Bezpieczna obsługa zwierząt gospodarskich
advertisement
Bezpieczna obsługa zwierząt gospodarskich Wprowadzenie Sielski obrazek – krowy na pastwisku. Ale praca ze zwierzętami może być zagrożeniem zdrowia, a nawet życia. 2 Wprowadzenie Obsługa zwierząt w wielu gospodarstwach zajmuje większość czasu pracy rolnika. Jest prowadzona każdego dnia, często o różnych porach. Zwierzęta trzeba obsłużyć codziennie bez względu na święta, stan zdrowia czy niesprzyjające warunki np.: pogodowe. Dlatego, przy ich obsłudze dochodzi do wielu wypadków, z udziałem rolników, jak i członków ich rodzin. 3 Wypadki z udziałem zwierząt Według statystyk, prowadzonych przez KRUS, średnio każdego roku, około 12% wszystkich wypadków, za które wypłacono odszkodowania wiąże się z obsługą zwierząt gospodarskich ! Każdego roku przy obsłudze zwierząt giną co najmniej 3 osoby ! 4 Dzieci w gospodarstwie Udział dzieci poniżej 16 roku życia przy pracach związanych z obsługą zwierząt nie jest bezpieczny. Szczególne zagrożenie stanowi pomoc przy obsłudze dużych zwierząt gospodarskich oraz zwierząt uznawanych za niebezpieczne np. samców rozpłodowych - buhajów, knurów czy ogierów. 5 Zasady bezpiecznej pracy Podstawą bezpiecznej pracy ze zwierzętami, jest stworzenie im odpowiednich warunków bytowych i umożliwienie wykazywania naturalnych zachowań behawioralnych, czyli zapewnienie dobrostanu. 6 Zasady bezpiecznej pracy Przy zapewnieniu dobrych warunków zoohigienicznych, zwierzęta czują się dobrze, są spokojniejsze, dzięki temu również ich obsługa jest bezpieczniejsza Złe warunki utrzymania powodują, że zwierzęta są pobudzone, niespokojne, mogą nawet prowadzić do agresywnych zachowań zwierząt, co z kolei stwarza zagrożenie dla obsługi. 7 Zasady bezpiecznej pracy Osoby obsługujące zwierzęta powinny szczególnie dbać o higienę osobistą – myć ręce po każdym kontakcie ze zwierzętami oraz często zmieniać i prać ubranie robocze – uchroni to przed zarażeniem zoonozami. 8 Ubranie, obuwie robocze i ochrony osobiste Przed przystąpieniem do pracy ze zwierzętami należy zaopatrzyć się w odpowiednią odzież roboczą oraz niezbędne środki ochrony indywidualnej. Ubranie do pracy powinno być: - przylegające do ciała, - pozapinane, - bez luźnych elementów, - buty powinny mieć podeszwę antypoślizgową. 9 Ubranie, obuwie robocze i ochrony osobiste Zalecane jest stosowanie obuwia roboczego dostosowanego do warunków pogodowych np.: podczas pracy w wilgotnym środowisku lub podczas opadów deszczu najlepiej sprawdzają się gumowce. Podeszwa buta powinna mieć głęboki protektor zapobiegający poślizgowi. 10 Ubranie, obuwie robocze i ochrony osobiste Zakładanie do pracy klapków lub innego obuwia nie spełniającego zaleceń bhp, stwarza zagrożenie potknięcia, poślizgnięcia lub urazu wskutek upadku przedmiotu na stopę 11 Ubranie, obuwie robocze i ochrony osobiste Przy pracy ze zwierzętami należy stosować zalecane środki ochrony osobistej tj. fartuchy wodoodporne, okulary czy ochrony dróg oddechowych. 12 Bezpieczne podwórze Część przydomowa gospodarstwa powinna być oddzielona od części produkcyjnej i utwardzona. W sezonie zimowym ciągi komunikacyjne należy posypywać piaskiem lub żwirem, by uniknąć poślizgnięć. 13 Bezpieczne podwórze Błoto, kałuże i nierówności często są przyczyną upadków w drodze do budynków inwentarskich. 14 Bezpieczne podwórze Utrzymywanie ładu i porządku w obejściu sprzyja bezpiecznemu przemieszczaniu się pomiędzy budynkami inwentarskimi, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, gdy wcześnie robi się ciemno. 15 Bezpieczne podwórze Na takim podwórzu łatwo o potknięcie i upadek! 16 Bezpieczne podwórze Nawet w małym gospodarstwie można wyznaczyć bezpieczne miejsce do składowania maszyn i narzędzi. 17 Bezpieczne podwórze Kable,przedłużacze i przewody elektryczne luźno leżące na ziemi mogą stać się przyczyną potknięć, a nawet porażeń prądem elektrycznym. 18 Bezpieczne podwórze Podwórze powinno być dobrze oświetlone. 19 Bezpieczne podwórze W przypadku prowadzenia pasieki, należy odgrodzić miejsca hodowli od domów i miejsc uczęszczanych przez ludzi, aby ograniczyć kontakt z owadami. 20 Bezpieczne podwórze Otwarte zbiorniki na gnojowicę powinny być ogrodzone płotem o wysokości 200 cm. Brak ogrodzenia lub zbyt niskie ogrodzenie stwarza ryzyko wpadnięcia do zbiornika i groźnej dla życia „kąpieli”. 21 Bezpieczne podwórze Brak pokryw zagłębień w ziemi (na szamba, czy studzienki) lub ich zły stan techniczny może skończyć się wpadnięciem do zbiornika. 22 Bezpieczne podwórze Klapy zabezpieczające powinny być metalowe lub betonowe. Powinny też być ułożone równo z poziomem podłoża, by nie tworzyły występów i nierówności w nawierzchni podwórza. 23 Zasady bezpiecznej pracy W zbiornikach na gnojowicę, gnojówkę, szambach itp. zbierają się trujące gazy, z których najniebezpieczniejszy dla życia jest siarkowodór. Jest to gaz silnie trujący !!! 24 Psy w gospodarstwie Psy stróżujące powinny być utrzymywane w sposób niezagrażający osobom postronnym, najlepiej w kojcach. 25 Budynki inwentarskie Budynki w gospodarstwie powinny być wyposażone w instalację odgromową – tzw. piorunochrony. 26 Budynki inwentarskie Szerokie, rozsuwane wrota i brak progów - takie wejścia są bezpieczniejsze i ułatwiają pracę. 27 Budynki inwentarskie Zabezpieczenie drzwi i wrót przed zamknięciem zapobiega ich przypadkowemu uderzeniu w człowieka, np. przy silnym wietrze. 28 Budynki inwentarskie Jeżeli w wejściach są progi, należy oznaczyć je w widoczny sposób, np. poprzez namalowanie na nich żółto-czarnych pasów lub oklejenie taśmą ostrzegawczą. 29 Pomieszczenia socjalne W gospodarstwie powinno być wydzielone pomieszczenie socjalne, w którym można przebrać się w odzież i obuwie robocze oraz odpocząć podczas przerw w pracy. 30 Budynki inwentarskie W budynkach inwentarskich powinna znajdować się pomieszczenie higienicznosanitarne, a w nim: toaleta, umywalka i prysznic (z doprowadzoną ciepłą wodą). Dotyczy to zwłaszcza dużych obiektów zbudowanych w ostatnich latach. Odpowiednia dbałość o higienę zapobiega przenoszeniu się chorób odzwierzęcych. 31 Bezpieczne rozwiązania Przy dużych stadach zwierząt wskazana jest mechanizacja żywienia. 32 Bezpieczne rozwiązania Korytarze w oborach powinny być na tyle szerokie, aby umożliwiały swobodne ręczne lub mechaniczne zadawanie paszy. 33 Bezpieczne rozwiązania Korytarze w oborach wolnostanowiskowych powinny być na tyle szerokie, żeby można było zadawać paszę za pomocą paszowozów, o pojemności dostosowanej do wielkości stada. 34 Bezpieczne rozwiązania Wąskie, pozastawiane przejścia stanowią utrudnienie i zagrożenie dla obsługi. 35 Bezpieczne rozwiązania Haki, bolce i inne wystające ze ścian elementy do wysokości 2,5 metra, często są przyczyną urazów ramion i głowy. 36 Bezpieczne rozwiązania Progi, stopnie i nierówności w budynkach mogą być przyczyną potknięć, a dodatkowo utrudniają korzystanie z wózków. Przykład prostego rozwiązania problemu różnicy poziomów w wejściu – betonowa rampa. 37 Bezpieczne rozwiązania Kanały gnojowe powinny być zabezpieczone pomostami, umożliwiającymi bezpieczne przejście. Pomosty powinny być zrównane z podłogą. 38 Bezpieczne rozwiązania Schody należy zabezpieczyć barierkami o wysokości 110 cm. Barierki i poręcze niwelują ryzyko upadku z wysokości. 39 Bezpieczne rozwiązania Amatorskie przeróbki i prowizorycznie podłączone instalacji elektrycznej, stanowią śmiertelne zagrożenie! Instalacja elektryczna w budynkach inwentarskich powinna być w pełni sprawna i dostosowana do warunków pracy (przewody izolowane). 40 Bezpieczne rozwiązania Lampy bez kloszy często są przyczyną pożarów. Lampy oświetleniowe powinny być hermetyczne i co jakiś czas czyszczone. 41 Bezpieczna obsługa zwierząt Pomieszczenie z zbiornikiem na mleko, to nie magazyn środków chemicznych! Można w nim trzymać wyłącznie środki używane na bieżąco. 42 Bezpieczne drabiny Drabiny, po których wchodzi się na poddasze muszą być solidnie wykonane i zabezpieczone przed przesuwaniem się po podłodze. U góry powinny być przymocowane hakami do stropu. 43 Dobre praktyki Zastosowanie wieszaków na narzędzia pozwoli utrzymać ład i porządek. 44 Dobre praktyki W wielu gospodarstwach w dalszym ciągu używa się parników elektrycznych. Choć to niezbyt skomplikowane urządzenia, ich obsługa wymaga wiedzy i zachowania ostrożności. 45 Bezurazowa obsługa Koryta, żłoby i poidła powinny być umieszczone od strony korytarza tak, aby osoby z obsługi nie musiały wchodzić do boksów dla zwierząt w celu zadania paszy. 46 Dobre praktyki Promienniki podczerwieni muszą być podwieszone na łańcuchach i podłączone do uziemionych gniazd. Żarówka powinna być zabezpieczona oprawą. 47 Dobre praktyki Bramki i śluzy sortujące pozwalają wybrać ze stada konkretne zwierzę. 48 Dobre praktyki Do załadunku zwierząt najlepiej używać ramp, po których zwierzęta wejdą na środek transportu. 49 Dobre praktyki Taczki i wózki ograniczają ręczne noszenie ciężkich przedmiotów, dzięki czemu spada ryzyko wystąpienia dolegliwości mięśniowo-szkieletowych. 50 Dobre praktyki Poskrom powinien być na wyposażeniu każdego gospodarstwa zajmującego się hodowlą bydła i koni. 51 Dobre praktyki Poskramiacze są pomocne np. podczas zabiegów pielęgnacyjnych. 52 Dobre praktyki W gospodarstwach, w których prowadzi się naturalne rozmnażanie zwierząt, należy wyznaczyć miejsca krycia samic. 53 Bezpieczna obsługa zwierząt Poruszając się pomiędzy zwierzętami należy sygnalizować im swoją obecność głosem lub poprzez dotyk, dzięki temu unikniemy przestraszenia zwierząt i ich niespodziewanej, często stwarzającej zagrożenie reakcji. 54 Bezpieczna obsługa zwierząt W czasie udoju na stanowiskach wiele razy trzeba kucać, a często zostawać w przysiadzie. Taka pozycja obciąża kręgosłup i stawy kolanowe. Podpinany pod pośladki stołek ułatwia dojenie i odciąża plecy i stawy kolanowe. 55 Bezpieczna obsługa zwierząt Udój w halach udojowych jest zdecydowanie bardziej ergonomiczny i wydajny w stosunku do doju ręcznego. Dój odbywa się w komfortowych warunkach nie tylko dla dojarza, ale również dla zwierząt. 56 Bezpieczna obsługa zwierząt Buhaje w wieku powyżej 12. miesiąca życia powinny być prowadzone z wykorzystaniem tyczki o długości co najmniej 140 cm, przymocowanej do pierścienia nosowego. Tyczka powinna być zapinana do pierścienia w czasie przebywania buhaja w boksie. Natomiast buhaje poniżej 12. miesiąca życia powinny być prowadzone na uwięzi, w obecności drugiej osoby. 57 Bezpieczna obsługa zwierząt Buhaje powyżej 12. miesiąca życia mogą być obsługiwane wyłącznie przez sprawnych fizycznie mężczyzn. Podczas obsługi buhajów dochodzi do większości śmiertelnych i ciężkich wypadków związanych z pracą przy zwierzętach. 58 Bezpieczna obsługa zwierząt Krowy utrzymywane w oborach wolnostanowiskowych powinny być pozbawione rogów. Zalecane jest to także w oborach uwięziowych. 59 Bezpieczna obsługa zwierząt Wszystkie matki bronią swoje potomstwo, dlatego przy ich obsłudze należy zachowywać szczególną ostrożność. Nierozważne postępowanie może doprowadzić do ataku samicy, w obronie młodych. 60 Bezpieczna obsługa zwierząt Konie gryzące lub kopiące, powinny mieć wplecione w grzywę i ogon czerwone wstążki, stanowiące ostrzeżenie dla osób postronnych. 61 Bezpieczna obsługa zwierząt Konie lubią ruch. Dlatego powinny kilka godzin dziennie spędzać na wybiegu, przy pracy lub pod siodłem. 62 Bezpieczna obsługa zwierząt Przepędzanie zwierząt powinno odbywać się wzdłuż szlaków wyznaczonych przy użyciu np. przenośnych przegród. 63 Bezpieczna obsługa zwierząt Przy obsłudze drobiu należy zachowywać się spokojnie i w miarę cicho, dzięki czemu zwierzęta się nie spłoszą. 64 Bezpieczna obsługa zwierząt Koguty, indory czy gąsiory mogą zaatakować człowieka. 65 Podsumowanie W produkcji zwierzęcej coraz częściej wykorzystywane są nowe technologie np.: roboty udojowe. Wyręczają one człowieka w pracy. Warto z nich korzystać, adaptując je do potrzeb swojego gospodarstwa. 66 Podsumowanie Ze względu na utrzymującą się od lat wysoką liczbę wypadków Państwowa Inspekcja Pracy, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i inni partnerzy prowadzą wiele działań zmierzających do ograniczania ryzyka zawodowego w rolnictwie.. 67 Podsumowanie Duża popularnością cieszy się konkurs „Bezpieczne gospodarstwo rolne”, w którym wzięły już udział tysiące gospodarstw. W każdym z nich warunki pracy poprawiły się w mniejszym lub większym stopniu. 68 Podsumowanie Dbajcie Państwo o siebie i swoje rodziny! Pracujcie bezpiecznie w swoich gospodarstwach! 69 TROSKA O BEZPIECZEŃSTWO TO TWOJA ROLA ! 70 www.pip.gov.pl www.bhpwrolnictwie.pl DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 71
