Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY 325509 O STRUKTURZE MODUŁOWEJ TYP SZKOŁY: SZKOŁA POLICEALNA RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY Warszawa 2012 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Autorzy: mgr inż. Krystyna Olchowik, mgr inż. Izabela Rosiak, dr Anna Wisła-Świder Recenzenci: dr inż. Rafał Bator, dr Beata Służalska Lider grupy branżowej: mgr inż. Grażyna Krogulec Lider zadania „Opracowanie przykładowych zmodernizowanych programów nauczania dla zawodów”: mgr inż. Joanna Ksieniewicz Koordynator merytoryczny projektu: mgr inż. Maria Suliga Menadżer projektów systemowych realizowanych przez KOWEZiU: mgr Agnieszka Pfeiffer Redakcja i skład: zespół Addvalue Dorota Burzec Publikacja powstała w ramach projektu systemowego „Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego” w ramach Działania 3.3. Poprawa jakości kształcenia, Poddziałanie 3.3.3. Modernizacja treści i metod kształcenia, Priorytet III, Program Operacyjny KAPITAŁ LUDZKI. Projekt realizowany przez Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Publikacja jest dystrybuowana bezpłatnie. © Copyright by Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej Warszawa 2012 Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej 02-637 Warszawa ul. Spartańska 1B www.koweziu.edu.pl Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 2 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` SPIS TREŚCI 1. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ................................................................................................................................. 4 2. OGÓLNE CELE I ZADANIA KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ............................................................................................................................ 4 3. INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY .................................................................................................. 5 4. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ........................................................ 5 5. POWIĄZANIA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Z INNYMI ZAWODAMI ..................................................................... 6 6. SZCZEGÓŁOWE CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ................................................................. 6 7. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO .......................................................................................................................................................................... 7 8. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ......................................................................................... 8 9. PROGRAM NAUCZANIA DLA PROGRAMU O STRUKTURZE MODUŁOWEJ ...................................................................................................11 325509.M1. Przestrzeganie przepisów prawa pracy ................................................................................................................................................................... 11 325509.M2. Kształtowanie warunków środowiska pracy ........................................................................................................................................................... 16 325509.M3. Określanie zagrożeń i prowadzenie profilaktyki w środowisku pracy .................................................................................................................... 24 325509.M4. Prowadzenie działalności z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy ...................................................................................................................... 39 325509.M5. Posługiwanie się językiem obcym w bezpieczeństwie i higienie pracy ................................................................................................................... 56 325509. Praktyki zawodowe ........................................................................................................................................................................................................ 60 ZAŁĄCZNIKI..................................................................................................................................................................................................64 Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH ........................................................................................................................................................................... 64 Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ................................................................... 68 Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ............................................................. 75 Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 3 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 1. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: ustawa z dnia 8 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) ze szczególnym uwzględnieniem ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r, Nr 205, poz. 1206), rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 7), rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. z 2012 r., poz. 184), rozporządzenie z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 204), rozporządzenie MEN z dnia 15 grudnia 2012 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 244, poz. 1626), rozporządzenie MEN z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. 2012 r., poz. 752), rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.), rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487), rozporządzenie MEN z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.). 2. OGÓLNE CELE I ZADANIA KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczospołecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 4 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie powyższych celów ogólnych kształcenia zawodowego. 3. INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Technik bezpieczeństwa i higieny pracy sporządza bieżące i okresowe analizy stanu bhp w zakładzie pracy, rozwiązuje bieżące problemy techniczne i organizacyjne związane z bhp w skali zakładu pracy i w odniesieniu do stanowisk pracy. Kontroluje stan bhp w zakładzie, sporządza sprawozdania i protokoły pokontrolne oraz opinie dotyczące spełniania wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy, ocenia ekonomiczne skutki zagrożeń, wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Dobiera właściwe środki ochrony dla pracowników na poszczególnych stanowiskach pracy, nadzoruje wykonywanie zleceń służb kontrolujących warunki bhp we wszystkich instytucjach. Do podstawowych zadań technika bhp w firmie należy: identyfikacja i ocena zagrożeń występujących w procesie pracy oraz ryzyka związanego z tym zagrożeniami, organizowanie pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy, zapewnienie przestrzegania w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wypracowanie i wdrożenie metod ochrony pracowników przed zagrożeniami związanymi z wykonywaną pracą, ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków, współdziałanie ze służbami pracowniczymi zakładu pracy w zakresie obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Technik bezpieczeństwa i higieny pracy może podjąć pracę w przedsiębiorstwach, instytucjach i organizacjach prowadzących działy higieny i bezpieczeństwa pracy. 4. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Współczesny biznes to przede wszystkim lawinowo narastająca konkurencja, duża zmienność gustów klientów oraz ciągła presja na innowacyjność i efektywność kosztową. Taka sytuacja tworzy trudne i wymagające środowisko pracy, zaś sektor zarządzania bhp staje się strategicznym elementem w planowaniu rozwoju przedsiębiorstwa. Dokonujący się postęp w różnych obszarach i integracja z Unią Europejską wyznaczają kierunki zmian. Przemiany te dotyczą zarówno obszaru bezpieczeństwa pracy, jak również podejścia do rozwoju i doskonalenia kompetencji pracowników. Aktualnie za najważniejszy element, od którego uzależnione są sukcesy danej organizacji, coraz częściej uznaje się ludzi, a potrzeba efektywnego i właściwego rozwoju pracowników jest dziś ważniejsza niż kiedykolwiek. Aktualnie pracodawcy są coraz bardziej świadomi Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 5 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` oczekiwań, jakie stawiają swoim pracownikom, oczekując przede wszystkim obok kwalifikacji faktycznych umiejętności i kompetencji zarówno w obszarze zawodowym, jak i społecznym. Oczekiwania te nabierają szczególnego znaczenia w kontekście pracy służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Jest to związane z dużą liczbą i małą czytelnością obowiązujących przepisów, procesem kontroli organizacji oraz obowiązkami pracodawców w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Dlatego tak istotnym jest, by kształcić techników bezpieczeństwa i higieny pracy, którzy przez cały czas będą czuli potrzebę uaktualniania swojej wiedzy i umiejętności, podnoszenia kwalifikacje i doskonalenia kompetencji pamiętając, iż pracownicy służb bhp stanowią we współczesnym świecie newralgiczną grupę jeżeli chodzi o poziom bezpieczeństwa w organizacji. 5. POWIĄZANIA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Z INNYMI ZAWODAMI Podział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym umożliwiając uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej oraz technikum. Zawód technik bezpieczeństwa i higieny pracy jest zawodem jednokwalifikacyjnym, kształconym na poziomie szkoły policealnej i ze względu na swoją specyfikę, nie posiada wspólnych kwalifikacji z innymi zawodami figurującymi w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Kwalifikacja Z.13. Zarządzanie bezpieczeństwem w środowisku pracy Symbol zawodu Zawód 325509 Technik bezpieczeństwa i higieny pracy Elementy wspólne OMZ PKZ(Z.a) 6. SZCZEGÓŁOWE CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik bezpieczeństwa i higieny pracy powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) oceniania stopnia zagrożeń i ryzyka zawodowego powodowanego przez czynniki chemiczne, fizyczne i biologiczne występujące w środowisku pracy; 2) rozwiązywania bieżących problemów technicznych i organizacyjnych związanych z bezpieczeństwem i ergonomią w skali zakładu pracy i w odniesieniu do stanowisk pracy; 3) współuczestniczenia w ustalaniu okoliczności, przyczyn wypadków i chorób zawodowych; 4) organizowania i prowadzenia szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik bezpieczeństwa i higieny pracy: Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 6 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BHP, PDG, JOZ, KPS, OMZ), efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru medyczno-społecznego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie PKZ(Z.d), efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie Zarządzanie bezpieczeństwem w środowisku pracy (Z.13.). Kształcenie zgodne z opracowanym programem nauczania pozwoli na osiągniecie co najmniej wymienionych celów. 7. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. Program uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności ponadprzedmiotowych zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 7 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 8. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkole policealnej minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1200 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 600 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 600 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik bezpieczeństwa i higieny pracy liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: - 650 godzin na realizację kwalifikacji Z.13., 430 godzin na realizację efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia. Tabela. Plan nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy o strukturze modułowej Klasa 1 2 3 4 5 Liczba godzin w okresie nauczania* II Moduły kształcenia zawodowego 325509.M1. Przestrzeganie przepisów prawa pracy 7 325509.M2. Kształtowanie warunków środowiska pracy 11 5 325509.M3. Określanie zagrożeń i prowadzenie profilaktyki w środowisku 7 14 pracy 325509.M4. Prowadzenie działalności z zakresu bezpieczeństwa i higieny 4 pracy 325509.M5. Posługiwanie się językiem obcym w bezpieczeństwie i higienie 2 pracy Łączna liczba godzin 25 25 Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego 25 25 Praktyki zawodowe** 2 tyg. tygodniowo łącznie 7 16 112 256 10 31 496 13 17 272 2 4 64 25 25 2 tyg. 75 75 1200 1200 160 III II Obowiązkowe zajęcia edukacyjne I Lp. I * do celów obliczeniowych przyjęto 30 tygodni w ciągu jednego roku szkolnego. ** zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy. Egzamin potwierdzający kwalifikacje K1 (Z.13.) odbywa się pod koniec III semestru. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 8 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Tabela. Wykaz modułów i jednostek modułowych w zawodzie technik bezpieczeństwa i higieny pracy Nazwa obowiązkowych zajęć edukacyjnych 325509.M1. Przestrzeganie przepisów prawa pracy (112 godzin) 325509.M2. Kształtowanie warunków środowiska pracy (256 godzin) 325509.M3. Określanie zagrożeń i prowadzenie profilaktyki w środowisku pracy (496 godzin) 325509.M4. Prowadzenie działalności z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy (272 godziny) Nazwa jednostki modułowej Liczba godzin przeznaczona na jednostkę 325509.M1.J1. Stosowanie przepisów prawa pracy 325509.M1.J2. Wykorzystanie przepisów prawa pracy w praktyce zawodowej 325509.M2.J1. Określanie wpływu środowiska pracy na organizm człowieka 325509.M2.J2. Określenie wpływu psychofizycznych i społecznych aspektów procesu pracy na organizm człowieka 325509.M2.J3. Kształtowanie ergonomicznych warunków pracy 325509.M3.J1. Wdrażanie rozwiązań technicznoorganizacyjnych 325509.M3.J2. Identyfikowanie czynników środowiska 325509.M3.J3. Ocenianie ryzyka zawodowego 325509.M3.J4. Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych 325509.M3.J5. Postępowanie w sytuacji zagrożenia 325509.M4.J1. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej 325509.M4.J2. Prowadzenie działań służby bezpieczeństwa i higieny pracy 325509.M4.J3. Organizowanie i prowadzenie szkoleń oraz świadczenie usług z zakresu bhp 63 49 88 88 80 112 84 140 110 50 64 117 91 325509.M5. Posługiwanie się językiem Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 9 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` obcym w bezpieczeństwie i higienie pracy (64 godziny) Mapa dydaktyczna programu nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 325509.M1 325509.M1.J1 325509.M1.J2 325509.M2 325509.M3 325509.M2.J1 325509.M3.J1 325509.M3.J2 325509.M2.J2 325509.M2.J3 325509.M3.J3 325509.M3.J4 325509.M3.J5 325509.M4 325509.M4.J1 325509.M5 325509.M4.J3 325509.M4.J2 Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 10 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 9.ROGRAM NAUCZANIA DLA PROGRAMU O STRUKTURZE MODUŁOWEJ W programie nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy zastosowano taksonomię celów ABC B. Niemierko. 325509.M1. Przestrzeganie przepisów prawa pracy 325509.M1.J1. Stosowanie przepisów prawa pracy 325509.M1.J2. Wykorzystanie przepisów prawa pracy w praktyce zawodowej 325509.M1.J1. Stosowanie przepisów prawa pracy Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi PKZ(Z.d)(9)1 określić cele polityki społecznej państwa; PKZ(Z.d)(9)2 zinterpretować zadania polityki społecznej państwa; Z.13.1(2)1 określić przepisy ochrony pracy dotyczące kobiet, młodocianych i niepełnosprawnych; Z.13.1(2)2 monitorować stosowanie przepisów ochrony pracy dotyczące kobiet, młodocianych i niepełnosprawnych; Z.13.1(3)1 określić zakres odpowiedzialności pracodawcy z tytułu naruszenia przepisów prawa pracy; Z.13.1(3)2 określić zakres odpowiedzialności pracownika z tytułu naruszenia przepisów prawa pracy; BHP(1)1 wyjaśnić podstawowe pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy; BHP(1)2 wyjaśnić podstawowe pojęcia związane z ochroną przeciwpożarową; BHP(1)3 wyjaśnić podstawowe pojęcia związane z ochroną środowiska; Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C P B P C P D P C P C P B P B P B Materiał nauczania System ochrony pracy w Polsce. Uregulowania prawne w zakresie prawa pracy w Unii Europejskiej. Prawna ochrona środowiska. Elementy prawa pracy: podstawowe zasady prawa pracy, stosunek pracy, świadczenia związane z pracą, obowiązki pracodawcy i pracownika, odpowiedzialność pracownika, czas pracy, urlopy, uprawnienia związane z rodzicielstwem, ochrona pracy kobiet, pracowników młodocianych i osób niepełnosprawnych, odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko pracownikom. Komisja bezpieczeństwa i higieny pracy. Obowiązki organów sprawujących nadzór nad przedsiębiorstwami lub innymi jednostkami organizacyjnymi państwowymi albo samorządowymi. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące wykonywania prac w różnych gałęziach pracy. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 11 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M1.J1. Stosowanie przepisów prawa pracy BHP(1)4 wyjaśnić podstawowe pojęcia z zakresu ergonomii; BHP(2)1 wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)2 określić zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)3 zinterpretować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy. P B P B P C P B Planowane zadania Aktualizowanie przepisów prawa z zakresu pracy. Korzystając z zasobów Internetu oraz dostępnych czasopism branżowych, wyszukaj wszelkie zmiany prawne z zakresu prawa pracy wprowadzone w ostatnim roku kalendarzowym. Wskazanie warunków ochrony pracy kobiet. W odniesieniu do kobiet pracujących określ: - czas pracy, - wykaz prac wzbronionych kobietom, - wskaż przyczyny, które nie pozwalają rozwiązać umowy o pracę z kobietą, - uprawnienia kobiet w ciąży, - uprawnienia związane ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy wyposażonej w: stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu; drukarki i skanery (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska komputerowe), pakiet programów biurowych. Środki dydaktyczne W pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zestaw norm i przepisów prawa pracy oraz przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, instrukcje do ćwiczeń, karty pracy. Zalecane metody dydaktyczne W jednostce modułowej „Stosowanie przepisów prawa pracy” powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu regulacji prawnej dotyczącej ochrony pracy oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. Jednostka modułowa „Stosowanie przepisów prawa pracy” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 12 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M1.J1. Stosowanie przepisów prawa pracy Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupie do 15-osób z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnej oraz grupowej. Ćwiczenia uczniowie wykonują indywidualnie lub w zespołach 2-3-osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia; dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 13 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M1.J2. Wykorzystanie przepisów prawa pracy w praktyce zawodowej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi BHP(3)1 rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)2 rozpoznać prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)3 opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w różnych gałęziach pracy; Z.13.1(1)1 określić odpowiedzialność pracodawcy w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(1)2 określić odpowiedzialność pracownika w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy; Poziom wymagań programowych Materiał nauczania Kategoria taksonomiczna P B P B P C P C Obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Profilaktyka ochronna zdrowia pracowników. Przepisy dotyczące wypadków przy pracy i chorób zawodowych. P C Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia. Profilaktyka ochronna zdrowia pracowników. Środki ochrony indywidualnej oraz obuwie i odzież robocza. Prace szczególnie niebezpieczne. Służba bezpieczeństwa i higieny pracy oraz jej zadania. Konsultacje w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Planowane zadania Zakres obowiązków i uprawnień pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych. Określ zakres obowiązków oraz uprawnień pracownika podczas wykonywania prac spawalniczych. Przedstaw zaproponowane rozwiązania w formie prezentacji multimedialnej. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy wyposażonej w: stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu; drukarki i skanery (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska komputerowe), pakiet programów biurowych. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 14 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M1.J2. Wykorzystanie przepisów prawa pracy w praktyce zawodowej Środki dydaktyczne W pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zestaw norm i przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, instrukcje do ćwiczeń, urządzenia multimedialne. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy. Podczas realizacji efektów kształcenia, powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu regulacji prawnej dotyczącej ochrony pracy oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. Jednostka modułowa „Wykorzystanie przepisów prawa pracy w praktyce zawodowej” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupie do 15 osób, z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnej oraz grupowej. Ćwiczenia uczniowie wykonują samodzielnie lub w grupach 2-3-osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 15 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M2. Kształtowanie warunków środowiska pracy 325509.M2.J1. Określanie wpływu środowiska pracy na organizm człowieka 325509.M2.J2. Określenie wpływu psychofizycznych i społecznych aspektów procesu pracy na organizm człowieka 325509.M2.J3. Kształtowanie ergonomicznych warunków pracy 325509.M2.J1. Określanie wpływu środowiska pracy na organizm człowieka Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Z.13.2(5)1 zinterpretować rolę zmysłów w odbiorze informacji podczas wykonywania zadań zawodowych; Z.13.2(5)2 określić rodzaje sprawności sensomotorycznych niezbędnych przy wykonywaniu zadań zawodowych; Z.13.2(6)1 sformułować wnioski i zalecenia wynikające z obciążenia układu mięśniowo- szkieletowego; Z.13.2(6)2 przeprowadzić ocenę ergonomiczną wybraną metodą; Z.13.2(6)3 opisać korzyści dla organizmu wynikające z wykonywania pracy w rytmie złożonym; Z.13.2(7)1 ocenić dostosowanie konstrukcji maszyn i urządzeń do wymagań człowieka; Z.13.2(7)2 określić funkcje człowieka w układzie człowiek-maszyna; Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna PP C P B PP C PP C P B PP D P B Materiał nauczania Zarys ogólny układu człowiek – maszyna środowisko. Podobieństwa i różnice pomiędzy człowiekiem i maszyną. Preferencje człowieka, preferencje maszyny. Funkcje człowieka w układzie. Dane antropometryczne do projektowania i korygowania stanowisk pracy. Kryteria i mierniki oceny stanowisk pracy. Ocena ergonomiczna stanowiska pracy. Z.13.2(7)3 określić funkcje człowieka w układzie człowiek P B – środowisko; Z.13.2(7)4 ocenić zgodność organizacji i wyposażenia technicznego PP D stanowisk pracy z wymaganiami ergonomii. Planowane zadania Odróżnianie ergonomii koncepcyjnej od korekcyjnej. Określ rozwiązania ergonomiczne dla stanowiska komputerowego, opracuj wnioski z wykonanego ćwiczenia. Dokonaj oceny swojej pracy w karcie samooceny. Zadaniem grupy jest wykonanie pracy zgodnie z opisem pracy. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 16 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M2.J1. Określanie wpływu środowiska pracy na organizm człowieka Opis pracy: Wybór lidera, który podzieli uczniów na pary oraz w drodze losowania. Na podstawie rozporządzenia dotyczącego organizacji stanowiska komputerowego, zaplanuj rozwiązanie ergonomiczne. Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować stanowisko do badań fizjologicznych - miernik wydatku energetycznego, komputer z dostępem do Internetu, 1 stanowisko dla dwóch uczniów oraz urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, atlasy antropometryczne, zestawy norm i przepisów prawa pracy dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce z zakresu ergonomii. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy. W module tym powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu ergonomii oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, atlasy antropometryczne, zestawy norm i przepisów prawa pracy dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce ergonomicznej. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnej oraz grupowej. Grupy maksymalnie 3-osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 17 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M2.J2. Określenie wpływu psychofizycznych i społecznych aspektów procesu pracy na organizm człowieka Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna PKZ(Z.d)(1)1 scharakteryzować procesy psychiczne w życiu człowieka; P B P B PP C P B PP C PP C PP C P B P B P A P B P B PKZ(Z.d)(1)2 wyjaśnić rolę systemu nerwowego człowieka w procesie pracy; PKZ(Z.d)(1)3 przeanalizować obciążenie psychiczne na stanowisku pracy; PKZ(Z.d)(2)1 wskazać czynniki zaburzające prawidłowe warunki odbioru informacji lub wykonywania czynności przy zaangażowaniu zmysłów; PKZ.(Z.d)(2)2 scharakteryzować objawy występujące w przypadku monotonii i zmęczenia; PKZ(Z.d)(2)3 ocenić monotypowość ruchów roboczych; PKZ(Z.d)(3)1 ocenić stanowiska pracy wymagające specyficznych predyspozycji psychomotorycznych pracowników; PKZ(Z.d)(3)2 określić przeciwwskazania do podejmowania pracy nocnej i zmianowej; PKZ(Z.d)(4)1 określić normy postępowania danej grupy zawodowej; PKZ(Z.d)(4)2 sformułować zasady działania dla dobra pracodawcy oraz pracownika; PKZ(Z.d)(5)1 zinterpretować etapy rozwoju człowieka w różnych okresach życia; PKZ(Z.d)(5)2 opisać intelektualne, fizyczne, psychomotoryczne i społeczne predyspozycje pracowników wymagane do wykonywania określonych zadań; Materiał nauczania Funkcjonowanie narządów zmysłów i ich zdolność do odbioru informacji. Czynniki wpływające na wielkość obciążenia psychicznego. System nerwowy człowieka i jego granica wytrzymałości. Ocena obciążenia psychicznego na stanowisku pracy. Kryteria obciążeń wysiłkowych fizycznych: wydatek energetyczny, obciążenie statyczne, ruchy monotypowe. Analiza procesu pracy – etap uzyskiwania informacji, podejmowania decyzji. Psychomotoryczne kryteria doboru pracowników. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 18 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M2.J2. Określenie wpływu psychofizycznych i społecznych aspektów procesu pracy na organizm człowieka PKZ(Z.d)(6)1 określić metody komunikowania się podczas organizacji pracy; PKZ(Z.d)(6)2 zastosować różne techniki komunikacji podczas wykonywania czynności zawodowych; P C PP C P B PP D PP B PKZ(Z.d)(8)1 sporządzić chronometraż dnia pracy; P B PKZ(Z.d)(8)2 scharakteryzować zachowania społeczne jednostki i zbiorowości. P B PKZ(Z.d)(7)1 scharakteryzować przyczyny stresu; PKZ(Z.d)(7)2 zastosować konstruktywne sposoby radzenia sobie ze stresem; PKZ(Z.d)(7)3 zinterpretować sposoby zapobiegania wypaleniu zawodowemu; Planowane zadania Obciążenie statyczne i dynamiczne występujące podczas wysiłku fizycznego. Opis pracy: Porównaj obciążenie statyczne i dynamiczne występujące podczas wysiłku fizycznego. Zadaniem uczniów jest wykonanie pracy zgodnie z opisem: Opis pracy: Wybór lidera, który podzieli grupę na pary oraz w drodze losowania. Wybranej osobie wręczy do rąk ciężarki o masie 5 kg, zaproponuje wyciągnięcie rąk do pozycji poziomej. Następnie ta osoba będzie zginać ręce w łokciach w kierunku ramion w ciągu 2 min, w wolnym tempie, a po upływie czasu opuści ręce i odłoży ciężarki, odpocznie i ponownie weźmie ciężarki do rąk. Ręce wyprostuje na bok do pozycji poziomej i w bezruchu będzie trzymać przez 2 minuty, opuści ręce odłoży ciężarki, a każda grupa porówna stopień zmęczenia po wykonaniu poszczególnych elementów ćwiczenia oraz uzasadni różnice. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 19 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M2.J2. Określenie wpływu psychofizycznych i społecznych aspektów procesu pracy na organizm człowieka Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka modułowa „Określenie wpływu psychofizycznych i społecznych aspektów procesu pracy na organizm człowieka” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy. Podczas wykonywania zadania powinny być kształtowane umiejętności analizowania obciążenia fizycznego człowieka oraz umiejętności interpretowania wskaźników wydolnościowych człowieka. Środki dydaktyczne W pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, atlasy antropometryczne, zestawy norm i przepisów prawa pracy dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce dotyczącej wpływu psychofizycznych i społecznych aspektów procesu pracy na organizm człowieka. Zalecane metody dydaktyczne W jednostce modułowej „Określenie wpływu psychofizycznych i społecznych aspektów procesu pracy na organizm człowieka" powinny być kształtowane umiejętności analizowania obciążenia fizycznego człowieka oraz interpretowania wskaźników wydolnościowych człowieka. Moduł określenie wpływu psychofizycznych i społecznych aspektów procesu pracy na organizm człowieka wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnej oraz grupowej. Zajęcia powinny odbywać się w grupie do 15 osób, a ćwiczenia praktyczne i zadania uczniowie wykonują indywidualnie, lub w zespołach 2-osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 20 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M2.J3. Kształtowanie ergonomicznych warunków pracy Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi BHP(7)1 określić kryteria ergonomicznej struktury przestrzennej stanowisk pracy; BHP(7)2 sformułować zasady ergonomicznego kształtowania wyrobów, maszyn, urządzeń i stanowisk pracy; BHP(7)3 określić ergonomiczne zasady organizacji pracy i stanowisk pracy; BHP(7)4 przewidzieć wpływ wprowadzanych zmian na poszczególnych etapach procesu produkcyjnego na poziom bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(7)5 określić metody eliminacji niebezpiecznych źródeł i szkodliwych czynników występujących w procesach pracy; BHP(7)6 posługiwać się przepisami prawnymi i normami dotyczącymi ergonomii; BHP(7)7 zorganizować działania prewencyjne zapobiegające powstawaniu pożaru lub innego zagrożenia w przedsiębiorstwie; BHP(7)9 ocenić stanowisko pracy pod względem bezpieczeństwa i ergonomii; BHP(7)8 zorganizować wybrane stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(7)10 dokonać analizy podstawowych aktów prawnych, , praw i obowiązków pracownika oraz pracodawcy związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową i ochroną środowiska; BHP(7)11 określić podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy; Z.13.2(1)1 scharakteryzować cele i zadania ergonomii; Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C PP D P C P C P C P C P C P D P C P D P C P B Materiał nauczania Dane antropometryczne do projektowania stanowisk pracy. Dane antropometryczne do korygowania elementów i stanowisk pracy. Ocena ergonomiczna stanowiska pracy: cechy oceniane, kryteria, oceny, mierniki. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 21 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M2.J3. Kształtowanie ergonomicznych warunków pracy P C Z.13.2(1)3 określić negatywne skutki używania nieergonomicznych wyrobów oraz przebywania w warunkach niehigienicznych; PP C Z.13.2(1)4 określić znaczenie ergonomii koncepcyjnej i korekcyjnej; P B Z.13.2(2)1 przeanalizować przyczyny zmęczenia fizycznego i psychicznego; P D Z.13.2(2)2 zinterpretować wskaźniki wydolnościowe człowieka; P B Z.13.2(2)3 ocenić obciążenie fizyczne na stanowiskach pracy; P D Z.13.2(2)4 określić zapotrzebowanie energetyczne pracowników; P C Z.13.2(3)1 scharakteryzować zdolność człowieka do wysiłku fizycznego i psychicznego; P C Z.13.2(3)2 przeanalizować obciążenie psychiczne na stanowisku pracy; P D Z.13.2(4)1 określić stanowiska pracy wymagające specyficznych predyspozycji psychomotorycznych pracowników; PP C Z.13.2(4)2 określić dobór pracownika na określone stanowisko pracy; P C Z.13.2(4)3 scharakteryzować zasady doboru pracownika na określone stanowisko pracy; Z.13.2(8)1 wykorzystać dane o człowieku (fizjologiczne, biomechaniczne, antropometryczne itp.) do oceny i korygowania stanowisk pracy; P C PP D PP C PP D Z.13.2(1)2 rozróżnić wyroby ergonomiczne; Z.13.2(8)2 ocenić i skorygować stanowiska pracy na postawie danych fizjologicznych i biomechanicznych; Z.13.2(8)3 doradzić w wyposażaniu pomieszczeń produkcyjnych Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 22 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M2.J3. Kształtowanie ergonomicznych warunków pracy i organizowaniu stanowisk pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii; Z.13.2(8)4 sformułować zasady ergonomicznego kształtowania wyrobów, maszyn urządzeń i stanowisk pracy P B Z.13.2(8)5 ocenić ergonomiczne stanowiska pracy. P C Planowane zadania Ocena stanowiska pracy z komputerem pod kątem antropometrycznym. Zadaniem uczniów jest: Przeprowadzenie oceny stanowiska pracy z komputerem pod kątem antropometrycznym metodą porównania parametrów rzeczywistych z danymi z atlasu antropometrycznego. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka modułowa „Kształtowanie ergonomicznych warunków pracy” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy. Powinny być kształtowane umiejętności analizowania i selekcjonowania wiadomości na temat oceny stanowisk pracy pod kątem antropometrycznym oraz interpretowania wskaźników wydolnościowych człowieka. Zajęcia powinny być prowadzone w pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy wyposażonej w stanowisko do badań fizjologicznych. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz zadań praktycznych. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować się zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, atlasy antropometryczne, zestawy norm i przepisów prawa pracy dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne związane tematycznie z ergonomią. Zalecane metody dydaktyczne Jednostka modułowa „Kształtowanie ergonomicznych warunków pracy” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, metody przypadków oraz dyskusji dydaktycznej. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupie do 15 osób z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnej oraz grupowej. Podczas wykonywania ćwiczeń i rozwiązywania problemów uczniowie pracują indywidualnie lub w zespole 2-osobowym. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 23 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M2.J3. Kształtowanie ergonomicznych warunków pracy – – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 325509.M3. Określanie zagrożeń i prowadzenie profilaktyki w środowisku pracy 325509.M3.J1. Wdrażanie rozwiązań techniczno-organizacyjnych 325509.M3.J2. Identyfikowanie czynników środowiska 325509.M3.J3. Ocenianie ryzyka zawodowego 325509.M3.J4. Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych 325509.M3.J5. Postępowanie w sytuacji zagrożenia 325509.M3.J1. Wdrażanie rozwiązań techniczno-organizacyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna PKZ(Z.d)(10)1 posługiwać się normami dotyczącymi rysunku technicznego; P C PKZ(Z.d)(10)2 zdefiniować podstawowe pojęcia z zakresu rysunku technicznego; P A P B PKZ(Z.d)(10)4 wykonać rysunek techniczny; P C PKZ(Z.d)(10)5 odczytać rysunek techniczny; P B PKZ(Z.d)(10)6 odczytać schematy blokowe prostych połączeń elektrycznych i kinematycznych; P B PKZ(Z.d)(10)3 rozróżnić rodzaje rysunków technicznych; Materiał nauczania Normalizacja w rysunku technicznym. Zasady szkicowania. Rzutowanie prostokątne. Rzutowanie aksonometryczne. Rodzaje przekrojów. Wymiarowanie. Oznaczenia stanu powierzchni. Oznaczenia tolerancji i pasowania. Uproszczenia. Rysunki złożeniowe, wykonawcze i montażowe. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 24 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J1. Wdrażanie rozwiązań techniczno-organizacyjnych PKZ(Z.d)(12)1 rozróżnić podstawowe materiały konstrukcyjne; P B PP B PP B P B PKZ(Z.d)(12)5 zidentyfikować mechanizmy zmiany ruchu w maszynach i urządzeniach; P B PKZ(Z.d)(11)1 zdefiniować pojęcie eksploatacji obiektów technicznych; P A P B P C PKZ(Z.d)(12)2 określić właściwości materiałów konstrukcyjnych; PKZ(Z.d)(12)3 określić przyczyny i przewidywać następstwa niszczenia i zużycia materiałów konstrukcyjnych; PKZ(Z.d)(12)4 zidentyfikować części maszyn i urządzeń; PKZ(Z.d)(11)2 wskazać działania składające się na proces eksploatacji obiektów technicznych; PKZ(Z.d)(11)3 posługiwać się dokumentacją technologiczną i techniczną; PKZ(Z.d)(12)6 wskazać działania składające się na proces eksploatacji maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej; PKZ(Z.d)(12)7 określić wymagania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy związane z eksploatacją maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej; PKZ(Z.d)(12)8 wskazać sposoby eliminowania zagrożenia powstałego w trakcie eksploatacji maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej; PKZ(Z.d)(13)1 ocenić prawidłowość przeprowadzania prac budowlanych i transportowych; PKZ(Z.d)(13)2 określić zagrożenia powstające podczas prac budowlanych i transportowych; PKZ(Z.d)(13)3 wskazać sposoby eliminowania nieprawidłowego P B P B PP B P D P B P B Rodzaje schematów. Materiały konstrukcyjne: metale, niemetale. Właściwości i zastosowanie materiałów konstrukcyjnych Proces korozji i jej zapobieganie. Wytrzymałość materiałów. Części maszyn i urządzeń. Przeznaczenie części maszyn. Mechanizmy zmiany ruchu w maszynach i urządzeniach. Eksploatacja: maszyn mechanicznych (pompy, sprężarki), urządzeń chłodniczych, maszyn elektrycznych, aparatury chemicznej, wyposażenia technicznego, środków transportu wewnętrznego, aparatury pomiarowej, instalacji technicznej (elektrycznej, wentylacyjnej, parowej, gazowej);zagrożenia powstałe w procesie eksploatacji oraz działania zapobiegające tym zagrożeniom. Regulacje prawne dotyczące prac szczególnie niebezpiecznych, wymagania bezpieczeństwa i higieny oraz zagrożenia powstające podczas wykonywania tych prac. Wymagania kwalifikacyjne przy wykonywaniu niektórych prac. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 25 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J1. Wdrażanie rozwiązań techniczno-organizacyjnych wykonywania prac budowlanych i transportowych. Planowane zadania Identyfikowanie zagrożeń wynikających z nieprawidłowości technicznych obiektów oraz ich zapobieganie. Na podstawie zdjęć przedstawiających niedostosowanie techniczne obiektów (np. przenośnika taśmowego, piły tarczowej, mieszarki do ciasta) względem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy wskaż wady w ich stanie technicznym, a następnie zaproponuj prawidłowe rozwiązania. Określenie wymagań bezpieczeństwa podczas wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych. Wykorzystując odpowiednie przepisy prawne wskaż szczegółowe wymagania bezpieczeństwa przy wykonywaniu prac szczególnie niebezpiecznych, np. podczas spawania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy wyposażonej w: stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu; drukarki i skanery (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska komputerowe), pakiet programów biurowych. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zestaw norm dotyczących rysunku technicznego, zestaw przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, dokumentacje techniczne, modele części maszyn i mechanizmów, filmy dydaktyczne, instrukcje do ćwiczeń. Zalecane metody dydaktyczne W jednostce modułowej "Wdrażanie rozwiązań techniczno-organizacyjnych", powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu wdrażania rozwiązań techniczno-organizacyjnych na stanowiskach pracy. Jednostka modułowa „Wdrażanie rozwiązań techniczno-organizacyjnych” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń praktycznych, metody przypadków, metody sytuacyjnej, gier dydaktycznych oraz metody projektów. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupie do 15 osób z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnej oraz grupowej. Podczas wykonywania ćwiczeń praktycznych oraz zadań uczniowie pracują indywidualnie lub w grupach 2-3-osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 325509.M3.J2. Identyfikowanie czynników środowiska Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 26 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J2. Identyfikowanie czynników środowiska Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Z.13.3(2)1 sklasyfikować czynniki fizyczne według ich rodzaju i poziomu; Z.13.3(2)2 sklasyfikować czynniki biologiczne według ich rodzaju i poziomu; Z.13.3(2)3 sklasyfikować czynniki chemiczne według ich rodzaju i poziomu; Z.13.3(2)4 sklasyfikować czynniki psychofizyczne według ich rodzaju i poziomu; Z.13.3(3)1 rozpoznać źródła zagrożeń oraz czynniki szkodliwe dla zdrowia, występujące w procesie pracy; Z.13.3(3)2 rozpoznać źródła zagrożeń oraz czynniki uciążliwe dla zdrowia występujące w procesie pracy; Z.13.3(3)3 rozpoznać źródła zagrożeń oraz czynniki niebezpieczne dla zdrowia, występujące w procesie pracy; BHP(6)1 ustalić skutki oddziaływania czynników szkodliwych fizycznych na organizm człowieka; BHP(6)2 ustalić skutki oddziaływania czynników szkodliwych chemicznych na organizm człowieka; BHP(6)3 ustalić skutki oddziaływania czynników szkodliwych biologicznych na organizm człowieka; BHP(6)4 ustalić skutki oddziaływania czynników szkodliwych psychofizycznych na organizm człowieka; Z.13.3(4)1 przeprowadzić badania i pomiary czynników szkodliwych środowiska pracy; Z.13.3(4)2 przeanalizować wyniki pomiarów czynników materialnego środowiska pracy; Z.13.3(4)3 określić kryteria i metody oceny czynników występujących w Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C P C P C P C P B P B P B PP C PP C PP C PP C PP C P D P C Materiał nauczania - - Czynniki fizyczne – hałas, wibracje, oświetlenie, mikroklimat, promieniowanie elektromagnetyczne, promieniowanie jonizujące. Czynniki biologiczne – bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty. Czynniki chemiczne- kwasy, zasady, rozpuszczalniki. Czynniki psychofizyczne – stres, monotonia, monotypia. Źródła zagrożeń fizycznych, biologicznych, chemicznych, psychofizycznych. Skutki zagrożeń fizycznych, biologicznych, chemicznych, psychofizycznych. Czynniki niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe. Metody badań czynników szkodliwych środowiska pracy. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 27 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J2. Identyfikowanie czynników środowiska poszczególnych procesach pracy; Z.13.3(4)4 ocenić na podstawie badań wprowadzane do stosowania w zakładzie pracy substancje materiały i procesy technologiczne pod kątem ich szkodliwości dla zdrowia i zagrożeń wypadkowych; Z.13.3(4)5 określić kryteria i metody oceny ryzyka związanego z zagrożeniami występującymi w procesach pracy. P D P C Planowane zadania Rozpoznawanie oraz przedstawienie skutków czynników występujących w środowisku pracy. Rozpoznaj na podstawie opisu zawartego w otrzymanych materiałach oraz przedstaw skutki odziaływania na organizm człowieka wymienionych poniżej czynników występujących w środowisku pracy i uzupełnij otrzymaną tabelę. Czynnik Oddziaływanie na organizm człowieka hałas prąd elektryczny tlenek węgla mikroklimat zimny pył drzewny drgania mechaniczne bakterie typu coli jony chromianowe (VI) benzen promieniowanie IR kwas azotowy (V) 2: Dokonaj pomiaru i oceny narażenia na hałas na stanowisku pracy operatora prasy o napędzie pneumatycznym w odniesieniu do 8-godzinnego dnia pracy wiedząc, że urządzenie jest źródłem hałasu ustalonego. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy wyposażonej w: zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, zestawy norm i przepisów prawa pracy dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, czasopisma branżowe, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce związanej z czynnikami szkodliwymi i uciążliwymi dla zdrowia pracowników, Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 28 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J2. Identyfikowanie czynników środowiska występującymi w procesach pracy. Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy, w której będą się znajdować: stanowiska wykonywania badań i pomiaru czynników środowiska pracy (jedno stanowisko dla dwóch uczniów). Komputer z dostępem do Internetu, 1 stanowisko dla dwóch uczniów. Urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zestaw norm i przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, filmy i prezentacje dydaktyczne, wzory dokumentów, instrukcje do ćwiczeń. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy. W jednostce modułowej powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu oddziaływania czynników szkodliwych i uciążliwych na człowieka w procesie pracy. Jednostka modułowa „Identyfikowanie czynników środowiska” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, metody przypadków, metody sytuacyjnej, gier dydaktycznych oraz metody projektów. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnej oraz grupowej. Praca w grupach maksymalnie 3-osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 29 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J3. Ocenianie ryzyka zawodowego Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P B P C P D BHP(5)1 sklasyfikować zagrożenia według ich rodzaju; P C BHP(5)2 sklasyfikować zagrożenia według ich ciężkości; P C P D P C PP D P C P C P D P C BHP(4)1 zidentyfikować źródła czynników szkodliwych i uciążliwych występujących na określonych stanowiskach pracy; BHP(4)2 określić zagrożenia występujące podczas wykonywania zadań zawodowych na stanowisku pracy; BHP(4)3 ocenić wprowadzane do użytku substancje, stosowane materiały i procesy technologiczne w zakresie szkodliwości dla zdrowia i zagrożeń wypadkowych; BHP(5)3 ocenić budynki i miejsca pracy oraz teren przedsiębiorstwa pod względem spełniania wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.3(1)1 określić odpowiedzialność pracodawcy w odniesieniu do oceny ryzyka zawodowego; Z.13.3(1)2 zaopiniować opracowywane w zakładzie akty prawne dotyczące oceny ryzyka zawodowego; Z.13.3(1)3 posługiwać się przepisami i normami dotyczącymi wykonywania oceny ryzyka zawodowego; Z.13.3(1)4 skorzystać z dokumentacji technicznej, norm oraz przepisów prawnych dotyczących oceny ryzyka zawodowego; Z.13.3(5)1 ocenić poziom ryzyka zawodowego powodowanego przez czynniki niebezpieczne, chemiczne, fizyczne, biologiczne i psychofizyczne występujące w środowisku pracy; Z.13.3(5)2 określić sposoby ograniczenia i eliminowania, czynników niebezpiecznych, chemicznych, fizycznych, biologicznych i psychofizycznych występujących w środowisku pracy; Materiał nauczania Kryteria oceny czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych i niebezpiecznych. Ocena ryzyka zawodowego w zależności od rodzajów procesów pracy i zagrożeń. Metody redukcji ryzyka zawodowego. Ocena stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy (wydziale) na podstawie analizy i oceny zagrożeń oraz danych statystycznych. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 30 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J3. Ocenianie ryzyka zawodowego Z.13.3(5)3 oceniać ryzyko zawodowe na stanowiskach pracy; P D P C P C P C Z.13.3(7)1 sformułować listę pytań kontrolnych; P A Z.13.3(7)2 utworzyć arkusz oceny zagrożeń; P A Z.13.3(7)3 zidentyfikować zagrożenia na stanowisku pracy na podstawie list kontrolnych. P B Z.13.3(6)1 dobrać i wskazać odpowiednie metody eliminowania zagrożeń wypadkowych; Z.13.3(6)2 określić niezbędne działania organizacyjne na podstawie wniosków wynikających z oceny ryzyka zawodowego; Z.13.3(6)3 zastosować sposoby ograniczania zagrożeń wynikających z oceny ryzyka zawodowego; Planowane zadania Ocena ryzyka zawodowego metodą trójstopniową Dokonaj oceny ryzyka zawodowego metodą trójstopniową na stanowisku administracyjno-biurowym. Uczniowie wybierają lidera, który podzieli grupę na pary i rozda listy kontrolne, uczniowie wypełniają listę kontrolną, prezentują wyniki oraz rozwiązania mające na celu zmniejszenie ryzyka związane z pracą na stanowisku administracyjno-biurowym. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy wyposażonej w: zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, zestawy norm i przepisów prawa pracy dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce z zakresu oceny ryzyka zawodowego. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zestaw norm i przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, filmy dydaktyczne tematycznie związane z metodami oceny ryzyka zawodowego, wzory dokumentów, instrukcje do ćwiczeń. Zalecane metody dydaktyczne W jednostce modułowej powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu oceny ryzyka zawodowego. Jednostka modułowa „Ocenianie ryzyka zawodowego” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń praktycznych, metody przypadków, metody sytuacyjnej, gier dydaktycznych oraz metody projektów. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnej oraz grupowej. Ćwiczenie wykonują grupy maksymalnie 3-osobowe. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 31 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J3. Ocenianie ryzyka zawodowego Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 325509.M3.J4. Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna Z.13.4(1)1 zdefiniować wypadek przy pracy, wypadek na równi z wypadkiem przy pracy; P A Z.13.4(1)2 ocenić zdarzenie zgodnie z definicją wypadku przy pracy; P D Z.13.4(1)3 zastosować przepisy prawa dotyczące wypadków przy pracy; P C Z.13.4(2)1 określić obowiązki pracodawcy w razie wypadku przy pracy; P B Z.13.4(1)4 zdefiniować chorobę zawodową; P A Z.13.4(1)5 ocenić zdarzenie zgodnie z definicją choroby zawodowej; P D Z.13.4(1)6 zastosować przepisy prawa dotyczące choroby zawodowej; P C P B P D Z.13.4(2)2 określić obowiązki pracodawcy w razie podejrzenia choroby zawodowej; PKZ(Z.d)(6)3 zastosować techniki motywujące pracowników do przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz do ciągłego doskonalenia zawodowego Materiał nauczania Pojęcie wypadku przy pracy. Rodzaje wypadków i ich klasyfikacja. Obowiązki pracodawcy w razie wypadku przy pracy. Pojęcie choroby zawodowej. Obowiązki pracodawcy w przypadku podejrzenia choroby zawodowej. Świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Regulacje prawne wypłacania świadczeń przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i inne instytucje ubezpieczeniowe. Techniki komunikacji i negocjacji Postępowanie w razie wypadku przy pracy. Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy. Zadania i czynności zespołu powypadkowego. Dokumentacja powypadkowa: protokół, statystyczna karta Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 32 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J4. Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych PKZ(Z.d)(6)4 przeprowadzić negocjacje, wywiady i rozmowy z pracownikami dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, stosując techniki i taktyki negocjacyjne PKZ(Z.d)(6)5 zastosować techniki komunikowania się ułatwiające rozwiązywanie problemów i konfliktów pracowniczych PKZ(Z.d)(6)6 przewidywać postawy i zachowania człowieka w sytuacjach stresu i zagrożenia PKZ(Z.d)(6)7 zachować się asertywnie w sytuacji konfliktu społecznego w przedsiębiorstwie P D P D PP C PP C Z.13.4(2)2 podjąć działania w razie wypadku przy pracy; PP C Z.13.4(3)1 zbadać okoliczności wypadku przy pracy; P C Z.13.4(3)2 ustalić przyczyny wypadku przy pracy; P D Z.13.4(4)1 wymienić dokumenty związane z wypadkiem przy pracy; P A Z.13.4(4)2 skompletować dokumentację powypadkową; P C Z.13.4(5)1 opracować wnioski i zalecenia profilaktyczne w razie wystąpienia wypadku przy pracy; PP D Z.13.4(2)4 podjąć działania w razie podejrzenia choroby zawodowej; P C P C PP D KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; P C KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej; P C KPS(3)1 przeanalizować rezultaty działań; P C KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań; P C Z.13.4(2)5 sporządzić dokumentację w przypadku podejrzenia choroby zawodowej; Z.13.4(5)2 opracować środki zapobiegające zachorowaniu na chorobę zawodową; wypadku, rejestr wypadków przy pracy. Kompletowanie dokumentacji powypadkowej poszkodowanego do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Analizowanie przyczyn wypadków przy pracy. Postępowanie w przypadku podejrzenia choroby zawodowej. Dokumentowanie chorób zawodowych i skutków tych chorób. Rejestr chorób zawodowych i podejrzeń o choroby zawodowe. Analizowanie przyczyn zachorowania na chorobę zawodową. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 33 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J4. Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych KPS(5)1 przewidywać sytuacje wywołujące stres; P C KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem; PP C KPS(5)3 określić skutki stresu; P C P C P C P C P C KPS(7)3 określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej; P C KPS(8)1 ocenić ryzyko podejmowanych działań; P D KPS(8)2 przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania; P C KPS(8)3 wyciągać wnioski z podejmowanych działań. P D KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego; KPS(6)2 wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; KPS(7)1 przyjmować odpowiedzialność za powierzone informacje zawodowe; KPS(7)2 respektować zasady dotyczące przestrzegania tajemnicy zawodowej; Planowane zadania Dokumentowanie wypadku przy pracy. Na podstawie protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku dokonaj analizy wypełnionych trzech kart statystycznych wypadku przy pracy i oceń, która z kart jest prawidłowa. Dokumentowanie w przypadku podejrzenia choroby zawodowej. Na podstawie opisu dotyczącego zachorowania na chorobę zawodową wypełnij rejestr wystąpienia chorób zawodowych i podejrzeń o choroby zawodowe. Analizowanie przyczyn wystąpienia wypadku przy pracy. Na podstawie dokumentacji powypadkowej z danego okresu dokonaj analizy przyczyn powstania wypadków w danym przedsiębiorstwie i ustal wnioski oraz zalecenia profilaktyczne. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 34 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J4. Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy wyposażonej: stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu; drukarki i skanery (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska komputerowe), pakiet programów biurowych. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zestaw norm i przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, filmy dydaktyczne tematycznie związane z zachorowaniami pracowników na choroby zawodowe oraz wypadkami przy pracy i przygotowaniem dokumentacji powypadkowej, wzory dokumentów, instrukcje do ćwiczeń. Zalecane metody dydaktyczne W jednostce modułowej powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych. Jednostka modułowa „Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń praktycznych, metody przypadków, metody sytuacyjnej, gier dydaktycznych oraz metody projektów. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnej oraz grupowej. Grupy maksymalnie 3-osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 35 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J5. Postępowanie w sytuacji zagrożenia Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi BHP(9)1 zastosować podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9)2 przewidzieć konsekwencje naruszenia przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9)3 zinterpretować wymagania zawarte w aktach prawnych i normach z zakresu ochrony środowiska; BHP(9)4 określić sposoby prowadzenia gospodarki odpadami, gospodarki wodno-ściekowej oraz w zakresie ochrony powietrza w przedsiębiorstwie; BHP(9)5 ocenić stosowane w przedsiębiorstwie rozwiązania ograniczające lub eliminujące emisję zanieczyszczeń do środowiska; BHP(9)6 scharakteryzować sposoby likwidacji lub ograniczenia zagrożeń związanych z występowaniem w procesach pracy czynników niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych dla zdrowia; BHP(9)7 zinterpretować wymagania zawarte w aktach prawnych dotyczące ochrony przeciwpożarowej; BHP(9)8 zareagować w przypadku zagrożenia pożarowego zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej; BHP(10)1 zidentyfikować stany zagrożenia życia i zdrowia podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(10)2 scharakteryzować zagrożenia życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy; Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C P C P C P B P D P B P C P D P B P C Materiał nauczania Wymagania bezpieczeństwa dotyczące procesów pracy. Rodzaje zanieczyszczeń przemysłowych środowiska naturalnego. Techniki ochrony środowiska stosowane w przemyśle. Zasady prowadzenia gospodarki odpadami i opakowaniami w przedsiębiorstwie zgodnie z wytycznymi przepisów i norm w zakresie ochrony środowiska. Gospodarka wodno-ściekowa w przedsiębiorstwie w świetle przepisów oraz norm w zakresie ochrony środowiska. Zagrożenia pożarowe, chemiczne, wybuchowe oraz metody prewencji i ich zwalczania w przedsiębiorstwie. Ochrona przeciwpożarowa oraz sprzęt i środki gaśnicze. Sposoby likwidacji i ograniczenia zagrożeń występujących w procesie pracy. System pomocy medycznej w przypadku sytuacji stanowiącej zagrożenie zdrowia i życia. Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia i zdrowia. Zabezpieczenia indywidualne i zbiorowe stanowiące barierę przed przepływem zagrożeń. Zasady doboru zabezpieczeń indywidualnych i zbiorowych. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 36 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J5. Postępowanie w sytuacji zagrożenia BHP(10)3 podjąć działania eliminujące zagrożenia życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(10)4 zorganizować działania prewencyjne zapobiegające powstaniu pożaru lub innego zagrożenia w przedsiębiorstwie; BHP(10)5 zastosować podręczny sprzęt oraz środki gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej; BHP(10)6 udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; BHP(8)1 określić zasady doboru środków ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)2 dobrać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej do rodzaju wykonywanych prac; PP C PP C P C P D P B P D BHP(8)3 scharakteryzować funkcje odzieży ochronnej; P C BHP(8)4 ocenić prawidłowość doboru środków ochrony indywidualnej i zbiorowej do wykonywanych zadań zawodowych. PP C Planowane zadania (ćwiczenia) Opracowanie instrukcji bezpiecznej obsługi urządzeń oraz instrukcji postępowania z substancjami niebezpiecznymi. Zadaniem uczniów jest: Opracowanie instrukcji bezpiecznej obsługi wybranego urządzenia oraz opracowanie instrukcji postępowania z wybraną grupą substancji niebezpiecznych. Udzielanie pierwszej pomocy przy urazach mechanicznych, porażeniu prądem oraz zatruciach substancjami chemicznymi – symulacja. Zadaniem uczniów jest: Nabycie praktycznych umiejętności udzielania pierwszej pomocy przy urazach mechanicznych oraz zatruciach substancjami chemicznymi poprzez symulację tego typu zdarzeń. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 37 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M3.J5. Postępowanie w sytuacji zagrożenia Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy lub w warsztatach szkolnych, placówkach kształcenia praktycznego, w przedsiębiorstwach produkcyjnych, gdzie występują typowe sytuacje zagrożenia dla zdrowia lub życia pracowników. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zestawy ćwiczeń, przykładowe instrukcje postępowania z substancjami niebezpiecznymi oraz wzorcowe instrukcje obsługi urządzeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, zestawy norm i przepisów prawa pracy dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, czasopisma branżowe dotyczące postępowania z substancjami niebezpiecznymi. Ponadto powinna zawierać zestawy do udzielania pierwszej pomocy przy urazach mechanicznych, porażeniu prądem i zatruciach substancjami chemicznymi. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy. W jednostce modułowej „Postępowanie w sytuacji zagrożenia” należy zwrócić szczególną uwagę na znacznie ochrony zdrowia w pracy zawodowej oraz uświadomić uczniom skutki nieprzestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny i ochrony przeciwpożarowej. Bardzo istotnym jest kształtowanie postaw i uświadamianie uczniom, że ochrona życia i zdrowia człowieka w środowisku pracy jest celem nadrzędnym. Niezbędnym jest również opanowanie przez uczniów umiejętności udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadku na stanowisku pracy. Jednostka modułowa „Postępowanie w sytuacji zagrożenia” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody przypadków, dyskusji dydaktycznej, projektów oraz ćwiczeń praktycznych. Metodę projektów należy przede wszystkim wykorzystać do opracowywania instrukcji bezpiecznej obsługi urządzeń oraz instrukcji postępowania z substancjami niebezpiecznymi. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnej oraz grupowej. Grupy maksymalnie 3-osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 38 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4. Prowadzenie działalności z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy 325509.M4.J1. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej 325509.M4.J2. Prowadzenie działań służby bezpieczeństwa i higieny pracy 325509.M4.J3. Organizowanie i prowadzenie szkoleń oraz świadczenie usług z zakresu bhp 325509.M4.J1. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna PDG(1)1 rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej: rynek, polityka fiskalna; P B PDG(1)2 zdefiniować pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo; P B P B P B PDG(2)2 zidentyfikować przepisy prawa podatkowego; P B PDG(2)3 zidentyfikować przepisy kodeksu cywilnego; P B PP C P B P B P C PDG(1)3 zdefiniować pojęcia: działalność gospodarcza, usługa, nakład, koszt, wydatek, przychód, dochód, podatek, kredyt, pożyczka, dotacja, subwencja, dopłata; PDG(2)1 zidentyfikować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych i prawa autorskiego; PDG(2)4 dokonać analizy przepisów prawa pracy, przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(2)5 określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3)1 zidentyfikować aktualnie obowiązujące przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)2 dokonać analizy przepisów dotyczących prowadzenia działalności Materiał nauczania Podstawy działalności gospodarczej. Zasady planowania działalności gospodarczej. Formy organizacyjno-prawne działalności przedsiębiorstwa. Analiza SWOT. Biznes plan. Formy pozyskiwania kapitału i źródła finansowania działalności gospodarczej. Zasady rejestrowania firmy. Dokumentacja dotycząca podejmowania działalności gospodarczej. Opodatkowanie działalności gospodarczej. Wydajność pracy. Systemy wynagrodzeń pracowników. Obowiązki pracodawcy dotyczące ubezpieczeń społecznych. Ubezpieczenia gospodarcze. Etyka w biznesie. Koszty prowadzenia działalności gospodarczej. Próg rentowności. Zasady kalkulacji kosztu jednostkowego wytworzenia usługi. Zasady dokumentacji działalności gospodarczej. Współpraca przedsiębiorstwa z otoczeniem. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 39 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J1. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej gospodarczej; PDG(3)3 przewidzieć konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)4 skorzystać z aktualnie obowiązujących przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej usługowej; PDG(4)1 wymienić przedsiębiorstwa i instytucje świadczące usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy występujące w otoczeniu rynkowym oraz powiązania między nimi; PDG(4)2 zidentyfikować zakres świadczonych usług przez przedsiębiorstwa i instytucje występujące w otoczeniu rynkowym; PDG(4)3 wskazać wzajemne powiązania pomiędzy przedsiębiorstwami i instytucjami występującymi w otoczeniu rynkowym; PDG(5)1 opisać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa świadczące usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PGD(5)2 przeprowadzić analizę zapotrzebowania rynku na usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(5)3 przeprowadzić analizę czynników kształtujących popyt na usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(5)4 porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne; PDG(7)1 sporządzić algorytm postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej; PDG(7)2 wybrać odpowiednią do możliwości przedsiębiorstwa świadczącego usługi zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, formę organizacyjno-prawną planowanej działalności; PDG(7)3 sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(7)4 wybrać odpowiednią do zamierzonego przedsięwzięcia formę opodatkowania działalności gospodarczej świadczącej usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; P D P C P A P B P C P B P C P C PP C P D P C P C PP C Badanie potrzeb otoczenia. Procedura przetargowa. Strategie marketingowe. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 40 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J1. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej PDG(7)5 sporządzić analizę SWOT dla działalności gospodarczej mającej świadczyć usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na wybranym obszarze; PDG(7)6 sporządzić biznesplan dla działalności gospodarczej prowadzonej w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy zgodnie z ustalonymi zasadami; P C P C P B P C P D P D P D P A PDG(11)2 obliczyć koszt jednostkowy świadczonej usługi; P C PDG(11)3 obliczyć przychody, koszty uzyskania przychodów i dochodów z prowadzonej działalności; P C PDG(11)4 obliczyć i zinterpretować ilościowy próg rentowności; PP C P C P C P B P C PDG(10)1 rozróżnić elementy marketingu-mix; PDG(10)2 dostosować działania marketingowe do specyfiki działalności gospodarczej; PDG(10)3 opracować kwestionariusz badania ankietowego dotyczący zapotrzebowania rynku na usługi z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(10)4 ocenić zapotrzebowanie rynku na usługi z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy na podstawie danych ankietowych; PDG(10)5 opracować plan marketingowy firmy prowadzącej działalność w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy PDG(11)1 zidentyfikować składniki kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11)5 określić możliwości optymalizowania kosztów prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(9)1 zastosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(9)2 obsłużyć biurowe urządzenia techniczne niezbędne do wykonywania zadań zawodowych; PDG(9)3 zastosować urządzenia biurowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 41 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J1. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej PDG(8)1 zastosować ogólne zasady formułowania i formatowania pism; P C PDG(8)2 sporządzić i przesłać pisma związane z wykonywaniem zadań zawodowych; P C PDG(8)3 prowadzić rejestr pism przychodzących i wychodzących z firmy; P B P C P D P C P C PP C KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; P C KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej; P C KPS(2)1 zaproponować sposoby rozwiązywania problemów; PP D PDG(8)4 wykonać czynności związane z przesyłaniem i odbiorem korespondencji zarówno w wersji elektronicznej jak i papierowej; PDG(6)1 oszacować na podstawie analizy rynku możliwość podjęcia współpracy z przedsiębiorstwami świadczącymi usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(6)2 przygotować na podstawie analizy rynku ofertę współpracy z przedsiębiorstwami świadczącymi usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(6)3 zorganizować współpracę z przedsiębiorstwami świadczącymi usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(6)4 określić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami świadczącymi usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 42 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J1. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu; P C KPS(2)3 zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami; P C KPS(2)4 zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy; PP D KPS(3)1 przeanalizować rezultaty działań; P C KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań; P C KPS(4)1 przeanalizować zmiany zachodzące w branży; P C KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania; P C KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy; P C KPS(5)1 przewidywać sytuacje wywołujące stres; P C KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem; PP C KPS(5)3 określić skutki stresu; P C P C P C P C P C KPS(7)3 określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej; P C KPS(8)1 ocenić ryzyko podejmowanych działań; P D KPS(8)2 przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania; P C KPS(8)3 wyciągać wnioski z podejmowanych działań; P D KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego; KPS(6)2 wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; KPS(7)1 przyjmować odpowiedzialność za powierzone informacje zawodowe; KPS(7)2 respektować zasady dotyczące przestrzegania tajemnicy zawodowej; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 43 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J1. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej KPS(9)1 zastosować techniki negocjacyjne; P C KPS(9)2 zachowywać się asertywnie; PP C KPS(9)3 zaproponować konstruktywne rozwiązania; P C KPS(10)1 doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne; P C KPS(10)2 uwzględniać opinie i pomysły innych członków zespołu; P C KPS(10)3 zmodyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko; P C KPS(10)4 rozwiązywać konflikty w zespole; PP C OMZ(1)1 dokonywać analizy przydzielonych zadań; P D OMZ(1)2 zaplanować pracę zespołu; P D OMZ(2)1 rozpoznawać kompetencje i umiejętności osób w zespole; P C OMZ(2)2 rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu; P C OMZ(3)1 zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań; P C OMZ(3)2 wydawać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania; P C OMZ(4)1 zmonitorować jakość wykonywanych zadań; P C OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów; P D PP D PP D OMZ(6)1 słuchać argumentów i wyjaśnień współpracowników; P C OMZ(6)2 argumentować swoje decyzje w rozmowach ze współpracownikami; P D OMZ(5)1 zaproponować zmiany w organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy; OMZ(5)2 zaproponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 44 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J1. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej OMZ(6)3 zastosować właściwe formy komunikacji interpersonalnych. PP C Planowane zadania Opracowanie procedury postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej. Projekt „Prowadzę własną firmę świadczącą usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy”. a) Opracuj procedurę postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej. Uczniowie pracują w grupach 2-osobowych, które opracowują projekty wirtualnych firm w formie prezentacji multimedialnej. Po prezentacji powinna być przeprowadzona dyskusja pod kierunkiem eksperta (nauczyciela lub eksperta zewnętrznego) w celu zweryfikowania przedstawionych propozycji i ustalenia wspólnej procedury. Na podstawie opracowanej procedury grupa uczniów opracuje poradnik „Krok po kroku – zakładam własną działalność gospodarczą w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy”. b) Przygotowanie projektu „Prowadzę własną firmę świadczącą usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy”. Uczniowie przygotowują projekt w 2-3-osobowych zespołach. Pierwszym działaniem będzie przygotowanie opisu (konspektu) projektu, w którym określone zostają szczegółowe cele projektu, konieczne do podjęcia działania lub pytania, na które należy poszukiwać odpowiedzi, czas wykonania projektu, ustalone z nauczycielem terminy konsultacji oraz kryteria i terminy oceny. II etap - opracowanie szczegółowego planu działania zawierającego następujące informacje: zadanie do wykonania, termin wykonania zadania oraz ewentualne koszty. III etap - podejmowanie systematycznych działań projektowych: zbieranie i gromadzenie informacji potrzebnych do rozstrzygnięcia postawionych w projekcie problemów, selekcja i analiza zgromadzonych informacji, wnioskowanie ukierunkowane na wybór optymalnego rozwiązania, wykonanie projektu w praktyce. 2. Zadaniem uczniów jest opracowanie projektu własnej działalności gospodarczej w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Efektem zadania powinny być projekty opracowane przez uczniów zawierające: analizę otrzymanych wyników badania zapotrzebowania rynku na usługi z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, opracowanie biznes planu firmy świadczącej usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz kompletny projekt planowanej działalności gospodarczej w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy i wypełnione dokumenty niezbędne do jej założenia. Dodatkowym efektem zadania powinno być opracowanie planu marketingowego firmy świadczącej usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Jednostka modułowa „Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania do funkcjonowania na rynku pracy jako przedsiębiorcy. Powinny być kształtowane umiejętności analizowania przepisów prawa, przestrzegania przepisów prawa obowiązującego w działalności gospodarczej, współpracy z innymi przedsiębiorstwami w branży. Należy także kształtować postawę samodzielności w podejmowaniu decyzji, odpowiedzialności za siebie i innych, a także umiejętności analizowania potrzeb rynku na określonego typu usługi. Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanego projektu oraz odrębną ocenę przygotowanego planu marketingowego. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zbiory przepisów prawa w zakresie działalności gospodarczej i prawa pracy. Przykładowe biznesplany. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 45 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J1. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej Formularze stosowane przy rejestracji działalności gospodarczej w formie elektronicznej. Przykładowa dokumentacja małego przedsiębiorstwa. Przykłady kosztorysów działalności usługowej. Komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). Programy komputerowe do wspomagania prowadzenia firmy. Urządzenia multimedialne. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Dominującą metodą kształcenia powinna być metoda tekstu przewodniego, która ułatwi uczniom samodzielne zbieranie i analizowanie informacji dotyczących zakładania własnej działalności handlowej oraz metoda projektu. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach do 15 osób, natomiast opracowanie planu marketingowego należy przygotować w zespołach 2-3-osobowych. Stosując metodę projektu każdy 2-3-osobowy zespół powinien zaprezentować efekt swoich prac. Natomiast na zakończenie pracy metodą projektu każdy uczeń powinien zaprezentować w formie prezentacji multimedialnej opracowany projekt wirtualnej firmy. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanego projektu oraz ocenę opracowanego planu marketingowego firmy świadczącej usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 46 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J2. Prowadzenie działań służby bezpieczeństwa i higieny pracy Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi PKZ(Z.d)(6)3 zastosować techniki motywujące pracowników do przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz do ciągłego doskonalenia zawodowego; PKZ(Z.d)(6)4 przeprowadzić negocjacje, wywiady i rozmowy z pracownikami dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, stosując techniki i taktyki negocjacyjne; PKZ(Z.d)(6)5 zastosować techniki komunikowania się ułatwiające rozwiązywanie problemów i konfliktów pracowniczych; PKZ(Z.d)(6)6 przewidywać postawy i zachowania człowieka w sytuacjach stresu i zagrożenia; PKZ(Z.d)(6)7 zachować się asertywnie w sytuacji konfliktu społecznego w przedsiębiorstwie; PKZ(Z.d)(14)1 wykorzystać pakiet programów biurowych do opracowywania dokumentacji związanej z wykonywaniem zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy; PKZ(Z.d)(14)2 wykonać niezbędne do przygotowania dokumentacji obliczenia statystyczne wykorzystując arkusz kalkulacyjny; PKZ(Z.d)(14)3 zastosować programy komputerowe do oceny zagrożeń i ryzyka zawodowego; PKZ(Z.d)(14)4 opracować sprawozdania dotyczące warunków pracy stosując narzędzia ICT; PKZ(Z.d)(14)5 wykorzystać zasoby Internetu do gromadzenia materiałów i literatury popularyzującej problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(4)1 dokonać analizy danych uzyskanych podczas przeglądów obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P D P D P D PP C PP C P C P C P D PP C P C P D Materiał nauczania Podstawy socjologii i psychologii w zarządzaniu zasobami ludzkimi. Zasady etyki społecznej. Techniki komunikacji i negocjacji. Konflikt społeczny w pracy i strategie jego rozwiązywania. Techniki i narzędzia ICT w pracy technika bezpieczeństwa i higieny pracy. Organizacja służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Zadania służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Uprawnienia służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 47 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J2. Prowadzenie działań służby bezpieczeństwa i higieny pracy Z.13.1(4)2 opracować na podstawie analizy danych, uzyskanych podczas przeglądów obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy wnioski prewencyjne i zalecenia; Z.13.1(4)3 określić niezbędne działania techniczne i organizacyjne na podstawie wniosków wynikających z oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie; Z.13.1(5)1 wyjaśnić zasady sporządzania regulaminów oraz instrukcji stanowiskowych zgodnych z przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy; Z.13.1(5)2 sporządzić regulaminy i instrukcje stanowiskowe zgodnie z wytycznymi zawartymi w przepisach bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(5)3 ocenić regulaminy oraz instrukcje stanowiskowe pod kątem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(5)4 przeanalizować regulaminy oraz instrukcje stanowiskowe pod względem zgodności z przepisami w zakresie ochrony środowiska; Z.13.1(6)1 scharakteryzować wymagania dotyczące bezpiecznej eksploatacji maszyn i urządzeń technicznych; Z.13.1(6)2 przetestować działanie maszyn i urządzeń technicznych pod kątem przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(6)3 przygotować raport z przeprowadzonej kontroli maszyn i urządzeń technicznych w przedsiębiorstwie; Z.13.1(7)1 wskazać środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze niezbędne podczas wykonywania zadań zawodowych na danym stanowisku pracy; Z.13.1(7)2 sprawdzić prawidłowość i częstotliwość przydziału środków ochrony indywidualnej z wytycznymi przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(7)3 sprawdzić prawidłowość i częstotliwość przydziału odzieży i obuwia roboczego z wytycznymi przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(6)1 zgromadzić materiały i literaturę polsko i obcojęzyczną, PP C P C P B P C P D P D P B P D P D P B P C P C P B Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 48 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J2. Prowadzenie działań służby bezpieczeństwa i higieny pracy popularyzującą problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(6)2 przygotować materiały popularyzujące problematykę z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(6)3 dostosować treści w materiałach popularyzujących problematykę z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy do aktualnych potrzeb rynku; P C P D KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; P C KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej; P C KPS(2)1 zaproponować sposoby rozwiązywania problemów; PP D KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu; P C KPS(2)3 zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami; P C KPS(2)4 zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy; PP D KPS(3)1 przeanalizować rezultaty działań; P C KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań; P C KPS(4)1 przeanalizować zmiany zachodzące w branży; P C KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania; P C KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy; P C KPS(5)1 przewidywać sytuacje wywołujące stres; P C KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem; PP C KPS(5)3 określić skutki stresu; P C KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego; P C KPS(6)2 wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia P C Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 49 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J2. Prowadzenie działań służby bezpieczeństwa i higieny pracy umiejętności zawodowych; KPS(7)1 przyjmować odpowiedzialność za powierzone informacje zawodowe; KPS(7)2 respektować zasady dotyczące przestrzegania tajemnicy zawodowej; P C P C KPS(7)3 określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej; P C KPS(8)1 ocenić ryzyko podejmowanych działań; P D KPS(8)2 przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania; P C KPS(8)3 wyciągać wnioski z podejmowanych działań. P D Planowane zadania Opracowanie sprawozdania z oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie na podstawie analizy danych statystycznych. Na podstawie analizy danych statystycznych opracuj sprawozdanie z oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy. Opracowanie rocznej analizy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie. Wykorzystując otrzymane dane opracuj roczną analizę stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy wyposażonej: stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu; drukarki i skanery (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska komputerowe), pakiet programów biurowych. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zestaw norm i przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, karty charakterystyki substancji niebezpiecznych, dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń oraz procesów, protokoły badań środowiskowych, druki rejestrów czynników rakotwórczych i szkodliwych oraz wypadków, chorób zawodowych i podejrzeń o choroby zawodowe, a także karty pomiarów czynników szkodliwych, filmy dydaktyczne związane tematycznie z analizą i oceną stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwach różnych branży, wzory dokumentów, instrukcje do ćwiczeń. Zalecane metody dydaktyczne W jednostce modułowej „Prowadzenie działań służby bezpieczeństwa i higieny pracy” powinny być kształtowane umiejętności analizowania i opracowywania materiału statystycznego i jego prezentacji oraz wykorzystania danych statystycznych do analizy i oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie. Jednostka modułowa „Prowadzenie działań służby bezpieczeństwa i higieny pracy” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń praktycznych, metody przypadków, metody sytuacyjnej. Formy organizacyjne Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 50 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J2. Prowadzenie działań służby bezpieczeństwa i higieny pracy Zajęcia powinny być prowadzone w grupie do 15 osób z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnej oraz grupowej. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu z zadaniami otwartymi i zamkniętymi oraz testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 51 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J3. Organizowanie i prowadzenie szkoleń oraz świadczenie usług z zakresu bhp Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna Z.13.5(1)1 rozróżnić podstawowe pojęcia dotyczące kształcenia i doskonalenia zawodowego; P B Z.13.5(1)2 określić zakres szkoleń dla poszczególnych grup pracowników; P C P D P D P B P D P B P C P D P B P C P D P D Z.13.5(1)3 zidentyfikować indywidualne potrzeby edukacyjne pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(1)4 wykorzystać wiedzę z zakresu dydaktyki w procesie doskonalenia kwalifikacji zawodowych; Z.13.5(2)1 zróżnicować cele kształcenia w kategoriach wiedzy, umiejętności i postaw; Z.13.5(2)2 dokonać analizy celów kształcenia w kontekście wiedzy, umiejętności i postaw; Z.13.5(3)1 wskazać cele popularyzacji zagadnień w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(3)2 wskazać cele szczegółowe szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy dla określonej grupy pracowników; Z.13.5(4)1 dostosować treści kształcenia do celów szkolenia i specyfiki grupy szkoleniowej; Z.13.5(4)2 scharakteryzować metody nauczania i środki dydaktyczne niezbędne do osiągnięcia określonych celów szkolenia; Z.13.5(4)3 wybrać odpowiednie środki dydaktyczne do celów szkolenia i specyfiki grupy docelowej; Z.13.5(4)4 opracować program szkolenia wraz z warunkami realizacji treści kształcenia; Z.13.5(4)5 opracować materiały dydaktyczne na potrzeby prowadzonych szkoleń; Materiał nauczania Podstawowe uwarunkowania uczenia się dorosłych. Projektowanie procesu dydaktycznego. Akty prawne regulujące proces prowadzenia szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Szkolenie pracodawców i pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Metody nauczania oraz środki dydaktyczne stosowane w realizacji szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Metody ewaluacji szkoleń. Techniki i metody badania potrzeb szkoleniowych. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 52 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J3. Organizowanie i prowadzenie szkoleń oraz świadczenie usług z zakresu bhp Z.13.5(5)1 wykorzystać nowoczesne środki przekazu podczas prowadzenia szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(5)2 zastosować aktywizujące metody kształcenia podczas prowadzenia szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(5)3 wykorzystać zasady andragogiki i metodyki kształcenia osób dorosłych; Z.13.5(5)4 rozpowszechnić wiedzę z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy; P C P C P C P D Z.13.5(5)5 dobrać i zastosować metody ewaluacji szkoleń; P D Z.13.5(5)6 sporządzić dokumentację z przeprowadzonych szkoleń pracowniczych. P D KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; P C KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej; P C KPS(2)1 zaproponować sposoby rozwiązywania problemów; PP D KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu; P C KPS(2)3 zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami; P C KPS(2)4 zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy; PP D KPS(3)1 przeanalizować rezultaty działań; P C KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań; P C KPS(4)1 przeanalizować zmiany zachodzące w branży; P C KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania; P C KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy; P C KPS(5)1 przewidywać sytuacje wywołujące stres; P C Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 53 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J3. Organizowanie i prowadzenie szkoleń oraz świadczenie usług z zakresu bhp KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem; PP C KPS(5)3 określić skutki stresu; P C KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia P C zawodowego; KPS(6)2 wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia P C umiejętności zawodowych. Planowane zadania Opracowanie projektu programu szkolenia wstępnego w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Na podstawie otrzymanych instrukcji oraz materiałów opracuj program szkolenia wstępnego w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Opracowanie scenariusza zajęć oraz harmonogramu szkolenia. Wykorzystując otrzymane instrukcje oraz materiały opracuj scenariusz zajęć oraz harmonogram szkolenia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy wyposażonej: stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu; drukarki i skanery (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska komputerowe), pakiet programów biurowych. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zestaw norm i przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, filmy dydaktyczne, przykładowe środki dydaktyczne wykorzystywane podczas szkoleń, prezentacje multimedialne o tematyce szkoleniowej, programy komputerowe dotyczące metodyki prowadzenia szkoleń, dokumentacja szkoleń, instrukcje do ćwiczeń. Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy. W jednostce modułowej „Organizowanie i prowadzenie szkoleń oraz świadczenie usług z zakresu bhp” powinny być kształtowane umiejętności doboru treści kształcenia do potrzeb szkoleniowych uczestników, opracowywania materiału szkoleniowego i jego prezentacji. Szczególną uwagę należy zwrócić szczególną uwagę na zagadnienia dotyczące celów kształcenia. Jednostka modułowa „Organizowanie i prowadzenie szkoleń oraz świadczenie usług z zakresu bhp” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem metody projektów oraz ćwiczeń praktycznych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupie do 15 osób z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnej oraz grupowej. Grupy maksymalnie 2-osobowe wykonują ćwiczenia praktyczne lub zadania. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się sprawdzanie umiejętności praktycznych poprzez obserwację czynności wykonywanych w trakcie realizacji ćwiczeń i projektów oraz prezentowanie wykonanego projektu przez każdego ucznia indywidualnie. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się dodatkowo przeprowadzenie testu pisemnego Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 54 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M4.J3. Organizowanie i prowadzenie szkoleń oraz świadczenie usług z zakresu bhp zawierającego pytania otwarte i zamknięte. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 55 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M5. Posługiwanie się językiem obcym w bezpieczeństwie i higienie pracy 325509.M5. Posługiwanie się językiem obcym w bezpieczeństwie i higienie prac Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi JOZ(1)1 posłużyć się poprawnie kontekstem w zrozumieniu wypowiedzi z użyciem specjalistycznego słownictwa stosowanego podczas wykonywania zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy; JOZ(1)2 zabrać głos w dyskusji na temat wysłuchanego tekstu dotyczącego rozmowy poszkodowanego oraz świadków wypadku z pracownikiem służb bezpieczeństwa i higieny pracy; JOZ(1)3 przeczytać i przetłumaczyć prawidłowo otrzymaną dokumentację wypadków przy pracy, chorób zawodowych oraz badań środowiskowych; JOZ(2)1 określić w języku obcym czynności związane z wykonywaniem typowych zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy; JOZ(2)2 zaplanować rozmowę z pracownikiem lub pracodawcą w języku obcym zawodowym z uwzględnieniem wypowiedzi pracownika służb bezpieczeństwa i higieny oraz pracownika lub pracodawcy; JOZ(2)3 przeprowadzić szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w języku obcym; JOZ(2)4 zastosować zwroty grzecznościowe w rozmowach z pracownikami oraz pracodawcami, zgodnie z zasadami gramatyki; JOZ(2)5 posłużyć się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywane zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy z zastosowaniem poprawnej terminologii; JOZ(2)6 zinterpretować typowe pytania stawiane przez osoby szkolone w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w języku obcym; JOZ(2)7 przekazać informacje w języku obcym o konieczności przestrzegania przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na danym stanowisku, zgodnie z zasadami gramatyki; Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C Materiał nauczania P C PP C P B PP D P D P C PP C P C P C Słownictwo związane z wykonywaniem zadań zawodowych, szczególnie dotyczące planowania pracy. Prowadzenie szkoleń w języku obcym. Rozmowa dotycząca przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z pracownikiem i pracodawcą. Zastosowanie zwrotów grzecznościowych. Wydawanie poleceń. Organizacja stanowiska pracy. Przygotowanie materiałów propagujących tematykę z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Regulaminy i instrukcje stanowiskowe w języku obcym. Sporządzanie i opracowywanie dokumentacji oraz analiz bezpieczeństwa i higieny pracy w języku obcym. Informacje zawarte w instrukcjach obsługi urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej dotyczące zasad bezpiecznej pracy przy ich wykorzystaniu. Źródła informacji z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Wiedza z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w zasobach internetowych. Materiały szkoleniowe z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 56 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M5. Posługiwanie się językiem obcym w bezpieczeństwie i higienie prac JOZ(2)8 zastosować odpowiednią terminologię oraz zasady gramatyki w rozwiązywaniu problemów technicznych i organizacyjnych związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy; JOZ(4)1 porozumieć się z uczestnikami procesu pracy w języku obcym wykorzystując słownictwo zawodowe; JOZ(4)2 przekazać w języku obcym informacje dotyczące wykonywanych prac zgodnie z zasadami gramatyki; JOZ(4)3 słuchać ze zrozumieniem wypowiedzi w języku obcym współpracowników oraz przełożonych zgodnie z zasadami aktywnego słuchania; JOZ(4)4 porozumieć się z zespołem współpracowników i przełożonymi poprawnie w języku obcym zgodnie z zasadami gramatyki; JOZ(4)5 przygotować w formie pisemnej, w języku obcym opis wypadku przy pracy zgodnie z zasadami gramatyki; JOZ(4)6 przygotować w formie pisemnej, w języku obcym ofertę szkoleniową z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. JOZ(3)1 przetłumaczyć na język obcy z zachowaniem zasad gramatyki i ortografii, teksty zawodowe napisane w języku polskim; JOZ(3)2 sporządzić notatkę na podstawie wysłuchanego tekstu; JOZ(3)3 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną dokumentację analizy i oceny zagrożeń; JOZ(3)4 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną dokumentację niezbędną do projektowania i korygowania ergonomicznych stanowisk pracy; JOZ(3)5 zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i czytanego; JOZ(3)6 odczytać i dokonać analizy dokumentacji powypadkowej sporządzonej w języku obcym; JOZ(3)7 odczytać informacje zamieszczone w dokumentacji związanej z eksploatacją obiektów technicznych; PP C P C P C P C P C P C P D P C P C PP C PP C PP D PP D P C Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 57 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M5. Posługiwanie się językiem obcym w bezpieczeństwie i higienie prac JOZ(4)7 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje obsługi urządzeń P D stosowanych na stanowiskach pracy; JOZ(4)8 dokonać analizy informacji zawartych w regulaminach PP C i instrukcjach stanowiskowych w języku obcym; JOZ(5)1 skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych P C z tematyką zawodową; JOZ(5)2 dokonać analizy informacji zawartych w materiałach popularyzujących problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy w języku P C obcym; JOZ(5)3 wyszukać w różnych źródłach informacje z zakresu bezpieczeństwa i P C higieny pracy; JOZ(5)4 skorzystać z obcojęzycznych portali internetowych przy opracowywaniu materiałów popularyzujących problematykę bezpieczeństwa PP D i higieny pracy; JOZ(5)5 zgromadzić i przetłumaczyć poprawnie materiały popularyzujące P C problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy. Planowane zadania Wydawanie poleceń w języku obcym, dotyczących wykonywania zadań zawodowych. Zadaniem uczniów jest: Na podstawie otrzymanych instrukcji oraz materiałów należy przygotować w języku obcym formuły poleceń stosowanych podczas wykonywania zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy. Przygotowanie w języku obcym materiałów popularyzujących tematykę z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Zadaniem uczniów jest: Wykorzystując otrzymane instrukcje oraz materiały należy opracować materiały popularyzujące tematykę z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni bezpieczeństwa i higieny pracy wyposażonej: stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu; drukarki i skanery (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska komputerowe), pakiet programów biurowych. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów ,zestaw norm i przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, materiały dydaktyczne w wersji multimedialnej, czasopisma branżowe, karty charakterystyki substancji niebezpiecznych, a także filmy i prezentacje multimedialne o tematyce z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w języku obcym. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 58 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509.M5. Posługiwanie się językiem obcym w bezpieczeństwie i higienie prac Zalecane metody dydaktyczne Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy. W jednostce modułowej „Posługiwanie się językiem obcym w bezpieczeństwie i higienie pracy” powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, porozumiewania się w języku obcym z przełożonymi i pracownikami. Jednostka modułowa „Posługiwanie się językiem obcym w bezpieczeństwie i higienie pracy” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń praktycznych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnej oraz grupowej. Grupy maksymalnie 15-osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testów typu „próba pracy”. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 59 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509. Praktyki zawodowe 325509. Praktyki zawodowe Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi PKZ(Z.d)(12)9 przeprowadzić kontrolę maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej pod kątem oceny zagrożeń związanych z ich eksploatacją; PKZ(Z.d)(12)10 przeprowadzić analizę i ocenę zagrożeń wynikających z użytkowania maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej stosowanych na określonych stanowiskach pracy; PKZ(Z.d)(12)11 podjąć działania mające na celu eliminację zagrożeń wynikających z użytkowania maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej stosowanych na określonych stanowiskach pracy; PKZ(Z.d)(12)12 wskazać sposoby eliminowania zagrożeń wynikających z użytkowania maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej stosowanych na określonych stanowiskach pracy; PKZ(Z.d)(13)4 zidentyfikować zagrożenia wynikające z prowadzenia prac budowlanych; PKZ(Z.d)(13)5 zidentyfikować zagrożenia wynikające z prowadzenia prac transportowych; PKZ(Z.d)(13)6 przeprowadzić analizę i ocenę zagrożeń wynikających z prowadzenia prac budowlanych i transportowych; PKZ(Z.d)(13)7 podjąć działania mające na celu eliminację zagrożeń wynikających z prowadzenia prac budowlanych i transportowych; PKZ(Z.d)(13)8 wskazać sposoby eliminowania zagrożeń wynikających z prowadzenia prac budowlanych i transportowych; Z.13.1(4)4 dokonać przeglądu obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa Poziom wymagań programowych Kategoria taksonomiczna P C P C P D P C P B P B P C P D P C P C Materiał nauczania Planowanie i przeprowadzanie kontroli stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie. Dokumentacja i analiza pokontrolna. Ocena doboru środków ochrony indywidualnej i zbiorowej. Tworzenie i opiniowanie instrukcji bhp na poszczególnych stanowiskach pracy. Interpretacja badań środowiskowych. Udział w ustalaniu przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy, Dokumentacja powypadkowa. Udział w dokonywaniu oceny i dokumentowaniu ryzyka zawodowego. Inicjowanie i rozwijanie na terenie zakładu pracy różnych form popularyzacji problematyki bezpieczeństwa i higieny pracy. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 60 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509. Praktyki zawodowe i higieny pracy; Z.13.1(4)1 dokonać analizy danych uzyskanych podczas przeglądów obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(4)2 opracować na podstawie analizy danych, uzyskanych podczas przeglądów obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy wnioski prewencyjne i zalecenia; Z.13.1(4)5 wydać opinię pokontrolną z przeprowadzonego przeglądu obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy, pod względem ich zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(6)4 przeprowadzić kontrolę maszyn i urządzeń technicznych pod kątem przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(6)5 przeprowadzić analizę danych uzyskanych w wyniku kontroli maszyn i urządzeń technicznych pod kątem przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(6)6 przygotować raport z przeprowadzonej kontroli maszyn i urządzeń technicznych w przedsiębiorstwie; Z.13.1(7)2 sprawdzić prawidłowość i częstotliwość przydziału środków ochrony indywidualnej z wytycznymi przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(7)3 sprawdzić prawidłowość i częstotliwość przydziału odzieży i obuwia roboczego z wytycznymi przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.3.(4)7 przeprowadzić pomiary środowiskowe czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy; Z.13.3.(4)8 przeprowadzić pomiary czynników uciążliwych dla zdrowia w środowisku pracy; Z.13.3(4)6 zinterpretować wyniki badań i pomiarów czynników środowiska pracy P D PP D PP D P C P D PP D P C P C P C P C P D Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 61 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509. Praktyki zawodowe Z.13.3(4)4 ocenić na podstawie badań wprowadzane do stosowania w zakładzie pracy substancje materiały i procesy technologiczne pod kątem ich szkodliwości dla zdrowia i zagrożeń wypadkowych; Z.13.3(5)1 ocenić poziom ryzyka zawodowego powodowanego przez czynniki niebezpieczne, chemiczne, fizyczne, biologiczne i psychofizyczne występujące w środowisku pracy; Z.13.3(5)2 określić sposoby ograniczenia i eliminowania, czynników niebezpiecznych, chemicznych, fizycznych, biologicznych i psychofizycznych występujących w środowisku pracy; PP D PP D P B Z.13.3(5)3 ocenić ryzyko zawodowe na stanowiskach pracy; PP D Z.13.3(5)4 opracować dokumentację oceny ryzyka na stanowisku pracy; P C Z.13.4(3)1 zbadać okoliczności wypadku przy pracy; P C Z.13.4(3)2 ustalić przyczyny wypadku przy pracy; P D Z.13.4(4)2 skompletować dokumentację powypadkową; P C Z.13.4(4)3 sporządzić protokół powypadkowy dla określonego wypadku P C przy pracy. Planowane zadania Wypadek przy pracy i procedury postępowania. W oparciu o zainscenizowany w przedsiębiorstwie wypadek przy pracy w sposób zgodny z procedurami prawnymi udokumentuj miejsce zdarzenia wypadkowego, przeprowadź przesłuchanie poszkodowanego i świadka wypadku. Sporządź protokół przesłuchania i opracuj dokumenty wypadku przy pracy. Wypełnij protokół powypadkowy. Sporządź dokumentację wypadku wykorzystując narzędzia ICT. Zadanie wykonują uczniowie indywidualnie. Podsumowaniem wykonania ćwiczenia powinna być dyskusja dotycząca planowania wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Środki dydaktyczne Środki dydaktyczne wspomagające realizację praktyk zawodowych uczniów kształcących się w zawodzie technik bezpieczeństwa i higieny pracy: − urządzenia multimedialne, − stanowiska komputerowe, − pakiet programów biurowych, Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 62 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 325509. Praktyki zawodowe − instrukcje i teksty przewodnie do wykonania zadania, − niezbędna literatura uzupełniająca(akty prawne, normy, książki i czasopisma dotyczące zagadnień wypadków przy pracy i procedur postępowania powypadkowego), − filmy i prezentacje multimedialne dotyczące zasad dokumentowania miejsca zdarzenia wypadkowego, prowadzenia przesłuchania poszkodowanego i świadka. − wzory protokołów przesłuchania poszkodowanego i świadka oraz protokołów powypadkowych sporządzanych przez służby BHP. Zalecane metody dydaktyczne Oprócz zdobywania wiadomości i nabywania umiejętności w procesie kształcenia należy zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności samokształcenia, samodzielności myślenia i analizowania zjawisk, współpracy w grupie oraz komunikatywności. W związku z tym w czasie odbywania zajęć wskazane jest stosowanie metod aktywizujących. Dominującymi metodami powinny być metoda analizy przypadków, ćwiczeń praktycznych, metoda tekstu przewodniego oraz metoda projektów. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy indywidualnej uczniów, w szczególnych przypadkach w grupach 2-3-osobowych (wtedy, gdy indywidualne wykonanie zadania nie jest możliwe lub jest utrudnione). Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Podczas oceniania osiągnięć edukacyjnych uczniów należy brać pod uwagę aktywność i zaangażowanie ucznia w wykonywanie zadań. Końcowa ocena osiągnięć ucznia powinna przede wszystkim uwzględniać prawidłowość sporządzenia dokumentacji powypadkowej oraz wszystkich niezbędnych dokumentów do jej opracowania. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia , dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Nauczyciel powinien: − udzielać wskazówek, jak wykonać poszczególne etapy zadania, − pomóc ustalić realistyczne cele i oceniać uzyskane efekty, − stosować materiały odwołujące się do wielu zmysłów, − wyszukiwać w uczeniu się uczniów mocne strony i na nich opierać nauczanie, − zachęcać uczniów do pracy i wysiłku i pozytywnie motywować, − w ocenie uwzględniać również zaangażowanie i determinację uczniów podczas wykonywania zadania. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 63 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` ZAŁĄCZNIKI Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH Efekty kształcenia Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej (PDG) PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez firmy funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 64 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. Język obcy ukierunkowany zawodowo (JOZ) JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. Kompetencje personalne i społeczne (KPS) KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(10) współpracuje w zespole. Organizacja pracy małych zespołów (OMZ) OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(Z.d) PKZ(Z.d)(1) określa istotę procesów psychicznych i ich rolę w życiu człowieka; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 65 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia PKZ(Z.d)(2) określa wpływ procesów emocjonalno-motywacyjnych na sprawność działania człowieka; PKZ(Z.d)(3) wyjaśnia regulacyjną rolę osobowości człowieka w stosunkach z otoczeniem; PKZ(Z.d)(4) przestrzega zasad etyki i odpowiedzialności zawodowej; PKZ(Z.d)(5) charakteryzuje rozwój człowieka w różnych okresach życia; PKZ(Z.d)(6) dobiera metody komunikowania się i negocjacji w różnych sytuacjach społecznych; PKZ(Z.d)(7) określa przyczyny stresu oraz stosuje konstruktywne sposoby radzenia sobie ze stresem i zapobiegania wypaleniu zawodowemu; PKZ(Z.d)(8) określa procesy zachodzące w życiu społecznym oraz interpretuje zachowania społeczne zbiorowości i jednostki; PKZ(Z.d)(9) określa cele i zadania polityki społecznej państwa; PKZ(Z.d)(10) posługuje się rysunkiem technicznym; PKZ(Z.d)(11) posługuje się terminologią związaną z eksploatacją obiektów technicznych; PKZ(Z.d)(12) rozpoznaje zagrożenia wynikające z użytkowania maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej i reaguje na nie; PKZ(Z.d)(13) rozpoznaje zagrożenia wynikające z prowadzenia prac budowlanych i transportowych i reaguje na nie; PKZ(Z.d)(14) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie technik bezpieczeństwa i higieny pracy Z.13. Z.13.1(1) określa obowiązki i odpowiedzialność pracodawcy i pracownika w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(2) nadzoruje stosowanie przepisów ochrony pracy dotyczące kobiet, młodocianych i niepełnosprawnych; Z.13.1(3) ocenia odpowiedzialność pracodawcy i pracownika z tytułu naruszenia przepisów prawa pracy; Z.13.1(4) formułuje wnioski z przeglądów obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(5) opracowuje regulaminy i instrukcje stanowiskowe pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(6) wykonuje czynności związane z kontrolą maszyn i urządzeń technicznych pod kątem przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(7) kontroluje przydział i stosowanie środków ochrony indywidualnych oraz odzieży i obuwia roboczego. Z.13.2(1) odróżnia działalność ergonomiczną koncepcyjną od korekcyjnej; Z.13.2(2) wyjaśnia skutki zdrowotne ograniczonej aktywności fizycznej pracownika; Z.13.2(3) ocenia obciążenie psychiczne pracownika na stanowisku pracy; Z.13.2(4) dobiera do pracy pracowników odpowiednich pod względem wydolności psychofizycznej; Z.13.2(5) charakteryzuje rolę narządów zmysłów w odbiorze informacji; Z.13.2(6) określa wpływ aktywności ruchowej na układ kostno-stawowy; Z.13.2(7) opisuje relacje zachodzące w układzie człowiek – maszyna – środowisko; Z.13.2(8) posługuje się dokumentacją do projektowania i korygowania elementów stanowisk pracy. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 66 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia Z.13.3(1) stosuje przepisy prawa dotyczące oceny ryzyka zawodowego; Z.13.3(2) rozróżnia czynniki fizyczne, chemiczne, biologiczne i psychofizyczne występujące w środowisku pracy; Z.13.3(3) identyfikuje czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i niebezpieczne; Z.13.3(4) wykonuje badania i pomiary czynników środowiska pracy; Z.13.3(5) ocenia poziom ryzyka zawodowego; Z.13.3(6) wskazuje metody redukcji ryzyka zawodowego; Z.13.3(7) sporządza dokumentację analizy i oceny zagrożeń. Z.13.4(1) stosuje przepisy prawa dotyczące wypadków przy pracy i chorób zawodowych; Z.13.4(2) określa obowiązki pracodawcy w razie wystąpienia wypadku przy pracy i chorób zawodowych; Z.13.4(3) ustala okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy; Z.13.4(4) sporządza dokumentację powypadkową; Z.13.4(5) określa działania zapobiegawcze z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Z.13.5(1) określa warunki sprzyjające uczeniu się dorosłych; Z.13.5(2) analizuje i różnicuje cele kształcenia w kategoriach wiedzy, umiejętności i postaw; Z.13.5(3) określa cele ogólne i szczegółowe szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(4) dobiera treści, metody nauczania i środki dydaktyczne do określonych celów szkolenia oraz do specyfiki grupy szkoleniowej; Z.13.5(5) stosuje aktywizujące metody prowadzenia szkoleń i wykorzystuje nowoczesne środki przekazu, zasady andragogiki i metodyki szkoleń osób dorosłych; Z.13.5(6) opracowuje materiały popularyzujące problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 67 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Efekty kształcenia /umiejętności, wiedza oraz kompetencje personalne i społeczne/ Uczeń: Efekty wspólne dla wszystkich zawodów / wspólne dla obszaru Z / kwalifikacje klasa I I II II III Liczba godzin przeznaczona na realizację efektów kształcenia M1 Przestrzeganie przepisów prawa pracy M1.J1 Stosowanie przepisów prawa pracy (1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; (2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; (9) określa cele i zadania polityki społecznej państwa; BHP PKZ (Z.d) 1(2) nadzoruje stosowanie przepisów ochrony pracy dotyczące kobiet, młodocianych i niepełnosprawnych; 1(3) ocenia odpowiedzialność pracodawcy i pracownika z tytułu naruszenia przepisów prawa pracy. Z.13. x x x x x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M1.J1 M1.J2 Wykorzystanie przepisów prawa pracy w praktyce zawodowej (3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP x 1(1) określa obowiązki i odpowiedzialność pracodawcy i pracownika w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13. x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M1.J2 Łączna liczba godzin przeznaczona na moduł M1 M2 Kształtowanie warunków środowiska pracy M2. J1 Określanie wpływu środowiska pracy na organizm człowieka 2(5) charakteryzuje rolę narządów zmysłów w odbiorze informacji; 35 8 20 63 21 28 49 112 x Z.13. 2(6) określa wpływ aktywności ruchowej na układ kostno-stawowy; 2(7) opisuje relacje zachodzące w układzie człowiek – maszyna – środowisko. x x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M2.J1 M2. J2 Określenie wpływu psychofizycznych i społecznych aspektów procesu pracy na organizm człowieka (1) określa istotę procesów psychicznych i ich rolę w życiu człowieka; PKZ (Z.d) x Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 68 88 88 88 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` (2) określa wpływ procesów emocjonalno-motywacyjnych na sprawność działania człowieka; X (3) wyjaśnia regulacyjną rolę osobowości człowieka w stosunkach z otoczeniem; X (4) przestrzega zasad etyki i odpowiedzialności zawodowej; X (5) charakteryzuje rozwój człowieka w różnych okresach życia; X (6) dobiera metody komunikowania się i negocjacji w różnych sytuacjach społecznych; X (7) określa przyczyny stresu oraz stosuje konstruktywne sposoby radzenia sobie ze stresem i zapobiegania wypaleniu zawodowemu; x (8) określa procesy zachodzące w życiu społecznym oraz interpretuje zachowania społeczne zbiorowości i jednostki. x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M2.J2 M2.J3 Kształtowanie ergonomicznych warunków pracy (7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, BHP x ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 2(1) odróżnia działalność ergonomiczną koncepcyjną od korekcyjnej; x 2(2) wyjaśnia skutki zdrowotne ograniczonej aktywności fizycznej pracownika; X 2(3) ocenia obciążenie psychiczne pracownika na stanowisku pracy; Z.13 X 2(4) dobiera do pracy pracowników odpowiednich pod względem wydolności psychofizycznej; X 2(8) posługuje się dokumentacją do projektowania i korygowania elementów stanowisk pracy. X Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułoxwą M2.J3 Łączna liczba godzin przeznaczona na moduł M2 M3 Określanie zagrożeń i prowadzenie profilaktyki w środowisku pracy M3. J1 Wdrażanie rozwiązań techniczno - organizacyjnych (10) posługuje się rysunkiem technicznym; x (11) posługuje się terminologią związaną z eksploatacją obiektów technicznych; X PKZ (Z.d) X (12) rozpoznaje zagrożenia wynikające z użytkowania maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej i reaguje na nie; X (13) rozpoznaje zagrożenia wynikające z prowadzenia prac budowlanych i transportowych i reaguje na nie. X Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę mxodułową M3.J1 M3.J2 Identyfikowanie czynników środowiska (6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP x Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 69 88 8 72 80 256 112 112 8 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 3(2) rozróżnia czynniki fizyczne, chemiczne, biologiczne i psychofizyczne występujące w środowisku pracy; x 3(3) identyfikuje czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i niebezpieczne; Z.13 x 3(4) wykonuje badania i pomiary czynników środowiska pracy. x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M3.J2 M3.J3 Ocenianie ryzyka zawodowego (4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; x BHP (5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; 3(1) stosuje przepisy prawa dotyczące oceny ryzyka zawodowego; x 3(5) ocenia poziom ryzyka zawodowego; x Z.13. 3(6) wskazuje metody redukcji ryzyka zawodowego; x 3(7) sporządza dokumentację analizy i oceny zagrożeń. x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M3.J3 M3.J4 Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych 1) przestrzega zasad kultury i etyki; x 3) przewiduje skutki podejmowanych działań; x 5) potrafi radzić sobie ze stresem; x KPS 6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; x 7) przestrzega tajemnicy zawodowej; x 8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; (6) dobiera metody komunikowania się i negocjacji w różnych sytuacjach społecznych; PKZ (Z.d) x 4(1) stosuje przepisy prawa dotyczące wypadków przy pracy i chorób zawodowych; x Z.13. 4(2) określa obowiązki pracodawcy w razie wystąpienia wypadku przy pracy i chorób zawodowych; x 4(3) ustala okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy; x 4(4) sporządza dokumentację powypadkową; x 4(5) określa działania zapobiegawcze z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M3.J4 M3.J5 Postępowanie w sytuacji zagrożenia (8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP x Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 70 76 84 16 124 140 8 102 110 50 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` (9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony x środowiska; (10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M3.J5 Łączna liczba godzin przeznaczona na moduł M3 M4 Prowadzenie działalności z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy M4.J1 Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej (1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; x (2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa x autorskiego; (3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; X (4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; X (5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; X PDG (6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; X (7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; X (8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; X (9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; X (10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; X (11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej; X 1) przestrzega zasad kultury i etyki; X 2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; X 3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X 4) jest otwarty na zmiany; X 5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS X 6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X 7) przestrzega tajemnicy zawodowej; X 8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; X 9) potrafi negocjować warunki porozumień; x Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 71 50 496 64 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 10) współpracuje w zespole; x 1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; x 2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; X 3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; X OMZ 4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; X 5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; X 6) komunikuje się ze współpracownikami. x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M4.J1 M4.J2 Prowadzenie działań służby bezpieczeństwa i higieny pracy 1) przestrzega zasad kultury i etyki; x 2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; X 3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X 4) jest otwarty na zmiany; X KPS 5) potrafi radzić sobie ze stresem; X 6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X 7) przestrzega tajemnicy zawodowej; X 8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; x (6) dobiera metody komunikowania się i negocjacji w różnych sytuacjach społecznych; x PKZ (Z.d) (14) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; x 1(4) formułuje wnioski z przeglądów obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy pod względem zgodności z przepisami X bezpieczeństwa i higieny pracy; 1(5) opracowuje regulaminy i instrukcje stanowiskowe pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; X 1(6) wykonuje czynności związane z kontrolą maszyn i urządzeń technicznych pod kątem przestrzegania przepisów bezpieczeństwa Z.13. i higieny pracy; 1(7) kontroluje przydział i stosowanie środków ochrony indywidualnych oraz odzieży i obuwia roboczego; 5(6) opracowuje materiały popularyzujące problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy. Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M4.J2 M4.J3 Organizowanie i prowadzenie szkoleń oraz świadczenie usług z zakresu bhp Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 72 64 16 101 117 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` 1) przestrzega zasad kultury i etyki; 2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; 3) przewiduje skutki podejmowanych działań; 4) jest otwarty na zmiany; 5) potrafi radzić sobie ze stresem; 6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; 5(1) określa warunki sprzyjające uczeniu się dorosłych; 5(2) analizuje i różnicuje cele kształcenia w kategoriach wiedzy, umiejętności i postaw; KPS 5(3) określa cele ogólne i szczegółowe szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy; 5(4) dobiera treści, metody nauczania i środki dydaktyczne do określonych celów szkolenia oraz do specyfiki grupy szkoleniowej; Z.13. 5(5) stosuje aktywizujące metody prowadzenia szkoleń i wykorzystuje nowoczesne środki przekazu, zasady andragogiki i metodyki szkoleń osób dorosłych; X X X X X X X X X X X Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M4.J3 Łączna liczba godzin przeznaczona na moduł M4 M5 Posługiwanie się językiem obcym w bezpieczeństwie i higienie pracy (1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających X X realizację zadań zawodowych; (2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, X X w standardowej odmianie języka; JOZ (3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; x X (4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; x X (5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. x X Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M5 Łączna liczba godzin przeznaczona na moduł M5 Łączna liczba godzin przeznaczona na realizację modułów w kształceniu zawodowym teoretycznym Łączna liczba godzin przeznaczona na efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru medyczno-społecznego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów Łączna liczba godzin przeznaczona na kwalifikację Z.13. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 73 91 91 272 64 64 64 1200 498 702 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Razem Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 74 1200 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia 325509.M1. Przestrzeganie przepisów prawa pracy 325509.M1.J1. Stosowanie przepisów prawa pracy BHP(1)1 wyjaśnić podstawowe pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy; BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(1)2 wyjaśnić podstawowe pojęcia związane z ochroną przeciwpożarową; BHP(1)3 wyjaśnić podstawowe pojęcia związane z ochroną środowiska; BHP(1)4 wyjaśnić podstawowe pojęcia z zakresu ergonomii; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)1 wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)2 określić zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)3 zinterpretować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy; PKZ(Z.d)(9)1 określić cele polityki społecznej państwa; PKZ(Z.d)(9) określa cele i zadania polityki społecznej państwa; PKZ(Z.d)(9)2 zinterpretować zadania polityki społecznej państwa; Z.13.1(2) nadzoruje stosowanie przepisów ochrony pracy dotyczące kobiet, młodocianych i niepełnosprawnych; Z.13.1(2)1 określić przepisy ochrony pracy dotyczące kobiet, młodocianych i niepełnosprawnych; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 75 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Z.13.1(2)2 monitorować stosowanie przepisów ochrony pracy dotyczące kobiet, młodocianych i niepełnosprawnych; Z.13.1(3) ocenia odpowiedzialność pracodawcy i pracownika z tytułu naruszenia przepisów prawa pracy, Z.13.1(3)1 określić zakres odpowiedzialność pracodawcy z tytułu naruszenia przepisów prawa pracy; Z.13.1(3)2 określić zakres odpowiedzialność pracownika z tytułu naruszenia przepisów prawa pracy; 325509.M1.J2. Wykorzystanie przepisów prawa pracy w praktyce zawodowej BHP(3)1 rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)2 rozpoznać prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(1) określa obowiązki i odpowiedzialność pracodawcy i pracownika w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(1)1 określić odpowiedzialność pracodawcy w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)3 opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w różnych gałęziach pracy; Z.13.1(1)2 określić odpowiedzialność pracownika w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy; 325509.M2. Kształtowanie warunków środowiska pracy 325509.M2.J1. Określanie wpływu środowiska pracy na organizm człowieka Z.13.2(5)1 zinterpretować rolę zmysłów w odbiorze informacji podczas wykonywania zadań zawodowych; Z.13.2(5) charakteryzuje rolę zmysłów w odbiorze informacji; Z.13.2(5)2 określić rodzaje sprawności sensomotorycznych niezbędnych przy wykonywaniu zadań zawodowych; Z.13.2(6) określa wpływ aktywności ruchowej na układ kostno-stawowy; Z.13.2(6)1 sformułować wnioski i zalecenia wynikające z obciążenia układu mięśniowo- Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 76 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia szkieletowego; Z.13.2(6)2 przeprowadzić ocenę ergonomiczną wybraną metodą; Z.13.2(6)3 opisać korzyści dla organizmu wynikające z wykonywania pracy w rytmie złożonym; Z.13.2(7)1 ocenić dostosowanie konstrukcji maszyn i urządzeń do wymagań człowieka; Z.13.2(7)2 określić funkcje człowieka w układzie człowiek-maszyna do wymagań człowieka; Z.13.2(7) opisuje relacje zachodzące w układzie człowiek – maszyna – środowisko; Z.13.2(7)3 określić funkcje człowieka w układzie człowiek – środowisko; Z.13.2(7)4 ocenić zgodność organizacji i wyposażenia technicznego stanowisk pracy z wymaganiami ergonomii; 325509.M2.J2. Określenie wpływu psychofizycznych i społecznych aspektów procesu pracy na organizm człowieka PKZ(Z.d)(1)1 scharakteryzować procesy psychiczne w życiu człowieka; PKZ(Z.d)(1) określa istotę procesów psychicznych i ich rolę w życiu człowieka; PKZ(Z.d)(1)2 wyjaśnić rolę systemu nerwowego człowieka w procesie pracy; PKZ(Z.d)(1)3 przeanalizować obciążenie psychiczne na stanowisku pracy; PKZ(Z.d)(2) określa wpływ procesów emocjonalno-motywacyjnych na sprawność działania człowieka; PKZ(Z.d)(2)1 wskazać czynniki zaburzające prawidłowe warunki odbioru informacji lub wykonywania czynności przy zaangażowaniu zmysłów; PKZ(Z.d)(2)2 scharakteryzować objawy występujące w przypadku monotonii i zmęczenia; PKZ(Z.d)(2)3 ocenić monotypowość ruchów roboczych; PKZ(Z.d)(3) wyjaśnia regulacyjną rolę osobowości człowieka w stosunkach z otoczeniem; PKZ(Z.d)(3)1 ocenić stanowiska pracy wymagające specyficznych predyspozycji psychomotorycznych pracowników; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 77 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia PKZ(Z.d)(3)2 określić przeciwwskazania do podejmowania pracy nocnej i zmianowej; PKZ(Z.d)(4)1 określić normy postępowania danej grupy zawodowej; PKZ(Z.d)(4) przestrzega zasad etyki i odpowiedzialności zawodowej; PKZ(Z.d)(4)2 sformułować zasady działania dla dobra pracodawcy oraz pracownika; PKZ(Z.d)(5)1 zinterpretować etapy rozwoju człowieka w różnych okresach życia; PKZ(Z.d)(5) charakteryzuje rozwój człowieka w różnych okresach życia; PKZ(Z.d)(5)2 opisać intelektualne, fizyczne, psychomotoryczne i społeczne predyspozycje pracowników wymagane do wykonywania określonych zadań; PKZ(Z.d)(6)1 określić metody komunikowania się podczas organizacji pracy; PKZ(Z.d)(6) dobiera metody komunikowania się i negocjacji w różnych sytuacjach społecznych; PKZ(Z.d)(6)2 zastosować różne techniki komunikacji podczas wykonywania czynności zawodowych; PKZ(Z.d)(7)1 scharakteryzować przyczyny stresu; PKZ(Z.d)(7) określa przyczyny stresu oraz stosuje konstruktywne sposoby radzenia sobie ze stresem i zapobiegania wypaleniu zawodowemu; PKZ(Z.d)(7)2 zastosować konstruktywne sposoby radzenia sobie ze stresem; PKZ(Z.d)(7)3 zinterpretować sposoby zapobiegania wypaleniu zawodowemu; PKZ(Z.d)(8) określa procesy zachodzące w życiu społecznym oraz interpretuje zachowania społeczne zbiorowości i jednostki; PKZ(Z.d)(8)1 sporządzić chronometraż dnia pracy; PKZ.(Z.d)(8)2 scharakteryzować zachowania społeczne jednostki i zbiorowości; 325509.M2.J3. Kształtowanie ergonomicznych warunków pracy BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(7)1 określić kryteria ergonomicznej struktury przestrzennej stanowisk pracy; BHP(7)2 sformułować zasady ergonomicznego kształtowania wyrobów, maszyn, urządzeń i stanowisk pracy; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 78 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia BHP(7)3 określić ergonomiczne zasady organizacji pracy i stanowisk pracy; BHP(7)4 przewidzieć wpływ wprowadzanych zmian na poszczególnych etapach procesu produkcyjnego na poziom bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(7)5 określić metody eliminacji niebezpiecznych źródeł i szkodliwych czynników występujących w procesach pracy; BHP(7)6 posługiwać się przepisami prawnymi i normami dotyczącymi ergonomii; BHP(7)7 zorganizować działania prewencyjne zapobiegające powstawaniu pożaru lub innego zagrożenia w przedsiębiorstwie; BHP(7)8 zorganizować wybrane stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(7)9 ocenić stanowisko pracy pod względem bezpieczeństwa i ergonomii; BHP(7)10 dokonać analizy podstawowych aktów prawnych, , praw i obowiązków pracownika oraz pracodawcy związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową i ochroną środowiska; BHP(7)11 określić podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy; Z.13.2(1)1 scharakteryzować cele i zadania ergonomii; Z.13.2(1) odróżnia działalność ergonomiczną koncepcyjną od korekcyjnej; Z.13.2(1)2 rozróżnić wyroby ergonomiczne; Z.13.2(1)3. określić negatywne skutki używania nieergonomicznych wyrobów oraz Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 79 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia przebywania w warunkach niehigienicznych; Z.13.2(1)4 określić znaczenie ergonomii koncepcyjnej i korekcyjnej; Z.13.2(2)1 przeanalizować przyczyny zmęczenia fizycznego i psychicznego; Z.13.2(2)2 zinterpretować wskaźniki wydolnościowe człowieka; Z.13.2(2) wyjaśnia skutki zdrowotne ograniczonej aktywności fizycznej pracownika; Z.13.2(2)3 ocenić obciążenie fizyczne na stanowiskach pracy; Z.13.2(2)4 określić zapotrzebowanie energetyczne pracowników; Z 13.2(3)1 scharakteryzować zdolność człowieka do wysiłku fizycznego i psychicznego; Z.13.2(3) ocenia obciążenie psychiczne pracownika na stanowisku pracy; Z13.2(3)2 przeanalizować obciążenie psychiczne na stanowisku pracy; Z.13.2(4) dobiera do pracy pracowników odpowiednich pod względem wydolności psychofizycznej; Z.13.2(4)1 określić stanowiska pracy wymagające specyficznych predyspozycji psychomotorycznych pracowników; Z.13.2.(4)2 określić dobór pracownika na określone stanowisko pracy; Z.13.2.(4)3 scharakteryzować zasady doboru pracownika na określone stanowisko pracy; Z.13.2(8)1 wykorzystać dane o człowieku (fizjologiczne, biomechaniczne, antropometryczne itp.) do oceny i korygowania stanowisk pracy; Z.13.2(8) posługuje się dokumentacją do projektowania i korygowania elementów stanowisk pracy; Z.13.2(8)2 ocenić i skorygować stanowiska pracy na postawie danych fizjologicznych i biomechanicznych; Z.13.2(8)3 doradzić w wyposażaniu pomieszczeń produkcyjnych i organizowaniu stanowisk Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 80 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii; Z.13.2(8)4 sformułować zasady ergonomicznego kształtowania wyrobów; maszyn urządzeń i stanowisk pracy; Z.13.2(8)5 ocenić ergonomiczne stanowiska pracy; 325509.M3. Określanie zagrożeń i prowadzenie profilaktyki w środowisku pracy 325509.M3.J1. Wdrażanie rozwiązań techniczno-organizacyjnych PKZ(Z.d)(10)1 posługiwać się normami dotyczącymi rysunku technicznego; PKZ(Z.d)(10)2 zdefiniować podstawowe pojęcia z zakresu rysunku technicznego; PKZ(Z.d)(10)3 rozróżnić rodzaje rysunków technicznych; PKZ(Z.d)(10) posługuje się rysunkiem technicznym; PKZ(Z.d)(10)4 wykonać rysunek techniczny; PKZ(Z.d)(10)5 odczytać rysunek techniczny; PKZ(Z.d)(10)6 odczytać schematy blokowe prostych połączeń elektrycznych i kinematycznych; PKZ(Z.d)(11)1 zdefiniować pojęcie eksploatacji obiektów technicznych; PKZ(Z.d)(11) posługuje się terminologią związaną z eksploatacją obiektów technicznych; PKZ(Z.d)(11)2 wskazać działania składające się na proces eksploatacji obiektów technicznych; PKZ(Z.d)(11)3 posługiwać się dokumentacją technologiczną i techniczną; PKZ(Z.d)(12) rozpoznaje zagrożenia wynikające z użytkowania maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej i reaguje na nie; PKZ(Z.d)(12)1 rozróżnić podstawowe materiały konstrukcyjne; PKZ(Z.d)(12)2 określić właściwości materiałów konstrukcyjnych; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 81 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia PKZ(Z.d)(12)3 określić przyczyny i przewidywać następstwa niszczenia i zużycia materiałów konstrukcyjnych; PKZ(Z.d)(12)4 zidentyfikować części maszyn i urządzeń; PKZ(Z.d)(12)5 zidentyfikować mechanizmy zmiany ruchu w maszynach i urządzeniach; PKZ(Z.d)(12)6 wskazać działania składające się na proces eksploatacji maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej; PKZ(Z.d)(12)7 określić wymagania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy związane z eksploatacją maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej; PKZ(Z.d)(12)8 wskazać sposoby eliminowania zagrożenia powstałego w trakcie eksploatacji maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej; PKZ(Z.d)(13)1 oceniać prawidłowość przeprowadzania prac budowlanych i transportowych; PKZ(Z.d)(13) rozpoznaje zagrożenia wynikające z prowadzenia prac budowlanych i transportowych i reaguje na nie; PKZ(Z.d)(13)2 określić zagrożenia powstające podczas prac budowlanych i transportowych; PKZ(Z.d)(13)3 wskazać sposoby eliminowania nieprawidłowego wykonywania prac budowlanych i transportowych; 325509.M3.J2. Identyfikowanie czynników środowiska BHP(6)1 ustalić skutki oddziaływania czynników szkodliwych fizycznych na organizm człowieka; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(6)2 ustalić skutki oddziaływania czynników szkodliwych chemicznych na organizm człowieka; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 82 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia BHP(6)3 ustalić skutki oddziaływania czynników szkodliwych biologicznych na organizm człowieka; BHP(6)4 ustalić skutki oddziaływania czynników szkodliwych psychofizycznych na organizm człowieka; Z.13.3(2)1 sklasyfikować czynniki fizyczne według ich rodzaju i poziomu; Z.13.3(2) rozróżnia czynniki fizyczne, chemiczne, biologiczne i psychofizyczne występujące w środowisku pracy; Z.13.3(2)2 sklasyfikować czynniki biologiczne według ich rodzaju i poziomu; Z.13.3(2)3 sklasyfikować czynniki chemiczne według ich rodzaju i poziomu; Z.13.3(2)4 sklasyfikować czynniki psychofizyczne według ich rodzaju i poziomu; Z.13.3(3)1 rozpoznać źródła zagrożeń oraz czynniki szkodliwe dla zdrowia, występujące w procesie pracy; Z.13.3(3) identyfikuje czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i niebezpieczne; Z.13.3(3)2 rozpoznać źródła zagrożeń oraz czynniki uciążliwe dla zdrowia występujące w procesie pracy; Z.13.3(3)3 rozpoznać źródła zagrożeń oraz czynniki niebezpieczne dla zdrowia, występujące w procesie pracy; Z.13.3(4)1 przeprowadzić badania i pomiary czynników szkodliwych środowiska pracy; Z.13.3(4) wykonuje badania i pomiary czynników środowiska pracy; Z.13.3(4)2 przeanalizować wyniki pomiarów czynników materialnego środowiska pracy; Z.13.3(4)3 określić kryteria i metody oceny czynników występujących w poszczególnych procesach pracy; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 83 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Z.13.3(4)4 ocenić na podstawie badań wprowadzane do stosowania w zakładzie pracy substancje materiały i procesy technologiczne pod kątem ich szkodliwości dla zdrowia i zagrożeń wypadkowych; Z.13.3(4)5 określić kryteria i metody oceny ryzyka związanego z zagrożeniami występującymi w procesach pracy; 325509.M3.J3. Ocenianie ryzyka zawodowego BHP(4)1 zidentyfikować źródła czynników szkodliwych i uciążliwych występujących na określonych stanowiskach pracy; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(4)2 określić zagrożenia występujące podczas wykonywania zadań zawodowych na stanowisku pracy; BHP(4)3 ocenić wprowadzane do użytku substancje, stosowane materiały i procesy technologiczne w zakresie szkodliwości dla zdrowia i zagrożeń wypadkowych; BHP(5)1 sklasyfikować zagrożenia według ich rodzaju; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(5)2 sklasyfikować zagrożenia według ich ciężkości; BHP(5)3 ocenić budynki i miejsca pracy oraz teren przedsiębiorstwa pod względem spełniania wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.3(1)1 określić odpowiedzialność pracodawcy w odniesieniu do oceny ryzyka zawodowego; Z.13.3(1) stosuje przepisy prawa dotyczące oceny ryzyka zawodowego; Z.13.3(1)2 zaopiniować opracowywane w zakładzie akty prawne dotyczące oceny ryzyka zawodowego; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 84 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Z.13.3(1)3 posługiwać się przepisami i normami dotyczącymi wykonywania oceny ryzyka zawodowego; Z.13.3(1)4 skorzystać z dokumentacji technicznej, norm oraz przepisów prawnych dotyczących oceny ryzyka zawodowego; Z.13.3(5)1 ocenić poziom ryzyka zawodowego powodowanego przez czynniki niebezpieczne, chemiczne, fizyczne, biologiczne i psychofizyczne występujące w środowisku pracy; Z.13.3(5) ocenia poziom ryzyka zawodowego; Z.13.3(5)2 określić sposoby ograniczenia i eliminowania, czynników niebezpiecznych, chemicznych, fizycznych, biologicznych i psychofizycznych występujących w środowisku pracy; Z.13.3(5)3 oceniać ryzyko zawodowe na stanowiskach pracy; Z.13.3(6)1 dobrać i wskazać odpowiednie metody eliminowania zagrożeń wypadkowych; Z.13.3(6) wskazuje metody redukcji ryzyka zawodowego; Z.13.3(6)2 określić niezbędne działania organizacyjne na podstawie wniosków wynikających z oceny ryzyka zawodowego; Z.13.3(6)3 zastosować sposoby ograniczania zagrożeń wynikających z oceny ryzyka zawodowego; Z.13.3(7)1 sformułować listę pytań kontrolnych; Z.13.3(7) sporządza dokumentację analizy i oceny zagrożeń; Z.13.3(7)2 utworzyć arkusz oceny zagrożeń; Z.13.3(7)3 zidentyfikować zagrożenia na stanowisku pracy na podstawie list kontrolnych; 325509.M3.J4. Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 85 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej; KPS(3)1 przeanalizować rezultaty działań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań; KPS(5)1 przewidywać sytuacje wywołujące stres; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem; KPS(5)3 określić skutki stresu; KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)2 wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; KPS(7)1 przyjmować odpowiedzialność za powierzone informacje zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(7)2 respektować zasady dotyczące przestrzegania tajemnicy zawodowej; KPS(7)3 określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej; KPS(8)1 ocenić ryzyko podejmowanych działań; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(8)2 przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(8)3 wyciągać wnioski z podejmowanych działań; PKZ(Z.d)(6) dobiera metody komunikowania się i negocjacji w różnych sytuacjach społecznych; PKZ(Z.d)(6)3 zastosować techniki motywujące pracowników do przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz do ciągłego doskonalenia zawodowego; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 86 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia PKZ(Z.d)(6)4 przeprowadzić negocjacje, wywiady i rozmowy z pracownikami dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, stosując techniki i taktyki negocjacyjne; PKZ(Z.d)(6)5 zastosować techniki komunikowania się ułatwiające rozwiązywanie problemów i konfliktów pracowniczych; PKZ(Z.d)(6)6 przewidywać postawy i zachowania człowieka w sytuacjach stresu i zagrożenia; PKZ(Z.d)(6)7 zachować się asertywnie w sytuacji konfliktu społecznego w przedsiębiorstwie; Z.13.4(1)1 zdefiniować wypadek przy pracy, wypadek na równi z wypadkiem przy pracy; Z.13.4(1)2 ocenić zdarzenie zgodnie z definicją wypadku przy pracy; Z.13.4(1) stosuje przepisy prawa dotyczące wypadków przy pracy i chorób zawodowych; Z.13.4(1)3 zastosować przepisy prawa dotyczące wypadków przy pracy; Z.13.4(1)4 zdefiniować chorobę zawodową; Z.13.4(1)5 ocenić zdarzenie zgodnie z definicją choroby zawodowej; Z.13.4(1)6 zastosować przepisy prawa dotyczące choroby zawodowej; Z.13.4(2)1 określić obowiązki pracodawcy w razie wypadku przy pracy; Z.13.4(2) określa obowiązki pracodawcy w razie wystąpienia wypadku przy pracy i chorób zawodowych; Z.13.4(2)2 podjąć działania w razie wypadku przy pracy; Z.13.4(2)3 określić obowiązki pracodawcy w razie podejrzenia choroby zawodowej; Z.13.4(2)4 podjąć działania w razie podejrzenia choroby zawodowej; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 87 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Z.13.4(2)5 sporządzić dokumentację w przypadku podejrzenia choroby zawodowej; Z.13.4(3)1 zbadać okoliczności wypadku przy pracy; Z.13.4(3) ustala okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy; Z.13.4(3)2 ustalić przyczyny wypadku przy pracy; Z.13.4(4)1 wymienić dokumenty związane z wypadkiem przy pracy; Z.13.4(4) sporządza dokumentację powypadkową; Z.13.4(4)2 skompletować dokumentację powypadkową; Z.13.4(5) określa działania zapobiegawcze z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych; Z.13.4(5)1 opracować wnioski i zalecenia profilaktyczne w wystąpienia wypadku przy pracy; Z.13.4(5)2 opracować środki zapobiegające zachorowaniu na chorobę zawodową; 325509.M3.J5. Postępowanie w sytuacji zagrożenia BHP(8)1 określić zasady doboru środków ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)2 dobrać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej do rodzaju wykonywanych prac; BHP(8)3 scharakteryzować funkcje odzieży ochronnej; BHP(8)4 ocenić prawidłowość doboru środków ochrony indywidualnej i zbiorowej do wykonywanych zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(9)1 zastosować podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9)2 przewidzieć konsekwencje naruszenia przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań zawodowych; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 88 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia BHP(9)3 zinterpretować wymagania zawarte w aktach prawnych i normach z zakresu ochrony środowiska; BHP(9)4 określić sposoby prowadzenia gospodarki odpadami, gospodarki wodno-ściekowej oraz w zakresie ochrony powietrza w przedsiębiorstwie; BHP(9)5 ocenić stosowane w przedsiębiorstwie rozwiązania ograniczające lub eliminujące emisję zanieczyszczeń do środowiska; BHP(9)6 scharakteryzować sposoby likwidacji lub ograniczenia zagrożeń związanych z występowaniem w procesach pracy czynników niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych dla zdrowia; BHP(9)7 zinterpretować wymagania zawarte w aktach prawnych dotyczące ochrony przeciwpożarowej; BHP(9)8 zareagować w przypadku zagrożenia pożarowego zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej; BHP(10)1 zidentyfikować stany zagrożenia życia i zdrowia podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; BHP(10)2 scharakteryzować zagrożenia życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(10)3 podjąć działania eliminujące zagrożenia życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(10)4 zorganizować działania prewencyjne zapobiegające powstaniu pożaru lub innego Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 89 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia zagrożenia w przedsiębiorstwie; BHP(10)5 zastosować podręczny sprzęt oraz środki gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej; BHP(10)6 udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia; 325509.M4. Prowadzenie działalności z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy 325509.M4.J1. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej PDG(1)1 rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej: rynek, polityka fiskalna; PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(1)2 zdefiniować pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo; PDG(1)3 zdefiniować pojęcia: działalność gospodarcza, usługa, nakład, koszt, wydatek, przychód, dochód, podatek, kredyt, pożyczka, dotacja, subwencja, dopłata; PDG(2)1 zidentyfikować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych i prawa autorskiego; PDG(2)2 zidentyfikować przepisy prawa podatkowego; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(2)3 zidentyfikować przepisy kodeksu cywilnego; PDG(2)4 dokonać analizy przepisów prawa pracy, przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(2)5 określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 90 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia PDG(3)1 zidentyfikować aktualnie obowiązujące przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)2 dokonać analizy przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)3 przewidzieć konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)4 skorzystać z aktualnie obowiązujących przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej usługowej; PDG(4)1 wymienić przedsiębiorstwa i instytucje świadczące usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy występujące w otoczeniu rynkowym oraz powiązania między nimi; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(4)2 zidentyfikować zakres świadczonych usług przez przedsiębiorstwa i instytucje występujące w otoczeniu rynkowym; PDG(4)3 wskazać wzajemne powiązania pomiędzy przedsiębiorstwami i instytucjami występującymi w otoczeniu rynkowym; PDG(5)1 opisać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa świadczące usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PGD(5)2 przeprowadzić analizę zapotrzebowania rynku na usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(5)3 przeprowadzić analizę czynników kształtujących popyt na usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 91 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia PDG(5)4 porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne; PDG(6)1 oszacować na podstawie analizy rynku możliwość podjęcia współpracy z przedsiębiorstwami świadczącymi usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(6)2 przygotować na podstawie analizy rynku ofertę współpracy z przedsiębiorstwami świadczącymi usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(6)3. zorganizować współpracę z przedsiębiorstwami świadczącymi usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(6)4 określić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami świadczącymi usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(7)1 sporządzić algorytm postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej; PDG(7)2 wybrać odpowiednią do możliwości przedsiębiorstwa świadczącego usługi zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, formę organizacyjno-prawną planowanej działalności; PDG(7)3 sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(7)4 wybrać odpowiednią do zamierzonego przedsięwzięcia formę opodatkowania działalności gospodarczej świadczącej usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(7)5 sporządzić analizę SWOT dla działalności gospodarczej mającej świadczyć usługi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na wybranym obszarze; PDG(7)6 sporządzić biznesplan dla działalności gospodarczej prowadzonej w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy zgodnie z ustalonymi zasadami; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 92 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia PDG(8)1 zastosować ogólne zasady formułowania i formatowania pism; PDG(8)2 sporządzić i przesłać pisma związane z wykonywaniem zadań zawodowych; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(8)3 prowadzić rejestr pism przychodzących i wychodzących z firmy; PDG(8)4 wykonać czynności związane z przesyłaniem i odbiorem korespondencji zarówno w wersji elektronicznej jak i papierowej; PDG(9)1 zastosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(9)2 obsłużyć biurowe urządzenia techniczne niezbędne do wykonywania zadań zawodowych; PDG(9)3 zastosować urządzenia biurowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(10)1 rozróżnić elementy marketingu-mix; PDG(10)2 dostosować działania marketingowe do specyfiki działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(10)3 opracować kwestionariusz badania ankietowego dotyczący zapotrzebowania rynku na usługi z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(10)4 ocenić zapotrzebowanie rynku na usługi z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy na podstawie danych ankietowych; PDG(10)5 opracować plan marketingowy firmy prowadzącej działalność w zakresie Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 93 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(11)1 zidentyfikować składniki kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11)2 obliczyć koszt jednostkowy świadczonej usługi; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11)3 obliczyć przychody, koszty uzyskania przychodów i dochodów z prowadzonej działalności; PDG(11)4 obliczyć i zinterpretować ilościowy próg rentowności; PDG(11)5 określić możliwości optymalizowania kosztów prowadzonej działalności gospodarczej; KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej; KPS(2)1 zaproponować sposoby rozwiązywania problemów; KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(2)3 zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami; KPS(2)4 zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy; KPS(3)1 przeanalizować rezultaty działań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 94 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia KPS(4)1 przeanalizować zmiany zachodzące w branży; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania; KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy; KPS(5)1 przewidywać sytuacje wywołujące stres; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem; KPS(5)3 określić skutki stresu; KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)2 wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; KPS(7)1 przyjmować odpowiedzialność za powierzone informacje zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(7)2 respektować zasady dotyczące przestrzegania tajemnicy zawodowej; KPS(7)3 określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej; KPS(8)1 ocenić ryzyko podejmowanych działań; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(8)2 przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(8)3 wyciągać wnioski z podejmowanych działań; KPS(9)1 zastosować techniki negocjacyjne; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(9)2 zachowywać się asertywnie; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 95 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia KPS(9)3 zaproponować konstruktywne rozwiązania; KPS(10)1 doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne; KPS(10)2 uwzględniać opinie i pomysły innych członków zespołu; KPS(10) współpracuje w zespole; KPS(10)3 zmodyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko; KPS(10)4 rozwiązywać konflikty w zespole; OMZ(1)1 dokonywać analizy przydzielonych zadań; OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(1)2 zaplanować pracę zespołu; OMZ(2)1 rozpoznawać kompetencje i umiejętności osób w zespole; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2)2 rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu; OMZ(3)1 zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(3)2 wydawać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania; OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; OMZ(5)1 zaproponować zmiany w organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy; OMZ(5)2 zaproponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 96 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia OMZ(6)1 słuchać argumentów i wyjaśnień współpracowników; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami; OMZ(6)2 argumentować swoje decyzje w rozmowach ze współpracownikami; OMZ(6)3 zastosować właściwe formy komunikacji interpersonalnych; 325509.M4.J2. Prowadzenie działań służby bezpieczeństwa i higieny pracy KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej; KPS(2)1 zaproponować sposoby rozwiązywania problemów; KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(2)3 zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami; KPS(2)4 zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy; KPS(3)1 przeanalizować rezultaty działań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań; KPS(4)1 przeanalizować zmiany zachodzące w branży; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania; KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 97 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia KPS(5)1 przewidywać sytuacje wywołujące stres; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem; KPS(5)3 określić skutki stresu; KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)2 wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; KPS(7)1 przyjmować odpowiedzialność za powierzone informacje zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(7)2 respektować zasady dotyczące przestrzegania tajemnicy zawodowej; KPS(7)3 określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej; KPS(8)1 ocenić ryzyko podejmowanych działań; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(8)2 przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(8)3 wyciągać wnioski z podejmowanych działań; PKZ(Z.d)(6)3 zastosować techniki motywujące pracowników do przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz do ciągłego doskonalenia zawodowego; PKZ(Z.d)(6) dobiera metody komunikowania się i negocjacji w różnych sytuacjach społecznych; PKZ(Z.d)(6)4 przeprowadzić negocjacje, wywiady i rozmowy z pracownikami dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, stosując techniki i taktyki negocjacyjne; PKZ(Z.d)(6)5 zastosować techniki komunikowania się ułatwiające rozwiązywanie problemów i konfliktów pracowniczych; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 98 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia PKZ(Z.d)(6)6 przewidywać postawy i zachowania człowieka w sytuacjach stresu i zagrożenia; PKZ(Z.d)(6)7 zachować się asertywnie w sytuacji konfliktu społecznego w przedsiębiorstwie; PKZ(Z.d)(14)1 wykorzystać pakiet programów biurowych do opracowywania dokumentacji związanej z wykonywaniem zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy; PKZ(Z.d)(14)2 wykonać niezbędne do przygotowania dokumentacji obliczenia statystyczne wykorzystując arkusz kalkulacyjny; PKZ(Z.d)(14) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; PKZ(Z.d)(14)3 zastosować programy komputerowe do oceny zagrożeń i ryzyka zawodowego; PKZ(Z.d)(14)4 opracować sprawozdania dotyczące warunków pracy stosując narzędzia ICT; PKZ(Z.d)(14)5 wykorzystać zasoby Internetu do gromadzenia materiałów i literatury popularyzującej problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(4)1 dokonać analizy danych uzyskanych podczas przeglądów obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(4) formułuje wnioski z przeglądów obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(4)2 opracować na podstawie analizy danych, uzyskanych podczas przeglądów obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy wnioski prewencyjne i zalecenia; Z.13.1(4)3 określić niezbędne działania techniczne i organizacyjne na podstawie wniosków wynikających z oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie; Z.13.1(5) opracowuje regulaminy i instrukcje stanowiskowe pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(5)1 wyjaśnić zasady sporządzania regulaminów oraz instrukcji stanowiskowych zgodnych z przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy; Z.13.1(5)2 sporządzić regulaminy i instrukcje stanowiskowe zgodnie z wytycznymi zawartymi Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 99 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia w przepisach bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(5)3 ocenić regulaminy oraz instrukcje stanowiskowe pod kątem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(5)4 przeanalizować regulaminy oraz instrukcje stanowiskowe pod względem zgodności z przepisami w zakresie ochrony środowiska; Z.13.1(6)1 scharakteryzować wymagania dotyczące bezpiecznej eksploatacji maszyn i urządzeń technicznych; Z.13.1(6) wykonuje czynności związane z kontrolą maszyn i urządzeń technicznych pod kątem przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(6)2 przetestować działanie maszyn i urządzeń technicznych pod kątem przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(6)3 przygotować raport z przeprowadzonej kontroli maszyn i urządzeń technicznych w przedsiębiorstwie; Z.13.1(7)1 wskazać środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze niezbędne podczas wykonywania zadań zawodowych na danym stanowisku pracy; Z.13.1(7) kontroluje przydział i stosowanie środków ochrony indywidualnych oraz odzieży i obuwia roboczego; Z.13.1(7)2 sprawdzić prawidłowość i częstotliwość przydziału środków ochrony indywidualnej z wytycznymi przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(7)3 sprawdzić prawidłowość i częstotliwość przydziału odzieży i obuwia roboczego z wytycznymi przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(6) opracowuje materiały popularyzujące problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(6)1 zgromadzić materiały i literaturę polsko i obcojęzyczną, popularyzującą problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(6)2 przygotować materiały popularyzujące problematykę z zakresu bezpieczeństwa i Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 100 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia higieny pracy; Z.13.5(6)3 dostosować treści w materiałach popularyzujących problematykę z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy do aktualnych potrzeb rynku; 325509.M4.J3. Organizowanie i prowadzenie szkoleń oraz świadczenie usług z zakresu bhp KPS(1)1 zastosować zasady kultury osobistej; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(1)2 zastosować zasady etyki zawodowej; KPS(2)1 zaproponować sposoby rozwiązywania problemów; KPS(2)2 dążyć wytrwale do celu; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(2)3 zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami; KPS(2)4 zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy; KPS(3)1 przeanalizować rezultaty działań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(3)2 uświadomić sobie konsekwencje działań; KPS(4)1 przeanalizować zmiany zachodzące w branży; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(4)2 podejmować nowe wyzwania; KPS(4)3 wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy; KPS(5)1 przewidywać sytuacje wywołujące stres; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 101 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia KPS(5)3 określić skutki stresu; KPS(6)1 przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)2 wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; Z.13.5(1)1 rozróżnić podstawowe pojęcia dotyczące kształcenia i doskonalenia zawodowego; Z.13.5(1)2 określić zakres szkoleń dla poszczególnych grup pracowników; Z.13.5(1) określa warunki sprzyjające uczeniu się dorosłych; Z.13.5(1)3 zidentyfikować indywidualne potrzeby edukacyjne pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(1)4 wykorzystać wiedzę z zakresu dydaktyki w procesie doskonalenia kwalifikacji zawodowych; Z.13.5(2)1 zróżnicować cele kształcenia w kategoriach wiedzy, umiejętności i postaw; Z.13.5(2) analizuje i różnicuje cele kształcenia w kategoriach wiedzy, umiejętności i postaw; Z.13.5(2)2 dokonać analizy celów kształcenia w kontekście wiedzy, umiejętności i postaw; Z.13.5(3)1 wskazać cele popularyzacji zagadnień w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(3) określa cele ogólne i szczegółowe szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(3)2 wskazać cele szczegółowe szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy dla określonej grupy pracowników; Z.13.5(4)1 dostosować treści kształcenia do celów szkolenia i specyfiki grupy szkoleniowej; Z.13.5(4) dobiera treści, metody nauczania i środki dydaktyczne do określonych celów szkolenia oraz do specyfiki grupy szkoleniowej; Z.13.5(4)2 scharakteryzować metody nauczania i środki dydaktyczne niezbędne do osiągnięcia określonych celów szkolenia; Z.13.5(4)3 wybrać odpowiednie środki dydaktyczne do celów szkolenia i specyfiki grupy Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 102 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia docelowej; Z.13.5(4)4 opracować program szkolenia wraz z warunkami realizacji treści kształcenia; Z.13.5(4)5 opracować materiały dydaktyczne na potrzeby prowadzonych szkoleń; Z.13.5(5)1 wykorzystać nowoczesne środki przekazu podczas prowadzenia szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(5)2 zastosować aktywizujące metody kształcenia podczas prowadzenia szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(5) stosuje aktywizujące metody prowadzenia szkoleń i wykorzystuje nowoczesne środki przekazu, zasady andragogiki i metodyki szkoleń osób dorosłych; Z.13.5(5)3 wykorzystać zasady andragogiki i metodyki kształcenia osób dorosłych; Z.13.5(5)4 rozpowszechnić wiedzę z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.5(5)5 dobrać i zastosować metody ewaluacji szkoleń; Z.13.5(5)6 sporządzić dokumentację z przeprowadzonych szkoleń pracowniczych; 325509.M5. Posługiwanie się językiem obcym w bezpieczeństwie i higienie pracy JOZ(1)1 posłużyć się poprawnie kontekstem w zrozumieniu wypowiedzi z użyciem specjalistycznego słownictwa stosowanego podczas wykonywania zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy; JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(1)2 zabrać głos w dyskusji na temat wysłuchanego tekstu dotyczącego rozmowy poszkodowanego oraz świadków wypadku z pracownikiem służb bezpieczeństwa i higieny pracy; JOZ(1)3 przeczytać i przetłumaczyć prawidłowo otrzymaną dokumentację wypadków przy Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 103 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia pracy, chorób zawodowych oraz badań środowiskowych; JOZ(2)1 określić w języku obcym czynności związane z wykonywaniem typowych zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy; JOZ(2)2 zaplanować rozmowę z pracownikiem lub pracodawcą w języku obcym zawodowym z uwzględnieniem wypowiedzi pracownika służb bezpieczeństwa i higieny oraz pracownika lub pracodawcy; JOZ(2)3 przeprowadzić szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w języku obcym; JOZ(2)4 zastosować zwroty grzecznościowe w rozmowach z pracownikami oraz pracodawcami, zgodnie z zasadami gramatyki; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(2)5 posłużyć się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywane zadań zawodowych technika bezpieczeństwa i higieny pracy z zastosowaniem poprawnej terminologii; JOZ(2)6 zinterpretować typowe pytania stawiane przez osoby szkolone w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w języku obcym; JOZ(2)7 przekazać informacje w języku obcym o konieczności przestrzegania przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na danym stanowisku, zgodnie z zasadami gramatyki; JOZ(2)8 zastosować odpowiednią terminologię oraz zasady gramatyki w rozwiązywaniu problemów technicznych i organizacyjnych związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 104 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia JOZ(3)1 przetłumaczyć na język obcy z zachowaniem zasad gramatyki i ortografii, teksty zawodowe napisane w języku polskim; JOZ(3)2 sporządzić notatkę na podstawie wysłuchanego tekstu; JOZ(3)3 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną dokumentację analizy i oceny zagrożeń; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(3)4 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną dokumentację niezbędną do projektowania i korygowania ergonomicznych stanowisk pracy; JOZ(3)5 zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i czytanego; JOZ(3)6 odczytać i dokonać analizy dokumentacji powypadkowej sporządzonej w języku obcym; JOZ(3)7 odczytać informacje zamieszczone w dokumentacji związanej z eksploatacją obiektów technicznych; JOZ(4)1 porozumieć się z uczestnikami procesu pracy w języku obcym wykorzystując słownictwo zawodowe; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(4)2 przekazać w języku obcym informacje dotyczące wykonywanych prac zgodnie z zasadami gramatyki; JOZ(4)3 słuchać ze zrozumieniem wypowiedzi w języku obcym współpracowników oraz przełożonych zgodnie z zasadami aktywnego słuchania; JOZ(4)4 porozumieć się z zespołem współpracowników i przełożonymi poprawnie w języku obcym zgodnie z zasadami gramatyki; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 105 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia JOZ(4)5 przygotować w formie pisemnej, w języku obcym opis wypadku przy pracy zgodnie z zasadami gramatyki; JOZ(4)6 przygotować w formie pisemnej, w języku obcym ofertę szkoleniową z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy; JOZ(5)1 skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką zawodową; JOZ(5)2 dokonać analizy informacji zawartych w materiałach popularyzujących problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy w języku obcym; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji; JOZ(5)3 wyszukać w różnych źródłach informacje z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy; JOZ(5)4 skorzystać z obcojęzycznych portali internetowych przy opracowywaniu materiałów popularyzujących problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy; JOZ(5)5 zgromadzić i przetłumaczyć poprawnie materiały popularyzujące problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy; 325509. Praktyki zawodowe PKZ(Z.d)(12)9 przeprowadzić kontrolę maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej pod kątem oceny zagrożeń związanych z ich eksploatacją; PKZ(Z.d)12 rozpoznaje zagrożenia wynikające z użytkowania maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej i reaguje na nie; PKZ(Z.d)(12)10 przeprowadzić analizę i ocenę zagrożeń wynikających z użytkowania maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej stosowanych na określonych stanowiskach pracy; PKZ(Z.d)(12)11 podjąć działania mające na celu eliminację zagrożeń wynikających z użytkowania maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej stosowanych na określonych stanowiskach pracy; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 106 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia PKZ(Z.d)(12)12 wskazać sposoby eliminowania zagrożeń wynikających z użytkowania maszyn i urządzeń mechanicznych, elektrycznych oraz aparatury chemicznej stosowanych na określonych stanowiskach pracy; PKZ(Z.d)(13)4 zidentyfikować zagrożenia wynikające z prowadzenia prac budowlanych; PKZ(Z.d)(13)5 zidentyfikować zagrożenia wynikające z prowadzenia prac transportowych; PKZ(Z.d)13 rozpoznaje zagrożenia wynikające z prowadzenia prac budowlanych i transportowych i reaguje na nie; PKZ(Z.d)(13)6 przeprowadzić analizę i ocenę zagrożeń wynikających z prowadzenia prac budowlanych i transportowych; PKZ(Z.d)(13)7 podjąć działania mające na celu eliminację zagrożeń wynikających z prowadzenia prac budowlanych i transportowych; PKZ(Z.d)(13)8 wskazać sposoby eliminowania zagrożeń wynikających z prowadzenia prac budowlanych i transportowych; Z.13.1(4)1 dokonać analizy danych uzyskanych podczas przeglądów obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(4) formułuje wnioski z przeglądów obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(4)2 opracować na podstawie analizy danych, uzyskanych podczas przeglądów obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy wnioski prewencyjne i zalecenia; Z.13.1(4)4 dokonać przeglądu obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(4)5 wydać opinię pokontrolną z przeprowadzonego przeglądu obiektów, pomieszczeń i stanowisk pracy, pod względem ich zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 107 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia Z.13.1(6)4 przeprowadzić kontrolę maszyn i urządzeń technicznych pod kątem przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(6) wykonuje czynności związane z kontrolą maszyn i urządzeń technicznych pod kątem przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(6)5 przeprowadzić analizę danych uzyskanych w wyniku kontroli maszyn i urządzeń technicznych pod kątem przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(6)6 przygotować raport z przeprowadzonej kontroli maszyn i urządzeń technicznych w przedsiębiorstwie; Z.13.1(7) kontroluje przydział i stosowanie środków ochrony indywidualnych oraz odzieży i obuwia roboczego; Z.13.1(7)2 sprawdzić prawidłowość i częstotliwość przydziału środków ochrony indywidualnej z wytycznymi przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.1(7)3 sprawdzić prawidłowość i częstotliwość przydziału odzieży i obuwia roboczego z wytycznymi przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; Z.13.3(4)4 ocenić na podstawie badań wprowadzane do stosowania w zakładzie pracy substancje materiały i procesy technologiczne pod kątem ich szkodliwości dla zdrowia i zagrożeń wypadkowych; Z.13.3.(4)wykonuje badania i pomiary czynników środowiska pracy; Z.13.3(4)6 zinterpretować wyniki badań i pomiarów czynników środowiska pracy; Z.13.3(4)7 przeprowadzić pomiary środowiskowe czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy; Z.13.3(4)8 przeprowadzić pomiary czynników uciążliwych dla zdrowia w środowisku pracy; Z.13.3(5) ocenia poziom ryzyka zawodowego; Z.13.3(5)1 ocenić poziom ryzyka zawodowego powodowanego przez czynniki niebezpieczne, chemiczne, fizyczne, biologiczne i psychofizyczne występujące w środowisku pracy; Z.13.3(5)2 określić sposoby ograniczenia i eliminowania, czynników niebezpiecznych, Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 108 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ` Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: Uszczegółowione efekty kształcenia chemicznych, fizycznych, biologicznych i psychofizycznych występujących w środowisku pracy; Z.13.3(5)3 ocenić ryzyko zawodowe na stanowiskach pracy; Z.13.3(5)4 opracować dokumentację oceny ryzyka na stanowisku pracy; Z.13.4(3)1 zbadać okoliczności wypadku przy pracy; Z.13.4(3) ustala okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy; Z.13.4(3)2 ustalić przyczyny wypadku przy pracy; Z.13.4(4)2 skompletować dokumentację powypadkową; Z.13.4(4) sporządza dokumentację powypadkową. Z.13.4(4)3 sporządzić protokół powypadkowy dla określonego wypadku przy pracy. Program nauczania dla zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy 325509 o strukturze modułowej 109