Kognitywne Systemy Wspomagające Zarządzanie

2009-11-17
Kognitywne Systemy
Wspomagające Zarządzanie
Ryszard Tadeusiewicz & Lidia Ogiela
AGH
Ilustracje użyte do prezentacji podczas wygłaszania referatu na konferencji
„KOMUNIKACJA I JAKOŚĆ W ZARZĄDZANIU” w dniu 07.11.2009.
Uwaga wstępna:
Rozmaite systemy informatyczne
zaangażowane we wspomaganie
procesów zarządzania to dzisiaj
w praktyce norma.
Uwaga: większość slajdów jest mocno animowana, czego tu nie widać!
Mało kto w to
uwierzy,
ale naprawdę
Komputer jest niezbędny zwłaszcza wtedy,
kiedy ilość danych, jakie trzeba
przetworzyć, jest bardzo duża
można
mieć system
informacyjny
bez komputera.
Jednak nikt tego
tak nie robi, bo
jest to bardzo
niewygodne...
W miarę, jak sytuacje, z którymi trzeba się
zmierzyć w procesie zarządzania, stają się coraz
bardziej złożone rośnie efekt „luki
informacyjnej”, który można pokonać
wyłącznie przy użyciu komputerów.
Dlatego ludzie zaangażowani w działalność
biznesową używają coraz intensywniej coraz
większej liczby komputerów
Ilość informacji
potrzebnej
Luka
informacyjna
Ilość informacji dostępnej
Stopień złożoności rozwiązywanych problemów
1
2009-11-17
Truizmem jest więc stwierdzenie, że wykorzystanie komputerów
ma obecnie charakter autentycznie masowy.
Co więcej, wbrew rozpowszechnionym
mniemaniom ludzie w dojrzałym wieku
także wykazują pociąg do komputerów
Chociaż nie wszyscy!
Są więc przesłanki, żeby
komputerów w zarządzaniu używać
dużo i często
Zwykle wygląda to jakoś tak:
Zewnętrzne
źródło danych
Komputerowa analiza
i przetwarzanie
danych
Wielu ludzi to zachwyca
Podejmowanie decyzji
i zarządzania na podstawie
przetworzonych
i przeanalizowanych danych
2
2009-11-17
Niestety w pracy z komputerem nie zawsze wszystko idzie tak,
jakbyśmy tego chcieli
Wierzą we
wszechmoc
komputerów
U niektórych użytkowników niemożność dogadania się z takim
cybermatołem wyzwalać może poczucie frustracji i gniew!
Dlatego nie
raz chciało by
się walnąć
klawiaturą
w biurko!
W łagodniejszej formie możemy w kontaktach
z komputerem odczuwać poczucie zniechęcenia
Niektórzy wręcz czują się pochwyceni
w komputerową pułapkę
3
2009-11-17
Fatalne jest, jeśli użytkownicy
postrzegają system komputerowy jako
źródło zagrożenia
Dlatego niektórzy twierdzą, że najlepiej
jest mieć komputer, ale go nie używać
Albo używać go do innych celów...
Jednak zwykle nawet w polskich realiach często
potrafimy technik informacyjnych używać skutecznie
Bardzo ważna jest przy tym umiejętność dobrania właściwych
narzędzi do właściwych zadań.
Inaczej przedsięwzięcie napędzane samym tylko entuzjazmem
zakończy się niepowodzeniem
Pytanie jest tylko jedno:
Jakie narzędzia używać
w jakich okolicznościach?
4
2009-11-17
Jeśli jednak decydujemy się używać komputerów do
zarządzania to zwykle używamy systemów dających się
zakwalifikować do głównego ciągu rozwojowego:
Stopień
integracji
Bezpośrednie
wspomaganie
produkcji
Wspomaganie
produkcji i jej
przełożenie na
sprzedaż i
finanse
Kompleksowe
zarządzanie
przedsiębiorstwem
Wspieranie
współpracy między
przedsiębiorstwami
ERP II
ERP
Systemy
ewidencyjnotransakcyjne
MRP II
Aktualne metody
wykorzystania komputerów
do wspomagania
procesu zarządzania
MRP
SET
1960
1970
1980
1990
Czas
2000
Interpretacja
wskaźników
Dlaczego nam to nie wystarcza?
Podejmowanie
decyzji
Gromadzenie
danych
Proste
kierowanie
nakazowe
Obiekt ekonomiczny
Strategia ekonomiczna
Konwersji danych w wiedzę
potrzebujemy jak powietrza!
Komputery, które
miały przynieść
strumienie
ożywczej informacji,
zalewają nas
potopem danych!
Istotny postęp w tej dziedzinie
może wnieść wprowadzenie
systemów kognitywnych
5
2009-11-17
Badania, które doprowadziły do
sformułowania tezy o możliwości
i celowości stosowania
Kognitywnych Systemów
Wspomagających Zarządzanie
wywodzą się z badań nad
możliwością rozumienia sensu
danych przez maszyny
Pierwsza książka wydana przez Springer Verlag w 2006 roku
Następna książka,
wydana także przez
wydawnictwo
Springr w 2008
Artykuły i referaty na konferencjach naukowych
1.
Kolejna książka
z 2009 roku
Ogiela M.R., Tadeusiewicz R., Trzupek M.: Graph-based semantic description and information extraction in analysis of 3D coronary
vessels visualizations, In: Badica C., Paprzycki M. (eds.): Advances in Intelligent and Distributed Computing, Studies in
Computational Intelligence, vol. 78, Springer-Verlag, Berlin – Heidelberg – New York, 2008, pp. 303-309
2.
Tadeusiewicz R., Ogiela L., Ogiela M.R.: The Automatic Understanding Approach to Systems Analysis and Design, International
Journal of Information Management, Vol. 28, Nr.1, 2008, pp 38-48
3.
Ogiela L., Tadeusiewicz R., Ogiela M.R.: Cognitive techniques in medical information systems. Computers in Biology and Medicine,
Vol. 38, Nr. 4., 2008, pp. 501-507
4.
Tadeusiewicz R., Ogiela M.R.: Why Automatic Understanding? In Beliczynski B., Dzielinski A., Iwanowski M., Riberiro B. (Eds.):
Adaptive and Natural Computing Algorithms, Lecture Notes on Computer Science, vol. 4432, Part II, Springer-Verlag, Berlin –
Heidelberg – New York, 2007, pp. 477 – 491;
5.
Tadeusiewicz R.: Intelligent Web Mining for Semantically Adequate Images, Chapter in book: Wegrzyn-Wolska K.M., Szczepaniak P.S.
(Eds.): Advances in Intelligent Web Mastering, Advances in Soft Computing, vol. 43, Springer-Verlag, Berlin – Heidelberg – New York,
2007, pp. 3-10
6.
Tadeusiewicz R.: What Does it Means “Automatic Understanding of the Images”? Proceedings of the 2007 IEEE International
Workshop on Imaging Systems and Techniques, IEEE Imaging Systems Technical Committee, 2007
7.
Ogiela M.R., Tadeusiewicz R., Ogiela L.: Image Languages in Intelligent Radiological Palm Diagnostics, Pattern Recognition, Vol.
39/11. 2006, pp. 2157-2165, Impact Factor: 2.153
8.
Ogiela M.R., Tadeusiewicz R., Ogiela L.: Graph Image Language Techniques Supporting Radiological, Hand Image Interpretations,
Computer Vision and Image Understanding, Elsevier, Vol. 103/2, 2006, pp 112-120, Impact Factor: 1.468
9.
Ogiela L., Tadeusiewicz R., Ogiela M.R.: Cognitive Approach to Visual Data Interpretation in Medical Information and Recognition
Systems, In: Nanning Zheng, Xiaoyi Jiang, Xuguand Lan (Eds.): Advances in Machine Vision, Image Processing, and Pattern Analysis,
Lecture Notes in Computer Science, vol. 4153, Springer-Verlag, Berlin – Heidelberg – New York, 2006, pp. 244-250, Impact Factor:
0.402
10.
Ogiela L., Tadeusiewicz R., Ogiela M. R.: Cognitive Computing in Intelligent Medical Pattern Recognition Systems, In: De-Shuang
Huang, Kang Li, Irwin G.W. (eds.): Intelligent Control and Automation, Lecture Notes in Control and Information Sciences, Vol. 344,
Springer-Verlag, Berlin – Heidelberg – New York, 2006, pp. 851-856, Impact Factor: 0.269
6
2009-11-17
Istota automatycznego rozumienia
Gromadzenie
danych
Gromadzenie
danych
Język
Obiekt ekonomiczny
Strategia ekonomiczna
Obiekt ekonomiczny
Strategia ekonomiczna
7
2009-11-17
Problem:
Gramatyka
JĘZYK
Potencjalnych znaczeń, które trzeba
zrozumieć jest nieskończenie wiele.
Potencjalnie
nieskończona liczba
możliwych zapisów
językowych
Bodziec wywołujący
reakcję językową
(opis sytuacji
ekonomicznej)
Jak udostępnić komputerom
nieskończoność?
Oczekiwania i wymagania
dotyczące cech danych
przy różnych ich znaczeniach
wynikające z wiedzy ekspertów
Opis aktualnej sytuacji
wynikający z jej analizy
Opis aktualnej sytuacji
wynikający z jej analizy
Gromadzenie
danych
Gromadzenie
danych
Język
Język
Obiekt ekonomiczny
Strategia ekonomiczna
Oczekiwania i wymagania
dotyczące cech danych
przy różnych ich znaczeniach
wynikające z wiedzy ekspertów
Opis aktualnej sytuacji
wynikający z jej analizy
Wiedza od
ekspertów
Rezonans
kognitywny
Gromadzenie
danych
Rozumienie
sytuacji
Język
Obiekt ekonomiczny
Wiedza od
ekspertów
Parser
użytego języka
Strategia ekonomiczna
Obiekt ekonomiczny
Strategia ekonomiczna
Jako podsumowanie tych wywodów,
dla podkreślenia, że kognitywne
systemy wspomagające zarządzanie
dopiero będą się rozwijały,
warto przytoczyć znane powiedzenia
Winstona Churchila:
To wcale nie jest koniec.
To nawet nie jest początek końca.
To jest zaledwie koniec poczatku…
8