Kodeks „Szkoły bez Przemocy”

Kodeks „Szkoły bez Przemocy”
1. Szkoła jest wspólnotą.
Szkoła dąży do stworzenia wspólnoty wszystkich nauczycieli, uczniów, ich rodziców oraz
pracowników niepedagogicznych szkoły, opartej o jasny i przejrzysty system norm.
2. Wszyscy się szanujemy.
Wspólnota szkolna buduje klimat bezpieczeństwa, szacunku, otwartego dialogu i
porozumienia pomiędzy nauczycielami, pracownikami szkoły, uczniami i rodzicami.
Wszyscy uczestnicy społeczności szkolnej szanują siebie nawzajem i nie zachowują się
wobec siebie agresywnie.
3. Wspólnie działamy przeciw przemocy.
W szkole działa system przeciwdziałania przemocy, który jasno określa: obowiązujące
normy, procedury działania i współpracy wszystkich zainteresowanych w zakresie
rozwiązywania konfliktów oraz reagowania wobec przejawów agresji i przemocy. Jego
zasady obowiązują wszystkich uczestników społeczności szkolnej: nauczycieli, uczniów,
pracowników niepedagogicznych oraz wszystkie osoby znajdujące się na terenie szkoły.
4. Niczego nie ukrywamy.
Szkoła prowadzi regularną diagnozę problemu przemocy w szkole, a efekty działania systemu
przeciwdziałania przemocy podlegają monitoringowi oraz ewaluacji.
5. Zawsze reagujemy.
Szkoła reaguje na każdy przejaw agresji i przemocy oraz zapewnia długofalową, odpowiednią
pomoc zarówno ofiarom, jak i sprawcom przemocy.
6. Nauczyciel nie jest sam.
Szkoła podejmuje działania, by nauczyciele mieli odpowiednią wiedzę i umiejętności z
zakresu rozwiązywania konfliktów i radzenia sobie z przejawami agresji i przemocy.
7. Uczniowie wiedzą, jak działać.
Szkoła organizuje uczniom regularne zajęcia profilaktyczne z zakresu umiejętności
psychologicznych i społecznych, oraz radzenia sobie z agresją i przemocą.
8. Rodzice są z nami.
Aby przeciwdziałać przemocy szkoła współpracuje z rodzicami włączając ich do tworzenia
systemu przeciwdziałania przemocy i obejmując działaniami edukacyjnymi.
9. Mamy sojuszników.
Szkoła współpracuje ze środowiskiem pozaszkolnym przy podejmowaniu działań
profilaktycznych i interwencyjnych dotyczących agresji i przemocy, gdy potrzeby
przekraczają możliwości lub kompetencje szkoły.
10. Nagradzamy dobre przykłady.
Szkoła promuje wzorce zachowań oparte na poszanowaniu godności każdego człowieka.
Dla rodzica
DROGI RODZICU!
Gdy dowiadujesz się, że Twoje dziecko jest prześladowane w szkole, przeżywasz szok i nie
wiesz, co z tym faktem zrobić. Jest Ci trudno w to uwierzyć. Wydaje Ci się, że to Twoja wina
i czujesz złość. Pamiętaj jednak, że Twoje dziecko przeżywa to samo i to Ty musisz mu
pomóc.
Niektóre dzieci ukrywają swój problem. To nie oznacza, że nie mają do Ciebie zaufania - być
może nie chcą Cię zmartwić, albo wstydzą się, że nie potrafią sobie same poradzić i wina tkwi
w nich samych. Takie dziecko najczęściej nie lubi szkoły. Rano przed wyjściem skarży się na
bóle głowy, gardła, brzucha, na gorączkę. Jeśli zauważysz takie objawy u swojego dziecka,
zastanów się, czy powodem nie jest prześladowanie w szkole. Jest wiele sygnałów, które
świadczą o tym, że Twoje dziecko może być ofiarą przemocy szkolnej. Obserwuj zachowania
dziecka i zawsze reaguj, gdy Twoje dziecko:















nie chce wychodzić z domu albo wychodzi bardzo późno lub bardzo wcześnie
wraca ze szkoły później, okrężną drogą
wraca po lekcjach ze zranieniami i siniakami
ma podarte ubranie
znajdujesz zniszczone podręczniki i przybory szkolne
prosi Cię o ponowne kupienie "zgubionych" (zabranych lub ukradzionych)
przedmiotów
często "gubi" pieniądze i prosi o drobne na "składkę"
nie chce brać do szkoły drugiego śniadania albo bierze dużo więcej niż zwykle
prosi o "załatwienie" zwolnienia z WF
kłóci się ze swoimi przyjaciółmi
jest ciche, izoluje się
jest agresywne w stosunku do innych domowników, np. rodzeństwa
ma gorsze wyniki w nauce
opuszcza pojedyncze lekcje lub wagaruje
ma problem ze snem lub senne koszmary, płacze w nocy
Jeśli zauważysz u dziecka wyżej wymienione zachowania, porozmawiaj z nim. Zadaj kilka
prostych pytań:







Co robiło dzisiaj w szkole?
Co robiło podczas długiej przerwy?
Czy robiło coś, co mu się szczególnie podobało?
Czy robiło coś, co mu się nie podobało?
Czy jest jakaś lekcja, której nie lubi?
Czy jest ktoś w szkole, kogo nie lubi i dlaczego?
Czy czeka, aby iść jutro do szkoły?
Co robić?
Najgorsze co możesz zrobić, to zareagować zbyt ostro. Mimo odczuwanej złości staraj się nie
zachować agresywnie, nie rozwiązuj sprawy sam np. wymierzając karę sprawcy. Postaraj się
nie obwiniać szkoły i nauczycieli. Pamiętaj, że jeśli nie wiedziałeś o prześladowaniu swojego
dziecka, szkoła może również nie zdawać sobie z tego sprawy. Poinformuj wychowawcę - to
on powinien pokierować dalej sprawą. Możesz także zwrócić się do pedagoga szkolnego.
Jeśli w szkole poinformowano Cię wcześniej, jakie są zasady współpracy z rodzicami w
podobnych sytuacjach, postępuj zgodnie z nimi.
Wobec swojego dziecka staraj się zachować tak, aby mu pomóc. Nie obwiniaj go, niezależnie
od tego, jak radziło sobie z prześladowaniem. Nie miej do niego pretensji, jeśli nie
powiedziało Ci, że jest ofiarą przemocy. Zachęć, aby opowiedziało Ci o wszystkim - pomoże
mu to poradzić sobie z napięciem i odreagować trudne emocje. Zapewnij, że zrobisz
wszystko, aby mu pomóc i nie dopuścisz do podobnych sytuacji w przyszłości.
Dla ucznia
DRODZY UCZNIOWIE!
W każdej szkole dochodzi do przemocy, jednak nie wszyscy wiemy, jakie zachowania należy
uważać za przemoc. Przemoc to nie tylko uderzanie, szczypanie, bicie, czy popychanie.
Pamiętaj, że jesteś ofiarą przemocy także wtedy gdy:








jesteś przezywany
ktoś opowiada innym nieprawdziwe historie na Twój temat
jesteś ośmieszany przez swoich kolegów i koleżanki
ktoś niszczy lub zabiera Twoje rzeczy
ktoś kradnie Twoje pieniądze
w Internecie publikowane są obraźliwe informacje o Tobie
dostajesz obraźliwe sms-y lub telefony
nie chcesz iść do szkoły, bo boisz się spotkać swoich prześladowców
Sprawcy najczęściej dobrze wiedzą, w jaki sposób mogą cię zranić. Gdy chcą Ci sprawić
przykrość, złośliwie komentują:








Twój wygląd: wagę, kolor włosów, sposób ubierania
to, że dobrze się uczysz
to, że uczysz się gorzej
to, że nie masz pieniędzy
Twoją popularność w szkole
jeśli masz inną religię
nosisz okulary lub aparat słuchowy
masz wadę wymowy lub dysleksję
Pamiętaj - niezależnie od tego, czego dotyczy prześladowanie i dokuczanie, to nie Twoja
wina. Nikt nie ma prawa stosować przemocy wobec innych osób.
Co możesz zrobić?
Jeśli jesteś prześladowany, koniecznie powiedz o tym komuś. Możesz powiedzieć
przyjacielowi, nauczycielowi albo rodzicom. Pamiętaj, że prześladowanie samo się nie
skończy, jeśli nikomu o tym nie powiesz. Nie jest to łatwe. Możesz się wstydzić lub obawiać,
że zmartwisz tym rodziców lub sprawisz im kłopot. Jeśli nie chcesz sam opowiedzieć o
problemie poproś np. kolegę, koleżankę, rodzeństwo, babcię lub dziadka, aby pomogli Ci o
wszystkim opowiedzieć rodzicom. Jeśli zamiast mówić o problemie wolisz o tym napisać przygotuj list do rodziców i opisz jak się czujesz.
Pamiętaj, że w szkole zawsze jest Twój wychowawca lub inny nauczyciel, który powinien
wiedzieć, jeśli dzieje się coś złego. Spróbuj znaleźć taki moment, kiedy będziesz mógł
powiedzieć mu o tym tak, aby nikt się nie zorientował. Możesz np. zostać po lekcji prosząc o
wyjaśnienie jakiegoś tematu. Jeśli masz większe zaufanie do innego nauczyciela lub
pracownika szkoły (pedagog lub psycholog szkolny, pielęgniarka) - porozmawiaj z wybraną
przez Ciebie osobą. Masz prawo do tego, aby poczuć się bezpiecznie.
Możesz wybrać także inną dorosłą osobę, której ufasz np. lekarza. Osoba taka powinna
znaleźć odpowiedni sposób, aby skontaktować się ze szkołą i Twoimi rodzicami, by ci
pomóc.
Jak sobie radzić z prześladowaniem?
Sprawcy przemocy najczęściej działają bez świadków i dlatego potrafią przez dłuższy czas
unikać konsekwencji.









Podczas przerw staraj się przebywać w bezpiecznych miejscach w szkole, gdzie jest
wiele innych osób. Sprawcy nie lubią świadków.
Jeśli pobiją Cię w szkole, natychmiast powiedz o tym nauczycielowi. Powiedz też
rodzicom.
Nie staraj się im oddawać - możesz zostać pobity lub wpaść w kłopoty. Bicie to
napaść.
W trudnej sytuacji zawsze proś o pomoc i wsparcie; nie obawiaj się wołać o pomoc do
postronnych osób, mówiąc np. "oni mi grożą".
Jeśli spotkasz osoby, które prześladują Cię, staraj się przede wszystkim spokojnie
opuścić to miejsce tak szybko, jak to jest możliwe.
W kontakcie ze sprawcami przemocy staraj się zachowywać pewnie i spokojnie, patrz
im w oczy, bądź wyprostowany, unikaj gestów lub min, które mogłyby ich
sprowokować.
Gdy ktoś zachowuje się wobec Ciebie w sposób, jakiego sobie nie życzysz, powiedz
mu o tym jasno i wprost np. " Nie lubię, gdy to robisz. Chciałbym żebyś przestał".
Próbuj opierać się, gdy Ci grożą lub namawiają do czegoś, czego nie chcesz zrobić.
Stosuj w tym celu technikę "zdartej płyty", powtarzając przez cały czas jedno zdanie
np. "Nie, nie zrobię tego".
Gdy Ci dokuczają lub przezywają Cię, możesz reagować na to za pomocą jakiegoś
zdania, które ma pokazać, że to Cię nie dotyka w sposób, w jaki by chcieli np. ""tak?
no to co" lub " możesz tak uważać" czy " to możliwe".