POZOSTAŁOŚCI ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN W PŁODACH ROLNYCH (2014) Ewa Szpyrka, Anna Kurdziel, Julian Rupar, Magdalena Słowik-Borowiec Instytut Ochrony Roślin − Państwowy Instytut Badawczy Terenowa Stacja Doświadczalna, Rzeszów [email protected] CEL Celem pracy była ocena występowania pozostałości środków ochrony roślin (ś.o.r.) w płodach rolnych pobranych z gospodarstw produkcyjnych. METODY W 2014 roku wykonano analizy próbek płodów rolnych pobranych przez inspektorów Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa z terenu województw: lubelskiego, małopolskiego, mazowieckiego, świętokrzyskiego, podkarpackiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego. Program kontroli obejmował oznaczenie 207 substancji czynnych ś.o.r., wraz z metabolitami. Uzyskane wyniki porównywano z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami pozostałości (NDP) obowiązującymi w Polsce [1], ponadto, sprawdzano czy preparaty zawierające wykryte substancje czynne mogły być zastosowane do ochrony danych upraw [2]. WYNIKI Wykonano analizy 340 próbek płodów rolnych: 170 próbek owoców, 147 próbek warzyw, 10 próbek zbóż, 7 próbek nasion i 6 próbek ziół. Pozostałości ś.o.r. stwierdzono w 90 próbkach (26,5%), przy czym w 2 próbkach (0,6%) przekroczyły one poziom NDP. Odnotowano 26 przypadków zastosowania środków ochrony roślin niezalecanych do ochrony danych upraw, a także 1 przypadek zastosowania bifentryny – substancji niedozwolonej do stosowania w Polsce. Najczęściej pozostałości stwierdzano w próbkach owoców (38,2% wszystkich próbek owoców, ziół (16,7%) i warzyw (16,3%), natomiast próbki zbóż i nasion były wolne od pozostałości. Uprawami, w których najczęściej stwierdzano pozostałości były: agrest, jabłka, porzeczki i maliny. W badanych próbkach stwierdzono obecność pozostałości wielokrotnych. Podobnie, jak w latach ubiegłych najczęściej stwierdzano pozostałości fungicydów. Najczęściej wykrywanymi związkami należącymi do tej grupy były: boskalid (8,2%), cyprodinil (6,8%), pirymetanil (5,3%) i fludioksonil (5,3%). Spośród insektycydów najczęściej stwierdzano pozostałości chloropiryfosu (1,2%) i cypermetryny (1,2%). Pozostałości herbicydów wykryto tylko w jednej próbce (linuron w pietruszce). WNIOSKI 1. Pozostałości ś.o.r. stwierdzono w 90 próbkach (26,5%), przy czym w 2 próbkach malin przekroczyły one poziom NDP. 2.Uprawami, w których najczęściej stwierdzano pozostałości były: agrest, jabłka, porzeczki i maliny. 3. Nieprawidłowości związane ze stosowaniem środków ochrony roślin dotyczyły głównie zastosowania preparatów niezalecanych do ochrony danych upraw. LITERATURA 1. Rozporządzenie (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni (Dz. Urz. UE, L 70, z dnia 16.03.2005 r., z późn. zm.), 16 s. 2.https://www.minrol.gov.pl/pol/Informacje-branzowe/Wyszukiwarka-srodkowochrony-roslin.