Materiały kamienne -
advertisement
2015-11-09 MATERIAŁY KAMIENNE POJĘCIA PODSTAWOWE Materiały kamienne stosowane w budownictwie są wynikiem naturalnego lub Kamieniołom marmuru "Biała Marianna" Fot. Elżbieta Tołkanowicz MATERIAŁY KAMIENNE sztucznego rozdrobnienia skał zwartych (litych) lub głazów narzutowych. Materiały rozdrobnione sztucznie mogą podlegać Opracowała: dr inż. Teresa Rucińska dalszej obróbce. MATERIAŁY KAMIENNE Skały to jednoskładnikowe wieloskładnikowe, naturalne MATERIAŁY KAMIENNE a częściej agregaty mineralne, powstałe wskutek określonych procesów Minerały to substancje występujące w przyrodzie w postaci naturalnej. Są one najczęściej związkami geologicznych. Do procesów tych należy: chemicznymi lub rzadziej pojedynczymi pierwiastkami. • krzepnięcie magmy lub lawy, Minerał jest najmniejszą jednostką z punktu • sedymentacja, widzenia • przeobrażenie jednych skał w drugie. geologii, z jakiej zbudowana jest skorupa ziemska. Budulcem skał są minerały. MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE Większość minerałów ma budowę krystaliczną, a wymiary kryształów są zróżnicowane. Skały są to duże skupiska minerałów w skorupie Znane są minerały bezpostaciowe – zwane amorficznymi (jak ziemskiej. Wyróżniamy skały: krzemień, opal, bursztyn). Ze względu na liczbę składników wyróżniamy minerały: jednoskładnikowe jak np.: diament, grafit, siarka, złoto, srebro i mniej lub bardziej zwięzłe, np.: granit, porfir, bazalt, piaskowiec, wapień skały luźne (nazywane kruszywem naturalnym) inne metale będące produktem naturalnego rozdrobnienia skał wieloskładnikowe jak np.: siarczki, tlenki, chlorowce, sole zwartych, np.: otoczaki, żwir, piasek kwasów tlenowych, węglowce 1 2015-11-09 MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE PODZIAŁ SKAŁ Z UWAGI NA SPOSÓB POWSTAWANIA Ze względu na liczbę minerałów wchodzących w skład skały osadowe - powstały w wyniku osadzania się skały wyróżnia się skały: szczątków zwietrzałych starszych skał lub przez proste – monomineralne, np.: wapień składający się z nagromadzenie się szczątków zwierzęcych, a także kalcytu przez wytrącanie się związków mineralnych z wód w złożone – polimineralne, np.: granit złożony z kwarcu, zamkniętych zbiornikach wodnych. skalenia i miki MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE skały magmowe - powstały przez zakrzepnięcie płynnego stopu krzemianowego - magmy. Wyróżniamy: • skały głębinowe – zastygające w głębi skorupy ziemskiej, mające strukturę wyraźnie krystaliczną • skały wylewne – zastygające na powierzchni ziemi, mające strukturę drobno lub mikrokrystaliczną oraz Podstawowe materiały i wyroby budowlane. Materiały kamienne. Dr inż. Mariusz Gaczek Etapy powstawania większości skał osadowych • skały żyłowe – krystalizacja zakończona w szczelinach innych skał MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE skały przeobrażone - są produktami przeobrażenia (metamorfozy) skal magmowych i osadowych, które zaszło w wyniku działania na nie wysokiej temperatury i ciśnienia Podstawowe materiały i wyroby budowlane. Materiały kamienne. Dr inż. Mariusz Gaczek Skały magmowe 2 2015-11-09 MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE Podstawowe materiały i wyroby budowlane. Materiały kamienne. Dr inż. Mariusz Gaczek Przykłady skał ze zwględu na pochodzenie Pochodzenie skały Skały magmowe Przemiany skał Powstawanie MATERIAŁY KAMIENNE Skały krzemionkowe, okruchowe, ilaste (wybrane) Skały siarczanowe Skały węglanowe (wybrane) Skały osadowe Rodzaj Skały głębinowe Skały wylewne granit leukogranit (surowiec skaleniowy) granodioryt sjenit gabro dioryt porfir andezyt melafir diabaz, bazalt tuf wulkaniczny MATERIAŁY KAMIENNE wapienie dolomit wapień zbity („marmur”) margiel piaskowiec okruchowiec zlepieniec piasek żwir ił i glina bentonit gips anhydryt alabaster gnejs serpentynit kwarcyt wapień krystaliczny (marmur właściwy) łupek fillitowy Skały metamorficzne przeobrażone (wybrane) Gr – Granit MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE S – Sjenit Gb – Gabro A – Andezyt Bz – Bazalt Db – Diabaz Mf – Melafir Pf – Porfir T – Tuf Właściwości skał 1. Struktura i tekstura skał Struktura skały - jest to zespół cech charakteryzujący budowę wewnętrzną skały. W skałach można wyróżnić następujące typy Ps – Piaskowiec struktur: Ch – Chalcedonit W – Wapienie Dl – Dolomit G – Gnejs K – Kwarcyt Mm – Marmur Wt – Wapień trawetyn krystaliczna porfirowa (wielkość ziaren zmienia się stopniowo od największych do najdrobniejszych) szklista (strukturze składa się w całości z bezpostaciowego szkliwa) klastyczna (okruchowa) Br – Baryt 3 2015-11-09 MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE 2. Tekstura skały - charakteryzuje cechy wewnętrznej budowy skały, tzn. stopień wypełnienia przestrzeni przez minerał (porowatość), sposób przestrzennego rozmieszczenia składników skały. 3. Wady skały - skały mogą posiadać pewne wady ograniczające możliwość ich stosowania. Do nich zalicza się: Tekstura może być: bezładna fluidalna (lawy wulkaniczne) masywna włóknista równoległa łupkowa itp. pęcherzykowata przerosty żyły kawerny (jamiste wgłębienia) plamy wrosty i wtrącenia sztych (włoskowate pęknięcia) MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE 4. Wydobywanie i obróbka kamienia Miejscem wydobywania kamieni są kamieniołomy. Urabianie skał, zależnie od ich właściwości i przeznaczenia, może odbywać się: ręcznie mechanicznie za pomocą materiałów wybuchowych Urabianie ręczne - stosowane przy skałach: niezbyt twardych, posiadających łatwą oddzielność spękanych i ze szczelinami MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE Urabianie mechaniczne - odbywa się za pomocą: tzw. liny bez końca wrębiarek udarowych pił tarczowych Ten sposób urabiania stosowany jest również przy Materiały wybuchowe - stosuje się przy: wydobywaniu kamienia przeznaczonego na kruszywo oraz przy odspajaniu bloków kamiennych skałach niezbyt twardych, np. marmur, wapień lub piaskowiec. 4 2015-11-09 MATERIAŁY KAMIENNE 5. Obróbka kamienia - jest procesem technologicznym, MATERIAŁY KAMIENNE Obróbka ręczna - wykonywana przez człowieka Obróbka mechaniczna - wykonywana przez maszynę Obróbka automatyczna - wykonywana przez maszynę, który ma na celu nadanie bryle kamienia określonego kształtu, wymiarów i faktury powierzchni. Obróbka kamienia może być: ręczna mechaniczna automatyczna przy której zautomatyzowane są ruchy zespołów obrabiarek MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE 6. Faktury obrobionych powierzchni kamienia Faktury obróbki ściernej Faktury obróbki udarowej łupana płasko-ciosana rwana zębato-ciosana piłowana szlifowana półpolerowana przecinana piaskowana polerowana krzesana gradzinowana Faktura płomieniowa - posiada wygląd zbliżony grotowana dłutowana do wyglądu powierzchni naturalnego przełomu - groszkowana nacinana ślady działania płomienia i wysokiej temperatury. prążkowana MATERIAŁY KAMIENNE 7. Wybrane cechy fizyczne i mechaniczne skał Cechy fizyczne Gęstość objętościowa skał: skały bardzo lekkie – o 1500 kg/m3 skały średnio lekkie – 1500 kg/m3 o 2200 kg/m3 MATERIAŁY KAMIENNE Przewodność cieplna: skały tzw. zimne – 0,76 W/(mK) skały tzw. ciepłe – 0,76 W/(mK) Nasiąkliwość skał: skały bardzo nasiąkliwe – n 20% skały ciężkie – 2200 kg/m3 o 2600 kg/m3 skały średnio nasiąkliwe – 5% n 20% skały bardzo ciężkie – o 2600 kg/m3 skały mało nasiąkliwe – 0,5 n 5% skały bardzo mało nasiąkliwe - n 0,5% 5 2015-11-09 MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE Cechy mechaniczne Wytrzymałość materiałów kamiennych na rozciąganie Rr, na zginanie Rg i na ścinanie Rt można w przybliżeniu Wytrzymałość na ściskanie: ocenić (wg Bauschingera), stosując współczynniki skały bardzo słabej wytrzymałości – Rc 15 MPa skały słabej wytrzymałości – 15 MPa Rc 60 MPa skały średniej wytrzymałości – 60 MPa Rc 120 MPa skały dużej wytrzymałości – 120 MPa Rc 200 MPa Rr = 1/26 Rc, skały bardzo dużej wytrzymałości – Rc 200 MPa Rg = 1/6 Rc, Rt = 1/13 Rc przeliczeniowe w stosunku do wytrzymałości na ściskanie Rc; tak więc Twardość wg skali Mohsa Skaleń Talk 1 Bardzo miękki, rysuje się paznokciem Gips, sól kamienna 2 Miękkie, rysują się paznokciem Kalcyt 3 Miękki, rysuje się ostrzem miedzianym Fluoryt 4 Dość twardy, rysuje się drutem stalowym Apatyt 5 Twardy, rysuje się nożem stalowym 6 Twarde, rysują szkło Kwarc 7 Topaz 8 Korund 9 Diament 10 Bardzo twarde, przecinają szkło Opracował: Grzegorz Bijak (C) 2004 MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE Podstawowe cechy techniczne najczęściej stosowanych skał Skały Rodzaj Gęstość Wytrzymałość Ścieralność Nasiąkliwość Twardość objętościowa na ściskanie (na tarczy wagowa (wg skali [g/cm3] [MPa] Boehmego) [%] Mohsa] Granit 2,30 - 2,75 100 – 220 0,06 – 0,23 0,1 – 0,7 6–7 Bazalt 2,60 - 3,20 160 – 300 0,09 – 0,19 0,1 – 0,7 6–8 2,55 100 – 200 - - - Melafir 2,40 – 2,70 130 – 200 0,07 – 0,15 0,1 – 0,7 7 andezyt 2,40 – 2,90 120 – 200 0,22 0,1 – 0,7 6–7 kamienia Magmowe Porfir Podstawowe cechy techniczne najczęściej stosowanych skał – cd. Skały Rodzaj Gęstość Wytrzymałość Ścieralność Nasiąkliwość Twardość objętościowa na ściskanie (na tarczy wagowa (wg skali [g/cm3] [MPa] Boehmego) [%] Mohsa] 1,80 – 2,70 10 – 150 0,09 – 2,50 0,5 – 15 4–7 Osadowe Wapień 1,40 – 2,80 8 – 100 0,30 – 2,00 0,3 – 30 2–3 Dolomit 2,10 – 2,80 60 – 160 0,30 – 0,40 0,3 – 0,8 2-4 Metamorfi Marmur Kwarc czne 1,90 – 2,80 80 – 150 0,20 – 0,40 0,1 – 0,5 3 2,30 – 2,75 200 – 300 0,04 – 0,12 0,1 – 0,5 7 kamienia Piaskowiec 6 2015-11-09 MATERIAŁY KAMIENNE Zakres stosowania kamienia - o przydatności kamienia do określonego celu decydują jego cechy: • fizyczne, MATERIAŁY KAMIENNE Fundamenty - głównie ze skał magmowych oraz piaskowce ciężkie na lepiszczu krzemionkowym, ewentualnie wapiennym, niekiedy piaskowce lekkie i wapienie; • mechaniczne, • technologiczne, • dekoracyjne. MATERIAŁY KAMIENNE Ściany zewnętrzne - skały tzw. ciepłe wapienie lekkie i tufy; o o < 1800 kg/m3; MATERIAŁY KAMIENNE Kamienie budowlane do wznoszenia murów - kamień łamany, - kamień łupany, - kamień przycinany, - ciosy proste i licowe, - bloki (kształtki). Rys. Kamienie budowlane MATERIAŁY KAMIENNE Licowanie ścian - płyty okładzinowe: piaskowce, MATERIAŁY KAMIENNE Licowanie ścian granity, marmury, trawertyny itd., skały o ładnym wyglądzie i dobrej mrozoodporności; elewacja z granitu Łupanka z piaskowca biało-kremowa Łupanka z piaskowca żółta, występuje jako kominkowa cięta z tyłu i dwustronnie łupana. Dostępna również w innych odcieniach cegiełka z piaskowca elewacja z marmuru 7 2015-11-09 MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE Posadzki i schody - skały o małej ścieralności - Parapety, poręcze, obramowania - skały spełniające głównie magmowe, twarde piaskowce i marmury; wymagania estetyczne. MATERIAŁY KAMIENNE Pokrycia dachowe z łupka MATERIAŁY KAMIENNE Zastosowanie w budownictwie mostowym i wodnym - stosuje się tu kamień: • na ciosy łożyskowe, • sklepienia mostów, • do budowy grobli, • jazów, • oraz przy regulacji rzek. Podstawowe materiały i wyroby budowlane. Materiały kamienne. Dr inż. Mariusz Gaczek MATERIAŁY KAMIENNE Zastosowanie elementów z topionego bazaltu MATERIAŁY KAMIENNE Zastosowanie elementów z topionego bazaltu Podstawowe materiały i wyroby budowlane. Materiały kamienne. Dr inż. Mariusz Gaczek Podstawowe materiały i wyroby budowlane. Materiały kamienne. Dr inż. Mariusz Gaczek 8 2015-11-09 MATERIAŁY KAMIENNE MATERIAŁY KAMIENNE Kamień ten powinien wykazywać: Zastosowanie w budownictwie kolejowym - • pełną mrozoodporność, tłuczeń i żwir na podtorza; skały o dużej • małą nasiąkliwość, wytrzymałości mechanicznej, małej ścieralności i • dużą wytrzymałość mechaniczną, wysokiej mrozoodporności. tak aby czynniki klimatyczne niszczące strukturę nie powodowały przedwczesnego zniszczenia - skały magmowe, piaskowce kwarcytowe. Tłuczeń kwartycowy MATERIAŁY KAMIENNE Zastosowanie w budownictwie drogowym • • • • Żwir popielaty MATERIAŁY KAMIENNE Nawierzchnie – Kostki (głównie skały magmowe): kostka brukowa, tłuczeń, krawężniki, słupki itd.; Są to skały: • o dużej wytrzymałości mechanicznej, • małej ścieralności, • dużej twardości i • wysokiej mrozoodporności. MATERIAŁY KAMIENNE Nawierzchnie – Kostki Rozbiórkowa, kostka granitowa jasno-szara, (dostępna w różnych rozmiarach: 4/6, 7/9, 8/11, 15/17, połówki: 9/11/5-6, 15/17/8-10) MATERIAŁY KAMIENNE Nawierzchnie – Kostki Płyta granitowa płomieniowana, Krawężniki z granitu szarego, Kostka marmurowa beżowa w rozm. 4/6 czarna grafitowa 8/10 dostępne w wymiarach: mb.15x30, mb.15x25, mb.18x30, mb.18x25. 9 2015-11-09 MATERIAŁY KAMIENNE Nawierzchnie – kamień polny MATERIAŁY KAMIENNE Przykłady realizacji budowli inżynierskich z kamienia Kamień polny cięty płomień Kamień polny łupany MATERIAŁY KAMIENNE Przykłady realizacji budowli inżynierskich z kamienia Bloki z kamieniołomów Strzegom Żbik i Żółkiewka; w trzech odmianach; istnieje możliwość wydobywania bloków o wymiarach podanych przez klienta płytki kamienne z granitu BALI - pochodzącego z Chin - trwałego, mrozoodpornego, o dużej wytrzymałości na ściskanie Płytki kamienne z granitu BALI - pochodzącego z Chin - trwałego, mrozoodpornego, o dużej wytrzymałości na ściskanie płytki z granitu CEYLON pochodzącego z Chin trwałego, mrozoodpornego, o dużej wytrzymałości na ściskanie płytki z granitu JOKOHAMA RED pochodzącego z Chin trwałego, mrozoodpornego, o dużej wytrzymałości na ściskanie 10 2015-11-09 płytki z granitu SALEM - pochodzącego z Chin - trwałego, mrozoodpornego, o dużej wytrzymałości na ściskanie płytki z granitu SYDNEY - pochodzącego z Chin trwałego, mrozoodpornego, o dużej wytrzymałości na ściskanie płytki z granitu JOKOHAMA RED pochodzącego z Chin trwałego, mrozoodpornego, o dużej wytrzymałości na ściskanie Płyta surowa lub z powierzchnią obrobioną; stanowi Płyty obcinane, na posadzki wewnętrzne, zewnętrzne oraz półfabrykat lub produkt otrzymany w wyniku przecierania na elewacje; wykonane z granitu średnioziarnistego o barwie bloków i płyt kamiennych jasnoszarej lub żółto-szarej; bogaty wybór faktur obróbczych Kamień murowy stosowany do budowy murów oporowych, jako obrzeża ścieżek z kostki granitowej Płyty chodnikowe, płyty poligonalne, stosowane jako elementy alejek, chodników i placów Płyty chodnikowe i okładzinowe z Granitu Strzegomskiego (złoże Kostrza) Płyty poligonalne stosowane jako elementy ścieżek i chodników, a także jako posadzki – wewnętrzne i zewnętrzne 11 2015-11-09 Bloki nieregularne o wielkości do 5 m3 ze słynnych marmurów sławniowickich - wydobywanych na terenie Polski, Płytki okładzinowe posadzkowo-ścienne z marmuru Płytki posadzkowe z marmuru sławniowickiego szarego, polerowane i szlifowane wykonane z marmurów szaroniebieskich i złocistych Płyty okładzinowe z marmuru sławniowickiego - wydobywanego na terenie Polski PIASKOWIEC RUBIN PIASKOWIEC ARENIT KWARCOWY Piaskowiec Godulski produkowany zgodnie z normą PN-84/B-01080 ZŁOTY PIASKOWIEC PIASKOWIEC SZMARAGD 12 2015-11-09 Parapet z Piaskowca Długopole Kamień murowy o powierzchni łupanej, dostępny w dwóch standartowych wymiarach 20/20/40 cm, 25/25/40 cm Kostka brukowa o powierzchni łupanej, dostępna w trzech standardowych wymiarach 8/10, 6/8, 4/6 mm Płyty posadzkowe i elewacyjne z Piaskowca Długopole Płyty o powierzchni: • szlifowanej, • polerowanej, • płomieniowanej; standartowy wymiar: 30/30/1,5 cm lub inny na życzenie klienta Parapet o powierzchni szlifowanej, polerowanej, płomieniowanej; możliwe obróbki: ćwierćwałek, półwałek, fazowanie, kapinos, zaokrąglanie rogów; wymiary i kształt wg życzenia klienta Piaskowiec - arenit kwarcowy Schody kamienne o powierzchni: • szlifowanej, • polerowanej, płomieniowanej, możliwe obróbki: • ćwierćwałek, • półwałek, • fazowanie; Łupek fyllitowy Piaskowiec MODAK (Indie); piaskowce pasują do nowoczesnego i wyrazistego wnętrza; mają dosyć porowatą strukturę, zalecane jest więc przeprowadzenie zabiegów impregnacyjnych Łupek chlorytowo-serycytowy Naturalne, płaskie kamienie w formie płyt, w kolorze grafitowym, o niespotykanym efekcie optycznym skamieniałego drewna 13 2015-11-09 Kamienne płyty budowlane z łupka chlorytowo-serycytowego Naturalne, kruszone, płaskie kamienie w formie płyt; z łupka chlorytowo-serycytowego występującego na Pogórzu Izerskim Łupek OYSTER pochodzący z Chin; łupki odnajduje się w TRAVERTINO ROSSO PERSIANO drobnych, zwartych warstwach w kamieniołomach; naturalna "rozszczepiona" powierzchnia nadaje mu surowy wygląd Wapień SIMYRA - wapień pochodzący z Bliskiego Wschodu; tych kamieni nie można polerować, więc są oferowane w wykończeniu gładzonym 14 2015-11-09 Dolomit – ogrodzenie, elewacja Wzór chemiczny: CaMg(CO3)2 – węglan wapnia i magnezu Dolomit - nawierzchnie Dolomit - nawierzchnie Konglomeraty - charakterystyka Konglomeraty - charakterystyka KONGLOMERAT jest produktem przemysłowym Produkt końcowy posiada parametry fizyczno - wynikającym z kombinacji wyselekcjonowanego mechaniczne podobne, a często przewyższające grysu (kamień naturalny stanowi 95% masy) oraz kamień naturalny wchodzący w jego skład. Do tego żywicy poliestrowej w charakterze łącznika o dochodzą zalety jakie daje produkcja przemysłowa doskonałych właściwościach fizyczno - w sensie kontroli jednolitości koloru i jakości. mechanicznych. 15 2015-11-09 Wybrane wyroby na bazie surowca kamiennego Zastosowanie: • konglomerat stosuje się wszędzie tam, gdzie tradycyjnie używa się kamienia naturalnego, płytek ceramicznych lub lastriko - jest ich znakomita alternatywa łącząc walory estetyczne, nieograniczone możliwości zastosowania, bogactwo kolorystyki i łatwość uzyskania pożądanych wzorów i kolorów. Konglomeraty można otrzymywać jako płytki o rożnych rozmiarach, lub jako płyty polerowane o max rozmiarach 305x123cm. Miejsca zastosowań to Terrazzo (lastryko, lastrico) - sztuczny kamień otrzymywany z mieszaniny zaczynu cementowego i kolorowego grysu kamiennego, dający się po twardnieniu szlifować i polerować przede wszystkim: • elewacje; • okładziny wewnętrzne; • podłogi i posadzki wewnętrzne; • schody, parapety, blaty i inne elementy wykończeniowe. PAG-GRANIT – materiał utworzony ze zmielonego grysu granitowego (90%) spajanego żywicami poliestrowymi(10%) a następnie szlifowany. CORIAN - materiał utworzony z wypełniaczy mineralnych (80%) spajanych żywicą akrylową (20%) oraz pigmentów. Zastosowanie: materiał okładzinowy – posadzki, ściany słupy, filary itp. Stosowany na zewnątrz i wewnątrz przy ciągłym działaniu czynników atmosferycznych. Zastosowanie: do wykonywania elementów wyposażenia wnętrza (bez posadzek) 16 2015-11-09 RUSTIK - materiał utworzony z frakcjowanego kruszywa naturalnego (najczęściej kwarcowego) spajanego żywicą epoksydową – wyrób końcowy jest jamisty. Grubość posadzki w zależności od wybranej frakcji kruszywa wynosi od 7 do 12 mm. Kamyki naturalne i barwione dostępne są w rozmiarach ziaren 2-3 mm, 3-4 mm oraz 4-6 mm. Kamyk marmurowy dostępny jest w rozmiarach ziaren 4-6 mm. Zastosowanie: do wykonywania powłok posadzkowych bezspoinowych w salonach wystawowych, sklepach o dużych powierzchniach, itp. TYNKI MOZAIKOWE NA BAZIE KRUSZYW NATURALNYCH - tynki cienkowarstwowe, utworzone na bazie grysów naturalnych, żwirów kwarcowych barwionych lub nie, z dodatkiem lepiszcz syntetycznych. NAWIERZCHNIE PRZEPUSZCZALNE DLA WODY I Bezbarwna żywica epoksydowa pozwala na zachowanie POWIETRZA - powstają podczas procesu produkcji, naturalnych kolorów użytego wypełniacza, dzięki czemu w wyniku którego łączy się wypełniacze tj.: piaski, nawierzchnie te wkomponowują się w otoczenie. żwirki i grysy z żywicą epoksydową w powierzchnię o otwartych porach dla powietrza i wody. Nawierzchnie takie przeznaczone są dla ruchu lekkiego a mianowicie: • ścieżki rowerowe i spacerowe, • ruch pojazdów na placach golfowych, • mini boiska, place zabaw, opaski przepuszczalne dla drzew jak również miejsca postoju samochodów osobowych. 17
