieka - dostrzega przyczyny zagrożenia różnorodności gatunkowej ryb - omawia formy ochrony ryb - podaje przystosowania żaby do życia w środowisku wodnym i lądowym - przedstawia różnorodność płazów - identyfikuje przedstawiciela płazów na podstawie charakterystycznych cech tej grupy zwierząt - uzasadnia, że gady są zwierzętami typowo - - - - - - - - - pośredni i żywiciel ostateczny wykazuje różnorodność pierścienic ze względu na środowisko i tryb życia uzasadnia przynależność różnorodnych zwierząt do typu stawonogów wskazuje zależność między budową owadów a możliwością zasiedlania różnych środowisk i przystosowania się do życia w tych środowiskach. porównuje budowę bezkręgowców i kręgowców wyjaśnia mechanizm wymiany gazowej u ryb dowodzi, że zróżnicowanie kształtów ryb jest przystosowaniem do trybu życia uzasadnia znaczenie charakterystycznych cech płazów w przystosowaniu się do środowiska życia uzasadnia znaczenie cech gadów w przystosowaniu się do środowiska życia tłumaczy znaczenie stałocieplności w zasiedlaniu różnorodnych środowisk charakteryzuje budowę - ocenia wpływ stawonogów chrzęstne na życie na Ziemi - wykazuje osiągnięcia - podaje przykłady odnóży i ewolucyjne gadów w aparatów gębowych u porównaniu z płazami różnych owadów - wyjaśnia, na czym polega - uzasadnia konieczność podwójne oddychanie ochrony gatunkowej ryb - omawia rodzaje i znaczenie - uzasadnia konieczność gruczołów skórnych ochrony płazów - wyjaśnia pojęcie owodniowce - dostrzega zależności między budową dzioba a rodzajem pokarmu ptaka - uzasadnia potrzebę ochrony ptaków - podaje przykłady modyfikacji kończyn ssaków wynikających ze sposobu poruszania się - przedstawia znaczenie ssaków - - - umożliwiające zaklasyfikowanie organizmu do płazów określa środowisko występowania gadów identyfikuje przedstawiciela gadów na podstawie charakterystycznych cech tej grupy przedstawia różnorodność gadów wykazuje przystosowania ptaka do lotu charakteryzuje przystosowania wybranych ptaków do życia w różnych środowiskach prezentuje różnorodność ssaków lądowymi - podaje przykłady gatunków gadów chronionych w Polsce - opisuje budowę jaja - podaje przykłady gniazdowników i zagniazdowników - wyjaśnia pojęcie stałocieplność - wyróżnia charakterystyczne cechy ssaków - podaje przykłady ssaków chronionych i przyczyny zagrożenia ich życia wewnętrzną ptaka - omawia rodzaje i rolę piór - ilustruje przykładami różne rodzaje uzębienia ssaków - wykazuje rolę łożyska w rozwoju ssaków - analizuje związek budowy kończyn z trybem życia
