PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA OPRACOWANY NA PODSTAWIE PROGRAMU WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO DOSTOSOWANY DO POTRZEB PUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA NR 20 W JASTRZĘBIU ZDROJU NA LATA 2013-2016 I. Podstawy prawne systemu wychowania: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( tekst jednolity Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego II. Cele programu: 1. Cele główne: - Rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi, - Kształtowanie poczucia przynależności do wspólnoty – małej i wielkiej ojczyzny oraz tożsamości narodowej i regionalnej. - Rozwijanie dbałości o własne zdrowie, higienę i bezpieczeństwo 2. Cele szczegółowe: - stosowanie się do umów ustalonych w grupie, - przestrzeganie kompromisu w zabawie, - rozwiązywanie konfliktów, - pomaganie niepełnosprawnym i innym, - kształtowanie samodzielności, - kształtowanie odporności emocjonalnej - używanie form grzecznościowych, - kulturalne zachowywanie się w każdej sytuacji, - rozróżnianie pozytywnych i negatywnych form zachowania, - kształtowanie poczucia przynależności do grupy, rodziny oraz wypełnianie obowiązków na ich rzecz, - odczuwanie więzi z przedszkolem, domem rodzinnym i ojczyzną, - wzmacnianie więzi emocjonalnej z rodziną, - rozwijanie zainteresowania własną miejscowością i regionem, - wzmacnianie poczucia przynależności narodowej, historycznej, kulturowej, - uświadamianie oraz wpajanie szacunku dla kultury własnego narodu oraz jego dziedzictwa, - kształtowanie postaw otwartych, tolerancyjnych, nastawionych na różnorodność i akceptację innych kultur i narodów, - kształtowanie świadomej i czynnej postawy w dążeniu do zachowania zdrowia, - nabywanie właściwych nawyków higienicznych, żywieniowych i aktywności ruchowej, - stwarzanie poczucia bezpieczeństwa własnego i innych, oraz życia w zgodzie ze środowiskiem naturalnym, - angażowanie rodziców w działalność prozdrowotną przedszkola III. Kryteria sukcesu (spodziewane efekty) Dziecko: 1. Dostrzega i rozumie potrzeby innych, akceptuje ich odrębność i indywidualność, jest tolerancyjne. 2. Rozumie i przestrzega zasady zgodnego współżycia w grupie. 3. Potrafi kulturalnie zwracać się do innych, używa zwrotów grzecznościowych. 4. Ma poczucie własnej wartości, wiary we własne siły, możliwości i umiejętności. 5. Potrafi nazywać, wyrażać i kontrolować swoje emocje. 6.Szanuje wolność innych, cudze zdanie. 7. Rozumie potrzebę poszanowania cudzej własności. 8. Wyraża swoje uczucia, potrzeby i oczekiwania, a także dostrzega je u innych. 9. Rozumie znaczenie dialogu w rozwiązywaniu sporów, potrafi argumentować swoje racje, oceny i odczucia. 10. Zna i kultywuje tradycje lokalne, regionalne i narodowe. 11. Ma świadomość przynależności narodowej: rozpoznaje godło i barwy narodowe, rozumie pojęcie ojczyzna. 12. Rozumie konieczność przestrzegania zasad zgodnego współżycia ze światem przyrody, przejawia postawy proekologiczne. 13.Rozumie potrzebę stosowania profilaktyki prozdrowotnej. IV. Ośrodki tematyczne KONTROLUJ SWOJE ZACHOWANIE, BĄDŹ KOLEŻEŃSKI, KULTURALNY POZNAJ SWOJE TRADYCJE RODZINNE I NARODOWE DBAJ O SWOJE ZDROWIE I BEZPIECZEŃSTWO V. Zagadnienia do realizacji: KONTROLUJ SWOJE ZACHOWANIE, BĄDŹ KOLEŻEŃSKI, KULTURALNY ustalenie reguł i norm życia w grupie, przestrzeganie ich, np: zgodnego zachowania się podczas zabaw, kulturalnego włączania się do zabaw kolegów porozumiewania się umiarkowanym głosem ponoszenia konsekwencji łamania przyjętych umów. uczenie dzieci właściwego zachowania w stosunku do innych ( nie stosujemy obraźliwych słów) uczenie dzieci wyrażania umiejętności określania swoich uczuć, wyrażania swoich oczekiwań w sposób zrozumiały dla innych. zapoznanie z bezpiecznymi sposobami rozładowania emocji, nie wyrządzając krzywdy innym (np. gryzmolenie po kartce, zgniatanie gazety, darcie papieru). poznawanie wzorców właściwego zachowania(postawa nauczyciela, postacie z literatury). poszukiwanie sposobów nagradzania sukcesów innych. udział w inscenizacjach dziecięcych z wykorzystaniem literatury: rozróżnianie prawdy, fałszu, kłamstwa, fantazji w utworach literackich i w sytuacjach codziennych, podejmowanie prób oceny i ocenianie postępowania bohaterów bajek i opowiadań układanie zakończeń historyjek obrazkowych, przewidywanie skutków złego postępowania, wyciąganie wniosków rozumienie konsekwencji kłamstwa dla siebie i innych. podejmowanie oceny postępowania własnego i kolegów w konkretnych sytuacjach. włączanie zabaw dramowych jako element bloku integracyjnego określającego samopoczucie dziecka. uwrażliwienie dzieci na potrzeby innych członków rodziny (spokojne i ciche zachowanie podczas gdy inni odpoczywają, opiekowanie się osobami chorymi i starszymi) uczenie się używania zwrotów grzecznościowych w określonych sytuacjach (dzień dobry, do widzenia, proszę, dziękuje, przepraszam) dostarczenie dzieciom wzorców właściwego zachowania się (postawa nauczycielki, postaci z literatury itp.) utrwalenie nawyków kulturalnego zachowania się w miejscach publicznych (sklep, autobus, kino) poszanowanie własności i wytworów pracy kolegów uczenie się mówienia miłych słów oraz dziękowanie innym za te słowa rozmawianie z dziećmi na temat prostych przepisów savoir-vivr'u, stosowanie ich w sytuacjach codziennych opanowanie umiejętności kulturalnego jedzenia (np. nie mówienie z pełnymi ustami, używanie serwetki itp.) zawieranie umów z dziećmi dotyczących właściwego zachowania w przedszkolu, konsekwentne ich przestrzeganie, interesowanie się wytworami swoich kolegów, dostrzeganie wysiłku włożonego w ich powstanie, poszanowanie własności, wytworów pracy kolegów, rozumienie, że inni mają takie same potrzeby jak ja: uczestnictwa w zabawach, korzystania z zabawek, spożywania słodyczy (w związku z tym dzielenia się nimi) sprawianie radości choremu koledze przez, np. wspólne pisanie listu, przygotowanie upominku, odwiedziny, dostrzeganie i przeciwstawianie się przejawom samolubstwa, okrucieństwa, przezywania, dokuczania (rozumienie przeżyć z tym związanych) sprawianie radości innym dzieciom, przez składanie życzeń imieninowych, urodzinowych, wykonywanie dla nich upominków, opiekowanie się nowymi kolegami oraz tymi, którzy tej pomocy potrzebują (rozumienie ich zagubienia i nieporadności) POZNAJ SWOJE TRADYCJE RODZINNE I NARODOWE pobudzanie ciekawości do interesowania się historią i tradycjami swojej rodziny. wzmacnianie więzi rodzinnych poprzez udział rodziców i dziadków w uroczystościach organizowanych w przedszkolu, zajęciach otwartych, festynach. prowadzenie rozmów i zajęć dotyczących poznawania pracy zawodowej rodziców i dziadków. realizowanie tematów kompleksowych dotyczących poznawania zawodów np. strażaka, policjanta, lekarza itp. uświadamianie dzieciom ich przynależności narodowej zapoznawanie dzieci z barwami narodowymi, godłem i hymnem Polski. DBAJ O SWOJE ZDROWIE I BEZPIECZEŃSTWO dostarczanie dzieciom wzorców właściwego zachowania w różnych sytuacjach czynne uczestnictwo dzieci w zabawach organizowanych przez nauczyciela (spacery wycieczki, zabawy ruchowe, zestawy ćwiczeń gimnastycznych, pobyt na świeżym powietrzu) uczenie się umiejętności dokonywania wyboru odpowiedniego ubrania stosownie do pogody (wykorzystanie pomocy dydaktycznych "Ubieram się sam" kształtowanie nawyku zjadania wszystkich potraw systematyczne mobilizowanie dzieci do stosowania zabiegów higienicznych oraz mycia rąk przed posiłkami i po wyjściu z ubikacji rozumienie potrzeby wizyt kontrolnych u lekarza pediatry oraz stałego kontrolowania i leczenia zębów- spotkania z lekarzem, wizyta w gabinecie stomatologicznym, stosowanie w zajęciach różnych form sprzyjających zrozumieniu potrzeb własnych i kolegów (drama, pedagogika zabawy itp.) uświadomienie dzieciom konieczności spożywania owoców i warzyw jako źródła witamin (poprzez spożywanie posiłków w przedszkolu, zajęcia dydaktyczne, prace gospodarcze, hodowle prowadzone w kąciku przyrody, filmy edukacyjne, itp.) udział dzieci w konkursach dotyczących zdrowia, cykliczne spotkania z policjantem ustalenie zasad warunkujących bezpieczeństwo podczas pobytu w przedszkolu (sala, teren) oraz na wycieczkach, przestrzeganie zasady spożywania produktów nieznanego pochodzenia (owoce, słodycze, rośliny otrzymywane od obcych) omówienie sposobu postępowania w razie złego samopoczucia, skaleczenia, określonej dolegliwości, zapamiętanie własnego imienia i nazwiska oraz adresu zamieszkania w toku zajęć, scenek rodzajowych , dramy, poznanie konsekwencji niebezpiecznych zabaw i zachowań poznanie niektórych możliwości radzenia sobie w sytuacjach zagrażających własnemu bezpieczeństwu spotkanie z weterynarzem- omówienie zachowań zwierząt gdy: zwierzę jest zdenerwowane, boi się, gdy jest chore, rozumienie przestrzegania zasad kodeksu drogowego dla pieszych, dostarczenie wzorców właściwego zachowania się na ulicy (wycieczki na skrzyżowanie, filmy edukacyjne, książki, inscenizacje) VI. Sposoby realizacji programu Wobec wychowanka - projektowanie okazji edukacyjnych stwarzających możliwości rozwoju osobowości dziecka, - dostarczanie dzieciom wzorców właściwego postępowania i zachowania, - prowadzenie rozmów i dyskusji na temat prostych zasad ,,dobrego wychowania” w codziennych sytuacjach, - angażowanie dzieci do przestrzegania i szanowania wspólnej własności oraz dbania o ład i porządek w najbliższym otoczeniu, - zawieranie umów z dziećmi dotyczącymi zachowania w przedszkolu; konsekwentne ich przestrzeganie, - stworzenie kodeksu właściwych zachowań w grupie oraz konieczności jego respektowania - organizowanie zabaw adaptacyjnych i integracyjnych, - czytanie i opowiadanie utworów literackich związanych z zachowaniami społecznymi, - wyrażanie swoich uczuć mimiką, rysunkiem, ruchem itp., - organizowanie zajęć otwartych i uroczystości przedszkolnych z udziałem dzieci i rodziców, - prezentacja scenek rodzajowych, dramowych w celu poznania konsekwencji niebezpiecznych zabaw i zachowań, - organizowanie spotkań z ciekawymi ludźmi (przekazanie wiedzy dotyczącej bezpieczeństwa, zdrowia, tradycji rodzinnej i narodowej,) - angażowanie sytuacji wychowawczych i tworzenie otoczenia dziecka, wprowadzając w świat wartości uniwersalnych, - prowadzenie systematycznej pracy nad zaznajomieniem dzieci ze sposobami pokojowego rozwiązywania konfliktów; rozpoznawanie elementów wyzwalających złość i agresję, - organizowanie działań sprzyjających wprowadzaniu dzieci w kulturę bycia, życzliwości, odpowiedzialności, otwartości i tolerancji wobec otaczającego świata. Wobec rodziców - zapoznanie rodziców z programem wychowawczym placówki i jego zaopiniowanie, - uświadamianie konieczności ujednolicenia oddziaływań wychowawczych w domu i przedszkolu, - zapoznanie z zasadami i regułami wychowawczymi przyjętymi przez dzieci i nauczycieli, - zachęcanie do aktywnego udziału w zebraniach, spotkaniach integracyjnych, indywidualnych, zajęciach otwartych, uroczystościach przedszkolnych, - informowanie rodziców o postępach edukacyjnych dziecka, - ułatwianie kontaktów z rodzicami tworząc partnerski układ pomocy w osiąganiu najpełniejszego rozwoju dziecka, - prowadzenie stałych kącików informacyjnych dla rodziców. Wobec nauczycieli - systematyczne oddziaływanie i kształtowanie postaw społeczno-moralnych, - prowadzenie zajęć koleżeńskich, - wzajemna wymiana doświadczeń pedagogicznych, - ujednolicenie oddziaływań wychowawczych nauczycieli, - zdobywanie nowych doświadczeń, metod pracy podczas kursów, warsztatów, studiów podyplomowych itp., - integracja nauczycieli w przygotowywaniu się do zadań wychowawczych w grupie - prawidłowe planowanie pracy opiekuńczej, wychowawczej i edukacyjnej - podejmowanie się różnych zadań na rzecz przedszkola. VII. Metody pracy Podające: opowiadanie, pogadanka, historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki, praca z obrazkiem, rozmowa Aktywizujące: drama, pedagogika zabawy, pokaz, wystawa Problemowe: gry dydaktyczne, burza mózgów, inscenizacja, śniegowa kula, Praktyczne: ćwiczenia, gry dydaktyczne zabawy intelektualne np. krzyżówki, rebusy, rozsypanki, quizy. VIII. Formy pracy Praca indywidualna Zabawa oraz inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy, Czynności samoobsługowe dzieci oraz prace użyteczne na rzecz przedszkola, domu itp. Spacery i wycieczki Zajęcia zorganizowane przez nauczyciela z całą grupą lub prowadzone w mniejszych zespołach Udział w imprezach i uroczystościach organizowanych na terenie przedszkola i poza nim Udział w konkursach, festiwalach , quizach, turniejach. XI. KODEKS ZACHOWAŃ - Przestrzegaj zawartych umów, reguł. - Wyrażaj swoje emocje w sposób kontrolowany. - Ciesz się z sukcesów, przyjmuj z godnością porażki. - Używaj form grzecznościowych: proszę, przepraszam, dziękuję. - Okazuj szacunek dorosłym i osobom starszym. - Dbaj o porządek wokół siebie. - Zgodnie baw się z kolegami. - Szanuj cudzą własność. - Nie wyrządzaj krzywdy innym. - Dziel się z innymi tym co masz. - Kultywuj tradycje swojej rodziny. - Pamiętaj o uroczystościach rodzinnych. - Szanuj język ojczysty i tradycje narodowe. - Poznaj piękno swojego kraju, regionu, miasta. - Ubieraj się odpowiednio do temperatury. - Pamiętaj o myciu rąk i zębów. - Często korzystaj z pobytu na świeżym powietrzu. - Nie oddalaj się od grupy. - Unikaj niebezpiecznych zabaw i zachowań. - Zachowaj ostrożność w kontaktach z obcymi. X. Ewaluacja 1. Ewaluacji programu wychowawczego dokonuje się na półrocznej i rocznej radzie pedagogicznej. 2. W ewaluacji uwzględnia się opinię wychowanków, rodziców, nauczycieli, pracowników przedszkola, wytwory dzieci. 3. Sposoby ewaluacji: a) analiza dokumentów: - Program wychowawczy, - Księga protokołów rady pedagogicznej, - plany miesięczne poszczególnych grup, - arkusze obserwacji, dzienniki, b) ankiety, c) wytwory dzieci.