Media przesyłowe w sieciach komputerowych

advertisement
Urządzenia techniki komputerowej
Identyfikacja i charakteryzowanie
urządzeń zewnętrznych komputera
Media przesyłowe w sieciach komputerowych
Cel zajęć
W toku lekcji nauczysz się:
• Wymieniać rodzaje okablowania
• Charakteryzować poszczególne media transmisyjne
• Zauważać współzależność medium transmisyjnego
i urządzeń w określaniu prędkości transmisji
w sieciach
• Twierdzenia Nyquista o próbkowaniu oraz twierdzenia
Shannona o wpływie szumu na transmisje danych
• Zasady transmisji radiowych
• Sieci radiowe i sieci kablowe – podobieństwa i różnice
2
Agenda
•
•
•
•
Media transmisyjne
CSMA/CD CSMA/CA
Twierdzenia Nyquista o próbkowaniu
Twierdzenia Shannona o wpływie szumu na
transmisje danych
• Zasady transmisji radiowych
3
Przypomnienie
Topologia sieci – sposób rozmieszczenia węzłów
(komputery, drukarki sieciowe, serwery i inne), do których
dołączona jest sieć.
Sieci przewodowe
 topologia magistrali (bus),
 topologia pierścienia (ring),
 topologia gwiazdy (star),
 topologia drzewa (tree),
 topologia kraty (mesh).
4
Sieci bezprzewodowe
 topologia gwiazdy,
 topologia kraty.
Agenda
•
•
•
•
Media transmisyjne
CSMA/CD CSMA/CA
Twierdzenia Nyquista o próbkowaniu
Twierdzenia Shannona o wpływie szumu na
transmisje danych
• Zasady transmisji radiowych
5
Media transmisyjne
Kable UTP (ang. Unshielded Twisted Pair) skrętka
nieekranowana
• Skrętka 4-pary, CAT5-UTP – drut
• śr. żyły wew. [mm]: 0.53
• śr. zewnętrzna [mm]: 5.40
• ciężar [kg/1km] 35
• Tłumienność [db/100m] dla f=100MHz : 22
6
Media transmisyjne
Kable UTP
• Skrętka 4-pary, CAT5-UTP - linka
• śr. żyły wew. [ mm]: 0.60
• śr. zewnętrzna [ mm]: 5.55
• ciężar [kg/1km] 35
• Tłumienność [db/100m] dla f=100MHz : 27.5
7
Media transmisyjne
Kable UTP
• kabel wykonany ze skręconych, nieekranowanych
przewodów
• skręcanie przewodów ze splotem 1 zwój na 16-10
cm chroni transmisję przed oddziaływaniem
(interferencją) otoczenia.
8
Media transmisyjne
Kable UTP
• skrętkę powszechnie stosuje się w sieciach
telefonicznych i komputerowych.
• przy przesyłaniu sygnałów cyfrowych za pomocą
skętki UTP uzyskuje się przepływności do 100 Mb/s
(kategoria 5), a takie1000 Mb/s w najnowszej
technologii Gigabit Ethernet.
9
Media transmisyjne
Kable FTP
• Skrętka 4-pary, ekranowana CAT5-FTP – drut/linka
• śr. żyły wew. [ mm]: 0.51/0.48
• śr. zewnętrzna [ mm]: 6.00 /5.40
• ciężar [kg/1km] 42/33
• Tłumienność [db/100m] dla f=100MHz : 22/27.5
10
Media transmisyjne
Kable FTP (ang. Foiled Twisted Pair) skrętka foliowana
• skrętka ekranowaną za pomoca folii z przewodem
uziemiającym.
• przeznaczona główne do budowy sieci
komputerowych (Ethernet, Token Ring) o długości
nawet kilku kilometrów.
11
Media transmisyjne
Kable FTP (ang. Foiled Twisted Pair) skrętka foliowana
• stosowana również na krótszych dystansach
w sieciach standardu Gigabit Etrernet (1 Gb/s) z
wykorzystaniem wszystkich czterech par okablowania
miedzianego piątej kategorii.
12
Media transmisyjne
Wtyk RJ-45
klips
13
Media transmisyjne
Wtyk RJ-45
• TIA/EIA 568B – zalecana przez MOLEX
• TIA/EIA 568A
568a----568b =
„k r o s”
14
Media transmisyjne
Kable krosowe
15
Media transmisyjne
Światłowód
• falowód służący do przesyłania
promieniowania świetlnego.
• występuje w formie włókien
dielektrycznych - najczęściej
szklanych, z otuliną z tworzywa
sztucznego,
16
Media transmisyjne
Światłowód
• do transmisji danych wykorzystywana jest
odpowiednio modulowana wiązka światła (zapobiega
zniekształceniom sygnału),
• możliwa jest teoretyczna transmisja danych do 3 Tb/s,
a przepływ danych jest zabezpieczony przed
niepowołanym dostępem (nie emitują zewnętrznego
pola elektromagnetycznego)
17
Media transmisyjne
Światłowód jednomodowy
• mała średnica rdzenia (4-10 mm) ogranicza możliwość
jednoczesnego wprowadzenia do wnętrza włókna tylko
pojedynczej wiązki światła.
• sygnał wyjściowy charakteryzuje się niemal identycznym
natężeniem impulsu optycznego oraz zbliżonym do
wejściowego rozkładem natężenia pola optycznego.
18
Media transmisyjne
Światłowód wielomodowy skokowy
• pozwala na jednoczesny przesył kilku pakietów danych (wiązek
światła).
• w rdzeniu o średnicy 50-1000 mm ze względu na występowanie
niekorzystnego zjawiska dyspersji, sygnał wejściowy ulega
rozmyciu na wyjściu, a im dłuższy dystans ma światło do
pokonania tym zaburzenie sygnału jest większe.
19
Media transmisyjne
Światłowód wielomodowy gradientowy
• Aby zminimalizować rozmycie impulsu wyjściowego, stosuje się
czasem światłowody wielomodowe z gradientowym
współczynnikiem załamania światła.
20
Media transmisyjne
Gniazda...listwy
Listwy montażowe
patchpanele
21
Media transmisyjne
Rama montażowa
22
Szafa montażowa
Agenda
•
•
•
•
Media transmisyjne
CSMA/CD CSMA/CA
Twierdzenia Nyquista o próbkowaniu
Twierdzenia Shannona o wpływie szumu na
transmisje danych
• Zasady transmisji radiowych
23
CSMA/CD CSMA/CA
CSMA/CD (ang. Carrier Sense Multiple Access with
Collision Detection) wielodostęp z wykrywaniem fali
nośnej i wykrywaniem kolizji
• polega na ciągłym nasłuchiwaniu przez stacje
(nasłuchu łącza - ang. carrier sense) jeżeli medium
jest wolne nadawca rozpoczyna transmisje.
• w przypadku, kiedy dwie stacje uznają, iż mogę
nadawać w tym samym momencie, (wcześniej
upewniwszy się czy łącze jest wolne, dochodzi do
zjawiska kolizji.
24
CSMA/CD CSMA/CA
CSMA/CD
• propagacja sygnału w medium odbywa się w
określonym czasie t1, po jego upływie stacje
zorientują się, iż nastąpiła kolizja.
• po wykryciu kolizji nadawca powtarza transmisje
• powtórna transmisja nie następuje od razu, nadawca
utrzymuje jeszcze transmisje przez jakiś czas, aby
zwiększyć prawdopodobieństwo wykrycia kolizji (w
domenie kolizji) przez innych użytkowników.
• następnie stacja nadawcza zwalnia łącze i rozpoczyna
ponownie transmisje po upływie losowo określonego
czasu t2 (stwierdziwszy, że łącze jest wolne).
25
CSMA/CD CSMA/CA
CSMA/CA (ang. Carrier Sense Multiple Access with
Collision Avoidance) wielodostęp do łącza ze
śledzeniem fali nośnej i unikaniem kolizji
• w sieci WLAN kolizje nie mogą mieć miejsca, systemy
radiowe działają jedynie w trybie half-duplex'u, nie są
w stanie jednocześnie nadawać i odbierać sygnał
• nadawca chce przesłać dane poprzez medium
i nie wykryje żadnej aktywności w sieci, odczekuje
dodatkowo losowy okres czasu i rozpoczyna swoją
transmisję, ale tylko pod warunkiem, że medium jest
nadal wolne,
26
CSMA/CD CSMA/CA
CSMA/CA
• jeżeli pakiet zostanie odebrany w stanie
nienaruszonym przez odbiorcę (jest cały i nie ma
błędów), tworzy on i wysyła ramkę ACK, która raz
poprawnie odebrana przez nadawcę informuje, że
proces wysłania pakietu danych zakończył się
sukcesem
• jeżeli stacja wysyłająca nie otrzyma ramki ACK,
protokół zakłada, że miał miejsce błąd i po odczekaniu
innej losowej ilości czasu, rozpoczyna przesyłanie
danych od początku.
27
Agenda
•
•
•
•
Media transmisyjne
CSMA/CD CSMA/CA
Twierdzenia Nyquista o próbkowaniu
Twierdzenia Shannona o wpływie szumu na
transmisje danych
• Zasady transmisji radiowych
28
Twierdzenie Nyquista o próbkowaniu
• Każdy system przesyłania informacji cechuje się
pewną szerokością pasma, określającą
maksymalną częstotliwość z jaką sprzęt może
zmieniać sygnał
• Szerokość pasma mierzymy w cyklach na sekundę,
czyli hercach (Hz)
29
Twierdzenie Nyquista o próbkowaniu
• Twierdzenie Nyquista o próbkowaniu mówi,
że istnieje zależność między szerokością pasma
systemu transmisyjnego a maksymalną liczbą bitów,
które można za jego pomocą przesłać
w czasie jednej sekundy.
• Twierdzenie to to podaje teoretyczne ograniczenia
ograniczenie ba maksymalną szybkość przesyłania
danych
30
Twierdzenie Nyquista o próbkowaniu
• Jeśli system transmisyjny używa K – możliwych
wartości napięcia to zgodnie z twierdzeniem
Nyquista maksymalna szybkość przesyłania
danych D wynosi
D = 2 B log2 K
D – szybkość przesyłania danych [bity/sek]
B – szerokość pasma
K – możliwe wartości napięcia
31
Agenda
•
•
•
•
Media transmisyjne
CSMA/CD CSMA/CA
Twierdzenia Nyquista o próbkowaniu
Twierdzenia Shannona o wpływie szumu na
transmisje danych
• Zasady transmisji radiowych
32
Twierdzenia Shannona o wpływie szumu na transmisje danych
• Inżynierowie zauważali, że w rzeczywistych
systemach komunikacyjnych istnieją pewne
zaburzenia nazywane szumem, niepozwalające na
osiągnięcie teoretycznej granicy szybkości.
• Claude Shannon w 1948 r. uogólnił twierdzenie
Nyquista na systemy w których występuje szum.
33
Twierdzenia Shannona o wpływie szumu na transmisje danych
• Twierdzenie Shannona:
C = B log2 (1 + S / N)
C – efektywne ograniczenie pojemności kanału
[bity/sek]
B – szerokość pasma
S – średnia moc sygnału
N – średnia moc szumów
S/N – stosunek sygnału do szumu [dB]
34
Twierdzenia Shannona o wpływie szumu na transmisje danych
• Decybel [dB] jest podstawową jednostką używaną
przez projektantów telekomunikacyjnych przy
porównaniu możliwości okablowania.
• Decybel pozwala na określenie stosunku napięcia
lub mocy pomiędzy wejściem i wyjściem układu
• Miara decybelowa pozwala wyrazić wielkości
różniące się od siebie o wiele rzędów wielkości
w jednej skali.
• Wzrost o 3 dB oznacza podwojenie mocy, a o 20 dB
oznacza 100 krotne zwiększenie mocy.
35
Agenda
•
•
•
•
Media transmisyjne
CSMA/CD CSMA/CA
Twierdzenia Nyquista o próbkowaniu
Twierdzenia Shannona o wpływie szumu na
transmisje danych
• Zasady transmisji radiowych
36
Zasady transmisji radiowych
• Topologia: magistrala, gwiazda
• Zasięg: kilka do kilkuset metrów
• Nośnik:
– podczerwień
– pasmo szerokie o bezpośrednim
37
Zasady transmisji radiowych
• W celu zabezpieczenia przesyłanych drogą radiową
danych przed podsłuchem i zakłóceniami
wykorzystuje się tzw. rozpraszanie widma
nadawanego sygnału.
– Z bezpośrednim rozpraszaniem widma - DSSS
(ang. Direct Sequence Spread Spectrum);
– Z rozpraszaniem widma metodą przeskoków
częstotliwości - FHSS (ang. Frequency Hopping Spread
Spectrum).
38
Zasady transmisji radiowych
Technika DSSS
• polega na nałożeniu na oryginalny sygnał
informacyjny specjalnie przygotowanej sekwencji
bitów (tzw. chipping code),
• ma ona charakter przebiegu pseudolosowego,
• sekwencja ta zmienia się w czasie znacznie szybciej,
niż zmienia się "właściwy" sygnał informacyjny,
• otrzymany sygnał zmienia się szybciej niż
podstawowy strumień danych (zajmujący większe
pasmo częstotliwości),
• aby z takiego sygnału wyłowić "właściwe" dane, trzeba
znać pseudolosową sekwencję nałożoną na sygnał
infrmacyjny, a ta udostępniana jest tylko stacjom
roboczym w sieci.
39
Zasady transmisji radiowych
Technika DSSS
40
Zasady transmisji radiowych
Ttechnika FHSS
• pseudolosowa sekwencja sterująca
wykorzystywana jest do nieustannego zmieniania
częstotliwości, na których nadają i odbierają
poszczególne stacje robocze.
• pracują one zazwyczaj w nielicencjonowanym
pasmie 2,4 GHz (tzw. ISM - Industry, Science and
Medicine).
• podzielono je na 79 kanałów rozmieszczonych w
jednomegahercowych odstępach.
• każda ze stacji roboczych pracuje przez pewien
czas na jednym z kanałów, a później "udaje się" na
inny kanał - wskazany przez pseudolosową
sekwencję sterującą.
41
Zasady transmisji radiowych
Ttechnika FHSS
• aby znać aktualną częstotliwość działania
nadajników, trzeba także poznać chipping code.
• przyjęto, że częstotliwość pracy musi zmieniać się
co najmniej o 6 MHz.
• w pasmie ISM można umieścić maksymalnie 26
równolegle działających sieci bazowych .
• technika ta jest stosunkowo odporna na różne
zakłócenia, a jej skuteczność można jeszcze
poprawić, eliminując ze wzorców skoku te
częstotliwości, które najbardziej zakłócają
transmisję.
42
Zasady transmisji radiowych
Technika FHSS
43
Zasady transmisji radiowych
802.11 – 1997r.
• pierwszy standard sieci radiowej
• dziś dla odróżnienia od rodziny oznacza się go jako
802.1y
• standard określał dwie prędkości transmisji – 1 oraz
2 Mb/s
• medium stało się pasmo o zakresie częstotliwości
2,4 GHz
44
Zasady transmisji radiowych
802.11b
• zasięg ok. 46 – 96 m (pomieszczenie/otwarta
przestrzeń)
• przekaz danych z prędkością max 11 Mb/s,
• standard 802.11b przewiduje wykrywanie sygnałów
zagłuszających oraz unikania kolizji podczas
komunikacji wielu radiowych kart sieciowych.
• spektrum 802.11b podzielone na 14 niezależnych
kanałów o szerokości 22 MHz. (w Polsce można
wykorzystywać tylko pasma od 2400,0 do 2483,5 MHz
czyli od 1 do 13)
45
Zasady transmisji radiowych
802.11a –1999r
• wykorzystuje częstotliwość 5 GHz.
• podstawowa prędkość to 54 Mb/s, ale w praktyce
działa najlepiej w granicach 20 Mb/s,
• obejmuje 12 niezachodzących kanałów, 8
przeznaczonych do pracy w budynkach oraz 4
przeznaczone do pracy między dwoma punktami (ang.
point to point),
• standard 802.11a nie doczekał się jak dotąd tak
masowego wykorzystania jak 802.11b, wynika to z
problemów z zasięgiem oraz większego poboru mocy.
46
Zasady transmisji radiowych
•
•
•
•
•
802.11g - 2003r
pracuje on na częstotliwości 2,4 GHz,
pozwala na transfer z prędkością 54 Mb/s,
całkowicie zgodny w dół ze standardem 802.11b,
wielu producentów wprowadziło w swoich
urządzeniach opcję Super G (prędkość 108 Mb/s)
47
Zasady transmisji radiowych
48
Ćwiczenie
49
Ćwiczenia
• Wyjaśnij czego dotyczyło twierdzenie Nyquista a
czego dotyczyło twierdzenie Shannona
• Wyjaśnij podobieństwa i różnice pomiędzy
sieciami radiowymi a sieciami kablowe
• Na czym polega wykrywanie kolizji w mediach
transmisyjnych i czym się ono różni w sieciach
kablowych od wykrywania kolizji w sieciach
radiowych
50
Podsumowanie
Po zakończeniu tej lekcji będziesz wiedział i umiał:
• wymieniać rodzaje okablowania
• charakteryzować poszczególne media transmisyjne
• zauważać współzależność medium transmisyjnego
i urządzeń w określaniu prędkości transmisji
w sieciach
• Powiedzieć jakie zastosowanie ma twierdzenia
Nyquista o próbkowaniu oraz twierdzenia Shannona
o wpływie szumu na transmisje danych
• podać zasady transmisji radiowych
• sieci radiowe i sieci kablowe – podobieństwa i różnice
51
Pytania
52
Download