PROGRAM WYCHOWAWCZY Przedszkola w Bełchowie „Przedszkolne życie powinno wyrastać stopniowo z życia domowego [...] powinno podejmować i kontynuować zachowania, z którymi dziecko oswoiło się już w domu” J. Dewey Program Wychowawczy Przedszkola w Bełchowie został opracowany w celu realizacji fundamentalnych wartości przez społeczność wychowującą przedszkolaków oraz rodziców. Program wychowawczy ma na celu poprawę jakości pracy edukacyjnej, uwzględnia potrzeby społeczności przedszkolnej: dzieci, rodziców i środowiska oraz pracowników. Integruje nauczycieli i rodziców w realizowaniu celów wychowawczych, ujednolica oddziaływania wychowawcze, kieruje procesy wychowawcze na właściwe tory. Zawarte w programie wychowawczym treści wychowania stanowią spójny system wybranych fundamentalnych wartości, które zostały ujęte w określone zasady wraz z ustalonymi przez nas normami postępowania dla dziecka i dorosłego. Nam , społeczności wychowującej przedszkolaków oraz rodzicom wydają się one ważne i potrzebne w procesie wychowania dzieci. Wykształcone w okresie przedszkolnym wartości, postawy i przekonania będą stanowiły istotę późniejszego życia społecznego dzieci. CELEM NADRZĘDNYM WYCHOWANIA W PRZEDSZKOLU JEST Stwarzanie warunków do pełnego rozwoju osobowego każdego z naszych wychowanków, zgodnego z ich wrodzonym potencjałem i możliwościami w relacjach ze środowiskiem społeczno – kulturowym i przyrodniczym oraz tworzenie warunków umożliwiających osiągnięcie przez dziecko dojrzałości szkolnej. CELE SZCZEGÓŁOWE kształtowanie podstawowych powinności moralnych np.: życzliwości, tolerancji, uczciwości, sprawiedliwości, odpowiedzialności; tworzenie więzi uczuciowej z rodziną i środowiskiem, w którym dziecko wzrasta; rozwijanie umiejętności polubownego rozwiązywania spraw konfliktowych i dochodzenia do kompromisu; rozwijanie umiejętności rozróżniania dobra od zła; uświadomienie złożoności otaczającego świata i czyhających zagrożeń; uświadomienie dzieciom swoich praw i obowiązków. Działalność naszego przedszkola opierać się będzie na takich wartościach: Miłość – to życzliwość, ciepło, otwartość, akceptacja, szacunek do drugiego człowieka, to poszanowanie i wspieranie dróg rozwoju intelektualnego, emocjonalnego, duchowego i kulturowego. Mądrość – to świadomość tego , co dobre, a co złe wynikająca z wiedzy, doświadczeń i przeżyć. Wolność – to podejmowanie samodzielnych, mądrych decyzji, to prawo do popełniania błędów i ponoszenia ich konsekwencji, to ustalanie zasad, umów obowiązujących w grupie, to wreszcie poszanowanie światopoglądu innych ludzi, ich religii, tradycji i obyczajów. ZADANIA WYCHOWAWCÓW GRUP 1. Sprawowanie opieki nad powierzonym oddziałem poprzez: - tworzenie warunków wspomagających indywidualny rozwój każdego dziecka; - omawianie problemów wychowawczych na zebraniach grupowych oraz podczas kontaktów indywidualnych; - dobre poznanie dziecka, jego domu rodzinnego, warunków bytowych; 2. Utrzymywanie kontaktów z rodzicami/opiekunami dziecka w celu: - poznania i ustalenia potrzeb opiekuńczo-wychowawczych dzieci; - udzielanie im pomocy w działaniach wychowawczych wobec dzieci i otrzymywanie od nich pomocy w swoich działaniach, - włączenia ich w sprawy życia grupy. 3. Współpraca z poradnią psychologiczno-pedagogiczną i innymi instytucjami świadczącymi fachową pomoc w rozpoznawaniu potrzeb i trudności rozwojowych dzieci. 4. Wykazywanie stałej troski o właściwe wychowanie dziecka a w szczególności: - kształtowanie wzajemnych stosunków na zasadzie życzliwości, - wyrabianie odpowiedzialności za ład, porządek, czystość i estetykę pomieszczeń. 5. Opieka nad zdrowiem wychowanków poprzez: - wdrażanie dzieci do dbania o higienę osobistą, stan higieniczny otoczenia oraz przestrzeganie zasad bezpieczeństwa, - interesowanie się stanem zdrowia dzieci, kontakty z rodzicami/opiekunami w sprawie ich zdrowia. ZADANIA WYCHOWAWCZE DO REALIZACJI WARTOŚĆ: KULTURA BYCIA Zasada: Bądź kulturalny Normy postępowania Zadania szczegółowe 1. Samodzielne podejmowanie prostych obowiązków w domu i w przedszkolu – sprzątanie swoich zabawek, układanie książek, opieka nad swoim zwierzakiem. *okazuj szacunek dorosłym, starszym 2. Uwrażliwienie dzieci na potrzeby innych członków rodziny – spokojne, ciche osobom zachowywanie się podczas gdy inni *pamiętaj o kulturalnym zachowaniu odpoczywają, opiekowanie się rodzeństwem, podczas powitań i pożegnań (dzień osobami starszymi. dobry, do widzenia) 3. Uczenie się używania zwrotów grzecznościowych w określonych sytuacjach – *bądź miły dla innych osób – dzień dobry, do widzenia, proszę, dziękuję, kolegów, koleżanek, dorosłych przepraszam. 4. Dostarczanie dzieciom wzorców właściwego *dbaj o porządek wokół siebie – nie zachowania się – postawa nauczycielki, postacie śmieć, sprzątaj po zabawie z literatury, itp. 5. Utrwalenie nawyków kulturalnego *słuchaj, kiedy inni mówią, mów zachowania się w miejscach publicznych, np.: w kiedy inni słuchają sklepie, na poczcie, w autobusie, teatrze, kinie, itp. 6. Poszanowanie własności i wytworów pracy kolegów. 7. uczenie się mówienia miłych słów oraz dziękowania innym za te słowa. 9. Szanowanie wspólnych zabawek i odkładanie ich na wyznaczone miejsce. 10. Opanowanie umiejętności kulturalnego spożywania posiłków. 11. Przyzwyczajanie dzieci do przestrzegania zasad dotyczących utrzymywania porządku i szanowania zieleni w najbliższym otoczeniu (śmieci wrzucamy do kosza, nie niszczymy drzew i krzewów, itp.). * używaj form grzecznościowych: proszę, dziękuję, przepraszam Zasada: Bądź koleżeński * zgodnie baw się z kolegami, * szanuj cudzą własność, * dziel się z innymi tym co masz, * nie bądź zawzięty w kontaktach z innymi, * nie wyrządzaj krzywdy innym, * nie rób drugiemu, co tobie nie miłe – nie wyśmiewaj się, nie przezywaj, nie przedrzeźniaj, * pomagaj tym, którzy tej pomocy potrzebują 1. Zawieranie umów z dziećmi dotyczących właściwego zachowania się w przedszkolu, konsekwentne ich przestrzeganie. 2. Interesowanie się wytworami swoich kolegów, dostrzeganie wysiłku włożonego w ich powstanie, poszanowanie własności i wytworów pracy kolegów. 3. Rozumienie, że inni mają takie same potrzeby jak ja do uczestnictwa w zabawie, korzystania z zabawek. 4. Uczenie się właściwego zachowania podczas rozwiązywania zaistniałych konfliktów. 5. Używanie zwrotów grzecznościowych, korzystanie z pomocy i doradztwa nauczycielki, uczenie zrozumienia tego co przeżywają inni. 6. słuchanie kolegów pełniących dyżur w grupie, podporządkowanie się ich poleceniom i uwagom. 7. wyrabianie nawyku uprzejmego witania się z kolegami spotkanymi w szatni, na podwórku, itp. 8. Sprawianie radości choremu koledze przez np.: przygotowanie upominku, odwiedziny. 9. Dostrzeganie i przeciwstawianie się przejawom samolubstwa, okrucieństwa, przezywania, dokuczania – rozumienie przeżyć z tym związanych. 10. Sprawianie radości innym dzieciom przez składanie życzeń imieninowych, urodzinowych, wykonywanie dla nich upominków. 11. Opiekowanie się nowymi kolegami oraz tymi, którzy tej pomocy potrzebują – rozumienie ich zagubienia i nieporadności. WARTOŚĆ: WSPÓŁŻYCIE W GRUPIE RÓWIEŚNICZEJ Zasada: Kontroluj swoje zachowanie Normy postępowania * unikaj krzyku, kłótliwości, * przestrzegaj zawartych umów, reguł, * oceniaj zachowanie, a nie osoby, * wyrażaj swoje emocje w sposób kontrolowany, * korzystaj z pomocy dorosłych w trudnych sytuacjach, * ciesz się z sukcesów, przyjmuj z godnością porażki, * wystrzegaj się kłamstwa, * odróżniaj dobro od zła, * mów o swoich uczuciach (odczuciach) Zadania szczegółowe 1.Ustalenie reguł i norm życia w grupie – kontrakt grupy – i przestrzeganie ich: - zgodnego zachowania się podczas zabaw, - kulturalnego włączania się do zabaw kolegów, - korzystania ze sprzętu i zabawek, - mądrego rozwiązywania zaistniałych konfliktów, - porozumiewania się umiarkowanym głosem 2. Przestrzeganie zasad podporządkowania się dyżurnym. 3. Ponoszenie konsekwencji łamania przyjętych umów. 4. reagowanie na umówione sygnały, np.: sygnał kończący zabawę. 5. Uczenie dzieci właściwego zachowania się w stosunku do innych – nie stosujemy obraźliwych słów. 6. Uczenie dzieci umiejętności określania swoich uczuć, wyrażania swoich oczekiwań w sposób zrozumiały dla innych. 7. Zapoznawanie z bezpiecznymi sposobami rozładowywania emocji nie wyrządzając krzywdy innym (zgniatanie gazety, darcie papieru, mazanie po kartce, i in.). 8. Poznawanie wzorców właściwego zachowania – postawa nauczyciela, postacie z literatury. 9. Uczenie właściwego przyjmowania pochwał i krytyki. 10. poszukiwanie sposobów nagradzania sukcesów innych. 11. udział w inscenizacjach dziecięcych z wykorzystaniem literatury: - rozróżnianie prawdy, fałszu, fantazji, kłamstwa w utworach literackich i w sytuacjach codziennych, - podejmowanie prób oceny i ocenianie postępowania bohaterów bajek i opowiadań, - układanie zakończeń historyjek obrazkowych, przewidywanie skutków złego postępowania, wyciąganie wniosków. 12. Rozumienie konsekwencji kłamstwa dla siebie i innych. 13. Podejmowanie oceny postępowania własnego i kolegów w konkretnych sytuacjach. 14. Włączanie zabaw dramowych jako element bloku integracyjnego określającego samopoczucie dziecka. 15. Systematyczne prowadzenie rozmów, wyjaśnień, wymiany zdań i przedstawianie argumentów dotyczących własnych ocen i odczuć, liczenie się z odczuciami drugiej osoby. 16. uczenie się mówienia o rzeczach miłych, wyrażanie dezaprobaty dla zachowań negatywnych. WARTOŚĆ: BEZPIECZEŃSTWO Zasada: Dbaj o bezpieczeństwo Normy postępowania * uważnie poruszaj się po budynku oraz w ogrodzie przedszkolnym, Zadania szczegółowe 1. Ustalenie zasad warunkujących bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w przedszkolu oraz na spacerach i wycieczkach, przestrzeganie kontraktów grupowych. * nie oddalaj się od grupy z miejsca 2. Omawianie sytuacji zagrażających dzieciom, ustalenie jasnych zasad korzystania z urządzeń na placu zabaw, przedszkolnym. 3. Spotkanie z policjantem. * nie próbuj nieznanych ci 4. Dostarczanie wzorców właściwego zachowania się na produktów i potraw nieznanego ulicy – wycieczki na skrzyżowanie pochodzenia, 5. Poznanie zasad przebywania w środowisku naturalnym - las – ocenianie zachowań pod względem bezpieczeństwa swojego i innych. * informuj dorosłych o swoich 6. Omówienie sposobu postępowania w razie złego dolegliwościach, złym samopoczucia, skaleczenia, określonej dolegliwości. samopoczuciu, 7. Zapamiętanie własnego imienia i nazwiska oraz adresu zamieszkania. * unikaj niebezpiecznych zabaw 8. Poznanie konsekwencji niebezpiecznych zabaw i i zachowań np.: zakaz zabawy zachowań w toku zajęć, scenek rodzajowych, dramy. urządzeniami elektrycznymi, 9. Poznanie niektórych możliwości radzenia sobie w ogniem, branie do rąk nieznanych sytuacjach zagrażających własnemu bezpieczeństwu. przedmiotów, roślin, 10. Przestrzeganie zakazu spożywania produktów nieznanego pochodzenia (owoce, grzyby, rośliny, słodycze otrzymywane od obcych). * zachowaj ostrożność w 11.Omówienie zachowań zwierząt, gdy zwierzę jest kontaktach z obcymi, zdenerwowane, boi się, gdy jest chore. 12. Organizowanie quizów, konkursów na temat * nie zbliżaj się do nieznanych bezpieczeństwa własnego oraz bezpieczeństwa na drodze. zwierząt, * przestrzegaj zasad ruchu drogowego dla pieszych WARTOŚĆ: JESTEM POLAKIEM Zasada: Poznaję swoje tradycje rodzinne, regionalne i narodowe Normy postępowania Zadania szczegółowe swojej 1. Pobudzanie ciekawości do interesowania się historią i tradycjami swojej rodziny. 2. Wzmacnianie więzi rodzinnych poprzez udział rodziców i dziadków w uroczystościach * rozmawiaj z rodzicami o ich organizowanych w przedszkolu, zajęciach pracy, otwartych. 3. Prowadzenie rozmów i zajęć dotyczących * pamiętaj o uroczystościach poznawania pracy zawodowej rodziców, rodzinnych, zapraszanie przedstawicieli na zajęcia do przedszkola. * bądź dumny z kraju, w którym 4. Realizowanie tematów kompleksowych dotyczących poznawania zawodów: np.: mieszkasz, strażaka, lekarza, policjanta. 5. Zapoznawanie dzieci z kulturą i tradycjami * szanuj język ojczysty i tradycje regionu łowickiego – strój łowicki, rzemiosło narodowe, artystyczne, tańce regionalne. 6. Poznanie miejscowości – sukcesywne * poznaj piękno swojego kraju, wprowadzanie dziecka w najbliższe środowisko regionu, miejscowości w której społeczne: mieszkasz. - bezpieczna droga do przedszkola, wizyta w miejscowych punktach usługowych, - zapoznanie z miejscami użyteczności publicznej: poczta, bank, ośrodek zdrowia, dworzec PKP 7. Uświadamianie dzieciom ich przynależności narodowej w trakcie zajęć oraz przy każdej nadarzającej się okazji – jesteśmy Polakami, mówimy po polsku, rozumiemy znaczenie słowa ojczyzna. 8. Zapoznawanie dzieci z barwami narodowymi, godłem i hymnem Polski. 9. Pomaganie w orientowaniu się na mapie. * kultywuj rodziny, tradycje WARTOŚĆ: ZDROWIE Zasada: Dbaj o swoje zdrowie Normy postępowania Zadania szczegółowe mów 1. Dostarczanie dzieciom wzorców właściwego zachowania w różnych sytuacjach – postawa nauczycielki, przykłady z literatury dziecięcej, * unikaj hałasu, historyjki obrazkowe. * często korzystaj z pobytu na 2. Czynne uczestnictwo dzieci w zabawach świeżym powietrzu, hartuj swój organizowanych przez nauczycielkę w sali i na organizm, powietrzu – zabawy ruchowe, zestawy ćwiczeń gimnastycznych, spacery, wycieczki * ubieraj się odpowiednio do 3. Uczenie się umiejętności dokonywania temperatury, wyboru odpowiedniego ubrania stosownie do * zjadaj przygotowane dla ciebie pogody. 4. Kształtowanie nawyku zjadania wszystkich posiłki, posiłków przygotowywanych w przedszkolu. * pamiętaj o wykonywaniu 5. Systematyczne mobilizowanie dzieci do zabiegów higienicznych, stosowania zabiegów higienicznych oraz mycia rąk przed posiłkami i po wyjściu z ubikacji. * zasłaniaj nos i usta przy 6. Rozumienie potrzeby wizyt kontrolnych u kichaniu i kasłaniu, lekarza pediatry oraz stałego kontrolowania i leczenia zębów – wizyta w miejscowym ośrodku * nie obawiaj się wizyty u zdrowia, spotkanie z lekarzem, pielęgniarką. lekarza, 7. Uświadomienie dzieciom konieczności spożywania owoców i warzyw jako źródła * mów o tym, czego się boisz, witamin poprzez spożywanie posiłków w przedszkolu, wspólne przygotowywanie „zdrowego” jedzenia (sałatki, surówki), hodowle nowalijek w kąciku przyrody, itp. 8 Udział dzieci w konkursach dotyczących zdrowia. 9. Stosowanie na zajęciach różnych form sprzyjających zrozumieniu potrzeb własnych i kolegów. * nie krzycz, umiarkowanym głosem, KRYTERIA SUKCESU Dziecko: o dostrzega i rozumie potrzeby innych, akceptuje ich odrębność, o rozumie i przestrzega zasady zgodnego współżycia w grupie, o potrafi kulturalnie zwracać się do innych, używa zwrotów grzecznościowych, o ma poczucie własnej wartości, wiary we własne siły, możliwości i umiejętności, o potrafi nazywać, wyrażać i kontrolować swoje emocje, o szanuje wolność innych, cudze zdanie, o wyraża swoje uczucia, potrzeby i oczekiwania, a także dostrzega je u innych, o rozumie znaczenie dialogu w rozwiązywaniu sporów, potrafi argumentować swoje racje, oceny i odczucia, o zna i kultywuje tradycje rodzinne, lokalne, regionalne i narodowe, o ma świadomość przynależności narodowej: rozpoznaje godło i barwy narodowe, rozumie pojęcie ojczyzna, o rozumie konieczność przestrzegania zasad zgodnego współżycia ze światem przyrody, przejawia postawy proekologiczne, o rozumie potrzebę stosowania profilaktyki prozdrowotnej, o zauważa sytuacje zagrażające bezpieczeństwu własnemu i innych, potrafi unikać zagrożeń, o umie funkcjonować w środowisku zgodnie z przyjętym powszechnie kanonem norm społecznych, o zna swoje prawa i obowiązki, o szanuje wartości: prawdę, dobroć, piękno, sprawiedliwość, uczciwość, życzliwość, szacunek, wyrozumiałość, o rozumie swoje prawo do pomocy ze strony dorosłych w trudnych sytuacjach, o ma poczucie odpowiedzialności, obowiązkowości i wytrwałości decydujące o doprowadzeniu rozpoczętej pracy do końca, o potrafi się cieszyć z własnych sukcesów, docenia sukcesy innych, umie z godnością przyjmować porażki, o interesuje się otaczającym światem, poszukuje odpowiedzi na nurtujące go pytania. Wychowanek naszego przedszkola jest: ciekawy świata, żądny wiedzy, dociekliwy, wrażliwy na piękno, wrażliwy na potrzeby innych, uczuciowy; umie: dbać o własne zdrowie i ciało, określić własne potrzeby, współpracować w grupie, odróżniać postępowanie dobre od złego, dostrzegać zależności przyczynowo-skutkowe, czasowe, przestrzenne; rozumie: podstawowe normy społeczne, swoje prawa i obowiązki, potrzebę ochrony środowiska. Warunki bazowe niezbędne do realizacji programu: Sale dydaktyczne dla każdej grupy, Pomoce dydaktyczne do zajęć, Wyposażone kąciki do zabaw i zajęć, Odpowiednie, doświetlone miejsce pracy dla każdego dziecka, Ogród przedszkolny Metody pracy: o podające – opowiadanie, pogadanka, historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki, praca z tekstem o problemowe – gry dydaktyczne, giełda pomysłów, inscenizacja o aktywizujące – drama, pokaz o praktyczne – ćwiczenia, gry, zabawy intelektualne (krzyżówki, rebusy, rozsypanki) o Pedagogika Zabawy o Ruch Rozwijający Weroniki Sherborne o oraz elementy kinezjologii edukacyjnej, gimnastyki twórczej Labana, metody Dobrego Startu Formy pracy: o praca indywidualna, o zabawa i inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy, o czynności samoobsługowe dzieci np. związane z utrzymaniem higieny osobistej oraz praca użyteczna, o spacery i wycieczki, o zajęcia zorganizowane przez nauczycielkę z całą grupą lub prowadzone w małych zespołach Rodzaje aktywności wychowanków: o działanie przez eksperymentowanie, manipulowanie, zadania stawiane dziecku do wykonania, o poznawanie, obserwowanie, samodzielne doświadczenia, o tworzenie, projektowanie, odkrywanie, o komunikowanie się, przeżywanie. Program wychowawczy naszego przedszkola ma za zadanie określać, jakimi wartościami kierujemy się w stosunku do naszego wychowanka i do jego rodzica, jakie normy postępowania, zachowania są pożądane, aby umiało funkcjonować w środowisku zgodnie z przyjętymi normami społecznymi. W celu osiągnięcia zamierzeń staramy się zapewnić warunki do pełnego rozwoju osobowego każdego wychowanka, oczekując wsparcia naszych dążeń przez rodziców dzieci. Ewaluacja programu 1. W całej społeczności przedszkolnej ewaluacji programu wychowawczego dokonuje się co trzy lata. 2. sposoby ewaluacji: analiza dokumentów: - księga protokołów Rady Pedagogicznej, - plany miesięczne poszczególnych grup, - arkusze obserwacji, dzienniki