WSTĘP DO LOGIKI I TEORII MNOGOŚCI - PPT Lista 3 - Kwantyfikatory Zadanie 0. Przestudiuj paragraf 3.2. Własności kwantyfikatorów z książki Cichonia. Zadanie 1. Zapisz przy użyciu symboli 1, +, ·, 6, | oraz symboli logicznych następujące formuły (zakres zmienności to N): (a) p jest liczbą pierwszą; (b) x = NWD(y, z); (c) m jest liczbą doskonałą; (d) Twierdzenie Hilberta-Waringa Dla każdej liczby naturalnej k istnieje liczba naturalna g taka, że każda liczba naturalna jest sumą g wielu k-tych potęg liczb naturalnych. Zadanie 2. Zapisz przy użyciu symboli 6, ∈ oraz symboli logicznych następujące formuły (oprócz (a) zakres zmienności to R): (a) Aksjomaty ZF : Ekstensjonalności, Pary, Zbioru Potęgowego i Sumy; (b) s jest kresem górnym zbioru S ⊆ R; (c) funkcja (!) ciągła f : R → R ma własność Darboux; (d)∗ każda funkcja ciągła w przedziale obustronnie domkniętym osiąga swoje kresy. Zadanie 3. Zapisz za pomocą kwantyfikatorów poniższe twierdzenia i je udowodnij: (a) Każdy zbieżny ciąg liczb rzeczywistych jest ciągiem Cauchy’ego. (b) Suma funkcji jednostajnie ciągłych jest funkcją jednostajnie ciągłą. Zadanie 4. Znajdź wykresy następujących funkcji zdaniowych: (a) x2 + y 2 6 1 (b) xy = 0 (c) x < |y| (d) xy < 1 ⇒ xy √ = 1 (e) ∃x (x2 + y 2 = 1) (f ) ∃x (xy 6= 1) (g) ∀x (xy < 1) (h) ∃x ∀y (xy = z) (i) ∀x ( 1 − x2 = y) Zadanie 5. Niech ϕ i ψ będą funkcjami zdaniowymi, zaś θ niech będzie zdaniem. Sprawdź, czy poniższe formuły są tautologiami lub podaj kontrprzykład: (a) ∀x [ϕ(x) ⇒ ψ(x)] ⇒ [∀x ϕ(x) ⇒ ∀x ψ(x)] (b) θ ∨ [∃x ϕ(x)] ⇒ ∃x [θ ∨ ϕ(x)] (c) [∀x ∃y ϕ(x, y)] ⇒ [∃y ∀x ϕ(x, y)] (d) ∀x [ϕ(x) ∧ ψ(x)] ⇒ [∀x ϕ(x) ∧ ∀x ψ(x)] (e) (∀x θ) ⇔ θ (f ) ∃x [ϕ(x) ⇒ ψ(x)] ⇒ [∃x ϕ(x) ⇒ ∃x ψ(x)] (g) [∃x ϕ(x) ⇒ θ] ⇒ ∀x [ϕ(x) ⇒ θ] (h) ∃x ϕ(x) ∨ ∃x ψ(x) ⇒ ∃x [ϕ(x) ∨ ψ(x)] (i) ∀x ∀y ϕ(x, y) ⇒ ∀x ϕ(x, x) (j) ∃x ∃y ϕ(x, y) ⇒ ∃x ϕ(x, x) Czy odpowiedź w dwóch ostatnich podpunktach się zmienia, jeśli dodatkowo założymy, że ϕ nie zawiera żadnego kwantyfikatora, który wiąże zmienną x i w którego zasięgu jest zmienna wolna y? Zadanie 6. Udowodnij poniższe równości (A, B - rodziny zbiorów): (a) S (A∪B) = S A∪ S B; (b) S C= S A∩ S B, gdzie C = {A∩B : A ∈ A, B ∈ B}; S T (c) D = {x ∈ X : ∃y∈Y ϕ(x, y)} oraz D = {x ∈ X : ∀y∈Y ϕ(x, y)}, gdzie D = {{x ∈ X : ϕ(x, y)} : y ∈ Y }, zaś ϕ to formuła o dwóch zmiennych. Zadanie 7. (a) Oblicz S A dla A = {{rx ∈ R : x ∈ R} : r > 0}. (b)∗ Niech (fn )n∈N będzie ciągiem funkcji rzeczywistych T S T określonych na R zbieżnym jednostajnie do funkcji f : R → R. Oblicz k∈N m∈N n∈N Akmn , gdzie Akmn = {x ∈ R : n > m ⇒ |fn (x) − f (x)| < k1 }. Zadanie 8.∗ Zbiór X nazywamy tranzytywnym, jeśli każdy jego element jest jego podzbiorem. S Wykaż, że X jest tranzytywny wtedy i tylko wtedy, gdy X ⊆ X.