Numer Uczestnika ….............. Rybnik 18.03.2015r. 7 MIĘDZYSZKOLNY KONKURS CZYTANIA ZE ZROZUMIENIEM DLA KLAS CZWARTYCH W ZSP 13 W RYBNIKU TEST Poniższy TEST pt. „Ptaki polskie” składa się z 3 tekstów. Pod tekstami jest łącznie 20 pytań zamkniętych A.B.C. Załącznikiem do TESTU jest KARTA ODPOWIEDZI. Jak rozwiązać TEST? 1. Przeczytaj uważnie pytania do tekstu. 2. Czytaj tekst już pod kątem pytań. 3. Podkreśl prawidłowe odpowiedzi pod pytaniami w TEŚCIE. Może się zdarzyć, kilka prawidłowych odpowiedzi na jedno pytanie. 4. Na koniec przenieś odpowiedzi do KARTY ODPOWIEDZI zamalowując odpowiedni kwadrat. 5. Po zakończeniu pracy sprawdź jeszcze raz, czy prawidłowo wypełniłeś KARTĘ ODPOWIEDZI. 6. Gdy popełniłeś błąd, kwadrat z błędną odpowiedzią weź w kółeczko i zamaluj inny kwadrat. 7. Pracuj samodzielnie do godziny wyznaczonej jako czas zakończenia. 8. Oddaj swoją KARTĘ ODPOWIEDZI Komisji konkursu. 9. TEST możesz zatrzymać. 10. Z pytań zamkniętych możesz otrzymać maksymalnie Powodzenia! życzy Dyrekcja ZSP 13 w Rybniku i Nauczyciele Ptaki polskie Tekst 1 W Polsce występuje około 400 gatunków ptaków. Są wśród nich ptaki, które przylatują tylko na zimę, ptaki, które przylatują zbudować gniazdo i wychować młode , takie które pojawiają się czasami i ptaki, które na stałe osiadły w Polsce. Jednym z tych ostatnich jest sójka. Jest to najpiękniejszy ptak w Europie. Wyróżniają go spośród innych ptaków niebiesko-czarne prążki na skrzydełkach i ciemnoczerwone upierzenie na bokach głowy. Ma on wielkość gołębia. Występuje w całej Polsce, rzadko w górach Spotkać go można w parkach, lasach liściastych i mieszanych oraz w ogrodach przydomowych. Żywi się owadami, ślimakami, młodymi ptakami i jajami wybieranymi z gniazd. Bardzo lubi żołędzie, z nich robi zapasy na zimę. Żołędzie zagrzebuje je w liściach . O wielu z nich zapomina , a wtedy wyrastają nowe dęby. Nie gardzi również czereśniami. Gniazdo buduje w rozwidleniu gałęzi tuż przy pniu, głównie drzewa iglastego, na wysokości 1 – 5 m. Konstrukcję budują oboje przyszli partnerzy, razem też wysiadują jaja i karmią młode. Sójka nie śpiewa, raczej skrzeczy i ostrzega inne zwierzęta przed niebezpieczeństwem. Potrafi naśladować głosy innych ptaków. Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną. W Rybniku można zobaczyć sójkę w parku „Kozie Góry”. źródło: informacje na stronach www, hasła: sójka, ptaki polskie Pytanie 1 Co oznacza fraza „ptaki polskie”? A. ptaki przylatujące do Polski zbudować gniazda B. występujące w Polsce ptaki domowe i egzotyczne C. ptaki przebywające w Polsce przez cały rok, prowadzący tryb osiadły Pytanie 2 Czym wyróżnia się sójka? A. czerwonym ogonem B. śpiewem jak słowik C. niebiesko-czarnymi prążkami na skrzydłach Pytanie 3 Jakie owoce leśne lubi sójka najbardziej? A. czereśnie B. żołędzie C. dęby Pytanie 4 Z kim sójka buduje gniazdo? A. z partnerem B. na drzewie C. z innymi sójkami Pytanie 5 Sójka to strażnik lasu, bo: A. skrzeczy i ostrzega przed niebezpieczeństwem B. spotkać ją można na skraju lasu C. robi dużo hałasu skrzydłami Pytanie 6 Dlaczego sójka nie odlatuje z Polski? A. bo ma zapasy z żołędzi B. bo boi się śniegu i mrozu C. bo lubi zimę Tekst 2 Sójka Wybiera się sójka za morze, Ale wybrać się nie może. "Teraz - rzekła - czas za morze!" Ale wybrać się nie może. "Trudno jest się rozstać z krajem, A ja właśnie się rozstaję." Posiedziała w Częstochowie, W Jędrzejowie i w Miechowie, Odwiedziła Katowice [Mysłowice], Cieszyn, Trzyniec, Wadowice, Potem jeszcze z lotu ptaka Obejrzała miasto Kraka: Wawel, Kopiec, Sukiennice, Piękne place i ulice. "Jeszcze wpadnę do Rogowa, Wtedy będę już gotowa." Przesiedziała tam do września, Bo ją prosił o to chrześniak. Odwiedziła w Gdańsku stryja, A tu trzeci rok już mija. Poleciała więc na kresy Pozałatwiać interesy. Odwiedziła najpierw Szczecin, Bo tam miała dwoje dzieci, W Kielcach była dwa tygodnie, Żeby wyspać się wygodnie, Jedną noc spędziła w Gdyni U znajomej gospodyni, Wpadła także do Pułtuska, Żeby w Narwi się popluskać, A z Pułtuska do Torunia, Gdzie mieszkała jej ciotunia. Po ciotuni jeszcze sójka Odwiedziła w Gnieźnie wujka, Potem matkę, ojca, syna I kuzyna z Krotoszyna. Pożegnała się z rodziną, A tymczasem rok upłynął. Znów wybiera się za morze, Ale wybrać się nie może. Myśli sobie: "Nie zaszkodzi Po zakupy wpaść do Łodzi." Kupowała w Łodzi jaja, Targowała się do maja, Poleciała do Pabianic, Dała dziesięć groszy za nic, A że już nie miała więcej, Więc siedziała pięć miesięcy. Znów wybiera się za morze, Ale wybrać się nie może. "Trzeba lecieć do Warszawy, Pozałatwiać wszystkie sprawy, Paszport, wizy i dewizy, Kupić kufry i walizy." Poleciała, lecz pod Grójcem Znów się żal zrobiło sójce. "Nic nie stracę, gdy w Warszawie Dłużej dzień czy dwa zabawię." Zabawiła tydzień cały, Miesiąc, kwartał, trzy kwartały, Gdy już rok przebyła w mieście, Pomyślała sobie wreszcie: "Kto chce zwiedzać obce kraje, Niechaj zwiedza. Ja - zostaję." Jan Brzechwa Pytanie 7 Dokąd wybierała się sójka przez kilka lat? A. za morze B. do obcych krajów C. do miasta Pytanie 8 Co sójka zrobiła przed odlotem? A. kupiła prezenty B. zwiedziła 2 miasta C. odwiedziła rodzinę i znajomych Pytanie 9 Wypisz, do kogo wpadła z wizytą w następujących miastach: Szczecin - ….............................................. Gdynia - …................................................. Toruń - ….................................................... Gniezno - …............................................... Krotoszyn - …............................................. Gdańsk - …................................................. Pytanie 10 Co kupiła sójka w Łodzi ? A. ser B. jajka C. kufry Pytanie 11 Dlaczego poleciała do Częstochowy, Jędrzejowa, Miechowa, Katowic, Cieszyna,Trzyńca, Wadowic, Krakowa i Rogowa ? A. by odwiedzić rodzinę B. by pozwiedzać C. by się z kimś zaprzyjaźnić Pytanie 12 Policz, ile lat wędrowała sójka po Polsce, dla ułatwienia podkreśl odpowiednie fragmenty w wierszu A. rok B. 5 miesięcy C. 4 lata Pytanie 13 Co oznacza powiedzenie: „wybiera się jak sójka za morze, ale wybrać się nie może”? A. że ktoś jest niesłowny i nie spełnia danych obietnic ani planów B. że ktoś opieszale i powoli się ubiera i pakuje C. że ktoś wiele razy odkłada swą podróż , wyjazd lub wyjście na później i później, aż w końcu nie dochodzą one do skutku Pytanie 14 Na podstawie analizy wiersza „Sójka” można wnioskować, że: sójka to ptak, który nie odlatuje za morze, wędruje po polskich miastach i lubi jajka, a jak jest naprawdę? A. sójka odlatuje za morze, B. sójka lubi jajka C. sójka jest ptakiem miejskim jak gołąb Tekst 3 Nowa moda - obserwacja ptaków Dyrektor warszawskiego zoo, Andrzej G. Kruszewicz jest miłośnikiem ptaków od dzieciństwa. W książce pt. „Młody ornitolog” udzielił wskazówek jak obserwować ptaki. Ptaki to fascynujące zwierzęta. Ich obyczaje godowe, sposób żerowania, opieka nad potomstwem i sposoby porozumiewania się warto poznać choćby z uwagi podobieństwa do zachowań ludzi. Uczony, którego specjalnością jest wiedza o ptakach to ornitolog. Każdy może jednak stać się ornitologiem amatorem, hodowcą ptaków lub kolekcjonerem fotografii z ptakami i ptasich piór . Obserwację ptaków można prowadzić wszędzie, w parku, lesie, na wsi, nad morzem, w górach, nad jeziorem, a nawet przez okno własnego mieszkania., najlepiej w czyimś towarzystwie. Obserwacja trwa kilka godzin, przyda się więc termos z herbatą i kanapki. Dobrze też ubrać się stosownie do miejsca w którym będziemy prowadzić obserwację. Inaczej w parku, tu wystarczy taki ubiór w którym nam będzie ciepło i wygodnie, a inaczej nad jezioro, gdzie można trafić na teren podmokły. Nie spłoszymy ptaków w stroju jak najbardziej zbliżonym do kolorów przyrody, czyli w zielono- brązowym. Spostrzeżenia dobrze odnotować ołówkiem w notatniku. Ołówek jest lepszy niż długopis, bo zapiski nim wykonane nie rozpłyną się pod wpływem wody. Powinniśmy zapisać datę i miejsce obserwacji, nazwę ptaka i jak najwięcej szczegółów dotyczących jego zachowania . Oprócz notatnika i ołówka najważniejsze są: lornetka i aparat fotograficzny , a na wypadek zagubienia się: telefon, mapa i kompas. Może się zdarzyć, że spotkamy ptaki, których nie znamy. Dobrze wtedy mieć atlas ptaków. Najlepiej fotografować rano do godziny 10.00 i wieczorem 2 godz. przed zmierzchem., bo w południe słońce bardzo naświetla fotografie. Zakazane jest fotografowanie ptaków gdy wysiadują jajka. Każdy obserwator ptaków powinien to robić dyskretnie, tak aby ich nie płoszyć. Pytanie 15 Kto to jest ornitolog? A. krajoznawca B. uczony, znawca ptaków C. amator leśnych wędrówek Pytanie 16 Gdzie można obserwować ptaki? A. tylko w parku B. nad jeziorem wszędzie Pytanie 17 Co jest zakazane podczas obserwacji ptaków? A. fotografowanie gniazd z jajkami B. płoszenie ptaków C. obserwowanie ich przez lornetkę Pytanie 18 Dokończ zdanie: Zainteresowanie ptakami można realizować poprzez: A. kolekcjonowanie ptasich piór. B. hodowlę ptaków. C. ich obserwację. Pytanie 19 Co jest konieczne w wyposażeniu ornitologa? A. notatnik i ołówek, strój brązowo – zielony, mapa B. notatnik i ołówek, lornetka, telefon z możliwością robienia zdjęć, C. notatnik i ołówek, kanapki, kompas Pytanie 20 Gdybyś w wolnym czasie chciał/a popatrzeć na sójkę w parku „Kozie Góry” w Rybniku, co byłoby Ci najbardziej przydatne? A. notatnik i ołówek B. lornetka C. kompas Autor Testu „Ptaki polskie”: bibliotekarz Grażyna Gatnar Numer Uczestnika ….............. Rybnik 18.03.2015r. KARTA ODPOWIEDZI do TESTU „Ptaki polskie” Numer pytania Odpowiedź A. Odpowiedź B. Odpowiedź C. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Opowiedz o swojej pasji, zainteresowaniach, ulubionych zajęciach w wolnym czasie. …............................................................................................................................................. ….............................................................................................................................................. ….............................................................................................................................................. …............................................................................................................................................. ….............................................................................................................................................. …..............................................................................................................................................